Nhiều gia đình ở Hà Tĩnh thường có thói quen trồng một vài cây để phục vụ nhu cầu ăn trầu, hay dùng thờ cúng trong dịp lễ, tết, cưới hỏi… Hiếm có gia đình trồng với số lượng lớn để kinh doanh. Thị trường lá trầu thường không biến động lớn, ngoại trừ những ngày lễ, tết.
Tuy vậy, gần đây, xuất hiện không ít thương lái săn lùng lá trầu với số lượng lớn. Theo tìm hiểu, lá trầu được mua với giá khoảng 50-60 nghìn đồng/kg. Việc mua lá trầu với giá cao, số lượng lớn đã khiến nhiều cây trầu bị… vặt trụi lá.
Lá trầu được lựa chọn, đóng thùng cẩn thận tại Công ty TNHH Kim Sang (Thạch Hạ - TP Hà Tĩnh) để phục vụ xuất khẩu.
Chị Hường - người dân xã Phú Gia (Hương Khê) cho biết, dù không xuất hiện liên tục nhưng gần đây có khá nhiều người hỏi mua lá trầu với giá cao. Do cây trầu ra lá khá nhanh và nhu cầu sử dụng không nhiều nên không ít gia đình hái hết lá để bán. Tuy nhiên, nếu việc thu mua ráo riết hơn, đến Tết Nguyên đán sẽ có nguy cơ thiếu lá trầu phục vụ việc thờ cúng.
Khoảng vài ba tháng lại nay, trên địa bàn các xã Thạch Hạ (TP Hà Tĩnh), Hộ Độ (Lộc Hà) xuất hiện thêm nghề mới là thu mua lá trầu không. Mặc dù mưu sinh với nghề sông nước nhưng anh A. (Thạch Hạ) vẫn tranh thủ những ngày nắng ráo đi thu mua lá trầu tại các huyện miền núi như Hương Sơn, Hương Khê. Theo anh A., mỗi ngày, đi mua trầu về nhập bán cũng lãi khoảng 5-7 trăm nghìn đồng.
Theo một thương lái, lá trầu sau khi thu mua sẽ được bán ra nước ngoài. Gặng hỏi mãi, chúng tôi được giới thiệu đến một địa điểm thu mua lá trầu không tại xã Thạch Hạ. Tại đây, Công ty TNHH Sản xuất thương mại Kim Sang có gần 20 người tập trung nhặt, rửa, phân loại, đóng gói… lá trầu với cách làm khá chuyên nghiệp, bài bản. Một người làm tại đây chia sẻ, mỗi ngày, công ty xuất khẩu sang Đài Loan, Thái Lan, Myanma khoảng 15 tấn lá trầu không, trong đó, chủ yếu là thị trường Đài Loan. Công ty thu mua lá trầu cách đây khoảng 5 tháng, chủ yếu từ các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Nghệ An, Hải Phòng…
Lá trầu ở Hà Tĩnh hiện nay khá khan hiếm nên chỉ còn một số ít thương lái thu mua được từ các huyện miền núi Hương Khê, Hương Sơn. Vị này cũng cho biết thêm, riêng ở Đài Loan, mỗi ngày, người dân tiêu thụ khoảng 100 tấn lá trầu. Công ty mua lại lá trầu từ các thương lái với giá 60 nghìn đồng/kg, không hạn chế về số lượng. Lá trầu sẽ được lựa chọn, đóng thùng cẩn thận. Trung bình 2 ngày, công ty xuất 1 chuyến. Các công đoạn kiểm tra, kiểm dịch của cơ quan chức năng cả phía Việt Nam và nước ngoài thực hiện rất chặt chẽ. Lá trầu không xuất khẩu yêu cầu khắt khe như lá phải to, dày, đẹp, mặt nhẵn bóng… nên được công ty lựa chọn rất kỹ lưỡng.
Trước sự việc lá trầu “sốt” giá, người dân cần cẩn trọng khi mua bán, tìm hiểu kỹ thị trường, uy tín của các đơn vị thu mua; không nên chạy theo thị trường, trồng cây trầu với số lượng lớn. Bên cạnh đó, các thương lái không nên gom hàng với số lượng quá lớn, tránh thất thiệt khi liên kết, kinh doanh với các thương lái nước ngoài.
