Người phụ nữ hơn 50 năm giữ nghề chằm áo tơi

(Baohatinh.vn) - Hơn 50 năm giữ nghề, bà Đặng Thị Hiền (xã Quang Lộc, Can Lộc, Hà Tĩnh) không chỉ tạo ra những chiếc áo tơi bền bỉ mà còn dệt nên câu chuyện về sự kiên cường, tình yêu nghề và giá trị văn hóa của một sản phẩm thủ công truyền thống.

bqbht_br_img-6123-copy.jpg
Ở cái tuổi ngoài 70, đôi bàn tay của bà Đặng Thị Hiền (thôn Yên Lạc, xã Quang Lộc, Can Lộc) vẫn thoăn thoắt vuốt từng tàu lá cọ, se từng sợi mây. Hơn 50 năm gắn bó với nghề chằm áo tơi truyền thống, bà Hiền không chỉ là một người thợ mà còn là một người "giữ lửa" thầm lặng, miệt mài cho một nét văn hóa độc đáo của quê hương.
bqbht_br_img-6159-copy.jpg
bqbht_br_img-6152-copy.jpg
Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, khi nhiều nghề thủ công dần mai một, chiếc áo tơi vẫn tồn tại bền bỉ nhờ những người như bà Hiền, mang theo hơi thở của nắng gió miền Trung và tinh thần lao động cần cù.
bqbht_br_img-6174-2-copy.jpg
Nhớ về những ngày tháng tuổi trẻ, bà Hiền kể: "Thời trước, mỗi ngày tôi có thể chằm 5 - 6 chiếc áo tơi. Nay tuổi cao, sức khỏe có giảm sút nhưng tình yêu với nghề vẫn vẹn nguyên. Mỗi ngày, tôi vẫn làm được từ 3 - 4 chiếc, không chỉ mưu sinh mà còn là cách tôi góp phần duy trì nghề truyền thống của gia đình và của cả vùng quê Can Lộc".
bqbht_br_img-6186-copy.jpg
bqbht_br_img-6191-copy.jpg
Bà Hiền cho biết, để có được những chiếc áo tơi bền đẹp, quy trình làm ra nó đòi hỏi sự công phu và tỉ mỉ đến từng chi tiết. Mùa chính của nghề tơi kéo dài 6 tháng mùa nắng, từ tháng 2 đến tháng 7 âm lịch. Đây là thời điểm vàng khi lá cọ đạt độ già lý tưởng để làm tơi, mang lại độ bền và sự dẻo dai cần thiết. Công đoạn đầu tiên, người thợ phải gom lá cọ già, cây mây và cây giang non. Đây là những vật liệu giúp kết nối các lớp lá tơi, tạo nên sự chắc chắn cho chiếc áo.
bqbht_br_img-6151-copy.jpg
Mặc cho sự xuất hiện của những chiếc áo mưa tiện lợi, hay áo quạt gió điều hòa mát lạnh, áo tơi vẫn được người dân lao động ưu ái lựa chọn. Lý do rất đơn giản bởi sự mát mẻ tự nhiên mà nó mang lại, kết hợp với giá thành hợp lý. "Một chiếc áo tơi có giá khoảng 70 nghìn đồng, nhưng có thể dùng bền bỉ đến ba mùa nắng giữa thời tiết khắc nghiệt của miền Trung. Mùa hè, khoác chiếc áo tơi đi làm đồng sẽ giảm được nắng nóng đi rất nhiều" - bà Hiền chia sẻ.
bqbht_br_img-6102-copy.jpg
bqbht_br_img-6115-2-copy.jpg
Nghề chằm tơi không chỉ là sự kết hợp của lá, mây, giang mà còn là "bản giao hưởng" của sự kiên nhẫn và khéo léo. "Lá tơi tuy mềm nhưng nếu không biết cách đặt, cách xếp thì áo sẽ bị co rúm, không phẳng phiu, dễ thấm nước và nhanh hỏng lắm. Từng tàu lá phải được đặt chồng lên nhau một cách khoa học, tạo thành nhiều lớp mỏng, giúp chiếc áo vừa thoáng mát lại vừa có độ che chắn tốt. Rồi đến công đoạn dùng kim chằm, tất cả đều phải đều đặn, cẩn thận" - bà Hiền cho biết.
bqbht_br_img-6155-copy.jpg
Tiếng kim lách cách đều đặn, hòa cùng tiếng lá xào xạc, tạo nên một âm thanh quen thuộc, đặc trưng của nghề chằm áo tơi.
bqbht_br_img-6098-copy.jpg
Sự cẩn thận trong từng công đoạn chính là bí quyết để tạo nên những chiếc áo tơi không chỉ bền bỉ theo thời gian mà còn mang một vẻ đẹp mộc mạc, tinh tế, thể hiện sự tâm huyết của người thợ thủ công.
Nói về những khó khăn trong nghề, bà Hiền chia sẻ: "Cực thì có cực nhưng chúng tôi đã quen rồi. Hồi trẻ thì làm khỏe hơn, giờ già rồi mắt kém, tay cũng không còn dẻo dai như trước nữa. Nhưng mà, bỏ thì không đành. Bởi với tôi, nghề chằm tơi không chỉ là phương tiện mưu sinh mà đã trở thành một phần máu thịt, một niềm tự hào. Giờ thanh niên cháu nào cũng muốn đi làm công ty, ít người còn mặn mà với nghề lắm".
Nói về những khó khăn trong nghề, bà Hiền chia sẻ: "Cực thì có cực nhưng chúng tôi đã quen rồi. Hồi trẻ thì làm khỏe hơn, giờ già rồi mắt kém, tay cũng không còn dẻo dai như trước nữa. Nhưng mà, bỏ thì không đành. Bởi với tôi, nghề chằm tơi không chỉ là phương tiện mưu sinh mà đã trở thành một phần máu thịt, một niềm tự hào. Giờ thanh niên cháu nào cũng muốn đi làm công ty, ít người còn mặn mà với nghề lắm".
bqbht_br_img-6162-copy.jpg
Bà Hiền hy vọng, bằng cách giữ vững ngọn lửa của mình, những thế hệ sau sẽ nhận ra giá trị của chiếc áo tơi, không chỉ là sản phẩm vật chất mà còn là hồn cốt của quê hương, của những giá trị truyền thống cần được gìn giữ.
bqbht_br_img-6166-copy.jpg
Theo bà Hiền, ngày xưa, những chiếc áo tơi Yên Lạc là "thương hiệu" quen thuộc theo gánh hàng của người dân đi khắp các chợ trong vùng. Từ chợ tỉnh (TP Hà Tĩnh) đến chợ Gát (huyện Thạch Hà), chợ huyện Đồng Lộc (Can Lộc)... đâu đâu cũng thấy bóng dáng những chiếc áo tơi mộc mạc, gần gũi. Thậm chí, có cả những người buôn tơi đến tận nhà lấy hàng. Còn bây giờ, chủ yếu là người dân tự mang ra chợ bán, hoặc qua những mối quen biết.
bqbht_br_img-6168-copy.jpg
Hiện nay, tại xã Quang Lộc có hơn 120 hộ còn giữ nghề nhưng làm thường xuyên thì chỉ còn khoảng hơn 20 hộ.
bqbht_br_713a82db8711324f6b00-copy.jpg
bqbht_br_08b413ec1626a378fa37-copy.jpg
Trong cái nắng chang chang của miền Trung, khi những cánh đồng lúa đang vào vụ, hình ảnh người nông dân khoác chiếc áo tơi làm bạn là điều không thể thiếu. Chiếc áo tơi không chỉ là vật dụng che nắng, che mưa thông thường mà còn là một phần không thể tách rời của đời sống lao động.
Video: Làm áo tơi kỳ công trong từng công đoạn.

Chủ đề Lao động việc làm

Đọc thêm

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Khi trời chưa sáng hẳn thì tại bãi biển Thạch Hải (Hà Tĩnh), một nhịp sống khác đã bắt đầu. Nhiều người tìm về với biển lúc bình minh, đánh thức cơ thể bằng một "liều thuốc" từ gió, sóng và cát.
Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Dù đang ở thời điểm giữa tuần nhưng rất đông du khách vẫn tìm về với biển Thiên Cầm (Hà Tĩnh) để xua tan sự oi bức, nắng nóng của thời tiết những ngày tháng 7.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Biển cả không những cho ta nguồn lợi hải sản quý giá mà còn mang đến bao điều thú vị. Về xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh), sau khi khám phá chợ cá Cồn Gò vào tờ mờ sáng, du khách có thể ngắm bình minh và thỏa thích “check in”, ghi lại những kỷ niệm đẹp về mảnh đất và con người nơi đây.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Ngắm diện mạo đôi bờ sông Trí

Ngắm diện mạo đôi bờ sông Trí

Dự án nâng cấp tuyến kè và đường hai bên bờ sông Trí hoàn thành đã mang lại diện mạo đô thị cho phường trung tâm phía Nam Hà Tĩnh.
Thú vị đi chợ cá Cồn Gò một sớm mai hồng

Thú vị đi chợ cá Cồn Gò một sớm mai hồng

Khi bình minh ló rạng, những con thuyền trở về đầy ắp tôm cá sau một chuyến ra khơi, niềm hân hoan hòa cùng tiếng sóng reo vui, dậy cả khu chợ cá Cồn Gò, xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh).
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Địa danh hành chính và câu chuyện văn hóa

Địa danh hành chính và câu chuyện văn hóa

Mỗi tên đất, tên làng trên dải đất Việt Nam không chỉ là một danh từ định vị trên bản đồ, mà là một thực thể sống, mang trong mình trầm tích của thời gian, ký ức của bao thế hệ và hồn cốt của cả một vùng văn hóa. Với Hà Tĩnh, mảnh đất “địa linh nhân kiệt”, một thời là phên dậu của đất nước, câu chuyện về địa danh hành chính lại càng trở nên đặc biệt, bởi nó song hành cùng lịch sử đầy biến động.
Tăng sức hút cho du lịch biển Xuân Thành

Tăng sức hút cho du lịch biển Xuân Thành

Biển Xuân Thành, thuộc xã Tiên Điền (Hà Tĩnh) không chỉ cuốn hút bởi vẻ nguyên sơ của sóng xanh, cát trắng, mà còn đang “thay da đổi thịt” từng ngày với diện mạo mới đầy sức sống.