Phát hiện hệ sao có nhiều hành tinh chứa nước

Các nhà thiên văn học tìm thấy hệ sao L 98-59 gần Trái Đất có ba trong số 5 hành tinh chứa nước.

Phát hiện hệ sao có nhiều hành tinh chứa nước

Mô phỏng ngoại hành tinh L 98-59b có khối lượng bằng một nửa sao Kim. Ảnh: ESO.

Ngôi sao có tên L 98-59 ở cách Trái Đất 35 năm ánh sáng. Có 5 hành tinh quay quanh nó, bao gồm một hành tinh chứa nước, một hành tinh có thể ở được và một trong những ngoại hành tinh nhẹ nhất từng được phát hiện. Ngoại hành tinh là những hành tinh quay quanh ngôi sao ở ngoài hệ Mặt Trời. Kết quả nghiên cứu được công bố hôm 5/8 trên tạp chí Astronomy & Astrophysics.

Trong khi quan sát hệ sao, các nhà thiên văn học xác định 3 trong số 5 hành tinh chứa nước ở dạng nào đó. Hai hành tinh ở gần ngôi sao chủ nhất nhiều khả năng là hành tinh đá khô hạn với lượng nước rất nhỏ. Những hành tinh đá này giống Trái Đất hoặc sao Kim, ở cách ngôi sao chủ đủ gần để nhận nguồn nhiệt từ đó. Trong khi đó, 30% khối lượng của hành tinh thứ ba có thể là nước. Điều này cho thấy nó có thể có đại dương bao phủ, tương tự một số mặt trăng trong hệ Mặt Trời.

Các nhà thiên văn học lần đầu tiên phát hiện 3 ngoại hành tinh trên năm 2019 khi sử dụng Vệ tinh khảo sát ngoại hành tinh chuyển tiếp (TESS) của NASA. TESS có thể phát hiện ngoại hành tinh bằng phương pháp chuyển tiếp, đo độ giảm sáng xảy ra khi hành tinh di chuyển phía trước ngôi sao chủ.

Nhóm nghiên cứu đứng đầu là Olivier Demangeon, nhà thiên văn học ở Đại học Porto, Bồ Đào Nha, còn sử dụng phương pháp khác để tìm kiếm ngoại hành tinh mang tên vận tốc xuyên tâm, nhằm tính dao động khi lực hấp dẫn của ngoại hành tinh tác động tới ngôi sao chủ. Việc kết hợp hai phương pháp giúp các nhà thiên văn học xác định hành tinh ở gần ngôi sao chủ nhất có khối lượng chỉ bằng một nửa sao Kim, biến nó thành ngoại hành tinh nhẹ nhất từng được phát hiện bằng cách tính vận tốc xuyên tâm.

Các thành viên nhóm nghiên cứu cũng phát hiện hành tinh thứ 4 và dấu vết của hành tinh thứ 5 không có trong dữ liệu trước đây của TESS. Hành tinh thứ 5 có thể nằm ở khoảng cách phù hợp từ ngôi sao chủ để nước lỏng hình thành trên bề mặt, tức vùng ở được của ngôi sao.

Hệ hành tinh mới là mục tiêu lý tưởng đối với kính viễn vọng không gian James Webb của NASA, dự kiến phóng lên quỹ đạo Trái Đất trong tháng 10 năm nay, cũng như Kính viễn vọng rất lớn của Đài quan sát miền nam châu Âu, bắt đầu quan sát từ Chile năm 2027. Cả hai thiết bị đều có khả năng quan sát khí quyển của các hành tinh trên để khám phá dấu hiệu sự sống ngoài Trái Đất.

Theo An Khang VnExpress/CNN

Đọc thêm

Những người thông minh hơn AI

Những người thông minh hơn AI

Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
ChatGPT 5 đã rất gần

ChatGPT 5 đã rất gần

Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Khảo sát cho thấy nhiều thanh thiếu niên làm thân với chatbot AI, gây nên loạt vấn đề về kỹ năng tương tác, giao tiếp cộng đồng.
Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.