Tròn vang tiếng trống Bắc Thai...

Nghề làm trống Bắc Thai (xã Thạch Hội, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh) từ lâu đã nổi tiếng với các sản phẩm bền đẹp, tiếng kêu tròn vang. Điều lý thú ở làng trống này là những người làm nghề đều mang họ Bùi, nhiều hộ gia đình đã có 3 - 4 thế hệ cùng làm trống...

Tuy chưa được công nhận là làng nghề truyền thống nhưng Bắc Thai luôn tự hào về những chiếc trống chất lượng cao được làm bởi những người thợ lành nghề. Vào dịp tháng 7 âm lịch và sắp đến ngày khai giảng, trống Bắc Thai được nhiều dòng họ mua phục vụ tế tổ, trường học đặt đón mùa tựu trường..., khiến hoạt động sản xuất nhộn nhịp hơn hẳn.

Việc quan trọng đầu tiên để ra được một chiếc trống hoàn chỉnh đó là chọn da. "Nghệ nhân" Bùi Văn Tráng tiết lộ: “Miếng da tốt cũng phụ thuộc vào chú bò. Bò phải già, thịt nạc và ít mỡ, đặc biệt miếng da lúc mua không được rách. Muốn tiếng trống tròn và vang thì mua về cần bào thật kỹ, thật khéo”

Sau khi được bào và ngâm nước để khử mùi, da bò cần được phơi nắng để khô bằng cách dùng dây xâu qua những cái lỗ nhỏ đã khoét vòng trên miếng da.

Gỗ mít là nguyên liệu chính làm tang trống. Tùy theo loại trống cần làm mà người thợ mới dùng máy để cưa các thanh gỗ với độ cong, độ dẻo khác nhau. Đây cũng là giai đoạn cần kĩ thuật cao bởi các thanh gỗ cần có sự đồng đều đến mức lúc ghép lại đổ nước cũng không bị chảy ra.

Vào ngày nắng to, gỗ chỉ cần phơi 3-4 ngày nhưng vào những ngày thời tiết nắng mưa thất thường như thời điểm hiện tại, phải mất nhiều thời gian hơn, đồng thời luôn cẩn trọng thu gỗ vào để tránh những cơn mưa bất chợt.

Trang trí là công đoạn cuối cùng để có được một chiếc trống hoàn thiện. Bình thường, những chiếc trống sẽ được vẽ khá đơn giản nhưng nếu là trống cho ngày khai trường hay mùa lễ hội thì sẽ được trang trí thêm các hoa văn thêm hấp dẫn, sinh động.

Trống Bắc Thai được bán ở rất nhiều nơi nhưng chủ yếu ở chợ tỉnh. Ngoài ra, nhiều đền chùa hay trường học cũng trực tiếp đặt làm mới cũng như sửa trống cũ ngay tại làng. Nghề làm trống cho thu nhập khá cao khi nhu cầu của xã hội ổn đinh, mỗi hộ có thể đạt từ 120-150 triệu đồng/năm.

Nghề làm trống không những mang lại công ăn việc làm mà còn là niềm tự hào của người dân xóm Bắc Thai. Dù chưa thật ổn định trong việc tìm đầu ra cho các sản phẩm nhưng các hộ gia đình làm trống vẫn quyết giữ nghề và truyền lại cho các thế hệ sau.

Linh Châu