Với những lời quảng cáo “ngon hơn thịt gà”, “cá không có xương dăm”… tại một số chợ dân sinh, cảnh mua bán cá nóc vẫn diễn ra. Chị V.T.H, tiểu thương tại chợ Cổ Đạm (xã Cổ Đạm) cho biết: “Người dân ở đây ăn cá nóc thường xuyên. Có người còn mua cả trăm nghìn tiền cá về ăn. Thịt cá nóc trắng, thơm ngon như thịt gà”.
Tiểu thương ở đây có thể bán từ 10-20kg cá nóc/ngày. Tùy theo nhu cầu, người bán sẽ sơ chế cắt đầu, lột da, loại bỏ nội tạng, người mua chỉ cần về rửa sạch và chế biến. Hiện cá nóc có giá dao động từ 35 nghìn đến 60 nghìn/kg.
Mùa khai thác cá nóc thường bắt đầu từ tháng 6 và kéo dài đến tháng 11 hàng năm. Hiện đang trong mùa nên nhiều con có kích thước khá to. Ngoài bán cá tươi, cá nóc còn được xẻ thịt phơi khô để bảo quản và bán dần.
Chị T.T.L, tiểu thương chợ Hà Tĩnh cho biết, cá nóc giờ hiếm hơn vì tàu thuyền khai thác về là có thương lái đặt mua hết tại bến. Vì vậy, giá cá nóc khá cao, được bán ở mức 65 ngàn/kg.
Trước những lời quảng cáo của người bán, không ít người đã quyết định mua, bất chấp ngành y tế đã cảnh báo “cá nóc không phải là thực phẩm”. Bà N.T.B, ở xã Lộc Hà cho biết: “Mùa này gia đình bà thường xuyên ăn cá nóc. Cá nóc đây là cá nóc cơm, lành tính, chỉ cần bỏ đầu, bỏ ruột, lột da là dùng được. Thịt cá nóc dai và ngọt”.
Không chỉ có tại các chợ dân sinh, trên mạng xã hội, nhiều người cũng thường xuyên đăng tải, livestream để bán cá nóc.
Khi liên hệ qua một tài khoản facebook có tên T.M thì người này cho biết, thường xuyên lấy cá nóc từ vùng biển xã Thạch Khê; cá đã được làm sạch nên khách hàng yên tâm sử dụng. Người này cũng trấn an thêm, quan trọng là bỏ phần ruột và phần mật của cá thì không sao nữa. Bản thân cũng cho con của mình ăn cá nóc.
Theo các tài liệu nghiên cứu, hiện ở vùng biển nước ta có 66/400 loại cá nóc khác nhau và hầu hết là cá nóc độc. Độc tố có trong cá nóc là Tetrodotoxin, tập trung nhiều ở các bộ phận gan, da, lòng, buồng trứng...
Khi sơ chế và chế biến thông thường như nấu, nướng chín hay phơi khô, độc tố này chưa bị phá hủy.
Sau khi ăn phải cá nóc độc khoảng từ 5 - 30 phút, người bị ngộ độc có cảm giác ngứa miệng, tê ở đầu lưỡi, mệt mỏi, choáng váng, đau đầu kèm theo đau thắt vùng ngực, khó thở. Tiếp theo các triệu chứng này là mặt ửng đỏ, bệnh nhân nói không thành tiếng, ra nhiều mồ hôi, tiết nước đái, đau bụng, toàn thân run giật, cứng lưỡi, liệt tứ chi… Trong trường hợp ngộ độc Tetrodotoxin nặng, bệnh nhân sẽ bị liệt toàn thân, da chuyển dần sang màu tím tái, huyết áp giảm xuống, khó thở, đồng tử giãn, độc tố chạy vào tim dẫn đến tử vong
Bác sĩ Trần Công Kỳ, Khoa Cấp cứu chống độc (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh) cho biết: “Quá trình chế biến cá nóc sẽ không thể loại trừ hoàn toàn các chất độc; nếu ngộ độc sẽ không có thuốc đặc trị. Chỉ khoảng từ 1 - 2 mg chất độc tetrodotoxin sẽ gây nên tử vong cho con người”.
Ngày 23/5/2003, Thủ tướng Chính phủ đã có Công văn số 681/CP-VX yêu cầu các bộ, ngành, địa phương thực hiện các công việc cấp bách theo thẩm quyền để phòng, chống ngộ độc do ăn cá nóc. Văn bản ban hành đã hàng chục năm qua, tuy nhiên do cơ chế phối hợp giữa các ngành liên quan và các địa phương còn thiếu chặt chẽ trong xử lý nên dẫn đến tình trạng cá nóc vẫn hiện diện ở nhiều chợ dân sinh.
Theo ghi nhận, trong tháng 3/2025, tại tỉnh Cà Mau đã có 5 trường hợp ngộ độc do ăn cá nóc, phải nhập viện điều trị. Trên địa bàn Hà Tĩnh cũng đã từng xảy ra những vụ ngộ độc tương tự. Vì vậy, người dân nên loại bỏ cá nóc ngay từ khi kéo lưới, đánh bắt, không sử dụng làm thực phẩm dưới bất kì hình thức nào. Khi xuất hiện triệu chứng ngộ độc cần phải đến ngay cở sở y tế để được cấp cứu kịp thời.
