Tuyến đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh lịch sử. (Ảnh tư liệu. Nguồn: Vietnamplus)
Ngày 19/5/1959, Bộ Chính trị quyết định mở đường Trường Sơn, xây dựng tuyến giao thông vận tải quân sự chiến lược nối liền hậu phương lớn miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam. 63 năm đã qua nhưng hình ảnh các chiến sỹ bộ đội Trường Sơn vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, hy sinh, cùng quân và dân cả nước làm nên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, góp phần đặc biệt quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Đường 20 - Quyết Thắng là một trong những tuyến đường huyết mạch của hệ thống đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh huyền thoại. Đường 20 - Quyết Thắng bắt đầu từ Km00, thuộc thôn Phong Nha (xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, Quảng Bình) chạy dọc sông Son đến ngã ba Lùm Bùm (tỉnh Khăm Muộn, Lào) rồi thông với Đường 9. Tuyến đường được khởi công xây dựng vào cuối năm 1965, thông xe vào cuối tháng 5/1966, có tổng chiều dài 125 km - là đầu mối quan trọng trong chiến lược vận tải của đường mòn Hồ Chí Minh lịch sử.
Đại đội TNXP C.207 thuộc Tiểu đoàn TNXP Hà Tĩnh - Đoàn 559 là một trong những đơn vị góp sức mình cùng hơn 8.000 cán bộ, chiến sỹ, công nhân kỹ thuật ngày đêm thi công để mở Đường 20 - Quyết Thắng. Đại đội TNXP C.207 được thành lập vào năm 1965, với số lượng ban đầu gồm hơn 100 đội viên, đều là những TNXP tuổi đời còn rất trẻ, hầu hết chỉ mới 17, 18 tuổi.
Bộ đội và TNXP mở đường Trường Sơn phục vụ vận tải bằng cơ giới. (Ảnh tư liệu. Nguồn: Bộ Quốc phòng)
Tôi vẫn còn nhớ như in: vào thời điểm cuối năm 1965, Tiểu đoàn TNXP Hà Tĩnh và 5 bộ đội lái xe của Đoàn 559 do Chỉ huy trưởng chiến dịch là Phan Văn Trầm được điều động để tăng cường cho C.207. Tôi khi ấy tham gia C.207 với vai trò là bộ đội lái xe tăng cường.
Chúng tôi rất may mắn được góp phần nhỏ, xứng đáng của mình vào chiến dịch mở đường này. Góp phần nhỏ, vì khi ấy, chiến dịch mở đường đã huy động tới hàng nghìn chiến sỹ của nhiều lực lượng (TNXP, bộ đội lái xe, công binh, cơ giới, công nhân quốc phòng… từ nhiều miền quê xứ sở) đến đây, ngày đêm nổ mìn, phá đá, hối hả với tinh thần thần tốc khiến cả đại ngàn Trường Sơn như rung chuyển. Do vậy, toàn bộ tuyến đường 125 km đã được khai thông trước thời hạn năm 1966.
Cựu TNXP Nguyễn Thị Minh Hảo (78 tuổi, trú thôn Lam Thủy, xã Xuân Giang, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) là người duy nhất còn lại trong số 3 lãnh đạo Đại đội C.207 năm xưa. Bà Hảo vẫn khát khao sớm có dịp được gặp lại lãnh đạo và tất cả đồng đội C.207 thân thiết của mình. Mong ước đơn giản và thiết thực nhưng không dễ để thực hiện, vì thực tế có nhiều trắc trở. Nào đại dịch COVID-19 phải hoãn lại mấy lần, nào tuổi tác cao và sức khỏe giảm khi mọi người đang độ tuổi 75-90. Như câu thơ của cụ Nguyễn Du trong kiệt tác Truyện Kiều “Tuổi này gửi với cỏ cây cũng vừa” - Nói vậy để trân quý hơn ý nghĩa của cuộc gặp gỡ này.
Tập thể cựu TNXP Đại đội TNXP C.207 chụp ảnh cùng đại diện BCH Huyện đoàn Nghi Xuân trong buổi họp mặt ngày 19/5/2022.
Trải qua nhiều khó khăn, vào ngày 19/5 vừa qua, Ban Liên lạc đơn vị C.207 - Đoàn 559 đã tổ chức thành công chương trình gặp mặt đầy xúc động tại thôn Lam Thủy, xã Xuân Giang, huyện Nghi Xuân để ôn lại kỷ niệm về những năm tháng làm nhiệm vụ trên tuyến đường Hồ Chí Minh huyền thoại của những đồng đội cũ.
Chúng tôi chọn ngày sinh của Bác Hồ (19/5) để nhớ về những năm tháng đầy nhiệt huyết khi tuổi trẻ C.207 đã cùng cả nước lên đường tòng quân đánh Mỹ theo lời tổng động viên của Người. Còn địa điểm, chắc khó tìm nơi nào hơn Nghi Xuân - quê hương của Đại thi hào Nguyễn Du.
Buổi gặp mặt diễn ra trang trọng và đầy cảm xúc khi những người đồng đội, đồng chí năm xưa được gặp lại nhau, với những cái bắt tay thật chặt, những lời phát biểu chân thành, cảm động, có nụ cười và cả những giọt nước mắt. Cuộc hội ngộ tuy không thể đầy đủ được hết những gương mặt đồng đội thân quen năm nào bởi giờ đây, người còn, người mất, người tuổi cao sức yếu, không thể tham gia song vẫn đong đầy xúc cảm.
Buổi gặp mặt đầu tiên sau 57 năm của tập thể cựu TNXP Đại đội C.207 diễn ra vui vẻ, thân tình và ấm áp nghĩa tình đồng chí, đồng đội.
Thật khó để diễn tả hết những cung bậc tình cảm của mỗi người trong cuộc hội ngộ đầy xúc động, đẹp như một giấc mơ. Từ năm 1965, tại cửa rừng Phong Nha đến tận giờ, qua 57 năm đã có biết bao thay đổi.
Trên tuyến đường 20 - Quyết Thắng còn mãi mãi in dấu ấn của những người TNXP tham gia khảo sát, mở đường, vận chuyển, chiến đấu và giữ đường với tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai”.
Những thành viên C.207 tại buổi gặp mặt đã gửi đến nhau và những đồng đội vắng mặt lời chúc mạnh khỏe, hạnh phúc cùng gia đình, luôn nhớ tới nhau, nhớ về một thời hào hùng với bao kỷ niệm đẹp. Hy vọng từ cuộc gặp mặt ấm áp và nhân văn này, tất cả tập thể C.207 càng thêm tự hào hơn, vui hơn với quê hương, đất nước, vui hơn với gia đình hạnh phúc của mình và để động viên con cháu trong cuộc sống hôm nay.