(Baohatinh.vn) - Di tích nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao ở xã Trung Lộc, Can Lộc (Hà Tĩnh) là nơi con cháu phụng thờ, ghi nhớ công đức của tổ tiên và 2 vị tôn thần trong dòng họ.
Sáng 21/12, Đảng bộ, Nhân dân xã Trung Lộc và con cháu trong dòng họ Võ Đức (huyện Can Lộc) tổ chức lễ khánh thành nhà thờ, đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao.
Lãnh đạo Sở VH-TT&DL trao bằng công nhận di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh cho cấp ủy, đại diện chính quyền xã Trung Lộc và dòng họ Võ Đức.
Văn quan Võ Đức Vọng là tổ đời thứ 9, Võ quan Võ Đức Ngao là đời thứ 15 của dòng họ Võ Đức, được con cháu dòng họ và Nhân dân trong vùng kính cẩn tôn thờ tại đình làng như những vị Thành hoàng bảo hộ cho dân làng Khố Nội xưa.
Theo gia phả dòng họ, Võ Đức Vọng là con trai của Lão Nhiêu Võ Đức Vệ và là đích tôn của Lương y Võ Thiện Tâm. Thuở nhỏ, ông nổi tiếng là người thông minh, chăm chỉ đèn sách, nối dài truyền thống khoa cử của các bậc tiền bối. Võ Đức Vọng là Giám sinh Quốc Tử Giám, sau đó được sung vào hàng văn quan của triều đình. Do có nhiều công lao phục vụ triều chính, là người cương trực, cần mẫn với công việc, ông được triều đình tin dùng và ban phong chức tước ghi nhận công đức. Sau khi mất, ông được triều Lê ban sắc phong thần, chuẩn cho dân làng Khố Nội thờ phụng. Sang triều Nguyễn, vua Khải Định ban sắc gia tặng Linh phù Dực bảo trung hưng Tôn thần tướng quân.
Võ Đức Ngao sinh vào khoảng nửa đầu thế kỷ XVIII, là con trai thứ của Thập Lý hầu Hương Trưởng. Nửa đầu thế kỷ XVIII, xã hội Đại Việt vẫn đang trong cơn khủng hoảng bởi Chúa Trịnh chuyên quyền nắm hết mọi quyền lực và điều khiển cả cung vua cùng phủ chúa. Đến khoảng giữa thế kỷ XVIII, khi Trịnh Doanh, rồi Trịnh Sâm lên ngôi chúa, Lê Hiển Tông lên ngôi vua lấy niên hiệu Cảnh Hưng (1740-1786) thì tình hình đất nước mới bước vào thời kỳ ổn định và phát triển. Tuy vậy, chúa Trịnh vẫn chuyên quyền và càng gia tăng thế lực, thậm chí còn mở rộng thanh thế đánh chiếm các vùng Thuận Hóa, Thuận Quảng của chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
Lễ rước bằng từ trụ sở UBND xã Trung Lộc về dòng họ.
Trong bối cảnh lịch sử ấy, ông đã đầu quân cho lực lượng Cẩm y vệ dưới chính quyền Lê - Trịnh tham gia cuộc Nam chinh theo chúa Trịnh Sâm tiến đánh chúa Nguyễn, tham gia đàn áp các cuộc nổi dậy cướp phá của các đảng giặc, nhất là quân cướp biển phương Nam luôn quấy phá cướp bóc vùng ven biển Thanh - Nghệ. Trận tuyến nào, tướng quân Võ Đức Ngao cũng tỏ rõ tính tiên phong, sự dũng cảm và đã lập công xuất sắc nên được vua Lê ban sắc phong thưởng ghi nhận công lao đóng góp của ông. Sau khi mất, tướng quân Võ Đức Ngao được triều đình ban sắc phong thần giao cho dân làng Khố Nội lập đền thờ phụng. Vua Khải Định triều Nguyễn cũng ban sắc gia tặng Linh phù Dực Bảo trung hưng tôn thần.
Nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao là công trình văn hóa tâm linh, nơi thờ hai vị Tôn thần và các vị tổ họ Võ Đức được xây dựng từ thời Bảo Đại năm thứ 8 (1933) ở thôn Mục Hoà (xóm 10), xã Trung Lộc, đến nay đã hơn 90 năm. Tháng 4/2024, nhà thờ được trùng tu tôn tạo lại một số hạng mục. Đến nay, sau 7 tháng thi công, công trình đã hoàn thành nhà thượng điện, nhà bái đường, cổng tứ trụ, lát sân trước, mương thoát nước với tổng nguồn kinh phí hơn 1,3 tỷ đồng từ sự đóng góp của con cháu dòng họ.
Các đại biểu và đại diện dòng họ cắt băng khánh thành nhà thờ.
Thể theo nguyện vọng của địa phương và dựa trên những giá trị của di tích, UBND tỉnh đã xếp hạng Nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao là di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh (Quyết định số 1985/QĐ-UBND ngày 15 tháng 8 năm 2024).
Có những tiếng hát như chất chứa cả tình quê. Ở Nghệ nhân dân gian Trần Văn Sang, điều ấy hiện lên qua dáng dấp một cánh cò: lặng lẽ, bền bỉ và đầy khát vọng. Anh không chỉ hát, anh còn chở câu ví, giặm quê nhà đi qua nhiều hành trình mà ở mỗi chặng đường đều được đánh dấu bằng tình yêu, niềm đam mê và cả những nỗ lực, sáng tạo không ngừng. Có lẽ, chỉ những ai thực sự thuộc về dân ca mới có thể khiến nó bay xa một cách tự nhiên và bền bỉ như anh.
Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Ông quê ở xã Sơn Tiến, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay. Ông được xem là một trong những kỹ sư quân giới đầu tiên của nước ta, đồng thời là một trong những thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo.
Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Ông Trần Văn Mạnh - Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá số 2 (Tiên Điền, Hà Tĩnh) là hạt nhân trong việc tuyên truyền chống khai thác IUU, cùng ngư dân bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ.
Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính (1715-2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh một bậc danh nhân kiệt xuất, đồng thời khơi dậy, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Với Hà Tĩnh, di sản Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều là một “mỏ vàng” văn hóa tinh thần. Thế nhưng, dù đã có nhiều nỗ lực, đến nay, tiềm năng ấy vẫn chưa thực sự chuyển hóa thành sản phẩm du lịch xứng tầm.
Giữa vùng đồi Thượng Đức (Hà Tĩnh), thầy giáo Lê Hoài Nam đã có hơn 20 năm bền bỉ hiến máu tình nguyện, nấu cơm trong mùa dịch, tham gia cứu trợ đồng bào vùng thiên tai - bão lũ.
Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Lễ kỷ niệm là dịp để tôn vinh, khơi dậy và lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân Hoàng giáp Vũ Diệm (1705 -2025) – người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
Không chỉ giữ gìn sự đảm đang truyền thống, phụ nữ Hà Tĩnh còn mạnh mẽ vươn lên trong kỷ nguyên số, làm chủ công nghệ, bước vào “thương trường 4.0”, đưa sản phẩm quê hương vươn xa và khẳng định vị thế riêng đầy tự hào.
![[QUIZ] Ai là người Việt đầu tiên chế tạo súng trường đánh Pháp?](https://cdn.baohatinh.vn/images/bf0281bfe88e8abd7a4741f6c7dfc50d6fe5c1d6c904a5b3058a8bbdbab7de1f42eed5124a3127bac1d6b57b5246fd23ee44ad1d00846959b455c7c6fba4a964/cao-thang-a1.jpg)
![[QUIZ] Sĩ tử đặc biệt nào ở Hà Tĩnh 82 tuổi mới đỗ cử nhân sau 21 lần thi?](https://cdn.baohatinh.vn/images/bf0281bfe88e8abd7a4741f6c7dfc50d6fe5c1d6c904a5b3058a8bbdbab7de1fbda9e09e971255c463f0a58437cd09324d40df13d196188773fbb8de3843042c7ed9e0282f4f624ebd4388bf9496d390/77e916ec-a5b1-42aa-8899-0ef6ebd1ceeb.jpg)
