(Baohatinh.vn) - Di tích nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao ở xã Trung Lộc, Can Lộc (Hà Tĩnh) là nơi con cháu phụng thờ, ghi nhớ công đức của tổ tiên và 2 vị tôn thần trong dòng họ.
Sáng 21/12, Đảng bộ, Nhân dân xã Trung Lộc và con cháu trong dòng họ Võ Đức (huyện Can Lộc) tổ chức lễ khánh thành nhà thờ, đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao.
Văn quan Võ Đức Vọng là tổ đời thứ 9, Võ quan Võ Đức Ngao là đời thứ 15 của dòng họ Võ Đức, được con cháu dòng họ và Nhân dân trong vùng kính cẩn tôn thờ tại đình làng như những vị Thành hoàng bảo hộ cho dân làng Khố Nội xưa.
Theo gia phả dòng họ, Võ Đức Vọng là con trai của Lão Nhiêu Võ Đức Vệ và là đích tôn của Lương y Võ Thiện Tâm. Thuở nhỏ, ông nổi tiếng là người thông minh, chăm chỉ đèn sách, nối dài truyền thống khoa cử của các bậc tiền bối. Võ Đức Vọng là Giám sinh Quốc Tử Giám, sau đó được sung vào hàng văn quan của triều đình. Do có nhiều công lao phục vụ triều chính, là người cương trực, cần mẫn với công việc, ông được triều đình tin dùng và ban phong chức tước ghi nhận công đức. Sau khi mất, ông được triều Lê ban sắc phong thần, chuẩn cho dân làng Khố Nội thờ phụng. Sang triều Nguyễn, vua Khải Định ban sắc gia tặng Linh phù Dực bảo trung hưng Tôn thần tướng quân.
Võ Đức Ngao sinh vào khoảng nửa đầu thế kỷ XVIII, là con trai thứ của Thập Lý hầu Hương Trưởng. Nửa đầu thế kỷ XVIII, xã hội Đại Việt vẫn đang trong cơn khủng hoảng bởi Chúa Trịnh chuyên quyền nắm hết mọi quyền lực và điều khiển cả cung vua cùng phủ chúa. Đến khoảng giữa thế kỷ XVIII, khi Trịnh Doanh, rồi Trịnh Sâm lên ngôi chúa, Lê Hiển Tông lên ngôi vua lấy niên hiệu Cảnh Hưng (1740-1786) thì tình hình đất nước mới bước vào thời kỳ ổn định và phát triển. Tuy vậy, chúa Trịnh vẫn chuyên quyền và càng gia tăng thế lực, thậm chí còn mở rộng thanh thế đánh chiếm các vùng Thuận Hóa, Thuận Quảng của chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
Trong bối cảnh lịch sử ấy, ông đã đầu quân cho lực lượng Cẩm y vệ dưới chính quyền Lê - Trịnh tham gia cuộc Nam chinh theo chúa Trịnh Sâm tiến đánh chúa Nguyễn, tham gia đàn áp các cuộc nổi dậy cướp phá của các đảng giặc, nhất là quân cướp biển phương Nam luôn quấy phá cướp bóc vùng ven biển Thanh - Nghệ. Trận tuyến nào, tướng quân Võ Đức Ngao cũng tỏ rõ tính tiên phong, sự dũng cảm và đã lập công xuất sắc nên được vua Lê ban sắc phong thưởng ghi nhận công lao đóng góp của ông. Sau khi mất, tướng quân Võ Đức Ngao được triều đình ban sắc phong thần giao cho dân làng Khố Nội lập đền thờ phụng. Vua Khải Định triều Nguyễn cũng ban sắc gia tặng Linh phù Dực Bảo trung hưng tôn thần.
Nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao là công trình văn hóa tâm linh, nơi thờ hai vị Tôn thần và các vị tổ họ Võ Đức được xây dựng từ thời Bảo Đại năm thứ 8 (1933) ở thôn Mục Hoà (xóm 10), xã Trung Lộc, đến nay đã hơn 90 năm. Tháng 4/2024, nhà thờ được trùng tu tôn tạo lại một số hạng mục. Đến nay, sau 7 tháng thi công, công trình đã hoàn thành nhà thượng điện, nhà bái đường, cổng tứ trụ, lát sân trước, mương thoát nước với tổng nguồn kinh phí hơn 1,3 tỷ đồng từ sự đóng góp của con cháu dòng họ.
Thể theo nguyện vọng của địa phương và dựa trên những giá trị của di tích, UBND tỉnh đã xếp hạng Nhà thờ Võ Đức Vọng, Võ Đức Ngao là di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh (Quyết định số 1985/QĐ-UBND ngày 15 tháng 8 năm 2024).
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, Hà Tĩnh đã phối hợp tổ chức Festival "Về miền ví, giặm - Kết nối tinh hoa di sản" thành công, để lại ấn tượng trong lòng người dân và bạn bè muôn phương.
Festival "Về miền ví, giặm - Kết nối tinh hoa di sản" diễn ra thành công, tốt đẹp, để lại nhiều ấn tượng, cảm xúc sâu sắc cho người dân cũng như du khách khi về với Hà Tĩnh.
Không phải ngẫu nhiên mà Hà Tĩnh là quê hương của nhiều ca sĩ thành danh trong dòng nhạc dân gian. Nhiều giọng ca người Hà Tĩnh chia sẻ, từ nhỏ họ đã được nuôi dưỡng tình yêu với nghệ thuật truyền thống thông qua những câu hò, điệu ví. Chất dân ca cứ thế ngấm dần vào giọng nói, tiếng hát một cách tự nhiên như hơi thở.
Hội thảo là dịp để khẳng định lại các giá trị mang tầm nhân loại và đánh giá công tác bảo tồn, phát huy di sản dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh sau 10 năm được UNESSCO vinh danh.
Trong kho tàng di sản văn hóa quý giá của miền quê xứ Nghệ, dân ca ví, giặm là những “hạt ngọc’’ lấp lánh. Bằng tâm hồn đẹp đẽ, phong phú, bằng tình yêu sâu sắc và mãnh liệt với di sản của cha ông, những thế hệ cư dân Nghệ An, Hà Tĩnh đã làm lung linh, tỏa sáng những viên ngọc quý ấy.
Gắn với không gian lao động của người dân xứ Nghệ, không gian diễn xướng của dân ca ví, giặm đã bị mất đi trong bối cảnh mới. Điều đó đòi hỏi, các cấp chính quyền Hà Tĩnh cần có biện pháp để bảo tồn và phát huy di sản.
Liên hoan là dịp để khán giả Hà Tĩnh và du khách được tìm hiểu, khám phá sâu hơn về vẻ đẹp của dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh cùng các di sản văn hóa phi vật thể đã được UNESCO ghi danh.
Tại các gian hàng trưng bày và trình diễn di sản văn hóa được UNESCO ghi danh trong khuôn khổ Festival “Về miền ví, giặm – Kết nối tinh hoa di sản” được tổ chức tại Hà Tĩnh, du khách sẽ có cơ hội khám phá những dấu ấn văn hóa của các vùng miền trong nước.
Công tác bảo tồn và phát huy dân ca ví, giặm đang được triển khai sôi nổi trên các địa phương 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh. Tuy nhiên, trong quá trình này, vẫn còn nhiều vấn đề cần đánh giá lại để có những định hướng đúng đắn.
Dân ca ví, giặm là một bộ phận chủ đạo trong kho tàng thơ ca trữ tình dân gian do cộng đồng người Việt ở 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh sáng tạo nên trong quá trình lao động sản xuất và sinh hoạt cộng đồng.
Festival “Về miền ví, giặm - Kết nối tinh hoa di sản” năm 2024, tại Hà Tĩnh không chỉ là nơi trình diễn di sản xứ Nghệ mà còn là không gian để các di sản văn hóa phi vật thể từ mọi miền đất nước hội tụ tỏa sáng.
Với các tiết mục được dàn dựng công phu, Chương trình nghệ thuật cầu truyền hình trực tiếp "Đôi bờ ví, giặm" mở màn Festival "Về miền ví, giặm - Kết nối tinh hoa di sản" đã để lại những cảm xúc sâu lắng trong lòng khán giả Hà Tĩnh, Nghệ An và cả nước.
Giây phút tiếng búa của Chủ tịch Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO về bảo vệ di sản phi vật thể vang lên, ghi danh dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại 10 năm trước, vẫn còn đọng mãi trong tôi những cảm xúc dâng trào.
Trước ngày “khai hội” kỷ niệm 10 năm dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh là “Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại” (2014-2024), những người con quê hương Nghệ An - Hà Tĩnh đã mang câu ví, giặm ngọt ngào đến với muôn phương không khỏi bồi hồi, xao xuyến…
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Lê Ngọc Châu đề nghị ê kíp thực hiện tiếp thu các ý kiến góp ý để điều chỉnh, bổ sung nhằm bảo đảm chương trình nghệ thuật cầu truyền hình trực tiếp "Đôi bờ ví, giặm" diễn ra thành công tốt đẹp.
Các địa danh thuộc quần thể Khu di tích Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (Hương Sơn, Hà Tĩnh) là nơi để người dân đến tham quan, tìm hiểu, tưởng nhớ công ơn của Đại danh y.
Không chỉ đưa dân ca ví, giặm vào bài giảng, nhiều trường học ở vùng đất di sản Nghi Xuân (Hà Tĩnh) còn thành lập câu lạc bộ để tạo sân chơi cho những học sinh có năng khiếu, đam mê ví, giặm của quê hương.
Khi không khí lạnh tràn về, những vườn quả đã ủ hương lên mật, ruộng nương, hạt tí tách nẩy mầm, cũng là lúc người nông dân Hà Tĩnh chộn rộn chờ đón những mùa đông ấm áp, đủ đầy.
Thời gian qua, Hà Tĩnh đã triển khai nhiều biện pháp để bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa, tuy nhiên, hoạt động này vẫn còn rất nhiều vấn đề cần quan tâm giải quyết.
Với nhiều nỗ lực trong hoạt động khởi nghiệp, anh Đặng Văn Cường (xã Đồng Môn, TP Hà Tĩnh) vinh dự nhận giải thưởng Lương Định Của năm 2024 của Trung ương Đoàn.
Các phần việc cho kỷ niệm 10 năm dân ca ví, giặm được UNESCO vinh danh tại Hà Tĩnh đang được các đơn vị triển khai đúng kế hoạch, sẵn sàng cho sự kiện diễn ra thành công.
Cô Nguyễn Thị Minh Thơ - Tổng phụ trách Đội Trường Tiểu học Đức Long (Đức Thọ) là giáo viên duy nhất ở Hà Tĩnh đạt giải thưởng “Cánh én hồng” năm 2024.
Nhiều năm qua, cô Phan Thị Thùy Diễm (Tổng phụ trách Đội Trường THCS Thành Mỹ, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã không ngừng truyền dạy làn điệu dân ca cho các thế hệ học sinh.
Cuộc thi “Tìm kiếm tài năng dân ca ví, giặm” được tổ chức tại Hà Tĩnh đã khẳng định thêm sức sống trường tồn của dân ca ví, giặm trong lòng công chúng.
Bằng trách nhiệm và tâm huyết, nhiều cán bộ, công chức và người dân ở Hà Tĩnh đã xây dựng tình đoàn kết trong xã hội, khơi lên sức mạnh, chung sức xây dựng đời sống văn hóa.
Chị Võ Thị Hiền - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Thiên Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) luôn là người nhiệt huyết, tận tâm với công việc, thường xuyên giúp đỡ nhiều hoàn cảnh khó khăn ở trên địa bàn.
Hà Tĩnh là vùng địa linh nhân kiệt, nơi sinh ra nhiều bậc hiền tài có những đóng góp to lớn cho quê hương, đất nước. Trong đó có nhiều vị đảm nhiệm chức quan Tế tửu Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội).