Tố Hữu và những vần thơ về Cách mạng tháng Mười Nga

(Baohatinh.vn) - Nhà thơ Tố Hữu (4/10/1920 - 9/12/2002), nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên huấn Trung ương và Trưởng ban Khoa giáo Trung ương, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Bộ trưởng, là người có tình cảm sâu sắc với đất nước Liên Xô.

Tố Hữu và những vần thơ về Cách mạng tháng Mười Nga

Nhà thơ Tố Hữu. Ảnh: Internet

Liên Xô là quê hương của V.I.Lênin, của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917. Liên Xô là cứu tinh cho nhân loại khi đã kết liễu chủ nghĩa phát xít, kẻ đã gây ra cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai (1939-1945). Đất nước này còn là thành trì hòa bình của thế giới, là ngọn cờ cổ vũ cho phong trào công nhân quốc tế và phong trào giải phóng dân tộc. Bởi vậy, những vần thơ về Liên Xô của nhà thơ Tố Hữu luôn có một tình cảm yêu mến đặc biệt.

Viết về Cách mạng tháng Mười, nhà thơ Tố Hữu dành những lời ngợi ca thật đẹp:

Cách mạng tháng Mười

Đảng Cộng sản Liên Xô từ đó

Với Lê-nin, làm lại loài người

Với Lê-nin, làm thế kỷ hai mươi

Trong đêm tối, mở chân trời hừng hực

(Với Lê-nin, 1958)

Ta sống lại, làm người, được sống

Ta đứng lên vĩnh viễn là người

Trái đất bỗng giật mình chuyển động

Từ hôm nay, Cách mạng tháng Mười

(Bay cao, 1959)

Trời sắp rạng đông

Lê-nin bước đi, sôi nổi, giữa rừng thông

Cỏ đồng ngập lối

Mà như cùng muôn triệu công nông

Xông vào Cung điện Mùa Đông

(Lều cỏ Lê-nin, 1970)

Tố Hữu và những vần thơ về Cách mạng tháng Mười Nga

Lãnh tụ Đảng Bolshevich V. I. Lenin tuyên bố thành lập chính quyền Xô Viết tại Đại hội Xô Viết toàn Nga ngày 7-11-1917 tại điện Smolnya, ngay sau khi chiếm Cung điện mùa Đông. Ảnh Internet

Nhà thơ Tố Hữu còn cảm nhận Lê-nin sống mãi trong sự nghiệp của giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới:

Tôi đã đi

Giữa mùa hè chín mẩy

Xi-bê-ri hay Tbi-li-xi

Đâu đâu tôi cũng thấy Lê-nin

Mỗi công trường xưởng máy

Lê-nin, ấy là lò thép chảy

Thành những óc tim, lửa cháy bừng bừng

Trên thảo nguyên, đồng nội, núi rừng

Lê-nin, ấy là nguồn điện lực

Với Xô viết, làm thiên đường sáng rực!

Khắp những nẻo đường náo nức tôi đi

Hiển hiện Lê-nin phơi phới diệu kỳ

(Với Lê-nin, 1958)

Viết về những ngày cuộc chiến chống lại phe phát xít của Liên Xô, nhà thơ Tố Hữu đã ca ngợi:

Diệu kỳ thay! Hai trăm ngày Xta-lin-grát

Nở muôn năm một thế giới hồng

Pháo đài đây, ngôi nhà Pav-lốp

Năm mươi tám ngày bão sắt, chẳng rung

Anh lính trẻ vào Bá-linh cùng tướng quân Chu-cốp

Chẳng biết đâu mình cũng anh hùng!

(Xta-lin-grát, một ngày xuân, 1970)

Liên Xô lâm vào khủng hoảng, những kẻ phản bội quay lưng, đòi phá bỏ tượng đài, hạ bệ lãnh tụ nhưng nhà thơ Tố Hữu vẫn kiên định tư tưởng của mình. Đúng vào dịp kỷ niệm 74 năm Cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại, nhà thơ Tố Hữu đã viết bài thơ “Chân lý vẫn xanh tươi”. Bài thơ có đoạn:

Ôi! Nỗi đau này là nỗi đau chung

Lương tâm hỡi, lẽ nào ta tự sát?

Lũ phản bội, điên cuồng, hèn nhát

Và cả bay quân cướp nước, giết người

Chớ vội cười! Chân lý vẫn xanh tươi

Cách mạng tháng Mười vẫn mở đường đi tới.

(Chân lý vẫn xanh tươi, 7/11/1991)

Đúng như nhận định của nhà thơ Tố Hữu: “Chân lý vẫn xanh tươi”. Trong bài phát biểu vào ngày 30/12/1999 với tiêu đề: “Nước Nga buổi giao thời thiên niên kỷ”, Vladimir Putin khi đó là Thủ tướng Liên bang Nga đã đánh giá rằng: “Trong thế kỷ sắp trôi qua này, nước Nga đã có 3/4 thời gian sống với những mục tiêu và lý tưởng cộng sản. Nếu có ai đó phủ nhận thành quả của chủ nghĩa cộng sản thì quả là sai lầm nghiêm trọng... Nếu chúng ta không nhận thức chính xác về vị trí của người dân và xã hội thì chúng ta sẽ phải trả một giá rất đắt, lúc này sai lầm sẽ càng trầm trọng hơn”.

Ngày 31/12/1999, Boris Yeltsin, nhân vật “nã đạn vào quá khứ” khi cấm Đảng Cộng sản Liên Xô hoạt động và là nhân vật chính khiến Liên Xô tan rã tuyên bố từ chức, quyền Tổng thống thuộc về Thủ tướng Putin. Từ đó đến nay, vị cựu trung tá Ủy ban An ninh quốc gia (KGB) thời Liên Xô liên tiếp được nhân dân Nga tín nhiệm bầu làm Thủ tướng Liên bang Nga (1999-2000, 2008-2012), Tổng thống Liên bang Nga (2000-2004, 2004-2008, 2012-2018, 2018-2024).

Tố Hữu và những vần thơ về Cách mạng tháng Mười Nga

Người dân và lực lượng khởi nghĩa diễu hành tại Saint-Peterburg chúc mừng thành công của cuộc Cáchmạng ngày 7-11-1917. Ảnh Internet

Ông Putin từng bày tỏ: “Tôi rất thích và cho đến nay vẫn thích tư tưởng cộng sản, tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Đó là những lý tưởng tốt đẹp”. Bởi vậy, tháng 7/2001, trong buổi họp báo tại Mátxcơva, các nhà báo của tờ “Đoàn Thanh niên Cộng sản” (Komsomol) và báo “Chân lý” đã đề cập tới vấn đề đổ vỡ của Nhà nước Liên Xô. Có nhà báo đã hỏi: “Ngài đánh giá thế nào về sự đổ vỡ của Liên Xô?”, thì ông Putin khẳng định: “Ai không tiếc cho sự đổ vỡ của Liên Xô, người đó không có lương tâm”.

Tại Đại hội Đảng Cộng sản Nga tháng 2/2013, ông Putin đã gửi thư chúc mừng. Trong thư, ông bày tỏ niềm tin tưởng rằng, Đảng Cộng sản Liên bang Nga sẽ ngày càng phát triển, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.

Không dừng lại ở đó, ông Putin còn ra sắc lệnh lấy ngày kỷ niệm Cách mạng tháng Mười Nga (7/11/1917) làm ngày Đoàn kết dân tộc hằng năm. Ngày 2/3/2018, tại Kaliningrad, khi được hỏi - nếu có cơ hội, ông muốn thay đổi điều gì trong lịch sử Nga - thì ông Putin trả lời sẽ tìm cách ngăn Liên Xô tan rã.

Chủ đề Sáng tác Văn học Nghệ thuật

Đọc thêm

 Podcast tản văn: Mưa cuối mùa

Podcast tản văn: Mưa cuối mùa

Thời tiết năm nay trái chứng. Gió mùa đã hun hút lùa về. Cái rét ngòn ngọt cứa vào những đêm khuya, những sớm mai buôn buốt...
Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du

Hai thế kỷ trôi qua, tên tuổi và di sản Đại thi hào Nguyễn Du vẫn sống động trong đời sống văn hóa dân tộc, lan tỏa những giá trị tư tưởng, nhân văn sâu sắc, bền bỉ cùng thời gian.
Làng trống Bắc Thai sôi động dịp cuối năm

Làng trống Bắc Thai sôi động dịp cuối năm

Những ngày này, tại thôn Bắc Thai (xã Đồng Tiến, Hà Tĩnh) luôn rộn ràng những âm thanh đục đẽo, bào gỗ hòa cùng niềm phấn khởi của người thợ, tạo nên khúc ca lao động đặc trưng của một làng nghề truyền thống đang tất bật vào vụ tết.
Xem trước Trưng bày "Đại thi hào Nguyễn Du - ngàn năm nhớ mãi"

Xem trước Trưng bày "Đại thi hào Nguyễn Du - ngàn năm nhớ mãi"

Trong khuôn khổ chương trình kỷ niệm 260 năm Ngày sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765 - 2025), trưng bày thể hiện sự tri ân sâu sắc đối với danh nhân và khẳng định vai trò của Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Để mỗi ngày mùa đông thêm ấm áp

Để mỗi ngày mùa đông thêm ấm áp

Cái lạnh khiến mỗi ngày trở nên chậm hơn. Từ hơi thở đầu ngày, ánh nắng hiếm hoi đến những món ăn giản dị, bài viết gợi cách để mỗi ngày của bạn thêm ấm áp.
Phong trào Cần Vương ở Hà Tĩnh, 140 năm nhìn lại

Phong trào Cần Vương ở Hà Tĩnh, 140 năm nhìn lại

Sau 140 năm nhìn lại phong trào Cần Vương trên đất Hà Tĩnh cũng như ở các địa phương khác (1885-2025), tuy thất bại do nhiều nguyên nhân, nhưng chúng ta rất đỗi tự hào về truyền thống bất khuất của các thế hệ tiền bối.
Podcast tản văn: Bếp đất mùa đông

Podcast tản văn: Bếp đất mùa đông

Trở về miền ký ức tuổi thơ, ta chạm lại hơi ấm của những mùa đông xưa: bếp đất đỏ lửa, khói lam chiều và vòng tay ông bà. Đó là những điều bình dị đã lặng lẽ theo ta suốt cuộc đời.
Họ Nguyễn Tiên Điền trong dòng chảy văn hóa dân tộc

Họ Nguyễn Tiên Điền trong dòng chảy văn hóa dân tộc

“Bao giờ Ngàn Hống hết cây, Sông Rum hết nước, họ này hết quan” - câu ca dân gian từ lâu đã trở thành lời khẳng định về truyền thống khoa bảng rực rỡ của dòng họ Nguyễn Tiên Điền. Trong dòng chảy văn hóa dân tộc, hiếm có dòng họ nào vừa lừng danh về văn chương, vừa bền bỉ trong học vấn như dòng họ Nguyễn nơi vùng địa linh nhân kiệt này.
Podcast tản văn: Dịu ngọt nắng đông

Podcast tản văn: Dịu ngọt nắng đông

Tản văn “Dịu ngọt nắng đông” của tác giả Anh Đức là những cảm xúc nhẹ nhàng, ấm áp ca ngợi ca vẻ đẹp bình dị và giá trị đặc biệt của ánh nắng mùa đông.
Truyện Kiều làm giàu thêm di sản văn hóa phi vật thể 3 miền

Truyện Kiều làm giàu thêm di sản văn hóa phi vật thể 3 miền

Bên cạnh giá trị nhân đạo sâu sắc, Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du còn là áng thơ tuyệt bút kết tinh vẻ đẹp ngôn ngữ và chiều sâu tâm hồn Việt. Vì thế, thơ Kiều dễ dàng đi vào đời sống dân tộc, trở thành chất liệu văn nghệ dân gian ở cả 3 miền Bắc - Trung - Nam.
Đi tìm hương vị xưa từ những quả cọ

Đi tìm hương vị xưa từ những quả cọ

Ở nhiều vùng quê Hà Tĩnh, có những món ăn bình dị nhưng lại chứa đựng cả hương vị mùa và ký ức của bao thế hệ. Một trong số đó chính là quả cọ, được nâng niu như một “hương vị mùa đông”.
Podcast truyện ngắn: Niềm vui tuổi già

Podcast truyện ngắn: Niềm vui tuổi già

Ở tuổi xế chiều, cuộc sống có thể đổi thay, nhưng những niềm vui giản dị, những thói quen tích cực vẫn luôn là liều thuốc tinh thần, giúp ta sống vui, khỏe và có ích mỗi ngày.
Vườn cam 'như phim' ở Mộc Châu

Vườn cam 'như phim' ở Mộc Châu

Cao nguyên Mộc Châu bước vào mùa cam chín vàng rực rỡ, hương thơm đặc trưng cuốn hút. Những vườn cam vào vụ thu hoạch, trở thành điểm đến đầy sức hút đối với du khách.