Thăm thẳm ký ức đình làng Quần Ngọc

(Baohatinh.vn) - Vào dịp nơi nơi tổ chức ngày hội Đại đoàn kết toàn dân, tôi có cơ duyên về thăm làng Quần Ngọc, xã Khánh Lộc (Can Lộc). Trên con đường bê tông trải rộng, hai bên nhà cửa khang trang, tôi hình dung rõ hơn về cuộc sống đủ đầy của cư dân nông thôn mới. Tôi hiểu vì sao, toàn dân nơi đây đang háo hức để đón sự kiện trọng đại của làng: đình làng được công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Ông Mai Khắc Mão - người có công lao trong việc phục dựng đình làng kể: “Làng này xưa kia có tên là Vạn Bửu, lịch sử đã hơn 300 năm. Những năm 60 của thế kỷ trước, tôi cùng bạn bè thường ra khu vực đình đánh trận giả, đánh đùng. Khi ấy, cây cối rậm rạp, trước đình có giếng, hai bên có gò đất cao. Đình làng được tế tự vào ngày khai hạ đầu năm, lễ kỳ phúc giữa năm và lễ kỳ yên trung tuần tháng 10. Khi tế tự, nhân dân xóm Trong, xóm Nhà Vụ và xóm Tây Ngoài cùng nhau chuẩn bị và tiến hành nghi lễ”.

tham tham ky uc dinh lang quan ngoc

Đình làng Quần Ngọc được người dân và con em xa quê phục dựng.

Tiếp cận văn bia và sắc phong được chuyển ngữ, cho thấy, đình làng Quần Ngọc được làm từ triều Minh Mạng thứ sáu, thờ thần Tam Lang và Đức thánh Phúc Tuy Đại Vương. Khi ấy, đình làng lợp bằng tranh, tọa lạc trên một khu đất rộng, có nhiều cây cổ thụ bốn mùa rậm rạp, xanh tươi, hai bên đình có hai gò đất chầu lại. Năm Khải Định thứ tư, đình được tôn tạo, lợp bằng ngói chạm trổ tinh vi.

Toàn bộ di tích cùng tín ngưỡng được gìn giữ gần như nguyên vẹn cho đến thời điểm rơi vào “nỗi buồn lịch sử”. Ông Mai Khắc Mão còn nhớ những ngày dân làng dỡ đình để làm trường học, nhà ở cho giáo viên. Rồi sau đó, kèo cột của đình được sử dụng vào các mục đích khác nhau. Trong trí nhớ của ông Mão, hình ảnh đoàn xiếc Phi Sơn Hải ở miền Nam ra biểu diễn vẫn còn in đậm. Khi ấy, để thử thách “nội công” của diễn viên xiếc, người ta đã đến đình làng bê văn bia lên sân khấu, đặt lên bụng diễn viên và đập bể. Cái còn lại của văn bia, hiện lưu giữ tại đình là một phần nhỏ của đế bia, bằng đá. Làng đã coi đó là kỷ niệm khó quên của một thời nông nổi. Nằm cạnh phần còn lại của bia đá ấy là “hòn đá thiêng” khá lớn, trước đây đặt trước cầu vào giếng, trước đình với những câu chuyện truyền lại trong dân gian về sự linh thiêng của nó.

Ngày nay, với mong muốn được phục hồi, phát huy các giá trị di sản cha ông để lại và để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, đình làng Quần Ngọc được dân làng và con em xa quê xây dựng lại với kết cấu ba gian hai chái, mái cong, trên đỉnh nóc khắc chạm lưỡng long chầu nguyệt. Đình ngoảnh về hướng Đông với hệ thống cổng và tường rào bao quanh kiên cố. Phía trước đình là hồ nước, cây đa, xung quanh làng mạc yên bình. Để tỏ lòng tôn kính và ghi nhớ công ơn, dân làng đã bố trí các cung thờ rất có chủ ý. Gian giữa thờ thành hoàng, phía trên bài trí long ngai bài vị, hai bên có câu đối; gian trái thờ các vị tiền bối của làng; gian phải thờ những người con của làng đã ngã xuống trong 2 cuộc trường chinh lịch sử.

Thật khó để nói hết ký ức ngôi làng được hội tụ tại đình làng - nơi sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng chung, song, những gì người dân Quần Ngọc hôm nay chung tay khôi phục cũng đủ để nói lên những thăm thẳm trong chiều sâu tâm linh của làng. Nét đẹp của làng quê xưa đã thấp thoáng trong dáng vẻ tươi mới của làng quê nay với đình làng, bến nước, cây đa, nhà văn hoá… Đó là giá trị lớn lao mà quần thể tại đình làng Quần Ngọc, Khánh Lộc gợi mở cho các vị khách đến với làng.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Mùa lúa trổ bông

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Mùa lúa trổ bông

Chiều quê yên ả, những cánh đồng mướt xanh như tấm thảm trải dài vô tận. Màu xanh ngút ngàn căng tràn sức sống của lúa đương thì con gái khiến người xem như được tiếp thêm nguồn sinh lực sống mạnh mẽ...
Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Thái Lan lo du lịch Việt Nam vượt mặt

Lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 3 tăng gần 50% so với trước đại dịch, trong khi Thái Lan tăng trưởng chậm khiến các doanh nghiệp lữ hành lo lắng.
Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

Podcast truyện ngắn: Mùa cau trở lại

"Mùa cau trở lại" của tác giả Sơn Trần. Với giọng kể chân thành, mộc mạc, câu chuyện không chỉ nói về mùa cau – mùa vụ gắn bó với đời sống người dân quê – mà còn thấm đẫm những tình cảm gia đình, nỗi nhớ quê hương, và tình yêu âm thầm mà sâu sắc.
Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Podcast tản văn: Nhớ nhung mít ta ở làng

Có những hương vị tuổi thơ chỉ cần nhắc tới thôi đã khiến lòng ta thổn thức. Trong ký ức của nhiều người, trái mít quê – mộc mạc, thơm nồng – không chỉ là món quà ngọt ngào của đất trời mà còn là biểu tượng của tình làng nghĩa xóm, đầy ắp yêu thương.
Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Khai mạc Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025

Sáng 6/5, Đại lễ Phật đản Liên hợp quốc - Vesak 2025 đã khai mạc trọng thể tại Học viện Phật giáo Việt Nam ở TP Hồ Chí Minh với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì Hòa bình thế giới và Phát triển bền vững".
Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Phong cảnh hữu tình dọc tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh

Trên tuyến cao tốc Bắc - Nam qua Hà Tĩnh có nhiều đoạn tuyến băng qua đồng ruộng, đồi núi, sông suối tạo nên những cảnh đẹp hữu tình. Tuyến cao tốc được kỳ vọng tạo động lực quan trọng trong việc mở ra không gian phát triển mới về kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư cho Hà Tĩnh.
Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Du lịch Hà Tĩnh - bước tiến mới về khách lưu trú

Thời tiết khá tốt, nhiều sản phẩm mới hấp dẫn, giao thông thuận tiện... là những yếu tố quan trọng giúp các khu, điểm du lịch Hà Tĩnh thu hút hơn 734 nghìn lượt khách trong kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5.
Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Podcast tản văn: Về Hà Tĩnh nghe biển hát

Hà Tĩnh được thiên nhiên ban tặng cảnh quan sơn thủy hữu tình với những bãi biển cát mịn, nước trong, nhiều làng chài cổ có tuổi đời hàng ngàn năm. Về Hà Tĩnh, du khách không chỉ được đắm mình trong làn nước biển xanh trong, ngắm cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn được nghe những huyền tích thú vị.
Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Duyên nợ với thi ca đã giúp thầy giáo dạy Sử sinh ra từ miền quê mặn mòi ven biển Đỉnh Bàn (TP Hà Tĩnh) đến với những vần thơ thấm đẫm phù sa quê hương. Trương Ngọc Ánh làm nhiều thơ, đủ các thể loại nhưng nhiều nhất, đặc sắc nhất vẫn là những bài thơ lục bát.
Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

50 năm sau ngày thống nhất đất nước, các thế hệ văn nghệ sỹ Hà Tĩnh đã góp phần xây dựng được một nền VHNT dày dặn. Với hàng ngàn tác phẩm trên các lĩnh vực,  phản ảnh sinh động về sự phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của Hà Tĩnh qua các giai đoạn lịch sử.
Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc đã 50 năm nhưng âm hưởng hào hùng của những ngày tháng khói lửa vẫn vẹn nguyên bởi những ca khúc đi cùng năm tháng. Lời ca tiếng hát đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, hun đúc tâm thế của cả dân tộc cùng ra trận và làm nên chiến thắng 30/4/1975.
Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Hai người bạn già ngồi bên nhau, nhấp từng ngụm trà cảm nhận vị đắng chát tan ra trong khoang miệng. Rồi chỉ còn lại vị ngọt cứ mênh mang nơi cuống họng. Ánh mắt họ hướng về phía lá cờ đỏ sao vàng treo trước cổng nhà đang tung bay trong gió…
Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tối 29/4 - rạng sáng 30/4, hàng nghìn người dân tập trung trên các tuyến đường trung tâm TP.HCM để chờ xem Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Tối 28/4, 10.500 drone lần lượt thắp sáng bầu trời TP.HCM trong khoảng 7 phút, chào mừng 50 năm thống nhất đất nước với hàng loạt hình ảnh biểu tượng như Bác Hồ, Dinh Độc Lập...
Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Đây là sự kiện khởi động cho mùa du lịch biển sôi động năm 2025, góp phần quảng bá vẻ đẹp nguyên sơ, hấp dẫn của vùng biển Thạch Hải (TP Hà Tĩnh) đến với du khách gần xa.
Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Bước đi trong lòng địa đạo, cô thấy tim mình rung lên trong lồng ngực. Còn người cựu chiến binh già, có biết bao hồi ức đẹp ùa về, hồi ức về một thời binh lửa...
Podcast tản văn" Về đâu tháng Tư

Podcast tản văn: Về đâu tháng Tư?

Rồi mùa hạ sẽ bước những bước chân dập dồn mạnh mẽ, cái nắng non nớt run rẩy tháng Tư sẽ thay bằng những trận nắng trập trùng tháng Năm, tháng Sáu...
Những bài ca bất tử…

Những bài ca bất tử…

Chiến tranh đã lùi xa, mảnh đất bom cày đạn xới năm xưa nay đã trở thành những địa chỉ đỏ. Bài ca bất tử về những người đã sống, chiến đấu trên quê hương Hà Tĩnh vẫn còn vang vọng mãi...