“Càng yêu tha thiết những khúc hát dân ca”

(Baohatinh.vn) - Sinh thời, Bác Hồ kính yêu đã dành trọn cuộc đời mình cho nhân dân, đất nước. Trước khi bước vào “cuộc trường chinh nhẹ cánh bay”, Người có một ước nguyện, muốn nghe một câu hò, điệu ví… mang âm hưởng dân ca vào cõi bất tử. Mong muốn giản dị ấy của Bác đã để lại cho các thế hệ mai sau bài học sâu sắc, “rằng đã yêu Tổ quốc mình càng yêu tha thiết những khúc hát dân ca”.

cang yeu tha thiet nhung khuc hat dan ca

Những giá trị văn hóa của các làn điệu dân ca ví, giặm tiếp tục được các thế hệ con em Hà Tĩnh gìn giữ và phát huy. Ảnh: Nam Giang

Câu hò, điệu ví quê hương lúc vút cao thênh thang trên đỉnh núi, lúc âm thầm cuộn sóng đáy sông sâu, hay nhịp điệu hối hả khi vào mùa đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của mỗi người con Xứ Nghệ. Những câu hát dân ca luôn thấm đẫm tình yêu quê hương xứ sở, cho người dân lam lũ thêm sức sống lạc quan mà vươn lên trước những khắc nghiệt của thiên nhiên, để che chở, dìu dắt nhau nối tiếp từ đời này qua đời khác.

Nói về loại hình nghệ thuật này, Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thanh Minh bồi hồi xúc động nhớ về người mẹ một thời tần tảo sớm hôm chèo đò nuôi con khôn lớn. Từ những tháng ngày gắn bó với phong trào văn nghệ quần chúng năm 1964 đến khi tham gia công tác tại Đội Thông tin văn hóa Đoàn 22B, Đoàn Văn công Quân khu IV… rồi về hưu, trong lòng ông vẫn luôn nuôi dưỡng, bồi đắp niềm đam mê cháy bỏng với dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh.

“Sông Ngàn Sâu nặng tình câu ví, giặm qua lời ru ầu ơ của mẹ; mảnh đất nơi tôi sinh ra như suối nguồn phù sa màu mỡ của âm nhạc dân gian, cùng với đó là bản sắc địa phương về ca từ, giọng điệu đã giúp tôi “sinh thành” những đứa con tinh thần thấm đẫm hồn quê” - Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thanh Minh chia sẻ. Những hoạt cảnh, tổ khúc dân ca Nghệ Tĩnh lời mới do ông sáng tác như: Khúc hát cội nguồn, Khúc hát nghĩa tình, Duyên phường vải, Khúc hát Tân Giang… đã ca ngợi tình cảm thủy chung, vẻ đẹp quê hương, đất nước, tinh thần hăng say lao động của người dân trên quê hương Ngàn Hống, sông La. Đến nay, dù tuổi đã cao, ông vẫn không ngơi nghỉ mà tiếp tục truyền dạy kinh nghiệm cho thế hệ trẻ, mở các lớp dạy hát dân ca, tổ chức sinh hoạt dân ca ví, giặm gia đình…

Mang trong mình cả hình bóng quê hương, được sáng tạo bởi quần chúng nhân dân lao động, dân ca, ví giặm đang lan tỏa sâu rộng trong đời sống người dân. Nhiều CLB dân ca ví, giặm của những “nghệ sỹ làng” ra đời, hoạt động hiệu quả. Người hát, người viết lời, người dàn dựng…, tất cả gắn với nhau bằng niềm đam mê bất tận với những câu hò, điệu ví. Bà Đặng Thị Minh Nguyệt - Chủ nhiệm CLB Dân ca phường Tân Giang (TP Hà Tĩnh) tâm sự: “Như một lẽ tự nhiên, những người cùng chung tình yêu với dân ca ví, giặm đã cùng lập nên CLB này. Đến nay, chúng tôi vẫn luôn nỗ lực duy trì CLB cũng như mở rộng, thu nạp thêm thành viên”. Từ 5 thành viên hạt nhân đầu tiên, sau 3 năm thành lập, CLB đang có 19 thành viên, trong đó có 7 học sinh yêu thích bộ môn này. 3 nghệ nhân dân gian, 1 nghệ nhân ưu tú là những người phụ trách viết lời chính cho các tiết mục sinh hoạt. Ai nấy đều trăn trở, dày công sưu tầm lời cổ, tâm huyết viết lời mới theo các làn điệu dân ca ví, giặm như ca ngợi quê hương, đất nước, tuyên truyền phòng chống ma túy, bạo lực gia đình… Trong ánh mắt của những “nghệ sỹ không chuyên” ấy luôn ánh lên niềm đam mê cháy bỏng với dân ca ví, giặm và họ đã gác bỏ những bận rộn, khó khăn để giành giải cao tại các hội thi, hội diễn, liên hoan văn nghệ như: Giải A cuộc thi Liên hoan dân ca ví, giặm TP Hà Tĩnh năm 2015, giải B hội thi Liên hoan dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh năm 2016…

Khúc hát dân ca ví, giặm không chỉ ngân vang trên đất Thành Sen mà còn ăn sâu trong đời sống văn hóa - văn nghệ, sinh hoạt dân gian khắp các vùng miền trong tỉnh. Dân ca ví, giặm cũng đã được đưa vào trường học với nhiều hoạt động phong phú, sinh động, thu hút sự tham gia, khơi gợi niềm đam mê trong lớp trẻ. Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh đã được

UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Những kết quả đó cho thấy rằng: Lời dặn của Bác Hồ về tình yêu với những làn điệu dân ca - ngọn nguồn của tình yêu Tổ quốc - đang được khắc sâu trong muôn trái tim con người Hà Tĩnh.

Chủ đề Đất và người Hà Tĩnh

Đọc thêm

Podcast tản văn: Hương thị mùa thu

Podcast tản văn: Hương thị mùa thu

Mùa thu đến mang theo mùi hương của một loài quả rất đặc trưng của mùa, đó là quả thị. Hương thị cũng gắn liền với những kỷ niệm ngọt ngào của tuổi thơ.
24 giờ chơi Tết độc lập ở Hà Nội

24 giờ chơi Tết độc lập ở Hà Nội

Gợi ý một số hoạt động phải xem trong ngày 2/9 và một số điểm tham quan, ăn uống, vui chơi đậm chất Hà Nội cho du khách đến từ miền Trung và miền Nam.
ADB mong muốn xây dựng mô hình du lịch "chữa lành" tại Hà Tĩnh

ADB mong muốn xây dựng mô hình du lịch "chữa lành" tại Hà Tĩnh

Trong xu thế ngày càng nhiều người Việt lựa chọn rời xa phố thị, tìm đến thiên nhiên và sự tĩnh lặng để chữa lành cả thể chất lẫn tinh thần, ADB định hướng phát triển du lịch "chữa lành", tận dụng lợi thế giữa rừng núi, thiên nhiên nhằm thu hút du khách trải nghiệm tại Hà Tĩnh.
Hơn 1.000 khán giả Hà Tĩnh đặt vé xem phim "Mưa đỏ"

Hơn 1.000 khán giả Hà Tĩnh đặt vé xem phim "Mưa đỏ"

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, khán giả cả nước, trong đó có Hà Tĩnh sẽ được thưởng thức bộ phim điện ảnh “Mưa Đỏ” – một khúc tráng ca về tinh thần bất khuất, khát vọng hòa bình và hòa hợp dân tộc.
Kịch bản Lễ kỷ niệm diễu binh, diễu hành sáng 2/9

Kịch bản Lễ kỷ niệm diễu binh, diễu hành sáng 2/9

Chương trình diễu binh, diễu hành sáng 2/9 gồm không quân bay chào mừng, diễu binh diễu hành các khối theo thứ tự diễu hành của các khối nghi trượng, diễu binh của các khối đi bộ, các khối Quân đội nhân dân Việt Nam trước, sau đó đến các khối quân đội nước ngoài, rồi đến khối dân quân, du kích, các khối công an. Kịch bản chương trình được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt. 
Podcast truyện ngắn: Giữa lằn ranh sinh tử

Podcast truyện ngắn: Giữa lằn ranh sinh tử

Để giữ bình yên cuộc sống, người chiến sĩ công an đều có những lần đối diện ranh giới sống - chết, giữa nhiệm vụ và tình thân. Câu chuyện của Thượng úy Trần Long là 1 trong số đó...
Đưa nghệ thuật biểu diễn tới gần hơn với công chúng Hà Tĩnh

Đưa nghệ thuật biểu diễn tới gần hơn với công chúng Hà Tĩnh

Nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân, thời gian qua, các đơn vị nghệ thuật và cơ quan liên quan ở Hà Tĩnh không ngừng tìm tòi hướng đi đưa nghệ thuật biểu diễn đến gần hơn với khán giả, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Podcast ghi chép: Vị xưa trong những món quê

Podcast ghi chép: Vị xưa trong những món quê

Dù không được bày biện cầu kỳ, chẳng mang tên gọi mỹ miều, nhưng những món ăn của Hà Tĩnh chất chứa bao ký ức ngọt ngào, thấm đẫm tình thân và gửi gắm trọn vẹn hồn cốt quê nhà...
80 năm văn chương một vùng đất

80 năm văn chương một vùng đất

Tám mươi năm qua, văn học Hà Tĩnh đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng trong dòng chảy văn chương nước nhà, xứng danh một vùng văn hóa lớn của Tổ quốc.
Podcast tản văn: Ký ức sông La

Podcast tản văn: Ký ức sông La

Với tác giả Nguyễn Bá Thuyết, sông La đã nuôi dưỡng tâm hồn và chở che suốt hành trình hơn nữa thế kỷ cuộc đời. Đó cũng là dòng ký ức được ông nâng niu lưu giữ và gửi gắm trong tản văn: Ký ức sông La
13 bãi biển "đẹp nhất thế giới" năm 2025

13 bãi biển "đẹp nhất thế giới" năm 2025

Công ty du lịch nổi tiếng thế giới Explore Worldwide xếp hạng các bãi biển ở Thái Lan, Anh và Mỹ đẹp nhất thế giới năm 2025, nhờ cảnh quan độc đáo, trải nghiệm gắn liền thiên nhiên.
Hà Tĩnh sẵn sàng tham gia Triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước

Hà Tĩnh sẵn sàng tham gia Triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước

Thực hiện chỉ đạo của Trung ương, đến nay, Hà Tĩnh đã chuẩn bị các điều kiện cần thiết để cùng cả nước tổ chức Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) tại Hà Nội.
Podcast truyện ngắn: Chuyện tình bên suối vắng

Podcast truyện ngắn: Chuyện tình bên suối vắng

Truyện ngắn "Chuyện tình bên suối vắng" của tác giả Lê Nguyễn là một minh chứng rõ nét cho tình yêu thời chiến, một tình yêu vừa lãng mạn, nên thơ nhưng cũng đầy bi tráng và hy sinh.
Podcast tản văn: Nhớ cơn mưa mùa cũ

Podcast tản văn: Nhớ cơn mưa mùa cũ

Tản văn "Nhớ cơn mưa mùa cũ" của tác giả Nguyễn Thị Hà sẽ đưa chúng ta về lại một miền ký ức tuổi thơ trong trẻo và hồn nhiên và cả tình yêu thương ấm áp của mẹ.
 Podcast Tản văn: Tháng Tám trên quê hương

Podcast Tản văn: Tháng Tám trên quê hương

Tháng Tám mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng của quê hương, đất nước. Giữa mênh mang đất trời, nghe như có tiếng gọi của lịch sử dân tộc vang vọng về một thời đã qua nhưng rất đỗi tự hào.