Phát hiện mới nhất về hành tinh bí ẩn Hệ mặt trời

Nhờ một thiết bị gắn trên tàu Juno, các nhà khoa học vừa phát hiện thêm những điều thú vị về sao Mộc - một trong những hành tinh bí ẩn nhất Hệ mặt trời.

phat hien moi nhat ve hanh tinh bi an he mat troi

Một trong những hình ảnh mới nhất về sao Mộc do Juno chụp được và gửi về Trái đất - Ảnh: NASA

Trước đây đã có nhiều nghiên cứu về sau Mộc nhưng người ta vẫn chưa thực sự hiểu sâu về hành tinh này.

Thêm bằng chứng sao Mộc có lõi rắn

Nhờ vào những tư liệu của tàu Juno, các nhà khoa học thấy rằng những dải sọc đặc trưng trên bề mặt sao Mộc có thể sâu đến 3.000km, chứ không phải chỉ có ở tầng mây trên như quan điểm bấy lâu.

Từ đó, các nhà khoa học tin rằng gió trên sao Mộc kéo dài từ tầng mây trên đến độ sâu 3.000km, nơi áp suất lên đến 100.000 lần so với áp suất khí quyển trên bề mặt Trái đGió sao Mộc là một trong những loại gió mạnh nhất trong hệ mặt trời, có ảnh hưởng quan trọng đến trường hấp dẫn của hành tinh này.

phat hien moi nhat ve hanh tinh bi an he mat troi

Giới nghiên cứu đang tìm hiểu về cấu tạo của những đám mây hỗn độn và cuộn xoáy vô tận - Ảnh: NASA

Theo trang The Telegraph, kết quả trên cũng phần nào trả lời câu hỏi lớn về sao Mộc: liệu hành tinh lớn nhất hệ mặt trời này có lõi rắn bên trong? Đây là một thắc mắc lớn của các nhà khoa học khi tìm hiểu những hành tinh khí như sao Mộc.

Cụ thể, gió sao Mộc tồn tại đến độ sâu 3.000km (và có thể sâu hơn nữa) đồng nghĩa với 96% vật chất của hành tinh này (chủ yếu là hydro và heli) nhất định đang chuyển động xung quanh một vật thể rắn.

Ngoài ra, các nhà khoa học cho thấy khí quyển trên sao Mộc có thể chiếm tới 1% khối lượng hành tinh này. Đây là con số rất lớn bởi khí quyển Trái đất chỉ chiếm một phần triệu khối lượng hành tinh chúng ta.

"Thật bất ngờ khi khí quyển hành tinh này quá nặng và chứa quá nặng", Yohai Kaspi - nhà khoa học hành tinh tại Viện Khoa học Weizmann (Israel) cho biết.

Những cơn bão phức tạp

phat hien moi nhat ve hanh tinh bi an he mat troi

Một số cơn bão trên sao Mộc có thể lớn hơn cả đường kính Trái đất - Ảnh: NASA

Trước đây, khi tìm hiểu sao Thổ, người ta nhận thấy bão ở 2 cực trên hành tinh khí này là bão đơn và được hình thành từ 6 luồng xoáy bên trong. Do đó, các nhà khoa học tin rằng bão ở 2 cực trên sao Mộc cũng tương tự.

Theo trang The Atlantic, trong nhiệm vụ lần này Juno chụp lại những bức ảnh ở 2 cực sao Mộc cho thấy kết quả bất ngờ: những cơn bão ở đây thường đi chung với nhau, đồng thời số lượng luồng xoáy bên trong không theo quy chuẩn.

Cụ thể, ở cực Bắc, 8 luồng xoáy quay quanh một luồng xoáy trung tâm trong mỗi cơn bão, ngược lại ở cực Nam chỉ có 5 luồng xoáy quanh quay một luồng trung tâm.

Người ta chưa biết được nguyên nhân của cơn bão cũng không trả lời được liệu cơn bão này sẽ tồn tại bao lâu: 10 năm hay hàng trăm năm?

phat hien moi nhat ve hanh tinh bi an he mat troi

Hình ảnh về lượng nhiệt phát ra ở cực nam sao Mộc do Juno chụp và tính toán - Ảnh: NASA

Kết quả của cuộc nghiên cứu lần này được đăng trên tạp chí Nature, đề cập đến 4 vấn đề chính của sao Mộc: trường hấp dẫn, gió, kết cấu bên trong và bão ở cực.

Hiện nay tàu Juno chỉ mới thực hiện được 1/3 sứ mệnh của mình vốn kéo dài đến năm 2021. Mục tiêu của các nhà khoa học là đưa được Juno lên bề mặt sao Mộc giống như Cassini đã thực hiện với sao Thổ cách đây 13 năm.

Sao Mộc là hành tinh thứ năm tính từ mặt trời và cũng là hành tinh lớn nhất trong Hệ mặt trời, gấp khoảng 317,8 lần khối lượng Trái đất và gấp 2,5 lần khối lượng tất cả các hành tinh cộng lại.

Do dáng vẻ to lớn, thanh tú của mình, người La Mã xưa đặt tên cho sao Mộc là Jupiter, vị thần quan trọng nhất trong các vị thần.

Sao Mộc rất có thể là hành tinh đầu tiên hình thành trong Hệ mặt trời, tuy nhiên có thể cũng đã "lang thang" hàng triệu năm trước khi nhập vào quỹ đạo như hiện nay và nằm giữa sao Hỏa và sao Thổ.

Sau này nhờ quan sát sao Mộc, nhà thiên văn học Galileo ngộ ra Trái đất không phải là trung tâm của vụ trụ. Do đó ngày nay, các nhà khoa học tin rằng nghiên cứu sao Mộc sẽ giúp chúng ta hiểu biết nhiều hơn về nguồn gốc của chính hành tinh mình đang sống.

Theo tuoitre.vn

Đọc thêm

Bắt đầu nguyệt thực ở Việt Nam

Bắt đầu nguyệt thực ở Việt Nam

Nguyệt thực ở Việt Nam bắt đầu từ 22h28 tối 7-9 và kéo dài tới 3h55 sáng 8-9, trong đó nguyệt thực toàn phần (trăng máu) bắt đầu từ 0h30 - 1h52 ngày 8-9.
Mỹ thử nghiệm máy bay 'Ngày tận thế' mới

Mỹ thử nghiệm máy bay 'Ngày tận thế' mới

Tập đoàn Sierra Nevada đang thử nghiệm thế hệ máy bay "Ngày tận thế" mới hiện đại và an toàn hơn, có thể giúp Mỹ duy trì chỉ huy và điều khiển hạt nhân từ trên không.
Nhật Bản thử nghiệm thuốc giảm đau không gây nghiện

Nhật Bản thử nghiệm thuốc giảm đau không gây nghiện

Theo tờ Asahi Shimbun, các nhà khoa học thuộc Đại học Kyoto vừa công bố phát triển thành công một loại thuốc giảm đau mới có thể thay thế fentanyl và các thuốc giảm đau dạng opioid truyền thống, với ưu điểm an toàn hơn và không gây nghiện.
Những người thông minh hơn AI

Những người thông minh hơn AI

Google DeepMind và OpenAI đã giành huy chương vàng tại Olympic toán học, nhưng những thiếu niên người Mỹ trong đội tuyển vẫn đạt điểm cao hơn hai cỗ máy này.
Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Vinmec hợp tác cùng VinUni xây dựng thế hệ bác sĩ trẻ đạt chuẩn quốc tế

Việc Vinmec và VinUni đóng góp tới 15 báo cáo tại Hội nghị Khoa học Quốc tế APAS & VAAS 2025, trong đó 6 báo cáo đến từ các bác sĩ nội trú VinUni, không chỉ khẳng định năng lực chuyên môn và công nghệ dẫn đầu của hệ thống mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn của 2 đơn vị thuộc hệ sinh thái Vingroup trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực y tế tinh hoa mang tầm vóc quốc tế.
Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

Vì sao AI thất bại khi dự đoán sóng thần

AI có thể giúp cải thiện việc cảnh báo sớm sóng thần, nhưng giới hạn về dữ liệu thực tế đang cản trở khả năng dự đoán chính xác và kịp thời các thảm họa ven biển.
ChatGPT 5 đã rất gần

ChatGPT 5 đã rất gần

Các nguồn tin nội bộ cho biết dự kiến mô hình GPT-5 sẽ xuất hiện trong tháng 8. Mô hình sẽ được công khai phát hành trên Azure, Hugging Face và các nhà cung cấp đám mây lớn khác.
Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Nhiều trẻ em coi AI là bạn

Khảo sát cho thấy nhiều thanh thiếu niên làm thân với chatbot AI, gây nên loạt vấn đề về kỹ năng tương tác, giao tiếp cộng đồng.
Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Đột phá trong công nghệ biến CO₂ thành đường ăn

Một nhóm nghiên cứu tại Viện Công nghệ Sinh học Công nghiệp Thiên Tân, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS), vừa phát triển thành công phương pháp chuyển đổi methanol – một loại rượu đơn giản – thành đường trắng (sucrose), tạo tiền đề biến khí CO₂ thu giữ được thành thực phẩm.