Là hộ nghèo nhiều năm liền, tuổi đã cao, sức khỏe yếu, vợ chồng ông Nguyễn Văn Nhin (SN 1956) và bà Nguyễn Thị Trọng (SN 1963), ở thôn Phúc Thành 1, xã Kỳ Thượng từng sống trong căn nhà xuống cấp trầm trọng. Mỗi mùa mưa bão đến, nỗi lo sập nhà, dột mái lại thường trực, khiến cuộc sống vốn đã khó khăn càng thêm chật vật.
Thấu hiểu hoàn cảnh ấy, thôn và xã đã rà soát, xét duyệt để gia đình ông bà được hỗ trợ 60 triệu đồng từ nguồn chương trình giảm nghèo bền vững. Cùng với sự chung tay góp sức của bà con làng xóm, con cháu và các nguồn xã hội hóa, ngôi nhà kiên cố trị giá gần 200 triệu đồng đã được dựng lên trong niềm vui của mọi người.
Ngồi trong căn nhà mới, bà Nguyễn Thị Trọng xúc động chia sẻ: “Cả đời vợ chồng tôi chưa bao giờ dám mơ có được ngôi nhà như thế này. Nếu không có sự quan tâm của Nhà nước, chính quyền địa phương và bà con làng xóm, chắc chúng tôi vẫn phải sống trong căn nhà cũ nát. Có nhà mới, tôi thấy yên tâm hơn nhiều, không còn lo mưa gió và ốm đau cũng đỡ khổ”.
Không riêng gia đình ông Nhin, bà Trọng, nhiều hộ nghèo khác ở Kỳ Thượng cũng đang được thụ hưởng niềm vui “an cư”. Một trong những gia đình được bàn giao nhà ở sớm là chị Ksor Hne (SN 1994), người dân tộc Gia Rai, quê ở tỉnh Gia Lai. Năm 2022, chị Ksor Hne và anh Đặng Văn A lập gia đình, rồi quyết định về sinh sống, lập nghiệp tại thôn Mỹ Lợi, xã Kỳ Thượng.
Những ngày đầu lập nghiệp nơi vùng thượng, cuộc sống của vợ chồng trẻ gặp muôn vàn khó khăn. Không có vốn, thu nhập bấp bênh, lại phải ở nhờ nhà bà nội chật chội, giấc mơ về một căn nhà riêng đối với họ dường như quá xa vời.
Bước ngoặt đến khi gia đình chị được Nhà nước hỗ trợ 70 triệu đồng từ chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025. Với sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, sự hỗ trợ ngày công của bà con lối xóm và việc cho mua nợ vật liệu xây dựng, chỉ trong thời gian ngắn, ngôi nhà mơ ước của anh chị đã thành hình, với tổng trị giá khoảng 150 triệu đồng.
Trò chuyện trong căn nhà mới, chị Ksor Hne xúc động: “Tôi chưa bao giờ dám nghĩ gia đình mình có được một căn nhà khang trang như hôm nay. 70 triệu đồng hỗ trợ của Nhà nước là số tiền ngoài sức tưởng tượng của tôi. Không chỉ vậy, chính quyền xã còn sát cánh, động viên, lo mua nợ vật liệu; bà con làng xóm giúp ngày công. Nhờ thế, chỉ một thời gian ngắn, vợ chồng tôi đã có căn nhà vững chắc để ở. Có nhà rồi, tôi càng có thêm niềm tin để lo cho con cái học hành, làm ăn ổn định lâu dài”.
Tại thôn Sơn Trung 2, bà Hoàng Thị Quế, gần 80 tuổi, hiện đang sống một mình, cũng không giấu được niềm vui khi đã dọn vào ngôi nhà mới kiên cố. Nhiều năm sống trong căn nhà tạm bợ, mỗi khi mưa gió là nỗi lo thường trực, nay chỉ trong chưa đầy một tháng, bà đã có nơi ở khang trang để an tâm sống những năm tháng tuổi già.
Bà Quế chia sẻ: “Già yếu rồi, tôi chỉ mong có nơi ở tử tế để yên tâm lúc tuổi già. May nhờ Nhà nước hỗ trợ, chính quyền và bà con xóm làng giúp đỡ, tôi mới có được ngôi nhà thực sự là nhà. Tôi không nghĩ mọi việc lại nhanh và tốt như thế này. Từ nay không còn lo dột nát, rét mướt nữa”.
Theo thống kê, thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững và xóa nhà tạm, nhà dột nát, xã Kỳ Thượng có tới 108 căn nhà được hỗ trợ xây mới, trở thành một trong những địa phương có số lượng nhà làm mới nhiều nhất toàn tỉnh Hà Tĩnh. Những con số ấy không chỉ phản ánh quy mô của chương trình, mà còn cho thấy quyết tâm chính trị lớn của địa phương trong việc chăm lo đời sống cho người nghèo.
Ông Nguyễn Bình Lục - Trưởng ban Văn hóa HĐND xã Kỳ Thượng, người nhiều năm gắn bó với công tác vận động, hỗ trợ hộ nghèo và trực tiếp chỉ đạo thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát của xã cho biết: “Ngay khi bắt tay triển khai chương trình, xã xác định phải làm thật chặt chẽ, công khai, minh bạch từ khâu rà soát, bình xét đối tượng. Điều phấn khởi nhất chính là sự đồng thuận rất cao giữa chính quyền và người dân”.
Theo ông Lục, các hộ nghèo được đưa ra bàn bạc công khai tại thôn, xóm, không có tình trạng bỏ sót hay lựa chọn sai đối tượng. Người dân cùng tham gia góp ý, giám sát quá trình triển khai. Bên cạnh nguồn kinh phí hỗ trợ từ tỉnh, xã còn chủ động vận động thêm từ doanh nghiệp, con em xa quê, các tổ chức xã hội. Nhờ đó, phần lớn các căn nhà được xây dựng đều có tổng mức đầu tư cao hơn mức hỗ trợ ban đầu, bảo đảm kiên cố, khang trang, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt lâu dài.
Đặc biệt, xã Kỳ Thượng chú trọng đẩy nhanh tiến độ làm nhà ở cho hộ nghèo bằng nhiều giải pháp đồng bộ như: phân công cán bộ phụ trách từng thôn, từng hộ; hỗ trợ thủ tục, hồ sơ nhanh gọn; kết nối các cơ sở cung ứng vật liệu xây dựng để người dân được mua với giá ưu đãi hoặc "mua chịu"; huy động lực lượng đoàn thể, dân quân, thanh niên tham gia hỗ trợ ngày công, nhất là với các hộ neo đơn, người già, người khuyết tật.
Theo ông Nguyễn Hà Ngọc - Phó Chủ tịch UBND xã Kỳ Thượng, những căn nhà nghĩa tình không chỉ mang ý nghĩa vật chất mà còn là nguồn động viên tinh thần rất lớn đối với người dân. “Đây là động lực để địa phương tiếp tục triển khai các chương trình phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống cho người dân trong thời gian tới”.
Nói về các giải pháp giảm nghèo bền vững trong thời gian tới, ông Nguyễn Hà Ngọc cho biết, xã Kỳ Thượng sẽ tiếp tục kết hợp chặt chẽ giữa hỗ trợ nhà ở với hỗ trợ sinh kế, tạo việc làm, đào tạo nghề, hướng dẫn người dân phát triển sản xuất phù hợp với điều kiện vùng thượng. Đồng thời, địa phương chú trọng tuyên truyền, nâng cao ý thức tự vươn lên của người nghèo, tránh tư tưởng trông chờ, ỷ lại; tăng cường huy động các nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ những hộ đặc biệt khó khăn.
Những ngôi nhà mới mọc lên nơi vùng thượng Kỳ Thượng không chỉ xóa đi hình ảnh nhà tạm, nhà dột nát, mà còn khẳng định hiệu quả, tính nhân văn sâu sắc của các chương trình giảm nghèo bền vững. Từ sự đồng lòng của chính quyền và Nhân dân, những “mái ấm nghĩa tình” đang trở thành điểm tựa vững chắc, giúp người nghèo “an cư, lạc nghiệp”.