Về Hồng Lĩnh xem đất Trung Lương thay đổi ngỡ ngàng

(Baohatinh.vn) - Ai về đất Trung Lương chắc không khỏi ngỡ ngàng trước sự đổi thay to lớn của miền quê dưới chân Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh). Ven bờ sông La muôn thuở là hình bóng thân thương của mạch đất Vân Chàng - Minh Lương xưa.

Cụm từ “Đầu Mênh (Minh) - cuối Sót” nói về địa giới đất Thiên Lộc xưa bắt đầu từ dòng Minh Lương, cửa ngõ của Trung Lương ngày nay. Minh Lương, dòng trong với phù sa muôn đời tài bồi nên vóc dáng của làng quê thuần lương. Dòng xanh mát như dòng sữa mà nên cốt cách người quê.

Về Hồng Lĩnh xem đất Trung Lương thay đổi ngỡ ngàng

Phường Trung Lương, TX Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) nằm bên dòng sông La được thiên nhiên ưu đãi điều kiện thổ nhưỡng khá đặc biệt.

Theo dấu tích thời gian, nghìn năm trước đã hình thành quần cư dưới bóng Tiên Sơn. Ngọn Tiên Sơn tròn như mâm xôi bên bờ sông Minh để con người dừng chân khai phá nên quê hương bản quán từ buổi đầu của dòng chảy lịch sử. Nhìn lên mây vờn Hồng Lĩnh, vời trông sóng vỗ dòng Lam, cảnh quê sơn thủy hữu tình cho con người nơi đây tiềm ẩn dáng vẻ riêng, cốt cách riêng của người đất Trung Lương.

Trung Lương đất mẹ đẹp làm sao

Phía sau Hồng Lĩnh, trước sông Rào.

Trải bao đời, lớp lớp người Trung Lương mải miết dựng cơ đồ. Đồng ruộng tốt tươi cho nặng trĩu mùa vàng. Rồi ông Đùng cho người Vân Chàng sắt núi Hồng, dạy nghề rèn nông cụ mà làm ăn. Sương khói huyền thoại về một làng nghề truyền thống còn in đậm trong tâm hồn để người ta nhớ về lục Tổ thánh thợ mà nghề nghiệp nối đời như ngọn lửa hồng tươi không bao giờ tắt.

Dưới bóng Tiên Sơn là nét đẹp văn hóa tâm linh khi người bản địa thành kính hướng về nguồn cội. Quần thể di tích ở Tiên Sơn là sự điển hình về tín ngưỡng của người Việt. Chùa Tiên Sơn, đền Tiên, đền Thánh Thợ, Chúa Kho... điểm mặt đặt tên cho sự ngưỡng vọng của bao lớp người nơi đây về một đức tin truyền đời. Đức tin ấy là giá trị văn hóa tinh thần luôn phát sáng từ thuở khai cơ sinh nghiệp đến ngày nay.

Về Hồng Lĩnh xem đất Trung Lương thay đổi ngỡ ngàng

Làng rèn Trung Lương ngày nay. Ảnh: Giang Nam

Dưới bóng ân trạch của tiền nhân, ngọn Tiên Sơn là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa xứ Trung Lương. Một mái cong uyển chuyển của già lam đồng điệu với mái ngói rêu phong bên đền Thánh Thợ. Giếng Tiên soi bóng những nét rồng bay phượng múa giữa thiên thanh. Đường nét tài hoa có thần khí mà cha ông xưa để lại như lời minh chứng với thời gian rằng, ngọn lửa sinh khí của nơi này luôn bùng cháy mạnh mẽ để tạo dựng nên cơ ngơi ngày một bề thế, khang trang. Bao lớp trầm tích văn hóa là bấy nhiêu tâm sự mà cha ông nhắn gửi cùng cháu con về những giá trị chân thiện mỹ từ lao động sáng tạo và trách nhiệm với cuộc đời.

Tôi tìm về Tiên Sơn của đất Trung Lương. Ở đây lưu giữ những giá trị sinh động và phong phú tồn tại với thời gian. Một vọng lâu tháp chuông vươn lên nền xanh. Những tam quan in bóng Quan Âm kinh kệ một thời. Những hoa văn rêu phong cổ kính khi người ta ngưỡng vọng ân đức người có công với dân, với nước. Bao đường nét tinh xảo, tài hoa nơi đền Thánh Thợ là thông điệp của nghệ nhân xưa gửi cho đời nay về vùng đất giàu trầm tích văn hóa.

Về Hồng Lĩnh xem đất Trung Lương thay đổi ngỡ ngàng

Hội thi gói bánh chưng dâng Thánh tại Lễ hội đền Cả - Dinh đô quan Hoàng Mười, phường Trung Lương, TX Hồng Lĩnh năm 2020. Ảnh: Giang Nam

Dưới bóng Tiên Sơn là khói hương trầm mặc. Là tiếng chuông nền nã, khoan thai nơi chốn tịnh tâm với cuộc đời dâu bể. Là nơi giữ gìn những thuần phong mỹ tục của người Việt xứ Trung Lương. Sự giao thoa của loại hình tín ngưỡng vừa đăng đối, vừa hỗ trợ nhau làm nên nét hài hòa cho con người sau những lao động đời thường có thể tịnh tâm thư giãn mà chiêm nghiệm triết lý từ thế cuộc, mà hướng về cội nguồn xa xưa để bày tỏ niềm thành kính. Những nét điển hình hiếm thấy ở Tiên Sơn từ quần thể di tích được xếp hạng văn hóa là bằng chứng về một địa chỉ lưu giữ ánh sáng văn hóa tín ngưỡng không phai nhạt bởi thời gian hay binh hỏa. Điều này chứng tỏ sức sống bền bỉ trong tinh thần cộng đồng bởi luôn trân trọng những giá trị mà người xưa truyền lại.

Trải bao phen đổi thay, vẫn một ngọn Tiên Sơn trầm mặc. Vọng tiếng chuông chiều gọi bóng hoàng hôn. Khói hương bao độ tỏ mờ vẫn nguyên một nét duyên xưa. Người Trung Lương luôn tự hào là mạch đất của sông núi hiền lương, của con người lao động cần cù, sáng tạo và hơn hết luôn tôn trọng và giữ gìn những giá trị đời sống để vươn lên. Dưới ánh sáng chấn hưng văn hóa của Đảng và Nhà nước, trên bước đường hội nhập và đổi mới, người ta càng biết nhiều về bản sắc văn hóa Trung Lương.

Về Hồng Lĩnh xem đất Trung Lương thay đổi ngỡ ngàng

Lễ rước cấp thủy (rước nước) tại lễ hội Đền Cả - Dinh đô Quan Hoàng Mười (Phường Trung Lương, TX Hồng Lĩnh).

Tập tục thờ phụng trong tâm linh cộng đồng làng xã người Việt ở Tiên Sơn là tồn tại hy hữu, không bị mai một bởi thời gian. Vì lẽ đó, những giá trị độc đáo ở đây không riêng gì của Trung Lương - Hà Tĩnh mà là của cả dân tộc. Thật vinh dự và tự hào cho vùng đất “Non xanh nước biếc đầy thơ mộng - Lửa thần đe búa vọng trời cao”.

Còn mãi với thời gian lửa thần Trung Lương. Tiếng lành đồn xa, tiếng tốt vang xa, nghề đúc rèn tinh xảo ở Trung Lương truyền tụng vang khắp mọi miền. Công cuộc đổi mới, hội nhập đã làm thay đổi căn bản diện mạo một làng nghề thủ công nổi tiếng. Máy móc, thiết bị và kỹ thuật hiện đại đã nâng cao giá trị sản phẩm trăm lần. Khắp cả nước và các nước bạn gần, sản phẩm của nghề rèn đúc Trung Lương tiếp bước khẳng định vị thế của mình. Tinh hoa của nghề truyền thống mà ông cha truyền lại để con người hôm nay tiếp thêm sức mạnh.

Quá khứ và hiện tại đang giao hòa bởi mạch đời không ngừng tuôn chảy. Người Trung Lương hôm nay đang viết tiếp những trang đời đẹp như một miền quê giàu sự tích. Tầm cao Trung Lương soi bóng non Hồng, in dòng Lam Thủy. Bao thế hệ nối tiếp nhau, đặt những viên gạch bằng mồ hôi và công sức lao động sáng tạo nên mái nhà ấm no, hạnh phúc, xứng danh một Trung Lương đang vươn lên mạnh mẽ bằng nội lực từ chốn hương thôn bước ra thành thị với bước đi vững chãi đầy tiềm lực, sánh vai cùng một đô thị Hồng Lĩnh từng ngày lớn mạnh.

Thấp thoáng bóng hình Tiên Sơn bên dòng sông với nền xanh hiền hòa. Dưới trời quê thanh bình, đất và người Trung Lương đang âm thầm tỏa sáng. Ánh sáng của xưa và nay hòa nhập. Ánh sáng của ngọn lửa truyền đời luôn hiện hữu với thời gian. Hãy đến Trung Lương, vọng đền thánh Tiên Sơn để hiểu thêm câu ca:

Tinh thông nghề thánh lưu muôn thuở

Tiếng đẹp tên làng vọng bốn phương.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Cây đa, bến nước, sân đình là biểu tượng của làng quê trong tâm thức bao thế hệ. Trong đó, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc trưng của mỗi làng quê, đang cần được khôi phục và phát huy.
Bí thư chi bộ tâm huyết xây dựng khu dân cư mẫu

Bí thư chi bộ tâm huyết xây dựng khu dân cư mẫu

Tâm huyết, gương mẫu đi đầu và kiên trì vận động người dân là “bí quyết” giúp ông Lê Văn Phẩm - Bí thư Chi bộ thôn Phúc Thuận, xã Thuận Lộc (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) triển khai thực hiện thành công các mục tiêu xây dựng khu dân cư kiểu mẫu.
Khi ngư dân Thiên Cầm làm du lịch homestay

Khi ngư dân Thiên Cầm làm du lịch homestay

Không chỉ đơn thuần là chỗ nghỉ chân, các homestay tại Khu du lịch Thiên Cầm (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) mang đến không gian gần gũi, thân thiện, giúp du khách hòa mình vào nhịp sống của người dân làng biển.
Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Ông Hồ Duy Lý - Bí thư Chi bộ thôn Song Hải, xã Thạch Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) luôn là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm, tận tụy vì dân, sống trọn nghĩa đạo - đời.
Thôn Trung Tâm xanh màu no ấm

Thôn Trung Tâm xanh màu no ấm

Người dân thôn Trung Tâm (xã Thạch Ngọc, huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) đã khai thác hiệu quả lợi thế bán sơn địa, xây dựng nhiều mô hình kinh tế vườn đồi cho thu nhập cao, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần người dân.
Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Hơn 4 năm kể từ lần đầu tiên hiến máu, đến nay, ở độ tuổi 22, Hoàng Thị Hồng Thương (xã Đan Trường, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã có đến 21 lần tham gia hiến máu và hiến tiểu cầu.
Nối vòng tay lớn nâng bước học trò nghèo

Nối vòng tay lớn nâng bước học trò nghèo

Những “chuyến tàu” trong cuộc hành trình gần 10 năm “Tiếp sức tới trường” của Báo Hà Tĩnh đang dần cập bến. Tấm bằng đại học sau những năm nỗ lực trên giảng đường đã giúp các em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tự tin trở thành bác sỹ, sỹ quan quân đội, giáo viên, phiên dịch viên…
Trăm năm giữ tròn con chữ

Trăm năm giữ tròn con chữ

Thật tự hào khi giữa mạch nguồn 100 năm của nghề báo, trong lòng người làm báo Hà Tĩnh vẫn luôn vang lên mệnh lệnh âm thầm mà rất đỗi thiêng liêng: “Giữ cho tròn con chữ”…
“Sứ giả” thầm lặng của du lịch Hà Tĩnh

“Sứ giả” thầm lặng của du lịch Hà Tĩnh

Là những người làm báo chuyên trách tuyên truyền lĩnh vực du lịch của Hà Tĩnh, chúng tôi không chỉ đi và viết, mà còn sống trong sự cảm nhận vẻ đẹp và hương vị quê hương để truyền tất cả tình yêu ấy vào từng câu chữ, khuôn hình.
Thuyết minh viên Đào Anh Tuân: Người “kết nối” lịch sử và hiện tại

Người “kết nối” lịch sử và hiện tại

Học Bác từ những điều bình dị, giản đơn để làm tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, hơn 20 năm nay, anh Đào Anh Tuân - Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng (Hà Tĩnh) trở thành người “kết nối” lịch sử nơi “tọa độ lửa” Ngã ba Đồng Lộc.
Ông bí thư bán cả gia tài giúp làng quê đổi mới

Ông bí thư bán cả gia tài giúp làng quê đổi mới

Nhận trọng trách Bí thư Chi bộ thôn Tân Vĩnh Cần, xã Cẩm Thành (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), ông Mai Văn Tường gương mẫu đi đầu, "thắp lửa" cho phong trào xây dựng nông thôn mới bằng quyết tâm cao, nghị lực lớn và cả những hy sinh để biến một làng quê khó khăn thành điểm sáng.
Đổi thay làng muối Châu Hạ

Đổi thay làng muối Châu Hạ

Thôn Châu Hạ (xã Thạch Châu, huyện Thạch Hà,Hà Tĩnh) là vùng quê có nghề muối nổi tiếng. Bao đời nay, người dân nơi đây vẫn luôn giữ gìn và phát triển nghề truyền thống của cha ông để ổn định cuộc sống và nâng cao thu nhập.