Sáng 11/12, TAND tỉnh Hà Tĩnh mở phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án dân sự “Tranh chấp quyền sở hữu tài sản”. Nguyên đơn là ông D.Đ.H (áo đen) và bị đơn là ông H.S.C (áo xanh).
Theo diễn biến của vụ việc, gia đình D.Đ.H (SN 1977, trú xã Lưu Vĩnh Sơn, Thạch Hà) có 9 con bò, được nuôi thả ở khu vực Đá Dóc (thôn Xuân Sơn, xã Lưu Vĩnh Sơn). Chiều tối 7/5/2020, sau khi lùa bò về, ông H. thấy thiếu mất 3 con (2 bò cái - một con đã mang thai gần 9 tháng và 1 con bê). Đến ngày 12/5/2020, con trai ông H. là D.C.Q tìm thấy 3 con trong số đàn bò của ông C. giống vật nuôi của mình nên gọi điện báo cho gia đình.
Do quá trình hòa giải bất thành, ông H. đã làm đơn khởi kiện lên TAND huyện Thạch Hà; yêu cầu ông C. trả lại 2 con bò cái, 2 con bê (một con được sinh ra trong thời gian ông H. bị mất bò).
Về phần mình, H.S.C (SN 1951, trú xã Thạch Xuân, Thạch Hà) khai gia đình ông có tổng 23 con nuôi thả tại Khu bảo tồn Kẻ Gỗ, Thạch Xuân; có 2 con bị mất từ thời điểm 18/1/2020 (âm lịch) đến tháng 3 (âm lịch). Trong đó, một con bò cái sinh thêm 1 con bê đực, tổng cộng gia đình ông C. tìm lại được 3 con bò.
Tại buổi kiểm tra giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải ngày 2/7/2020, ông C. đã thay đổi lời khai về nguồn gốc con bê đực, được con bò cái thứ 2 sinh vào khoảng 24 - 27/12/2019 (âm lịch). Ngoài ra, con bò cái thứ nhất còn sinh thêm được một con bê cái, tính đến ngày 2/7/2020, con bê này được 1 tháng tuổi.
Bị đơn H.S.C. đã kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm và yêu cầu cấp phúc thẩm hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.
Để giải quyết tranh chấp, cơ quan chức năng đã tiến hành giám định ADN cho bò bằng cách lấy mẫu của bò cái được ông C. nuôi giữ và con me của nhà ông H. Kết quả, hai con vật này có quan hệ huyết thống mẹ con với mẫu bò M2 với xác suất hơn 99%. Từ đó, đủ cơ sở xác định 4 con vật thuộc sở hữu của ông D.Đ.H.
Sau quá trình xét xử sơ thẩm vào ngày 19/8/2020, TAND huyện Thạch Hà đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc ông H.S.C. trả lại 4 vật nuôi cho ông H. Trường hợp bị đơn làm mất hoặc gây thiệt hại đối với 1 trong 4 vật nuôi, phải đền bù bằng tiền trị giá tương ứng với mỗi con bị mất. Ngoài ra, nguyên đơn có nghĩa vụ trả cho bị đơn hơn 2,4 triệu đồng tiền công chăn dắt và 1/2 giá trị con bê cái mới sinh (tương đương 1 triệu đồng).
Ngày 27/8/2020, bị đơn H.S.C. kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm. Đến ngày 28/8/2020, ông C. kháng cáo bổ sung yêu cầu cấp phúc thẩm hủy toàn bộ bản án sơ thẩm.
Ngày 19/8/2020, Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông D.Đ.H, buộc bị đơn H.S.C. phải trả lại tài sản.
Tại phiên tòa phúc thẩm, sau khi xem xét, đánh giá lời khai của đương sự, nhân chứng, HĐXX nhận thấy: Việc nguyên đơn bị mất 3 con bò là có thực. Khi bị mất và tìm thấy vật nuôi, ông H. đều thông báo cụ thể, kịp thời với chính quyền địa phương. Quá trình làm việc tại cấp sơ thẩm và các lời khai của ông H. đều có tính thống nhất về đặc điểm, thời điểm mất bò. Những chi tiết đặc trưng của từng con vật được nguyên đơn phản ánh phù hợp với lời khai của người làm chứng và biên bản thẩm định.
Đối với bị đơn, khi mất bò không thông báo cho chính quyền địa phương mà chỉ các thành viên trong gia đình và một vài hàng xóm biết. Đặc điểm nhận dạng theo trình bày của ông C. không có tính thống nhất, cụ thể.
Như vậy, tòa án cấp sơ thẩm căn cứ vào lời khai của các đương sự, nhân chứng, kết quả thẩm định tại chỗ, kết luận giám định và các tài liệu chứng cứ khác để khẳng định lời khai nguyên đơn có tính thống nhất và thuyết phục cao là hoàn toàn có cơ sở.
TAND tỉnh Hà Tĩnh đã ra quyết định y án sơ thẩm, buộc ông H.S.C. trả lại 4 con bò cho nguyên đơn.
Từ những phân tích trên, xét thấy không đủ căn cứ để chấp nhận nội dung kháng cáo của bị đơn, TAND tỉnh Hà Tĩnh đã giữ nguyên bản án dân sự sơ thẩm của TAND huyện Thạch Hà.
Trên cơ sở đó, HĐXX cấp phúc thẩm quyết định: chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc bị đơn trả lại 4 con bò đang tranh chấp cho nguyên đơn; buộc ông D.Đ.H. thanh toán cho ông H.S.C. giá trị tiền công chăn dắt hơn 2,4 triệu đồng và 1/2 giá trị con bê cái mới sinh (tương đương 1 triệu đồng).
Ngoài ra, ông H.S.C. phải hoàn trả cho ông D.Đ.H. 7,5 triệu đồng chi phí giám định ADN.
