Người dân vùng “đất lửa” mong muốn xây dựng bia chứng tích

(Baohatinh.vn) - Sự hy sinh của 8 dân công hỏa tuyến của làng Hà Nam xưa (Can Lộc - Hà Tĩnh) trong kháng chiến chống Mỹ mãi là câu chuyện ngậm ngùi…

d6.jpg
Khu vực hi sinh của 8 liệt sỹ là dân công hoả tuyến làng Hà Nam xưa, cách 2 mố cầu Già cũ (vòng tròn đỏ) khoảng 100m

Dẫu tuổi đã cao nhưng ông Nguyễn Duy Hữu (SN 1936, trú TDP K130, thị trấn Nghèn) nguyên là Xã đội phó xã Tiến Lộc (nay là thị trấn Nghèn) vẫn chưa quên một chi tiết nào của trận "mưa bom" sáng ngày 30/9/1966.

d2.jpg
Ông Nguyễn Duy Hữu - nguyên Xã đội phó xã Tiến Lộc cũ kể lại quá trình ném bom của giặc Mỹ.

"Thời điểm đó, cầu Già cũ (cạnh khu vực đồng lúa của TDP K130) bị địch ném bom gây hư hỏng nặng nên hàng chục dân công hoả tuyến của làng Hà Nam, xã Tiến Lộc (nay là TDP K130 - thị trấn Nghèn, Can Lộc) phải mở đường dẫn xuống phà cho xe quân sự di chuyển.

Khi tôi đang cùng anh em dân công san lấp hố bom, mở đường thì thấy 2 máy bay ném bom của địch bay qua địa phận huyện Can Lộc. Dù chúng đã bay quá địa bàn và chúng tôi đã báo động sơ tán nhưng điều đau thương nhất vẫn đã xảy ra. Chỉ ít phút sau, 2 máy bay của Mỹ bất ngờ quay đầu trở lại và liên tục xả bom sát thương xuống khu vực xung quanh cầu Già. Loạt bom dày đặc khiến 8 dân công hoả tuyến đã nằm lại mãi mãi tại khu vực cách mố cầu Già cũ khoảng 100m và 4 người bị thương nặng. Chúng tôi đã nén đau thương để khâm liệm và bàn giao thi thể các đồng chí cho gia đình", ông Hữu bồi hồi nhớ lại.

d8.jpg
Khu vực cầu Già cũ bị bắn phá trước đây nay chỉ còn lại 2 mố cầu, cách cầu Già mới (phần gạch đỏ) khoảng 50m.

Đến năm 1992, 8 dân công hỏa tuyến hy sinh đã được Nhà nước trao bằng Tổ quốc ghi công. Đó là sự an ủi lớn đối với gia đình các liệt sỹ, đồng thời thêm một lần nhắc nhớ thế hệ cháu con về tinh thần quả cảm của thế hệ trước trong cuộc chiến tranh vệ quốc của dân tộc", ông Hữu chia sẻ thêm.

d7.jpg
Ông Nguyễn Duy Hữu (người đeo kính) cùng người nhà liệt sĩ Ngô Thị Thiệp tại khu vực kho lương thực của HTX Tiến Lộc - điểm khâm liệm các liệt sỹ.

8 liệt sỹ đã hy sinh vào ngày 30/9/1966 đều là người dân làng Hà Nam, xã Tiến Lộc (nay là TDP K130, thị trấn Nghèn), do điều kiện thời chiến, thông tin về năm sinh các liệt sỹ không còn lưu lại nữa.

Danh sách 8 liệt sỹ:

1. Liệt sĩ Phạm Tiến Hải

2. Liệt sĩ Ngô Thị Thiệp

3. Liệt sĩ Phạm Thị Em

4. Liệt sĩ Phạm Thị Hợi

5. Liệt sĩ Phan Thị Lệ

6. Liệt sĩ Nguyễn Thị Nguyệt

7. Liệt sĩ Lê Thị Mậu

8. Liệt sĩ Trần Thị Hạnh

Đã gần 55 năm nhưng ký ức về trận bom cướp đi sinh mạng của 8 dân công hoả tuyến làng Hà Nam vẫn khiến người ở lại day dứt khôn nguôi. Hằng năm, cứ vào dịp giỗ các liệt sỹ (15/8 âm lịch), không ai bảo ai, những người dân trong tổ dân phố K130 lại đến gia đình các thân nhân thắp hương tưởng nhớ 8 liệt sỹ. Những câu chuyện của quá khứ lại được thế hệ trước truyền cho thế hệ sau để khắc ghi công ơn và giáo dục con cháu nâng cao trách nhiệm trong học tập, lao động để xây dựng quê hương.

d1.jpg
Câu chuyện về 8 liệt sĩ đã anh dũng hy sinh luôn in sâu trong sự biết ơn của người dân làng Hà Nam xưa.

Ông Phạm Tiến Hà – con trai liệt sĩ Phạm Tiến Hải chia sẻ: "Mong mỏi của gia đình là tại địa điểm cha tôi và các cô chú hy sinh sẽ được xây dựng bia tưởng niệm. Đây sẽ là chứng tích quan trọng để nhắc nhở, giáo dục thế hệ sau ghi nhớ công ơn của các liệt sỹ".

d5.jpg
Ông Phạm Tiến Hà bên mộ phần của cha mình.

Câu chuyện hào hùng về các liệt sỹ tại làng Hà Nam xưa vẫn được những người cùng thế hệ kể lại nhưng nếu không có bia chứng tích, câu chuyện đó cũng sẽ dễ rơi vào quên lãng. Bởi vậy, không chỉ thân nhân các liệt sỹ mà chính những người dân trên vùng quê này cũng mong muốn xây dựng bia tại địa điểm 8 liệt sỹ hy sinh.

Em Phạm Văn Thiết - đoàn viên thanh niên TDP K130 chia sẻ: "Mỗi lần được nghe các cụ trong tổ dân phố kể lại, tôi luôn cảm thấy xúc động và tự hào. Tuy nhiên, không phải người trẻ nào trong TDP K130 cũng được nghe và nắm rõ thông tin câu chuyện lịch sử này. Bởi vậy, tôi mong rằng, tại địa điểm các liệt sỹ đã hy sinh sẽ sớm có bia chứng tích, tạo nên địa chỉ đỏ cho các thế hệ tiếp nối ghi nhớ, học tập".

Xây dựng bia tưởng niệm 8 liệt sỹ đã hy sinh là mong muốn của người dân TDP K130 trong nhiều năm nay. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đề xuất lên cấp trên xin chủ trương, nguồn lực để có thể sớm hoàn thành tâm nguyện của thân nhân các liệt sỹ cũng như Nhân dân địa phương.

Ông Lê Bá Bảo - Bí thư Chi bộ tổ dân phố K130.

Đọc thêm

Nồng nàn hương vị Huế giữa lòng Hà Tĩnh

Nồng nàn hương vị Huế giữa lòng Hà Tĩnh

Từ bát bún bò, bánh canh cá đến mâm cơm với món thịt luộc chấm tôm chua đặc trưng, những hương vị Huế mộc mạc giữa lòng Hà Tĩnh từ lâu đã tạo sự phong phú cho ẩm thực địa phương.
 Đồng Lộc - miền trải nghiệm xanh

Đồng Lộc - miền trải nghiệm xanh

Đồng Lộc (Hà Tĩnh) - địa chỉ đỏ linh thiêng, nơi khắc ghi những dấu ấn của lịch sử đang khoác lên mình màu xanh no ấm, khẳng định nỗ lực của địa phương trong phát triển kinh tế-xã hội.
Nghệ nhân dân gian Văn Sang – “Cánh cò” chở câu ví, giặm bay xa

Nghệ nhân dân gian Văn Sang – “Cánh cò” chở câu ví, giặm bay xa

Có những tiếng hát như chất chứa cả tình quê. Ở Nghệ nhân dân gian Trần Văn Sang, điều ấy hiện lên qua dáng dấp một cánh cò: lặng lẽ, bền bỉ và đầy khát vọng. Anh không chỉ hát, anh còn chở câu ví, giặm quê nhà đi qua nhiều hành trình mà ở mỗi chặng đường đều được đánh dấu bằng tình yêu, niềm đam mê và cả những nỗ lực, sáng tạo không ngừng. Có lẽ, chỉ những ai thực sự thuộc về dân ca mới có thể khiến nó bay xa một cách tự nhiên và bền bỉ như anh.
Nghệ nhân chật vật "giữ lửa" di sản dân ca ví, giặm

Nghệ nhân chật vật "giữ lửa" di sản dân ca ví, giặm

Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Trang trọng Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính

Trang trọng Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính

Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Danh nhân Phan Kính - Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa

Danh nhân Phan Kính - Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa

Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Giữ mùa "lộc trời" trong từng miếng chả

Giữ mùa "lộc trời" trong từng miếng chả

Chả rươi Hương Tăng là đặc sản OCOP của xã Nghi Xuân (Hà Tĩnh), được chế biến từ rươi tươi theo quy trình truyền thống kết hợp kỹ thuật hiện đại, giữ trọn vị béo ngậy và hương thơm đặc trưng
Nhà nghiên cứu văn hóa Lê Văn Tùng: Viết để trả nợ quê hương, nối quá khứ với tương lai

Nhà nghiên cứu văn hóa Lê Văn Tùng: Viết để trả nợ quê hương, nối quá khứ với tương lai

Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Bỏng gạo - món ăn quen thuộc của tuổi thơ

Bỏng gạo - món ăn quen thuộc của tuổi thơ

Giữa vô vàn món ăn hiện đại, vẫn có món ăn dân dã, gắn liền với tuổi thơ được nhiều người dân Hà Tĩnh yêu thích mỗi khi trời trở lạnh, đó là bỏng gạo hay bỏng ngô.
Sức mạnh đoàn kết ở Vĩnh Phong

Sức mạnh đoàn kết ở Vĩnh Phong

Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Trường Lưu

Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Trường Lưu

Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.