Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh vừa phối hợp với Đoàn UBND tỉnh, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Hà Tĩnh) tổ chức chuyên đề tuyên truyền “Phòng chống bắt cóc online - Không một mình, cùng nhau an toàn trực tuyến” dành cho đoàn viên, thanh niên và học sinh toàn trường.
Buổi tuyên truyền thu hút sự quan tâm của đông đảo học sinh nhờ cách truyền đạt sinh động, gắn với nhiều tình huống thực tế. Cán bộ Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã cung cấp cho học sinh những thông tin hữu ích về các thủ đoạn lừa đảo, bắt cóc online cũng như hướng dẫn cách nhận diện, phòng tránh và xử lý khi gặp tình huống nghi ngờ trên không gian mạng.
Em Lê Bảo Trung, học sinh lớp 10 Toán 1 (Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh) chia sẻ: “Em bắt đầu sử dụng mạng xã hội từ khi còn là học sinh cấp 2. Mạng xã hội giúp em kết nối bạn bè, cập nhật thông tin và tìm tài liệu học tập rất tiện lợi. Tuy nhiên, nếu không biết kiểm soát thời gian và chọn lọc nội dung thì rất dễ bị cuốn vào mạng xã hội, ảnh hưởng đến việc học và sức khỏe. Do đó, bản thân em luôn cẩn trọng với thông tin cá nhân và đặc biệt là áp dụng công cụ quản lý thời gian trên điện thoại. Em nhận ra, chỉ khi có những kỹ năng số này thì mình mới có thể làm chủ được công nghệ, thay vì để công nghệ điều khiển mình”.
Ngày nay, mạng xã hội đã trở thành một phần quen thuộc trong đời sống học sinh. Ở lứa tuổi đang hình thành nhân cách và tư duy, việc thiếu định hướng khi sử dụng công nghệ khiến nhiều em dễ lệch chuẩn trong hành vi hoặc bị ảnh hưởng tiêu cực từ thông tin xấu, độc. Kỹ năng số vì thế không chỉ là công cụ học tập mà còn là “tấm khiên” giúp các em bảo vệ bản thân trước cám dỗ và nguy cơ xâm hại trực tuyến.
Nhà trường đóng vai trò nền tảng trong việc định hướng và trang bị kiến thức cho học sinh. Với vai trò giáo dục toàn diện, các trường học đã tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa, chuyên đề kỹ năng số, giúp học sinh nhận diện tin giả, phân biệt nội dung đáng tin cậy và hiểu rõ cách sử dụng mạng xã hội văn minh.
Cô Phan Thị Minh Hồng - Bí thư Đoàn Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh chia sẻ: “Ngoài việc trang bị kiến thức học tập, nhà trường luôn hướng dẫn học sinh cách sử dụng công nghệ thông minh và an toàn, từ bảo mật tài khoản, tương tác có văn hóa trên mạng xã hội đến phân biệt thông tin chính xác và giả mạo. Chúng tôi muốn các em nhận thức rằng việc bảo vệ bản thân trên không gian mạng xuất phát từ chính trách nhiệm và hành vi của chính mình”.
Bên cạnh nhà trường, gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố những kiến thức và kỹ năng sử dụng mạng xã hội an toàn cho con trẻ. Khi nhà trường đã trang bị nền tảng, sự đồng hành, định hướng và giám sát thông minh từ cha mẹ giúp học sinh áp dụng hiệu quả những gì đã học, đồng thời phát triển thói quen sử dụng công nghệ có mục đích rõ ràng.
“Tôi không cấm con dùng điện thoại hay mạng xã hội, vì đó là xu thế. Nhưng tôi đặt ra thời gian cụ thể, hướng dẫn con cách nhận biết tin giả, nội dung độc hại. Tôi cũng thường xuyên trò chuyện, đồng hành cùng con để con luôn cảm thấy được chở che, sẵn sàng chia sẻ khi gặp rắc rối" - chị Nguyễn Thị Thanh Tâm (xã Hương Sơn) cho biết.
Cùng với nhà trường và gia đình, thời gian qua, lực lượng chức năng Hà Tĩnh đã triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, phối hợp với các trường học và đoàn thể trong công tác tuyên truyền.
Thượng tá Nguyễn Trường Diệu - Trưởng phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Hà Tĩnh) cho biết, thanh thiếu niên là nhóm dễ bị tổn thương nhất trong thời đại số. Các đối tượng thường dùng thủ đoạn tinh vi, từ kết bạn, trò chuyện đến dụ dỗ gặp mặt hoặc lôi kéo tham gia hành vi vi phạm pháp luật. Có trường hợp bị lợi dụng hình ảnh riêng tư để đe dọa, tống tiền. Vì vậy, việc bảo vệ các em không thể chỉ trông chờ vào cơ quan chức năng mà cần sự phối hợp của cả xã hội.
"Tuyên truyền là giải pháp căn cơ và hiệu quả nhất. Do đó, chúng tôi đang mở rộng các buổi tuyên truyền trực tiếp tại trường học, khu dân cư, đồng thời tận dụng chính mạng xã hội để phổ biến kiến thức, cảnh báo thủ đoạn mới. Khi học sinh hiểu rõ nguy cơ và biết cách tự phòng vệ, hiệu quả phòng ngừa sẽ cao hơn rất nhiều” - Thượng tá Nguyễn Trường Diệu cũng nhấn mạnh.
Bảo vệ học sinh trong kỷ nguyên số không chỉ là ngăn chặn rủi ro mà còn tạo điều kiện để các em phát triển năng lực số khi biết sử dụng Internet để học tập, sáng tạo. Khi nhà trường, gia đình và xã hội cùng chung tay, mỗi hành động nhỏ như trò chuyện, hướng dẫn hay tổ chức chuyên đề giáo dục đều góp phần tạo nên “vành đai an toàn” cho học sinh trên không gian mạng. Khi được trang bị kỹ năng số vững vàng, hiểu biết pháp luật và nhận được sự đồng hành từ những người xung quanh, các em sẽ biết cách tự bảo vệ mình. Đây chính là nền tảng quan trọng để xây dựng một môi trường mạng an toàn, nhân văn và giàu giá trị học tập trong kỷ nguyên số.
