Thăm thẳm ký ức đình làng Quần Ngọc

(Baohatinh.vn) - Vào dịp nơi nơi tổ chức ngày hội Đại đoàn kết toàn dân, tôi có cơ duyên về thăm làng Quần Ngọc, xã Khánh Lộc (Can Lộc). Trên con đường bê tông trải rộng, hai bên nhà cửa khang trang, tôi hình dung rõ hơn về cuộc sống đủ đầy của cư dân nông thôn mới. Tôi hiểu vì sao, toàn dân nơi đây đang háo hức để đón sự kiện trọng đại của làng: đình làng được công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Ông Mai Khắc Mão - người có công lao trong việc phục dựng đình làng kể: “Làng này xưa kia có tên là Vạn Bửu, lịch sử đã hơn 300 năm. Những năm 60 của thế kỷ trước, tôi cùng bạn bè thường ra khu vực đình đánh trận giả, đánh đùng. Khi ấy, cây cối rậm rạp, trước đình có giếng, hai bên có gò đất cao. Đình làng được tế tự vào ngày khai hạ đầu năm, lễ kỳ phúc giữa năm và lễ kỳ yên trung tuần tháng 10. Khi tế tự, nhân dân xóm Trong, xóm Nhà Vụ và xóm Tây Ngoài cùng nhau chuẩn bị và tiến hành nghi lễ”.

tham tham ky uc dinh lang quan ngoc

Đình làng Quần Ngọc được người dân và con em xa quê phục dựng.

Tiếp cận văn bia và sắc phong được chuyển ngữ, cho thấy, đình làng Quần Ngọc được làm từ triều Minh Mạng thứ sáu, thờ thần Tam Lang và Đức thánh Phúc Tuy Đại Vương. Khi ấy, đình làng lợp bằng tranh, tọa lạc trên một khu đất rộng, có nhiều cây cổ thụ bốn mùa rậm rạp, xanh tươi, hai bên đình có hai gò đất chầu lại. Năm Khải Định thứ tư, đình được tôn tạo, lợp bằng ngói chạm trổ tinh vi.

Toàn bộ di tích cùng tín ngưỡng được gìn giữ gần như nguyên vẹn cho đến thời điểm rơi vào “nỗi buồn lịch sử”. Ông Mai Khắc Mão còn nhớ những ngày dân làng dỡ đình để làm trường học, nhà ở cho giáo viên. Rồi sau đó, kèo cột của đình được sử dụng vào các mục đích khác nhau. Trong trí nhớ của ông Mão, hình ảnh đoàn xiếc Phi Sơn Hải ở miền Nam ra biểu diễn vẫn còn in đậm. Khi ấy, để thử thách “nội công” của diễn viên xiếc, người ta đã đến đình làng bê văn bia lên sân khấu, đặt lên bụng diễn viên và đập bể. Cái còn lại của văn bia, hiện lưu giữ tại đình là một phần nhỏ của đế bia, bằng đá. Làng đã coi đó là kỷ niệm khó quên của một thời nông nổi. Nằm cạnh phần còn lại của bia đá ấy là “hòn đá thiêng” khá lớn, trước đây đặt trước cầu vào giếng, trước đình với những câu chuyện truyền lại trong dân gian về sự linh thiêng của nó.

Ngày nay, với mong muốn được phục hồi, phát huy các giá trị di sản cha ông để lại và để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, đình làng Quần Ngọc được dân làng và con em xa quê xây dựng lại với kết cấu ba gian hai chái, mái cong, trên đỉnh nóc khắc chạm lưỡng long chầu nguyệt. Đình ngoảnh về hướng Đông với hệ thống cổng và tường rào bao quanh kiên cố. Phía trước đình là hồ nước, cây đa, xung quanh làng mạc yên bình. Để tỏ lòng tôn kính và ghi nhớ công ơn, dân làng đã bố trí các cung thờ rất có chủ ý. Gian giữa thờ thành hoàng, phía trên bài trí long ngai bài vị, hai bên có câu đối; gian trái thờ các vị tiền bối của làng; gian phải thờ những người con của làng đã ngã xuống trong 2 cuộc trường chinh lịch sử.

Thật khó để nói hết ký ức ngôi làng được hội tụ tại đình làng - nơi sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng chung, song, những gì người dân Quần Ngọc hôm nay chung tay khôi phục cũng đủ để nói lên những thăm thẳm trong chiều sâu tâm linh của làng. Nét đẹp của làng quê xưa đã thấp thoáng trong dáng vẻ tươi mới của làng quê nay với đình làng, bến nước, cây đa, nhà văn hoá… Đó là giá trị lớn lao mà quần thể tại đình làng Quần Ngọc, Khánh Lộc gợi mở cho các vị khách đến với làng.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Tản văn: Chiếc nón của mẹ

Tản văn: Chiếc nón của mẹ

Khi đã trải qua quá nhiều va vấp trên đường đời, tôi càng thấm thía hơn những nghĩa tình ấy. Chợt nhận ra, mẹ cũng chính là một chiếc nón vĩ đại che chở tôi đến hết cuộc đời…
Hoa hậu AI đầu tiên trên thế giới lộ diện

Hoa hậu AI đầu tiên trên thế giới lộ diện

Kenza Layli - một nhân vật hoàn toàn được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo, vừa giành giải Hoa hậu AI. Người đẹp ảo này vốn có sức ảnh hưởng về mảng phong cách sống, thu hút lượng người theo dõi đông đảo trên Instagram, TikTok.
Vòng xòe nở hoa

Vòng xòe nở hoa

Đến Nghĩa trang Liệt sỹ Điện Biên Phủ, bà không tin là trong đời mình, có ngày lại được tự tay thắp hương lên mộ những vị anh hùng dân tộc...
Tản văn: Căn nhà tuổi thơ

Tản văn: Căn nhà tuổi thơ

Tôi lớn lên, cảm giác như không gian nhỏ hẹp đi. Cái man mác buồn bơ vơ của ngày nhỏ cũng không còn nữa. Thiếu thốn qua đi, kỷ niệm không còn nguyên sơ nữa...
Khoảnh khắc

Khoảnh khắc

Đêm tàn dần. Bình minh bắt đầu lên từ phía bên kia thành phố. Huyên đi qua một đêm thức trắng, kỷ niệm chầm chậm trôi trong đầu như một cuốn phim...
Tản văn: Hừng nắng sau cơn mưa

Tản văn: Hừng nắng sau cơn mưa

Sau mỗi lần trời mưa, tôi thường có thói quen ngồi ở một chỗ nào đó thật cao để đón lấy cái hừng nắng đầu tiên. Cái hừng nắng trông non nớt mà lại vô cùng mạnh mẽ...
Vienna tiếp tục là thành phố đáng sống nhất thế giới

Vienna tiếp tục là thành phố đáng sống nhất thế giới

Thủ đô Vienna của Áo một lần nữa được “xướng tên” là thành phố đáng sống nhất trên thế giới, theo bảng xếp hạng thường niên của Economist Intelligence Unit (EIU) - cơ quan nghiên cứu kinh tế thuộc tập đoàn dịch vụ thông tin và truyền thông toàn cầu The Economist, trong đó có báo The Economist.
Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông

Khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông

Chuyên gia truyền thông Lê Quốc Vinh khẳng định ‘khủng hoảng không bắt đầu từ truyền thông’, mà bắt đầu từ chính triết lý, văn hóa kinh doanh của doanh nghiệp, tổ chức…