Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng, vợ chồng ông Trần Xuân Liên và bà Nguyễn Thị Quy ở thôn Ái Quốc, xã Cẩm Duệ (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là hộ duy nhất trong xã còn quyết tâm giữ nghề truyền thống này...

Video: Cặp vợ chồng gần 45 năm giữ nghề đan kiềng

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Ông Trần Xuân Liên (SN 1955), thường được mọi người trong thôn Ái Quốc gọi là “ông kiềng giang”, bởi đã có hơn 40 năm gắn bó với nghề đan kiềng. Thôn Ái Quốc trước đây có tên là làng kiềng Triều Thượng, nghề đã có từ hàng trăm năm nay và đã nuôi lớn bao thế hệ. Trải qua bao thăng trầm, phần vì sự xuất hiện của những sản phẩm công nghiệp giá cạnh tranh, phần vì tính chất đặc thù đòi hỏi sự tỉ mẩn cao nên nghề đan kiềng bị mai một...

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Hiện tại, vợ chồng ông Liên là hộ duy nhất ở xã Cẩm Duệ còn giữ nghề đan kiềng. Để hoàn thiện được một chiếc kiềng phải trải qua nhiều công đoạn như: vót giang, gầy giang, vào giang, đan giang, nấn giang... Trong đó, công đoạn khó nhất là vào giang, bởi chiếc kiềng làm ra có đúng tỷ lệ với khuôn nồi hay không đều phụ thuộc vào bước này. Với kinh nghiệm lâu năm, ông Liên thường mất khoảng 15 phút để “đúc” ra một chiếc kiềng vừa thẩm mỹ vừa có độ bền cao.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Để làm ra được những chiếc kiềng có độ bền cao, khâu chọn vật liệu cũng rất quan trọng, ông Liên thường chọn những cây giang ở trong rừng, loại giang để làm kiềng là loại cây vừa và nhỏ nên khi chặt về làm kiềng sẽ không tác động lớn đến phát triển rừng mà còn có tác dụng phát quang cho rừng. Giang sau khi được chặt từ trong rừng về sẽ được vót nhỏ, sau đó đem phơi 1 - 2 nắng. Đặc tính của giang rất sắc, nên trong quá trình làm bị giang cứa đứt tay là điều không tránh khỏi, bởi vậy, phải cắt những ống nước để làm “áo giáp” bảo vệ.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Vợ ông Liên, bà Nguyễn Thị Quy (SN 1957) là người thợ rành nghề, khéo tay. Học nghề đan kiềng từ bà ngoại năm 16 tuổi, đến nay đã ngoài lục tuần, bà Quy giờ đây “nhắm mắt cũng vào giang đều, đẹp, không sai một giang nào”. Cũng nhờ kinh nghiệm được tích lũy hàng chục năm, sản phẩm kiềng của vợ chồng ông Liên được người dân trong và ngoài huyện tìm mua.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Dẫu đôi tay của bà ấy đã già đi theo năm tháng, nhưng kỹ thuật đan của bà vẫn như thuở còn xuân sắc. Bà vẫn nhanh nhẹn ở mỗi công đoạn, đều tay bên những chiếc kiềng.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Công đoạn đan kiềng đòi hỏi người làm phải tập trung, vừa đan, vừa uốn để sản phẩm khi hoàn thiện không được sai mắt nào.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Sau khi chuẩn bị xong phần vật liệu, ông Liên chuyển sang đan cùng vợ. Thời gian trôi qua, nghề đan kiềng cũng lận đận, lời lãi ít dần, hầu hết những người từng gắn bó “máu thịt” với nghề đã từ bỏ. Riêng vợ chồng ông Liên, từ bé đã được gia đình truyền cho lòng kiêu hãnh của một người con làng nghề, đã tự hứa sẽ gắn bó và gìn giữ công việc này, như cách ông nội và mẹ đã truyền nghề cho tôi.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Mỗi ngày vợ chồng Liên làm được khoảng 50 - 60 chiếc kiềng, công việc mang lại thu nhập quanh năm cho gia đình. Với giá bán dao động từ 6.000 - 12.000 đồng/cái, tùy vào kích cỡ, mỗi ngày vợ chồng ông cũng kiếm được gần 300.000 đồng.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Kỳ công trong từng công đoạn, tỉ mẩn trong từng chi tiết là những gì mà vợ chồng ông Liên thường nói về cái nghề đã gắn bó với mình suốt gần 45 năm nay.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Để chiếc kiếng được tròn đều, không bị méo, vợ ông Liên thường dùng chân hoặc cán dao để nấn xung quanh vành kiềng.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Đôi mắt chăm chú, đôi tay thoăn thoắt, chỉ trong chốc lát, vợ ông có thể làm được một chiếc kiềng chắc chắn, mắt kiềng đều như được đúc ra từ một khuôn. Mỗi ngày bà có thể làm được khoảng 30 - 40 chiếc kiềng.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Nghề đan kiềng được vợ chồng ông Liên duy trì quanh năm, nhưng cao điểm nhất là dịp tết, mỗi ngày vợ chồng ông phải đan trên 100 cái. Trong khoảng thời gian đó, chúng tôi phải dậy từ sớm và thức đến khuya để kịp các đơn hàng. Tuy nhiên, những tháng còn lại, nhu cầu ít hơn, trung bình mỗi ngày chỉ đan khoảng 40 cái.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Tuy nghề đan kiềng không mang lại thu nhập cao, nhưng có ưu điểm là tận dụng được thời gian rảnh rỗi. Vợ chồng ông Liên có 7 đứa con, nhưng cả 7 đứa không đứa nào giữ nghề của bố mẹ. Vợ chồng ông Liên vẫn thường hay bảo nhau: Thôi thì cố gắng đến khi nào mắt còn tỏ, tay còn chưa run để giữ lấy nghề, để không phụ nghề đã nuôi sống cả gia đình mình suốt gần cả cuộc đời.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Nghề đan kiềng tuy vất vả nhưng đã giúp cho nhiều gia đình thoát nghèo, có kinh tế ổn định, nuôi dạy con cái trưởng thành. Từ nghề đan kiềng, vợ chồng ông đã nuôi dạy được 5 đứa con học đại học. Đó là niềm tự hào, động lực để vợ chồng càng thêm yêu nghề.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Kiềng sau khi đan xong sẽ được vợ chồng ông Liên đem đến chợ đầu mối Hà Tĩnh để nhập cho tiểu thương hàng nồi đất, hàng tre, nứa, mây, giang...

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Những chiếc nồi đất được “khoác” trên mình những kiềng giang chắc chắn, dày công của những người thợ rành nghề.

Hơn 40 năm giữ nghề đan kiềng ở Hà Tĩnh

Trải qua hàng trăm năm, nghề đan kiềng vẫn còn được lưu giữ, những chiếc kiềng theo chân các mẹ, các chị đi đến mọi miền quê. Để khi vô tình bắt gặp, chúng ta lại nao nao nhớ về thuở gian khó, nơi chôn nhau, cắt rốn của mình...

Chủ đề Hoa đẹp núi hồng

Đọc thêm

Thiêng liêng tiếng gọi cội nguồn

Thiêng liêng tiếng gọi cội nguồn

Từ chỗ là hoạt động tín ngưỡng của người dân địa phương, lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương ở TX Hồng Lĩnh đã trở thành lễ hội được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh quan tâm, thu hút đông đảo người dân tham gia.
Đoàn kết một lòng hướng về nguồn cội…

Đoàn kết một lòng hướng về nguồn cội…

Hòa chung lòng thành kính hướng về ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, người dân Hà Tĩnh đã cùng nhau gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, khẳng định sự gắn bó bền chặt trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Ngắm khu dân cư kiểu mẫu bên dòng Ngàn Phố

Ngắm khu dân cư kiểu mẫu bên dòng Ngàn Phố

Bên dòng sông Ngàn Phố thơ mộng, người dân thôn Phúc Bằng, xã Sơn Bằng (Hương Sơn, Hà Tĩnh) đang cùng nhau xây dựng cảnh quan xanh sạch đẹp, hướng tới cuộc sống sống ấm no, hạnh phúc.
Tín ngưỡng thờ cá Ông ở Hà Tĩnh

Tín ngưỡng thờ cá Ông ở Hà Tĩnh

Thờ cá Ông (cá Voi) là một tín ngưỡng dân gian có từ lâu đời của cư dân sinh sống ven biển Việt Nam. Nhiều vùng ở Hà Tĩnh, người dân thờ cá Ông như một vị thần biển linh thiêng.
Chat với "thần đồng tiếng Anh" 12 tuổi đạt IELTS 8.0

Chat với "thần đồng tiếng Anh" 12 tuổi đạt IELTS 8.0

Với điểm IELTS 8.0, “thần đồng tiếng Anh” Nguyễn Lê Bảo Chung (lớp 6A7, Trường Albert Einstein Hà Tĩnh) đã trở thành 1 trong những thí sinh nhỏ tuổi nhất đạt số điểm này với kỹ năng Reading đạt tuyệt đối 8.0, Speaking 8.5, Listening 8.5 và Writing 7.0.
Về miền quê nông thôn mới kiểu mẫu Đồng Yên

Về miền quê nông thôn mới kiểu mẫu Đồng Yên

Bằng sự đoàn kết, chung sức chung lòng, Nhân dân thôn Đồng Yên ở xã Xuân Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) đã cùng nhau xây dựng quê hương thành khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu thanh bình, đáng sống.
Võ Quận công Nguyễn Phi Sài và những di sản để lại

Võ Quận công Nguyễn Phi Sài và những di sản để lại

Nguyễn Phi Sài là một nhân vật lịch sử có nhiều công lao, đóng góp dưới thời Lê Trung Hưng và từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều, ngoài trấn. Hiện nay, dòng họ Nguyễn Phi ở xã Thạch Long (Thạch Hà, Hà Tĩnh) vẫn còn lưu giữ nhiều di sản quý mà ông để lại.
Một vùng duyên hải Kỳ Anh

Một vùng duyên hải Kỳ Anh

Bằng thủ pháp nghệ thuật điểm xuyết chấm phá, đấng tạo hóa điểm thêm lên miền duyên hải Kỳ Anh (Hà Tĩnh) những điểm nhấn thẩm mỹ say đắm lòng người...