Thăm thẳm ký ức đình làng Quần Ngọc

(Baohatinh.vn) - Vào dịp nơi nơi tổ chức ngày hội Đại đoàn kết toàn dân, tôi có cơ duyên về thăm làng Quần Ngọc, xã Khánh Lộc (Can Lộc). Trên con đường bê tông trải rộng, hai bên nhà cửa khang trang, tôi hình dung rõ hơn về cuộc sống đủ đầy của cư dân nông thôn mới. Tôi hiểu vì sao, toàn dân nơi đây đang háo hức để đón sự kiện trọng đại của làng: đình làng được công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Ông Mai Khắc Mão - người có công lao trong việc phục dựng đình làng kể: “Làng này xưa kia có tên là Vạn Bửu, lịch sử đã hơn 300 năm. Những năm 60 của thế kỷ trước, tôi cùng bạn bè thường ra khu vực đình đánh trận giả, đánh đùng. Khi ấy, cây cối rậm rạp, trước đình có giếng, hai bên có gò đất cao. Đình làng được tế tự vào ngày khai hạ đầu năm, lễ kỳ phúc giữa năm và lễ kỳ yên trung tuần tháng 10. Khi tế tự, nhân dân xóm Trong, xóm Nhà Vụ và xóm Tây Ngoài cùng nhau chuẩn bị và tiến hành nghi lễ”.

tham tham ky uc dinh lang quan ngoc

Đình làng Quần Ngọc được người dân và con em xa quê phục dựng.

Tiếp cận văn bia và sắc phong được chuyển ngữ, cho thấy, đình làng Quần Ngọc được làm từ triều Minh Mạng thứ sáu, thờ thần Tam Lang và Đức thánh Phúc Tuy Đại Vương. Khi ấy, đình làng lợp bằng tranh, tọa lạc trên một khu đất rộng, có nhiều cây cổ thụ bốn mùa rậm rạp, xanh tươi, hai bên đình có hai gò đất chầu lại. Năm Khải Định thứ tư, đình được tôn tạo, lợp bằng ngói chạm trổ tinh vi.

Toàn bộ di tích cùng tín ngưỡng được gìn giữ gần như nguyên vẹn cho đến thời điểm rơi vào “nỗi buồn lịch sử”. Ông Mai Khắc Mão còn nhớ những ngày dân làng dỡ đình để làm trường học, nhà ở cho giáo viên. Rồi sau đó, kèo cột của đình được sử dụng vào các mục đích khác nhau. Trong trí nhớ của ông Mão, hình ảnh đoàn xiếc Phi Sơn Hải ở miền Nam ra biểu diễn vẫn còn in đậm. Khi ấy, để thử thách “nội công” của diễn viên xiếc, người ta đã đến đình làng bê văn bia lên sân khấu, đặt lên bụng diễn viên và đập bể. Cái còn lại của văn bia, hiện lưu giữ tại đình là một phần nhỏ của đế bia, bằng đá. Làng đã coi đó là kỷ niệm khó quên của một thời nông nổi. Nằm cạnh phần còn lại của bia đá ấy là “hòn đá thiêng” khá lớn, trước đây đặt trước cầu vào giếng, trước đình với những câu chuyện truyền lại trong dân gian về sự linh thiêng của nó.

Ngày nay, với mong muốn được phục hồi, phát huy các giá trị di sản cha ông để lại và để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, đình làng Quần Ngọc được dân làng và con em xa quê xây dựng lại với kết cấu ba gian hai chái, mái cong, trên đỉnh nóc khắc chạm lưỡng long chầu nguyệt. Đình ngoảnh về hướng Đông với hệ thống cổng và tường rào bao quanh kiên cố. Phía trước đình là hồ nước, cây đa, xung quanh làng mạc yên bình. Để tỏ lòng tôn kính và ghi nhớ công ơn, dân làng đã bố trí các cung thờ rất có chủ ý. Gian giữa thờ thành hoàng, phía trên bài trí long ngai bài vị, hai bên có câu đối; gian trái thờ các vị tiền bối của làng; gian phải thờ những người con của làng đã ngã xuống trong 2 cuộc trường chinh lịch sử.

Thật khó để nói hết ký ức ngôi làng được hội tụ tại đình làng - nơi sinh hoạt văn hoá, tín ngưỡng chung, song, những gì người dân Quần Ngọc hôm nay chung tay khôi phục cũng đủ để nói lên những thăm thẳm trong chiều sâu tâm linh của làng. Nét đẹp của làng quê xưa đã thấp thoáng trong dáng vẻ tươi mới của làng quê nay với đình làng, bến nước, cây đa, nhà văn hoá… Đó là giá trị lớn lao mà quần thể tại đình làng Quần Ngọc, Khánh Lộc gợi mở cho các vị khách đến với làng.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Nét đẹp lễ giỗ Thành hoàng làng Nhượng Bạn

Nét đẹp lễ giỗ Thành hoàng làng Nhượng Bạn

Lễ giỗ Thành hoàng làng Nhượng Bạn để tưởng nhớ công lao của Quang Tĩnh Hoàng Thái hậu và nhắc nhở người dân cùng xây dựng xã Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) ngày càng giàu mạnh.
Podcast truyện ngắn: Nhà mới

Podcast truyện ngắn: Nhà mới

Mọi tưởng tượng của tôi về Ngư sau hai chục năm chưa gặp hóa ra đều không đúng. Ngư không tàn tạ u buồn như tôi tưởng. Ngư cũng không gầy guộc như thanh đóm biết đi mà tôi từng gặp hai chục năm trước...
Podcast tản văn: Bến Lội trong nỗi nhớ

Podcast tản văn: Bến Lội trong nỗi nhớ

Trong cuộc đời mình tôi đã đi qua bao bến nước, gặp nhiều dòng sông chảy dài trong lòng đất Việt, lòng vẫn không nguôi nhớ tới Bến Lội và con sông Ngàn Phố quê mình...
Podcast truyện ngắn: Hội

Podcast truyện ngắn: Hội

Gã cứ thấy lòng mình trống tênh. Thời gian như nén sâu trong tiếng thở dài khi chốc chốc gã lại đưa mắt tìm kiếm một điều gì đó mà ánh mắt cứ thẫn thờ, buồn bã...
Người trẻ góp sức bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội

Người trẻ góp sức bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội

Ngày nay, nhiều lễ hội được khôi phục, phát triển mạnh mẽ. Hòa cùng không gian văn hóa đó, thế hệ trẻ Hà Tĩnh đã có những hành động tích cực, thiết thực, góp phần giữ gìn, bảo tồn và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống.
Podcast tản văn: Thăm chùa

Podcast tản văn: Thăm chùa

Bỗng thấy lòng mình an đến lạ. Cánh đồng trong tôi đã bớt đi hoang vắng và bắt đầu gieo những mầm mới đầu tiên...
“Cày” phim - từ thú vui đến hệ lụy

“Cày” phim - từ thú vui đến hệ lụy

Việc “cày” phim xuyên đêm đã trở thành thói quen của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, đằng sau thú vui ấy là những hệ lụy khôn lường cho sức khỏe thể chất và tinh thần.
'Đội trưởng Mỹ' gây phấn khích

'Đội trưởng Mỹ' gây phấn khích

“Captain America: Brave New World” nhận nhiều phản hồi tích cực sau buổi chiếu sớm. Phim được kỳ vọng làm bùng nổ phòng vé toàn cầu sau những tuần đầu năm ảm đạm.
"Tuyết trắng màu hoa mận" trên cao nguyên Mộc Châu

"Tuyết trắng màu hoa mận" trên cao nguyên Mộc Châu

Những ngày đầu xuân mới, cao nguyên Mộc Châu khoác lên mình màu trắng tinh khôi của bạt ngàn hoa mận, báo hiệu mùa xuân về. Với hơn 3.200 ha mận trải rộng khắp các triền đồi, Mộc Châu trở thành vùng trồng mận hậu lớn nhất của cả nước. Trong dịp này, du khách từ khắp mọi miền tìm về để chiêm ngưỡng, ngắm nhìn và lưu lại những hình ảnh với hoa mận trắng muốt, tinh khôi.
Dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ: Dọn quán bán hàng

Dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ: Dọn quán bán hàng

Dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ: Dọn quán bán hàng. Phối khí: NSƯT Mạnh Thắng. Đoàn nghệ thuật tỉnh Bắc Ninh biểu diễn tại Liên hoan di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO vinh danh tại Hà Tĩnh.
Podcast truyện ngắn: Mùa xanh

Podcast truyện ngắn: Mùa xanh

Cầm chiếc bánh buộc lạt vuông vức do chính tay Thàn gói, đôi mắt mẹ bỗng chùng xuống, cảm giác nghẹn ngào cứ thế dâng lên. Bao lâu rồi nhà mới gói bánh chưng, hình như khoảnh khắc này mùa xuân mới về thật rồi đấy...