Bên cạnh giá xe, các yếu tố bao gồm phạm vi di chuyển, thời gian sạc cũng được khách hàng sử dụng xe máy điện dành sự quan tâm khá lớn.
Phần lớn xe máy điện trên thị trường Việt hiện nay cần nhiều giờ để sạc đầy gói pin từ mức dung lượng 0%. Ngay cả khi kết nối trụ sạc nhanh, người dùng cũng không thể nạp lại phần lớn dung lượng pin trong vài chục phút như ôtô điện.
Mạng lưới đổi pin rộng lớn là giải pháp
Xe máy điện hoán đổi pin cùng tủ đổi pin được cho là giải pháp giúp xóa bỏ rào cản về sạc pin ở xe máy điện.
Tại Việt Nam, Selex Motors là đơn vị đã triển khai hoàn chỉnh mạng lưới trạm đổi pin tương đối hoàn chỉnh để phục vụ khách hàng tại các thành phố lớn. Tính đến hiện tại, Selex Motors cho biết đang sở hữu 118 trạm đổi pin trên toàn quốc, tập trung chủ yếu ở Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng.
VinFast từng tuyên bố sẽ thiết lập hệ thống đổi pin gồm 150.000 trạm trên cả nước. Hiện, hãng này đang trong giai đoạn đầu quá trình triển khai tủ đổi pin, đặt tại các địa điểm phù hợp, trước cơ sở kinh doanh của các đối tác như FPT Shop và Thế Giới Di Động.
VinFast cho biết nhắm mục tiêu sở hữu 50.000 trạm đổi pin cho xe máy điện trên toàn quốc vào cuối năm 2025, kỳ vọng hoàn tất toàn bộ hệ thống trong 3 năm tiếp theo.
Honda cũng là hãng xe từng tuyên bố sẽ bố trí tủ đổi pin tại hệ thống đại lý HEAD chính hãng để phục vụ người dùng xe máy điện. Gần đây, những tủ đổi pin đầu tiên của Honda đã lộ diện, dự kiến triển khai và đưa vào vận hành từ đầu năm tới.
xYamaha là cái tên mới nhất đặt chân vào mảng đổi pin xe máy điện. Không giống các hãng xe khác, dịch vụ đổi pin dành cho Yamaha Neo's lúc này là một phần của gói dịch vụ "Sạc và đổi pin xe điện Yamaha", bao gồm sạc/đổi pin, giao pin tận nơi, cứu hộ và vá lốp tận nơi cùng với vận chuyển xe trong phạm vi 50 km.
TMT Motors - đơn vị phân phối ôtô điện thương hiệu Wuling tại Việt Nam - gần đây đăng tải thông báo cho biết sẽ sớm kinh doanh xe máy điện. Đơn vị này đồng thời xác nhận kế hoạch phát triển mô hình trạm đổi pin tự động, có thể mở rộng linh hoạt từ 5 đến 72 viên pin mỗi trạm, sử dụng nguồn điện 220 V.
Một vài đơn vị tư nhân nước ngoài cũng đang có kế hoạch triển khai trạm hoán đổi pin cho xe máy điện tại Việt Nam. Trong khuôn khổ một triển lãm về xe 2 bánh diễn ra tại TP.HCM hồi tháng 8, một đơn vị đến từ Trung Quốc cho biết đang tìm kiếm đối tác để liên kết, trang bị pin hoán đổi cho xe máy điện và xây dựng trạm đổi pin.
Giải pháp thúc đẩy chuyển đổi xe máy điện
Nhìn chung, việc mạng lưới trạm đổi pin tại Việt Nam đứng trước cơ hội mở rộng mạnh mẽ là tin vui cho khách hàng Việt Nam.
So với cắm sạc tại nhà hay sử dụng trạm sạc công cộng, đổi pin là giải pháp nhanh và tiện lợi hơn. Thay vì phải chờ đợi nhiều giờ để sạc xe, khách hàng chỉ cần mang gói pin cạn dung lượng đến tủ/trạm đổi pin, nhận ngay một gói pin đầy để ngay lập tức tiếp tục hành trình.
Nhờ quy trình đổi pin có thể thực hiện nhanh gọn trong vài phút, xe máy điện có thể "nạp năng lượng" nhanh tương tự đổ xăng cho xe máy truyền thống. Việc xóa bỏ rào cản về thời gian sạc điện có thể trở thành động lực tăng trưởng cho xe máy điện, nhất là khi nhiều thành phố lớn tại Việt Nam đang trên lộ trình hạn chế xe máy xăng ở khu vực trung tâm.
Ưu điểm là vậy nhưng mô hình đổi pin cần lượng khách hàng đủ lớn để duy trì hoạt động ổn định. VinFast từng phải cho dừng mô hình này từ tháng 11/2022 do số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ không nhiều, lượt đổi khiêm tốn - từng có thời điểm chỉ vài chục lượt đổi pin mỗi tháng trên cả nước.
Do đó, thị trường xe máy điện Việt Nam có thời gian dài chỉ duy nhất Selex Motors là đơn vị sở hữu mạng lưới trạm đổi pin phục vụ khách hàng.
Tuy nhiên, các sản phẩm của Selex Motors lại chủ yếu nhắm đến nhóm khách hàng sử dụng xe máy điện làm phương tiện giao hàng, xe ôm công nghệ. Do vậy, ở nhiều thời điểm trong quá khứ, xe máy điện đổi pin chưa thực sự phổ biến tại Việt Nam, dù sở hữu nhiều ưu điểm.
Những năm gần đây, thị trường xe máy điện tại Việt Nam chứng kiến bước phát triển mạnh mẽ. Dữ liệu từ MotorCycles Data tính đến hết tháng 9 cho biết nước ta sở hữu lượng tiêu thụ xe máy điện nhiều thứ ba thế giới.
Quy mô thị trường mở rộng được xem là cơ sở để mô hình đổi pin quay lại phục vụ khách hàng Việt Nam. Điểm nghẽn cung-cầu đã được giải quyết, dịch vụ đổi pin cho xe máy điện giờ đây có thể sẵn sàng phục vụ một lượng lớn khách hàng đã hoặc đang chuẩn bị chuyển đổi từ xe xăng sang các mẫu xe 2 bánh chạy điện.
Hiện, dòng xe máy điện đổi pin của VinFast sắp có các lựa chọn bao gồm Evo Max, Drift Max, Vero Max và Felix Max. Honda có xe máy điện CUV e: bên cạnh mẫu xe chuyên dùng cho mục đích giao hàng Benly e:. Yamaha hiện sở hữu duy nhất xe máy điện Neo's, có thể giới thiệu thêm sản phẩm mới trong tương lai.
Thương hiệu Selex Motors đang có các mẫu xe máy điện Camel 1 và Camel 2. Ngoài ra, đơn vị này cũng bắt tay cùng DKBike ra mắt phiên bản đổi pin của DK Roma SX, đã chính thức mở bán cho khách hàng Việt Nam.
Các thương hiệu truyền thống khác như SYM, Suzuki hay Piaggio chưa có động thái rõ ràng ở mảng xe máy chạy điện.
