Cần khôi phục bản sắc văn hóa cho đồng bào dân tộc Lào ở thôn Kim Quang

(Baohatinh.vn) - Dân tộc Lào ở thôn Kim Quang, xã Quang Thọ (Vũ Quang, Hà Tĩnh) mong muốn được khôi phục các nét đẹp văn hóa truyền thống nhưng đang gặp khó.

DSC_3213.JPG
Ông Vi Xuân Cảnh kể cho cháu nội nghe về nguồn cội dân tộc mình qua những tấm ảnh cũ.

Các vị cao niên ở thôn Kim Quang (xã Quang Thọ) kể: Cách đây khoảng 80 – 90 năm, có 12 hộ người Lào từ bên kia biên giới đã bỏ xứ đi tìm vùng đất mới để tránh đói và chạy giặc. Họ đã lựa chọn bản Kim Quang (xã Hương Quang cũ, nay nằm trong vùng lòng hồ thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang) làm nơi sinh cơ lập nghiệp và chung sống hòa thuận với cư dân bản địa, đến nay đã 5 thế hệ.

Năm 2014, khi làm dự án Ngàn Trươi - Cẩm Trang có khoảng 40 hộ người Lào xin được di cư vào Nam, số còn lại về khu tái định cư Hói Trung của xã Hương Quang cũ (nay là thôn Kim Quang, xã Quang Thọ) sinh sống. Hiện nay, ở thôn biên giới này đang có 52 hộ/270 nhân khẩu người Lào (chiếm 1/3 dân số trong thôn). Họ đã xem Việt Nam là quê hương của mình nên luôn nỗ lực để phát triển kinh tế gia đình, nuôi dạy con cái, xây dựng quê hương, đóng góp tích cực vào công cuộc chung.

Người Lào giờ đã "rễ chắc, gốc sâu" ở vùng biên viễn Kim Quang và thuộc diện tiến bộ nhất so với cộng đồng các dân tộc thiểu số khác trong tỉnh.
Người Lào giờ đã "rễ chắc, gốc sâu" ở vùng biên viễn Kim Quang và thuộc diện tiến bộ nhất so với cộng đồng các dân tộc thiểu số khác trong tỉnh.

Vì trải qua thời gian, phải di dời tái định cư, gánh nặng mưu sinh và sống gần gũi với người bản địa nên người Lào ở Kim Quang đã dần bị mai một bản sắc văn hóa. Từ tiếng nói, chữ viết, trang phục, lễ nghi cúng đơm, ma chay, cưới xin... đến nhà ở (nhà sàn), hát dân ca, đọc ca dao, thêu thùa, trang sức, lễ hội... đều cơ bản đã "thuần Việt". Vì vậy, câu chuyện bản sắc văn hóa ở đây đang khiến nhiều người trăn trở, nhất là các vị cao niên trong cộng đồng.

122 - Copy.jpg
Mang dòng máu dân tộc Lào nên bà Nguyễn Thị Xanh (thứ 2 từ phải qua trái) đã mua tấm áo dân tộc trong đợt đi du lịch Tây Bắc và xem đó là trang phục của đồng bào mình nên thỉnh thoảng đưa ra mặc.

Cụ Vi Xuân Cảnh (gần 80 tuổi) trăn trở: “Những người già như chúng tôi thường hoài niệm về quá khứ, gốc tích, cội nguồn và trăn trở trước những nét đẹp truyền thống của dân tộc đã bị mai một, thất truyền. Giờ đây sắp như “lá rụng về cội” tôi mới nghĩ đến điều thiêng liêng này nhưng đành bất lực.

Chúng tôi rất mong các cấp, ngành chung tay hỗ trợ, con cháu có ý thức khôi phục những giá trị văn hóa mang tính cội nguồn đã bị mai một".

Các thế hệ người Lào hôm nay luôn chăm lo vun đắp cuộc sống, xây dựng quê hương ngày càng tươi đẹp.
Các thế hệ người Lào hôm nay luôn chăm lo vun đắp cuộc sống, xây dựng quê hương ngày càng tươi đẹp.

Anh Vi Xuân Hường - Trưởng thôn Kim Quang cho hay: "Chúng tôi rất muốn khôi phục lại các giá trị văn hóa của dân tộc mình, nhưng vấn đề này đang gặp khó khăn. Những vị cao niên biết nói, viết, ca hát, cúng đơm... đã mất hoặc già cả nên không còn minh mẫn. Các loại tài liệu, sách vở ghi chép các vấn đề liên quan đến cộng đồng bị thất lạc do một số người ở bản cũ đang mang theo vào Nam khi di dân. Ban họ tộc Người Lào đã giải thể cách đây 10 năm nên việc không thể hỗ trợ trong việc này. Ngoài ra, hiện nay, lớp người già thì không còn nhiều sức khoẻ; lớp trung niên lo áp lực kinh tế, gia đình; lớp trẻ lại lo học hành, phấn đấu đi ra xã hội... nên rất khó khăn".

"Tuy nhiên, nếu quyết tâm vào cuộc và có sự hỗ trợ cần thiết từ các cấp, ngành thì việc khôi phục bản sắc văn hóa cho người Lào chúng tôi có thể thực hiện được. Bởi, hiện nay dòng tộc của chúng tôi đang chủ yếu đang sinh sống ở bản Na Ka Đốc, huyện Khăm Cợt (tỉnh Bolikhămxay). Nếu có chủ trương, được khuyến khích, hỗ trợ thì chúng tôi có thể về cố hương tìm hiểu, sao chép, chọn lọc khôi phục những nét văn hóa đặc trưng của đồng bào mình", anh Vi Xuân Hường chia sẻ thêm.

Đồng bào dân tộc thiểu số này không còn ngôn ngữ, trang phục, trang sức, tiếng khèn, tiếng sáo... đặc trưng.
Đồng bào dân tộc thiểu số này không còn ngôn ngữ, trang phục, trang sức, tiếng khèn, tiếng sáo... đặc trưng.

Ông Hà Quang Yên – Bí thư Đảng ủy xã Quang Thọ chia sẻ: “Việc khôi phục lại bản sắc, các nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Lào ở thôn Kim Quang là điều bà con mong muốn và rất cần thiết. Cấp ủy, chính quyền địa phương cũng có ý tưởng hỗ trợ bà con trong việc này để tạo thêm sự đa dạng, sắc màu, điểm nhấn trong đời sống, sinh hoạt văn hóa của Nhân dân và có thể tiến tới hình thành khu du cộng đồng, du lịch trải nghiệm mang bản sắc riêng.

Tuy nhiên, hiện vấn đề này đang gặp nhiều khó khăn, nhất là về nguồn lực, kinh nghiệm nên mới chỉ khôi phục được lại điệu nhảy sạp. Vì vậy, sắp tới chúng tôi sẽ quan tâm đến vấn đề này hơn và sẽ kiến nghị với cấp trên, ngành văn hóa hỗ trợ".

11 - Copy.jpg
Nhịp sống mới nơi miền biên viễn Kim Quang.

Trưởng phòng Văn hóa – Thông tin huyện Vũ Quang Nguyễn Minh Đức thông tin: “Khi thấy một số vùng đồng bào dân tộc thiểu số khôi phục, bảo tồn, phát huy thành công một số nét truyền thống, văn hóa đặc trưng, chúng tôi cũng tiến hành khảo sát sơ bộ đối với người Lào ở thôn Kim Quang.

Tuy nhiên, bước đầu cho thấy khá khó khăn. Sắp tới chúng tôi sẽ kiểm tra, tìm hiểu sâu thêm, nếu thuận lợi sẽ xây dựng đề án để có kế hoạch từng bước khôi phục bản sắc văn hóa kết hợp phát triển làng du lịch cộng đồng”.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Bình luận

Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Biển về đêm

Biển về đêm

Nếu ban ngày, biển Kỳ Ninh (phường Hải Ninh, Hà Tĩnh) rực rỡ ánh nắng và sôi động thì khi đêm xuống, nơi đây lại khoác lên mình vẻ đẹp huyền bí, thơ mộng.
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Khi trời chưa sáng hẳn thì tại bãi biển Thạch Hải (Hà Tĩnh), một nhịp sống khác đã bắt đầu. Nhiều người tìm về với biển lúc bình minh, đánh thức cơ thể bằng một "liều thuốc" từ gió, sóng và cát.
Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Dù đang ở thời điểm giữa tuần nhưng rất đông du khách vẫn tìm về với biển Thiên Cầm (Hà Tĩnh) để xua tan sự oi bức, nắng nóng của thời tiết những ngày tháng 7.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Biển cả không những cho ta nguồn lợi hải sản quý giá mà còn mang đến bao điều thú vị. Về xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh), sau khi khám phá chợ cá Cồn Gò vào tờ mờ sáng, du khách có thể ngắm bình minh và thỏa thích “check in”, ghi lại những kỷ niệm đẹp về mảnh đất và con người nơi đây.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Ngắm diện mạo đôi bờ sông Trí

Ngắm diện mạo đôi bờ sông Trí

Dự án nâng cấp tuyến kè và đường hai bên bờ sông Trí hoàn thành đã mang lại diện mạo đô thị cho phường trung tâm phía Nam Hà Tĩnh.
Thú vị đi chợ cá Cồn Gò một sớm mai hồng

Thú vị đi chợ cá Cồn Gò một sớm mai hồng

Khi bình minh ló rạng, những con thuyền trở về đầy ắp tôm cá sau một chuyến ra khơi, niềm hân hoan hòa cùng tiếng sóng reo vui, dậy cả khu chợ cá Cồn Gò, xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh).
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Địa danh hành chính và câu chuyện văn hóa

Địa danh hành chính và câu chuyện văn hóa

Mỗi tên đất, tên làng trên dải đất Việt Nam không chỉ là một danh từ định vị trên bản đồ, mà là một thực thể sống, mang trong mình trầm tích của thời gian, ký ức của bao thế hệ và hồn cốt của cả một vùng văn hóa. Với Hà Tĩnh, mảnh đất “địa linh nhân kiệt”, một thời là phên dậu của đất nước, câu chuyện về địa danh hành chính lại càng trở nên đặc biệt, bởi nó song hành cùng lịch sử đầy biến động.