Vào sáng 25/11, anh L.V.T (quê huyện Vũ Quang, hiện trú ở quận 9, TP Hồ Chí Minh) cùng vợ và con đi chợ Đạo, xã Thạch Văn (Thạch Hà). Đã rất lâu rồi, anh T. mới sắp xếp được công việc để về Hà Tĩnh thăm nội, ngoại. Bởi vậy, anh quyết định cùng vợ con ra chợ quê thăm thú, mua bán.
Tại chợ, rất nhiều quà quê được bày bán như: bánh tráng, bánh mướt, bánh nếp, các loại cá biển do người dân địa phương đánh bắt… Bên cạnh những thức quê, anh rất bất ngờ khi trông thấy một số người dân bày bán chim trời một cách công khai giữa chợ.
Giữa trời lất phất mưa, không lều lán, 2 người phụ nữ đều tầm ngoài 60 tuổi rải tấm bì bán các loại chim đã vặt lông gồm: cò, cói và một số chim nhỏ khác. Để phục vụ khách hàng, một bà còn thể hiện sự "chuyên nghiệp" khi mang theo cả bình gas mini gắn đầu thiết bị đi kèm để “hui” chim. Nhìn những con chim bị vặt lông, được rửa sạch, phơi giữa chợ, anh T. thấy chạnh lòng buồn.
Chưa dừng lại ở đó, giữa lúc đang quan sát người phụ nữ ngồi chờ khách mua chim trời, anh T. lại trông thấy một người phụ nữ khác mang vào khu vực đó khoảng 30 con chim còn sống, có bộ lông màu đen, mỏ vàng rất đẹp. Tất cả những con chim này đều bị buộc chân lại với nhau theo từng cặp, hoặc 3, 4 con. Có được chim chưa bị vặt lông và còn sống, người phụ nữ lập tức được thượng khách chú ý và xấn lại trả giá. Các chú chim vì thế hốt hoảng, nhao nhác cựa quậy nhưng không có cách nào để thoát thân.
Cùng cảnh mua bán chim trời, một bà cụ khác mang vào chợ một khay chim nhỏ - người dân quê gọi là chim vặt hay các loại hoét nhỏ. Loại chim này đã được vặt hết lông, đựng trong túi lưới. Đặt khay chim ngồi cạnh hàng cá, bà tuồn tay vào túi và lấy các loại chim vặt ra để chào đón khách hàng. Nhìn những chú chim nhỏ đã chết, bị vặt lông, gom thành từng mớ, anh T. thấy càng buồn.
Bà cụ lấy trong túi lưới những chú chim nhỏ đã được vặt lông.
Trong vai trò giả vờ khách hàng, anh T. lân la hỏi các chủ hàng về cách thức làm thế nào để bắt được nhiều loại chim tự nhiên như thế. Các chủ hàng đều trả lời: dùng đèn đi soi chim vào ban đêm; dùng lưới quây bắt; có một số người đánh “trộm” ở một vài lùm cây…
Thời gian qua, dẫu xa quê, nhưng anh T. biết rất rõ việc ngăn chặn đánh bắt chim trời được các cấp, ngành ở Hà Tĩnh triển khai rất quyết liệt. Anh trò chuyện với tôi rằng, việc ngăn chặn triệt để hành vi đánh bắt chim trời là không dễ, nhất là các hoạt động vào ban đêm, tuy nhiên, việc người dân bày bán chim trời một cách vô tội vạ và công khai giữa chợ là điều khó lí giải. Anh nghĩ, có lẽ chỉ địa phương nơi đây mới tự có câu trả lời!