Khu di tích làng K130 đang trong giai đoạn hoàn thiện.
Gần 55 năm đã trôi qua nhưng những hình ảnh trong đêm 13/8/1968, người dân làng Hạ Lội (trước đây thuộc xã Tiến Lộc - Can Lộc) đã tháo dỡ 130 ngôi nhà lát đường cho xe qua vẫn luôn nguyên vẹn trong câu chuyện mà các bậc cao niên thường kể. Để đến hôm nay, kí ức về những ngày tháng hào hùng của cả dân tộc, lịch sử ra đời của tên làng K130 vẫn còn mãi trong tâm trí, trong niềm tự hào của biết bao thế hệ người dân trên địa bàn.
Trong những năm tháng ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ, địa chỉ huyết mạch giao thông này cũng đã hứng chịu 19 ngàn quả bom, 1.522 quả rốc két, làm 57 người chết, 151 người bị thương, hàng trăm ngôi nhà, nhiều công trình phúc lợi dân sinh bị phá hủy hoàn toàn. Sau mỗi trận oanh kích của địch là cảnh tang thương mất mát nhưng vượt lên tất cả, người dân làng Hạ Lội vẫn kiên cường bám trụ “một tấc không đi, một li không dời” để góp phần cùng các lực lượng bảo vệ, duy trì huyết mạch giao thông.
Sự đóng góp to lớn của Nhân dân Hạ Lội trong chiến tranh chống Mỹ là một trong những điển hình của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, là sức mạnh của “ý Đảng, lòng dân” trong việc thực hiện khát vọng giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc. Ghi nhớ sự hy sinh to lớn của người dân trên mảnh đất này, năm 2002, làng Văn hóa chiến tích K130 được xây dựng, trước đó, năm 2006, làng K130 đã được công nhận là Di tích lịch sử quốc gia.
1 góc tổ dân phố K130 hôm nay.
Làng K130 xã Tiến Lộc năm xưa nay đã trở thành tổ dân phố K130 thuộc thị trấn Nghèn, và dù dưới danh xưng nào, với gần 350 hộ dân nơi đây, truyền thống cách mạng vẫn luôn là mạch nguồn, là động lực để bà con vững tin vượt mọi khó khăn, thử thách, xây dựng đời sống mới.
Dẫn chúng tôi thăm Khu di tích làng K130, Anh Võ Tá Quang - Cán bộ văn hóa thị trấn Nghèn cho hay: “Với nguồn kinh phí gần 15 tỷ đồng từ sự đầu tư của tỉnh, khu vực hội quán cũ của tổ dân phố được thay áo mới, nay mai sẽ trở thành một khu di tích ý nghĩa. Trên khuôn viên rộng 1,2 ha, các hạng mục công trình: nhà truyền thống, hạ tầng kỹ thuật, hàng rào, khuôn viên, cây xanh đang trong giai đoạn hoàn thiện. Đây là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cho thế hệ cháu con về lòng yêu nước, tinh thần cách mạng của người dân”.
Ông Nguyễn Văn Tiến - Bí thư chi bộ K130 chia sẻ: “Đến thời điểm hiện tại, chi bộ chúng tôi có 54 đảng viên, với sự đoàn kết nhất trí một lòng, với việc phát huy vai trò gương mẫu đảng viên đi trước, các chủ trương, chính sách, nghị quyết của Đảng đã được triển khai sâu rộng và từng bước đi vào cuộc sống. Người dân ngày càng tin tưởng vào sự chỉ lối, soi đường của Đảng, tích cực phấn đấu xây dựng quê hương”.
Tổ dân phố K130 cũng đã trở thành 1 trong những đơn vị đi đầu trong việc chuyển đổi ruộng đất.
Hơn nửa thế kỷ đã trôi đi, vùng đất bom cày đạn dội năm xưa và câu chuyện huyền thoại về tuyến đường huyết mạch giao thông của một thời máu lửa đã trở thành ký ức nhưng tinh thần cách mạng và sức mạnh đồng thuận từ ý Đảng lòng dân vẫn luôn là động lực, là hành trang để người dân làng K130 đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng quê hương ngày 1 đẹp giàu.
Vui mừng trước sự đổi thay của quê hương, ông Nguyễn Xin 72 tuổi cho biết: “Sự quan tâm đầu tư của các cấp ủy chính quyền địa phương đã tạo đà cho người dân chúng tôi trong việc phát huy nội lực để thực hiện chủ trương nhà nước và Nhân dân cùng làm. Nhờ đó diện mạo của làng K130 rồi tổ dân phố K130 ngày càng phát triển”.
Ông Nguyễn Xin chia sẻ niềm vui trước sự đổi thay của quê hương.
Theo đó, trong 2 năm trở lại đây, người dân đã hiến gần 3.000 m2 đất, hàng ngàn ngày công và đóng góp nguồn lực để mở rộng, nâng cấp các tuyến đường, xây dựng kênh mương, bồn hoa cây cảnh. Sắc màu cuộc sống văn minh đã hiện hữu trong nếp sinh hoạt của người dân, trên những ngôi nhà khang trang, trên những tuyến đường xanh, sạch đẹp. Với hệ thống camera an ninh được lắp đặt tại mỗi cụm dân cư, đường điện chiếu sáng trên từng đường làng, ngõ phố, tổ dân phố K130 đã trở thành đơn vị đầu tiên của thị trấn Nghèn hoàn thành các tiêu chí tổ dân phố văn minh vào năm 2021.
Đường làng, ngõ xóm được mở rộng từ sức mạnh đồng thuận của người dân.
Việc đưa Nghị quyết của Đảng bộ các cấp vào cuộc sống cũng đã biến những mảnh ruộng manh mún thành cánh đồng thửa lớn cho năng suất cao. Thương mại dịch vụ từng bước phát triển, đời sống kinh tế ngày càng khởi sắc. Hiện, tổ dân phố K130 chỉ còn gần 1% hộ nghèo, năm 2022 thu nhập bình quân khoảng 52 triệu/người.
Mùa xuân mới lại về trên vùng quê cách mạng. Bức tranh khu đô thị văn minh đang bừng lên sức sống tươi mới. Truyền thống cách mạng và sự thay da đổi thịt của quê hương đã củng cố thêm niềm tin sắt son của Nhân dân với Đảng. Đó là yếu tố quan trọng để gần 350 hộ dân ở tổ dân phố K130 vững tin bước vào một mùa xuân với những khát vọng mới.
Từ sự đoàn kết trong Đảng, sự đồng thuận của người dân nên dù sáp nhập vào thị trấn Nghèn chưa lâu nhưng tổ dân phố K130 đã phát huy được sức mạnh truyền thống, gương mẫu trong các phong trào hoạt động. Điều đáng mừng nhất là năm nay, di tích lịch sử làng K130 đã được đầu tư xây dựng, đáp ứng niềm mong mỏi bấy lâu của người dân trên địa bàn. Hiện chính quyền địa phương cũng đang đốc thúc các đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ để kịp bàn giao công trình đúng thời gian quy định.