Thăm thẳm ký ức đình làng Quần Ngọc

(Baohatinh.vn) - Vào dịp nơi nơi tổ chức ngày hội Đại đoàn kết toàn dân, tôi có cơ duyên về thăm làng Quần Ngọc, xã Khánh Lộc (Can Lộc). Trên con đường bê tông trải rộng, hai bên nhà cửa khang trang, tôi hình dung rõ hơn về cuộc sống đủ đầy của cư dân nông thôn mới. Tôi hiểu vì sao, toàn dân nơi đây đang háo hức để đón sự kiện trọng đại của làng: đình làng được công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Ông Mai Khắc Mão - người có công lao trong việc phục dựng đình làng kể: “Làng này xưa kia có tên là Vạn Bửu, lịch sử đã hơn 300 năm. Những năm 60 của thế kỷ trước, tôi cùng bạn bè thường ra khu vực đình đánh trận giả, đánh đùng. Khi ấy, cây cối rậm rạp, trước đình có giếng, hai bên có gò đất cao. Đình làng được tế tự vào ngày khai hạ đầu năm, lễ kỳ phúc giữa năm và lễ kỳ yên trung tuần tháng 10. Khi tế tự, nhân dân xóm Trong, xóm Nhà Vụ và xóm Tây Ngoài cùng nhau chuẩn bị và tiến hành nghi lễ”.

tham tham ky uc dinh lang quan ngoc

Đình làng Quần Ngọc được người dân và con em xa quê phục dựng.

Tiếp cận văn bia và sắc phong được chuyển ngữ, cho thấy, đình làng Quần Ngọc được làm từ triều Minh Mạng thứ sáu, thờ thần Tam Lang và Đức thánh Phúc Tuy Đại Vương. Khi ấy, đình làng lợp bằng tranh, tọa lạc trên một khu đất rộng, có nhiều cây cổ thụ bốn mùa rậm rạp, xanh tươi, hai bên đình có hai gò đất chầu lại. Năm Khải Định thứ tư, đình được tôn tạo, lợp bằng ngói chạm trổ tinh vi.

Toàn bộ di tích cùng tín ngưỡng được gìn giữ gần như nguyên vẹn cho đến thời điểm rơi vào “nỗi buồn lịch sử”. Ông Mai Khắc Mão còn nhớ những ngày dân làng dỡ đình để làm trường học, nhà ở cho giáo viên. Rồi sau đó, kèo cột của đình được sử dụng vào các mục đích khác nhau. Trong trí nhớ của ông Mão, hình ảnh đoàn xiếc Phi Sơn Hải ở miền Nam ra biểu diễn vẫn còn in đậm. Khi ấy, để thử thách “nội công” của diễn viên xiếc, người ta đã đến đình làng bê văn bia lên sân khấu, đặt lên bụng diễn viên và đập bể. Cái còn lại của văn bia, hiện lưu giữ tại đình là một phần nhỏ của đế bia, bằng đá. Làng đã coi đó là kỷ niệm khó quên của một thời nông nổi. Nằm cạnh phần còn lại của bia đá ấy là “hòn đá thiêng” khá lớn, trước đây đặt trước cầu vào giếng, trước đình với những câu chuyện truyền lại trong dân gian về sự linh thiêng của nó.

Ngày nay, với mong muốn được phục hồi, phát huy các giá trị di sản cha ông để lại và để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, đình làng Quần Ngọc được dân làng và con em xa quê xây dựng lại với kết cấu ba gian hai chái, mái cong, trên đỉnh nóc khắc chạm lưỡng long chầu nguyệt. Đình ngoảnh về hướng Đông với hệ thống cổng và tường rào bao quanh kiên cố. Phía trước đình là hồ nước, cây đa, xung quanh làng mạc yên bình. Để tỏ lòng tôn kính và ghi nhớ công ơn, dân làng đã bố trí các cung thờ rất có chủ ý. Gian giữa thờ thành hoàng, phía trên bài trí long ngai bài vị, hai bên có câu đối; gian trái thờ các vị tiền bối của làng; gian phải thờ những người con của làng đã ngã xuống trong 2 cuộc trường chinh lịch sử.

Thật khó để nói hết ký ức ngôi làng được hội tụ tại đình làng - nơi sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng chung, song, những gì người dân Quần Ngọc hôm nay chung tay khôi phục cũng đủ để nói lên những thăm thẳm trong chiều sâu tâm linh của làng. Nét đẹp của làng quê xưa đã thấp thoáng trong dáng vẻ tươi mới của làng quê nay với đình làng, bến nước, cây đa, nhà văn hoá… Đó là giá trị lớn lao mà quần thể tại đình làng Quần Ngọc, Khánh Lộc gợi mở cho các vị khách đến với làng.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Thành Sen bình yên ngày mùng 1 Tết

Thành Sen bình yên ngày mùng 1 Tết

Đường phố trung tâm tỉnh lỵ Hà Tĩnh sáng mùng 1 Tết tĩnh lặng, bình yên tạo một bầu không khí khoan khoái, tin tưởng vào những điều tốt đẹp trong năm mới.
Mãn nhãn màn pháo hoa đêm Giao thừa ở Hà Tĩnh

Mãn nhãn màn pháo hoa đêm Giao thừa ở Hà Tĩnh

Trong thời khắc thiêng liêng chuyển giao năm cũ với năm mới, màn pháo hoa rực sáng trên bầu trời Hà Tĩnh thể hiện niềm tin, khát vọng về một năm mới thịnh vượng và phát triển.
Năm Tỵ nói chuyện rắn

Năm Tỵ nói chuyện rắn

Trong các nền văn hóa trên thế giới, hình tượng con rắn thể hiện những hình ảnh khác nhau: thần hiền, thần ác, điều tốt, điều xấu, sự hủy diệt, tái sinh... Nhân dịp xuân Ất Tỵ, Báo Hà Tĩnh giới thiệu đến độc giả một số mẩu chuyện đặc sắc về con vật này.
Podcast truyện ngắn: Những trái cau non

Podcast truyện ngắn: Những trái cau non

Bà Mùi lén lau mắt, nhìn ra đường, người người đang hối hả về nhà. Trong nhà, ông Thời đã châm lên cây hương trầm cỡ đại, mùi thơm dâng lên ấm cả khoảnh sân rộng mênh mông, ấm lan cả ba trái cau non nhà bà...
Bài chòi Trung Bộ: Câu hò xứ Quảng

Bài chòi Trung Bộ: Câu hò xứ Quảng

Tiết mục "Câu hò xứ Quảng" là loại hình hò khoan đối đáp, dân ca Quảng Nam do Thu Mây biên tập và sáng tác lời mới, dựa trên làn điệu dân ca cổ. Biên đạo: Như Hà. Đoàn ca kịch Quảng Nam biểu diễn tại Liên hoan Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh tại Hà Tĩnh.
Đặc sắc mâm cỗ tết của các dân tộc

Đặc sắc mâm cỗ tết của các dân tộc

Mỗi dịp Tết đến, xuân về, đồng bào các dân tộc ở Việt Nam lại rộn ràng chuẩn bị mâm cỗ Tết. Báo Hà Tĩnh giới thiệu đến độc giả một số mâm cỗ đặc sắc của các dân tộc trên cả nước.
Podcast truyện ngắn: Cánh đồng mùa xuân

Podcast truyện ngắn: Cánh đồng mùa xuân

Anh thấy lòng rộng mở. Mọi ngại ngần đột nhiên biến mất. Trên cánh đồng làng mùa xuân, bó hoa trên tay Tín báo hiệu cho anh một cơ hội mới đã lại bắt đầu…!
Hát xoan Phú Thọ: Bỏ bộ

Hát xoan Phú Thọ: Bỏ bộ

Tiết mục hát xoan Phú Thọ "Bỏ bộ" do các nghệ nhân dân gian phường Xoan An Khái, Kim Đức, Phú Thọ biểu diễn tại Liên hoan Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh tại Hà Tĩnh.
Podcas tản văn: Xuân quê hương

Podcas tản văn: Xuân quê hương

Đã bao mùa xuân trôi qua nơi đất khách, nay trở về quê nhà, tôi như thấy mình lạc bước vào một thước phim cũ, nơi mà từng khung hình đều nhuốm màu ký ức...
Hát xoan Phú Thọ: Trống quân đón đào

Hát xoan Phú Thọ: Trống quân đón đào

Tiết mục hát xoan Phú Thọ "Trống quân đón đào" do các nghệ nhân dân gian phường Xoan An Khái, Kim Đức, Phú Thọ biểu diễn tại Liên hoan Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh tại Hà Tĩnh.
"Anh hùng xạ điêu: Hiệp chi đại giả" lập kỷ lục

"Anh hùng xạ điêu: Hiệp chi đại giả" lập kỷ lục

Mặc dù bị chê lạm dụng kỹ xảo và diễn viên chính không hợp vai, "Anh hùng xạ điêu: Hiệp chi đại giả" vẫn lập kỷ lục là tác phẩm nội địa có doanh thu đặt trước cao nhất điện ảnh Trung Quốc.
Mùa vui nay đã về

Mùa vui nay đã về

Còn gì đẹp hơn trong khung cảnh mùa xuân ấm áp, thanh bình, lứa đôi hò hẹn. Còn gì hạnh phúc hơn khi xuân về, nhà nhà đoàn viên trong một đất nước hòa bình, ấm no. Mùa vui nay đã về...
Podcast truyện ngắn: Chiều đông

Podcast truyện ngắn: Chiều đông

Trái tim bà Tuyết bỗng rộn ràng, cái giá lạnh của mùa đông dường như tan biến. Bà cứ thế ôm lấy đứa trẻ, chạy thật nhanh qua con đường, băng qua bóng tối và giá lạnh. Bà Tuyết tin rằng, trước mắt mình chắc chắn là ánh sáng.