Người dân vùng “đất lửa” mong muốn xây dựng bia chứng tích

(Baohatinh.vn) - Sự hy sinh của 8 dân công hỏa tuyến của làng Hà Nam xưa (Can Lộc - Hà Tĩnh) trong kháng chiến chống Mỹ mãi là câu chuyện ngậm ngùi…

d6.jpg
Khu vực hi sinh của 8 liệt sỹ là dân công hoả tuyến làng Hà Nam xưa, cách 2 mố cầu Già cũ (vòng tròn đỏ) khoảng 100m

Dẫu tuổi đã cao nhưng ông Nguyễn Duy Hữu (SN 1936, trú TDP K130, thị trấn Nghèn) nguyên là Xã đội phó xã Tiến Lộc (nay là thị trấn Nghèn) vẫn chưa quên một chi tiết nào của trận "mưa bom" sáng ngày 30/9/1966.

d2.jpg
Ông Nguyễn Duy Hữu - nguyên Xã đội phó xã Tiến Lộc cũ kể lại quá trình ném bom của giặc Mỹ.

"Thời điểm đó, cầu Già cũ (cạnh khu vực đồng lúa của TDP K130) bị địch ném bom gây hư hỏng nặng nên hàng chục dân công hoả tuyến của làng Hà Nam, xã Tiến Lộc (nay là TDP K130 - thị trấn Nghèn, Can Lộc) phải mở đường dẫn xuống phà cho xe quân sự di chuyển.

Khi tôi đang cùng anh em dân công san lấp hố bom, mở đường thì thấy 2 máy bay ném bom của địch bay qua địa phận huyện Can Lộc. Dù chúng đã bay quá địa bàn và chúng tôi đã báo động sơ tán nhưng điều đau thương nhất vẫn đã xảy ra. Chỉ ít phút sau, 2 máy bay của Mỹ bất ngờ quay đầu trở lại và liên tục xả bom sát thương xuống khu vực xung quanh cầu Già. Loạt bom dày đặc khiến 8 dân công hoả tuyến đã nằm lại mãi mãi tại khu vực cách mố cầu Già cũ khoảng 100m và 4 người bị thương nặng. Chúng tôi đã nén đau thương để khâm liệm và bàn giao thi thể các đồng chí cho gia đình", ông Hữu bồi hồi nhớ lại.

d8.jpg
Khu vực cầu Già cũ bị bắn phá trước đây nay chỉ còn lại 2 mố cầu, cách cầu Già mới (phần gạch đỏ) khoảng 50m.

Đến năm 1992, 8 dân công hỏa tuyến hy sinh đã được Nhà nước trao bằng Tổ quốc ghi công. Đó là sự an ủi lớn đối với gia đình các liệt sỹ, đồng thời thêm một lần nhắc nhớ thế hệ cháu con về tinh thần quả cảm của thế hệ trước trong cuộc chiến tranh vệ quốc của dân tộc", ông Hữu chia sẻ thêm.

d7.jpg
Ông Nguyễn Duy Hữu (người đeo kính) cùng người nhà liệt sĩ Ngô Thị Thiệp tại khu vực kho lương thực của HTX Tiến Lộc - điểm khâm liệm các liệt sỹ.

8 liệt sỹ đã hy sinh vào ngày 30/9/1966 đều là người dân làng Hà Nam, xã Tiến Lộc (nay là TDP K130, thị trấn Nghèn), do điều kiện thời chiến, thông tin về năm sinh các liệt sỹ không còn lưu lại nữa.

Danh sách 8 liệt sỹ:

1. Liệt sĩ Phạm Tiến Hải

2. Liệt sĩ Ngô Thị Thiệp

3. Liệt sĩ Phạm Thị Em

4. Liệt sĩ Phạm Thị Hợi

5. Liệt sĩ Phan Thị Lệ

6. Liệt sĩ Nguyễn Thị Nguyệt

7. Liệt sĩ Lê Thị Mậu

8. Liệt sĩ Trần Thị Hạnh

Đã gần 55 năm nhưng ký ức về trận bom cướp đi sinh mạng của 8 dân công hoả tuyến làng Hà Nam vẫn khiến người ở lại day dứt khôn nguôi. Hằng năm, cứ vào dịp giỗ các liệt sỹ (15/8 âm lịch), không ai bảo ai, những người dân trong tổ dân phố K130 lại đến gia đình các thân nhân thắp hương tưởng nhớ 8 liệt sỹ. Những câu chuyện của quá khứ lại được thế hệ trước truyền cho thế hệ sau để khắc ghi công ơn và giáo dục con cháu nâng cao trách nhiệm trong học tập, lao động để xây dựng quê hương.

d1.jpg
Câu chuyện về 8 liệt sĩ đã anh dũng hy sinh luôn in sâu trong sự biết ơn của người dân làng Hà Nam xưa.

Ông Phạm Tiến Hà – con trai liệt sĩ Phạm Tiến Hải chia sẻ: "Mong mỏi của gia đình là tại địa điểm cha tôi và các cô chú hy sinh sẽ được xây dựng bia tưởng niệm. Đây sẽ là chứng tích quan trọng để nhắc nhở, giáo dục thế hệ sau ghi nhớ công ơn của các liệt sỹ".

d5.jpg
Ông Phạm Tiến Hà bên mộ phần của cha mình.

Câu chuyện hào hùng về các liệt sỹ tại làng Hà Nam xưa vẫn được những người cùng thế hệ kể lại nhưng nếu không có bia chứng tích, câu chuyện đó cũng sẽ dễ rơi vào quên lãng. Bởi vậy, không chỉ thân nhân các liệt sỹ mà chính những người dân trên vùng quê này cũng mong muốn xây dựng bia tại địa điểm 8 liệt sỹ hy sinh.

Em Phạm Văn Thiết - đoàn viên thanh niên TDP K130 chia sẻ: "Mỗi lần được nghe các cụ trong tổ dân phố kể lại, tôi luôn cảm thấy xúc động và tự hào. Tuy nhiên, không phải người trẻ nào trong TDP K130 cũng được nghe và nắm rõ thông tin câu chuyện lịch sử này. Bởi vậy, tôi mong rằng, tại địa điểm các liệt sỹ đã hy sinh sẽ sớm có bia chứng tích, tạo nên địa chỉ đỏ cho các thế hệ tiếp nối ghi nhớ, học tập".

Xây dựng bia tưởng niệm 8 liệt sỹ đã hy sinh là mong muốn của người dân TDP K130 trong nhiều năm nay. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đề xuất lên cấp trên xin chủ trương, nguồn lực để có thể sớm hoàn thành tâm nguyện của thân nhân các liệt sỹ cũng như Nhân dân địa phương.

Ông Lê Bá Bảo - Bí thư Chi bộ tổ dân phố K130.

Đọc thêm

Đại thi hào Nguyễn Du - người của miền dân dã

Đại thi hào Nguyễn Du - người của miền dân dã

Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
NSƯT Tạ Hồng Dương: “Con đò” ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm

NSƯT Tạ Hồng Dương: “Con đò” ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm

Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Tiên Điền hôm nay...

Tiên Điền hôm nay...

Tựa vào núi Hồng, soi bóng dòng Lam, Tiên Điền (Hà Tĩnh) hôm nay mang dáng hình rộng mở, năng động.
Du lịch Hà Tĩnh chuyển động trước mùa đông

Du lịch Hà Tĩnh chuyển động trước mùa đông

Trước đây, mùa đông được xem là thời điểm du lịch Hà Tĩnh trầm lắng. Thế nhưng, vượt qua khó khăn, nhiều cơ sở, doanh nghiệp đã chủ động tìm hướng đi mới, thích ứng và sáng tạo.
Bánh ngào - thức quà ấm áp đầu đông

Bánh ngào - thức quà ấm áp đầu đông

Hình ảnh bát bánh ngào nghi ngút khói trong những ngày lạnh đã trở nên quen thuộc với người Hà Tĩnh. Đây không chỉ là món quà vặt, mà còn là hương vị tuổi thơ, gắn bó với bao thế hệ.
Biển cho cá, cho cả cái tình

Biển cho cá, cho cả cái tình

Có một vị biển thật đặc biệt, nó không ở sóng, ở nước mà ở trong tiếng rao, trong bước chân, trong mỗi câu chuyện của những người đàn bà bán cá từ những làng biển Hà Tĩnh…
Gia Hanh, miền quê xanh

Gia Hanh, miền quê xanh

Về với xã Gia Hanh (Hà Tĩnh), ta không chỉ cảm nhận được các giá trị văn hóa lịch sử đi cùng thời gian mà còn có những con người hiền hòa, cần cù lao động, đang cùng nhau kiến tạo nên bức tranh quê hương đa sắc, đầy tiềm năng để khám phá.
Độc đáo giao thoa ẩm thực 3 miền ở Hà Tĩnh

Độc đáo giao thoa ẩm thực 3 miền ở Hà Tĩnh

Hà Tĩnh "đi mô cũng nhớ về" không chỉ bởi tình đất, tình người mà còn bởi những điều giản dị, những món ăn dân dã, đậm đà hương vị, mang nét giao thoa tinh hoa ẩm thực các vùng miền.
Hoàng giáp Vũ Diệm - Người con núi Hồng làm rạng danh quê hương

Hoàng giáp Vũ Diệm - Người con núi Hồng làm rạng danh quê hương

Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Không ngừng “làm dày” di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều

Không ngừng “làm dày” di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều

Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Người thợ cốp pha lan tỏa lối sống đẹp

Người thợ cốp pha lan tỏa lối sống đẹp

Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
"Vì người nghèo" - Hành trình của yêu thương!

"Vì người nghèo" - Hành trình của yêu thương!

Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.
"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

Hơn 12 năm công tác tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), anh Lê Thanh Toán đã trở thành tấm gương tiêu biểu về tinh thần trách nhiệm, lòng tận tụy và sự sáng tạo trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.