Người dân vùng “đất lửa” mong muốn xây dựng bia chứng tích

(Baohatinh.vn) - Sự hy sinh của 8 dân công hỏa tuyến của làng Hà Nam xưa (Can Lộc - Hà Tĩnh) trong kháng chiến chống Mỹ mãi là câu chuyện ngậm ngùi…

d6.jpg
Khu vực hi sinh của 8 liệt sỹ là dân công hoả tuyến làng Hà Nam xưa, cách 2 mố cầu Già cũ (vòng tròn đỏ) khoảng 100m

Dẫu tuổi đã cao nhưng ông Nguyễn Duy Hữu (SN 1936, trú TDP K130, thị trấn Nghèn) nguyên là Xã đội phó xã Tiến Lộc (nay là thị trấn Nghèn) vẫn chưa quên một chi tiết nào của trận "mưa bom" sáng ngày 30/9/1966.

d2.jpg
Ông Nguyễn Duy Hữu - nguyên Xã đội phó xã Tiến Lộc cũ kể lại quá trình ném bom của giặc Mỹ.

"Thời điểm đó, cầu Già cũ (cạnh khu vực đồng lúa của TDP K130) bị địch ném bom gây hư hỏng nặng nên hàng chục dân công hoả tuyến của làng Hà Nam, xã Tiến Lộc (nay là TDP K130 - thị trấn Nghèn, Can Lộc) phải mở đường dẫn xuống phà cho xe quân sự di chuyển.

Khi tôi đang cùng anh em dân công san lấp hố bom, mở đường thì thấy 2 máy bay ném bom của địch bay qua địa phận huyện Can Lộc. Dù chúng đã bay quá địa bàn và chúng tôi đã báo động sơ tán nhưng điều đau thương nhất vẫn đã xảy ra. Chỉ ít phút sau, 2 máy bay của Mỹ bất ngờ quay đầu trở lại và liên tục xả bom sát thương xuống khu vực xung quanh cầu Già. Loạt bom dày đặc khiến 8 dân công hoả tuyến đã nằm lại mãi mãi tại khu vực cách mố cầu Già cũ khoảng 100m và 4 người bị thương nặng. Chúng tôi đã nén đau thương để khâm liệm và bàn giao thi thể các đồng chí cho gia đình", ông Hữu bồi hồi nhớ lại.

d8.jpg
Khu vực cầu Già cũ bị bắn phá trước đây nay chỉ còn lại 2 mố cầu, cách cầu Già mới (phần gạch đỏ) khoảng 50m.

Đến năm 1992, 8 dân công hỏa tuyến hy sinh đã được Nhà nước trao bằng Tổ quốc ghi công. Đó là sự an ủi lớn đối với gia đình các liệt sỹ, đồng thời thêm một lần nhắc nhớ thế hệ cháu con về tinh thần quả cảm của thế hệ trước trong cuộc chiến tranh vệ quốc của dân tộc", ông Hữu chia sẻ thêm.

d7.jpg
Ông Nguyễn Duy Hữu (người đeo kính) cùng người nhà liệt sĩ Ngô Thị Thiệp tại khu vực kho lương thực của HTX Tiến Lộc - điểm khâm liệm các liệt sỹ.

8 liệt sỹ đã hy sinh vào ngày 30/9/1966 đều là người dân làng Hà Nam, xã Tiến Lộc (nay là TDP K130, thị trấn Nghèn), do điều kiện thời chiến, thông tin về năm sinh các liệt sỹ không còn lưu lại nữa.

Danh sách 8 liệt sỹ:

1. Liệt sĩ Phạm Tiến Hải

2. Liệt sĩ Ngô Thị Thiệp

3. Liệt sĩ Phạm Thị Em

4. Liệt sĩ Phạm Thị Hợi

5. Liệt sĩ Phan Thị Lệ

6. Liệt sĩ Nguyễn Thị Nguyệt

7. Liệt sĩ Lê Thị Mậu

8. Liệt sĩ Trần Thị Hạnh

Đã gần 55 năm nhưng ký ức về trận bom cướp đi sinh mạng của 8 dân công hoả tuyến làng Hà Nam vẫn khiến người ở lại day dứt khôn nguôi. Hằng năm, cứ vào dịp giỗ các liệt sỹ (15/8 âm lịch), không ai bảo ai, những người dân trong tổ dân phố K130 lại đến gia đình các thân nhân thắp hương tưởng nhớ 8 liệt sỹ. Những câu chuyện của quá khứ lại được thế hệ trước truyền cho thế hệ sau để khắc ghi công ơn và giáo dục con cháu nâng cao trách nhiệm trong học tập, lao động để xây dựng quê hương.

d1.jpg
Câu chuyện về 8 liệt sĩ đã anh dũng hy sinh luôn in sâu trong sự biết ơn của người dân làng Hà Nam xưa.

Ông Phạm Tiến Hà – con trai liệt sĩ Phạm Tiến Hải chia sẻ: "Mong mỏi của gia đình là tại địa điểm cha tôi và các cô chú hy sinh sẽ được xây dựng bia tưởng niệm. Đây sẽ là chứng tích quan trọng để nhắc nhở, giáo dục thế hệ sau ghi nhớ công ơn của các liệt sỹ".

d5.jpg
Ông Phạm Tiến Hà bên mộ phần của cha mình.

Câu chuyện hào hùng về các liệt sỹ tại làng Hà Nam xưa vẫn được những người cùng thế hệ kể lại nhưng nếu không có bia chứng tích, câu chuyện đó cũng sẽ dễ rơi vào quên lãng. Bởi vậy, không chỉ thân nhân các liệt sỹ mà chính những người dân trên vùng quê này cũng mong muốn xây dựng bia tại địa điểm 8 liệt sỹ hy sinh.

Em Phạm Văn Thiết - đoàn viên thanh niên TDP K130 chia sẻ: "Mỗi lần được nghe các cụ trong tổ dân phố kể lại, tôi luôn cảm thấy xúc động và tự hào. Tuy nhiên, không phải người trẻ nào trong TDP K130 cũng được nghe và nắm rõ thông tin câu chuyện lịch sử này. Bởi vậy, tôi mong rằng, tại địa điểm các liệt sỹ đã hy sinh sẽ sớm có bia chứng tích, tạo nên địa chỉ đỏ cho các thế hệ tiếp nối ghi nhớ, học tập".

Xây dựng bia tưởng niệm 8 liệt sỹ đã hy sinh là mong muốn của người dân TDP K130 trong nhiều năm nay. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục đề xuất lên cấp trên xin chủ trương, nguồn lực để có thể sớm hoàn thành tâm nguyện của thân nhân các liệt sỹ cũng như Nhân dân địa phương.

Ông Lê Bá Bảo - Bí thư Chi bộ tổ dân phố K130.

Đọc thêm

Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Biển Xuân Thành ngày càng thêm quyến rũ

Biển Xuân Thành ngày càng thêm quyến rũ

Nhờ chú trọng công tác chỉnh trang, đa dạng dịch vụ nên từ đầu năm đến nay, Khu du lịch Xuân Thành (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã đón gần 300 ngàn lượt khách.
Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Biển về đêm

Biển về đêm

Nếu ban ngày, biển Kỳ Ninh (phường Hải Ninh, Hà Tĩnh) rực rỡ ánh nắng và sôi động thì khi đêm xuống, nơi đây lại khoác lên mình vẻ đẹp huyền bí, thơ mộng.
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Khi trời chưa sáng hẳn thì tại bãi biển Thạch Hải (Hà Tĩnh), một nhịp sống khác đã bắt đầu. Nhiều người tìm về với biển lúc bình minh, đánh thức cơ thể bằng một "liều thuốc" từ gió, sóng và cát.
Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Dù đang ở thời điểm giữa tuần nhưng rất đông du khách vẫn tìm về với biển Thiên Cầm (Hà Tĩnh) để xua tan sự oi bức, nắng nóng của thời tiết những ngày tháng 7.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Biển cả không những cho ta nguồn lợi hải sản quý giá mà còn mang đến bao điều thú vị. Về xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh), sau khi khám phá chợ cá Cồn Gò vào tờ mờ sáng, du khách có thể ngắm bình minh và thỏa thích “check in”, ghi lại những kỷ niệm đẹp về mảnh đất và con người nơi đây.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.