Độ trễ của giá vàng và nghi ngại quanh việc tạm ngừng giao dịch tại Hà Tĩnh

Thị trường vàng thế giới quay trở lại đà tăng trong vài ngày gần đây sau gần 3 tuần đi ngang. So với thời điểm “rớt” dưới mốc 3.900 USD/ounce thì mức giá phục hồi khoảng 4.200 USD/ounce trong những ngày qua được cho là vàng đã tăng mạnh trở lại.

Tuy nhiên, thị trường trong nước, giá vàng lại có đà lên khá chậm so với giá vàng thế giới, nhất là tại các tiệm vàng tư nhân. Chiều 14/11, giá vàng thế giới niêm yết ở mức 4.178 USD/ounce. Trong nước, giá vàng nhẫn các thương hiệu lớn trong nước như Bảo Tín Minh Châu, Bảo Tín Mạnh Hải, Phú Quý... bán ra dao động từ 151 – 152 triệu đồng/lượng, giá mua vào thấp hơn khoảng 3 triệu đồng/lượng. Tại Hà Tĩnh, giá vàng nhẫn cuối chiều 14/11 được niêm yết ở mức 14,5 triệu đồng bán ra và 14,35 - 14,4 triệu đồng/chỉ mua vào.

Việc giá vàng tại các tiệm tư nhân trong nước tăng chậm so với giá thế giới khiến dư luận cho rằng các cửa hàng kinh doanh đang cố tình ghim giá để tránh tình trạng khách chốt lời hàng loạt, khiến người mua rơi vào thế bất lợi.

Trên các diễn đàn mạng xã hội, xuất hiện hàng loạt ý kiến phản ánh về việc giá vàng trong nước tại các tiệm vàng tư nhân tăng "ì ạch" so với giá vàng thế giới, thậm chí có thời điểm điều chỉnh giảm ngược chiều với thị trường quốc tế. Không ít nhà đầu tư bày tỏ bức xúc vì cho rằng, nếu như với giá vàng thế giới ở mức trên 4.200 USD/ounce thì đợt tháng 10, vàng trong nước đã nằm giá trên 15 triệu đồng/chỉ nhưng hiện giá chỉ quanh quẩn 14,5 – 14,7 triệu đồng/chỉ bán ra.

Chị Lê Thị Vân (phường Trần Phú) cho rằng: “Khác hẳn với nhịp tăng nhanh như đợt tháng 10 vừa qua, mấy ngày qua, giá vàng thế giới tăng mạnh mà các tiệm tư nhân trong nước và ở Hà Tĩnh đều chỉ tăng “nhỏ giọt”. Chúng tôi theo dõi bảng giá quốc tế nên thấy mức tăng này là vô lý. Chẳng hạn, ngày 15/10, giá vàng thế giới 4.174 USD/ounce thì giá tại tiệm ở Hà Tĩnh là 14,7 triệu đồng/chỉ bán ra, còn ngày 13/11 giá thế giới đã hơn 4.200 USD/ounce nhưng vàng tại tiệm chỉ 14,67 triệu đồng/chỉ bán ra”.

Tương tự, chị P.H (phường Thành Sen) bày tỏ: “Vàng thế giới tăng cả vài trăm USD/ounce mà trong nước chỉ tăng nhẹ. Thậm chí, thời điểm chiều 13/11, giá vàng thế giới biến động tăng so với phiên buổi sáng nhưng giá tại các tiệm tư nhân lại niêm yết theo chiều giảm. Như thế thì người dân mua vào lúc cao rất dễ thua thiệt”.

Theo nhiều chủ cơ sở kinh doanh vàng bạc tại Hà Tĩnh, nguyên nhân giá vàng thế giới tăng mạnh, song giá vàng trong nước lại không tăng tương ứng là bởi ngoài tác động từ giá thế giới, thị trường vàng trong nước còn vận hành theo cơ chế cung – cầu riêng, trong đó biên độ giá còn phụ thuộc vào khả năng đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và tâm lý người mua. Ngoài ra, chi phí lưu thông, các yếu tố rủi ro tỷ giá và mức độ khan hiếm từng thời điểm cũng khiến giá vàng trong nước có "độ trễ" so với thị trường quốc tế.

"Xác định rằng kinh doanh vàng không chỉ là hoạt động thương mại mà còn là dịch vụ tài chính gắn với quyền lợi của khách hàng, vì vậy, từ khoảng 9h đến 9h30 sáng, cơ sở chúng tôi sẽ công khai, minh bạch giá mua – bán niêm yết theo đúng quy định. Đồng thời, việc thu mua phải đảm bảo đúng chất lượng, trọng lượng, tạo sự yên tâm cho người dân khi giao dịch. Tuy nhiên trên thực tế, giá vàng trong những ngày gần đây biến động từng phút, có thời điểm các cơ sở không thể cập nhật liên tục, kịp thời đến khách hàng" – chủ một tiệm vàng trên đường Nguyễn Công Trứ chia sẻ.

Không chỉ chênh lệch mức tăng so với giá thế giới, bức xúc của người dân càng tăng khi trong ngày 13/11, một tiệm vàng tại phường Thành Sen thông báo trên fanpage tạm ngừng giao dịch với lý do “giá vàng chưa ổn định”. Thông báo này khiến nhiều người phản ứng dữ dội, cho rằng hành động tạm ngừng giao dịch giữa lúc giá biến động đã xâm phạm quyền lợi của khách hàng. Bởi, khi khách hàng có nhu cầu muốn bán nhưng không bán được.

Chị Mai Hương (phường Hà Huy Tập) cho rằng: “Bên cạnh mức chênh lệch mua vào – bán ra thấp thì sự ổn định và liên tục trong giao dịch là yếu tố được khách hàng rất quan tâm. Việc đột ngột ngừng giao dịch khi giá biến động có thể bị hiểu là doanh nghiệp né tránh rủi ro, hoặc bảo vệ quyền lợi của mình nhiều hơn quyền lợi khách hàng. Giá biến động là chuyện bình thường của thị trường. Vàng là mặt hàng thường “mua tiệm nào, bán tiệm đó”, nhưng tiệm vàng kinh doanh mà tạm ngừng giao dịch, trong khi người dân đang cần bán thì biết làm sao?

Theo quy định tại nghị định số 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng và Nghị định số 232/2025/NĐ-CP của Chính phủ, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP, không có quy định doanh nghiệp kinh doanh vàng phải trách nhiệm thông báo về thời gian và lý do tạm ngưng kinh doanh cho cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền. Song việc tiệm vàng tạm ngừng giao dịch đã gây ra nhiều bức xúc trong dư luận, điều này rõ ràng phần nào đánh mất niềm tin của khách hàng và uy tín của doanh nghiệp trong kinh doanh.

Theo luật sư Trần Thị Hương – Công ty Luật TNHH Hà Châu (phường Thành Sen), do yếu tố biến động về giá, việc các cửa hàng, doanh nghiệp kinh doanh vàng tạm ngừng bán hoặc ngừng mua trong thời gian giá biến động có thể hiểu là biện pháp tự bảo vệ rủi ro kinh doanh. Hiện nay, pháp luật chưa có quy định buộc doanh nghiệp, cửa hàng vàng phải mở cửa giao dịch liên tục và việc cửa hàng thông báo tạm ngừng giao dịch là không vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, điều này sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng và ảnh hưởng đến chính uy tín cửa hàng kinh doanh khi người dân có nhu cầu nhưng không thực hiện được giao dịch mua bán. Hơn nữa, nếu việc này diễn ra thường xuyên, hoặc có dấu hiệu ghim giá thì về lâu dài, cơ quan quản lý, cơ quan chức năng cũng cần xem xét việc tạm ngừng giao dịch này ảnh hưởng đến người tiêu dùng như thế nào hay có dấu hiệu thao túng thị trường không để có các cơ chế, quy định quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng nhằm tăng tính minh bạch và tránh tình trạng hỗn loạn về giá khi giá vàng biến động.