Thời gian qua, trên cả nước đã xảy ra nhiều vụ cháy nhà trọ, chung cư mini gây hậu quả nghiêm trọng. Loại hình nhà trọ, chung cư mini có nguy cơ phát sinh cháy nổ cao, do đa phần là công nhân, học sinh, sinh viên... thuê trọ sinh sống và học tập, thường nhiều người ở trong một phòng, chứa nhiều vật dụng gia đình dễ bắt cháy.
Cụ thể, vào lúc 00h30 ngày 24/5/2024, đám cháy bùng lên tại ngôi nhà ở số 1 ngách 43/98/31 phố Trung Kính, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy. Tại đây có nhà 2 tầng một tum dành cho 7 người gia đình chủ nhà; khu nhà trọ cao 3 tầng, mỗi tầng 4 phòng, có 17 người đang thuê. Ở giữa là khoảng sân rộng 55m2 để xe máy, xe điện và cũng là cửa hàng sửa chữa xe điện của con chủ nhà. Hỏa hoạn khiến 14 người tử vong, trong đó có hai người gia đình chủ nhà, 12 người thuê trọ, 6 người khác bị thương.
Từ vụ việc gây hậu quả nghiêm trọng trên, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an Hà Tĩnh) khuyến cáo các biện pháp an toàn PCCC&CNCH đối với loại hình nhà trọ, chung cư mini như sau:
Đối với ban quản trị, ban quản lý, chủ (người đại diện) khu nhà ở kết hợp nhiều căn hộ (chung cư mini), chủ nhà trọ đáp ứng các quy định đảm bảo an toàn PCCC: cần chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về PCCC&CNCH; lắp đặt các hệ thống, phương tiện, thiết bị PCCC đảm bảo theo đúng tiêu chuẩn quy định. Chịu trách nhiệm hoàn toàn trước pháp luật về công tác đảm bảo các điều kiện an toàn PCCC tại các dự án, công trình do mình làm chủ đầu tư, chủ sở hữu.
Thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở các hộ gia đình, thành viên trong hộ gia đình, người thuê phòng thực hiện các quy định của pháp luật về PCCC, nắm vững kiến thức cơ bản về PCCC, thoát nạn, cứu người trong đám cháy, sơ cứu ban đầu. Thường xuyên kiểm tra các phương tiện PCCC, cứu nạn, cứu hộ đã trang bị. Các phương tiện, thiết bị bố trí ở nơi phù hợp và thuận lợi cho việc thao tác sử dụng khi cần thiết. Không sắp xếp phương tiện giao thông, hàng hóa, vật tư ở các vị trí che khuất các phương tiện, dụng cụ phòng cháy và chữa cháy để tránh gây cản trở trong việc sử dụng, triển khai chữa cháy khi xảy ra sự cố cháy, nổ.
Nơi để các phương tiện giao thông (xe máy điện, xe đạp điện...) phải đúng vị trí quy định, không vượt quá số lượng cho phép; không để chung với vật dụng dễ cháy nổ, các thiết bị điện (tủ điện, máy bơm…). Không sắp xếp xe gần các tủ điện, thiết bị điện. Khu vực để xe luôn sắp xếp gọn gàng, đảm bảo an toàn về đường, lối thoát nạn, khoảng cách PCCC.
Đảm bảo có lối thoát an toàn và dễ dàng tiếp cận cho tất cả cư dân, người thuê. Không lắp đặt "chuồng cọp", bịt lối thoát nạn. Lối thoát không bị chặn hoặc bị cản trở bởi vật dụng, đồ đạc. Không sắp xếp hàng hóa, vật dụng che chắn, cản trở lối thoát nạn; đồ dùng, hàng hóa, vật liệu dễ cháy phải được bố trí cách xa nơi phát sinh nguồn lửa, nguồn nhiệt ít nhất 0,5 m. Lắp đặt đèn chiếu sáng sự cố, chỉ dẫn thoát nạn EXIT trên các lối thoát nạn.
Trong nhà trọ, chung cư mini phải thiết kế lối thoát nạn dự phòng: có thể là thang sắt ngoài nhà, thang dây, dây thả chậm, lối lên mái, ra ban công, sân thượng sang nhà liền kề… Đối với các khu nhà trọ 1 tầng cần đảm bảo lối thoát chính ra bên ngoài thông thoáng, không bị cản trở.
Đảm bảo hệ thống điện trong phòng trọ, chung cư mini được lắp đặt và sử dụng an toàn và thường xuyên kiểm tra thay thế, khắc phục những nguy cơ mất an toàn về điện có thể gây cháy, nổ. Thường xuyên tự kiểm tra, phát hiện và khắc phục kịp thời nguyên nhân gây cháy nổ, nguồn lửa, nguồn nhiệt. Máy phát điện chung không được bố trí trong khu vực kín, ẩm ướt; gian phòng có người ở; gần các vật dụng, hóa chất dễ cháy, nguồn lửa, nguồn nhiệt…
Đối với cư dân, người thuê trọ cần cảnh giác và thực hiện nghiêm các quy định đảm bảo về PCCC như: tuân thủ pháp luật về PCCC&CNCH; tìm hiểu, nắm vững kiến thức cần thiết về phòng cháy và chữa cháy; biết sử dụng dụng cụ, phương tiện phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ thông dụng.
Thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống điện và các thiết bị điện định kỳ để tránh nguy cơ chập điện gây cháy. Không nên sử dụng nhiều thiết bị điện có công suất lớn vào cùng một ổ cắm; không sạc điện thoại, máy tính, xe đạp điện, xe máy điện qua đêm; không để thiết bị điện có sinh nhiệt trên vật dụng, gần các thiết bị, vật dụng dễ cháy; không để vật liệu dễ cháy phủ lên dây dẫn, ổ cắm, cầu dao, các thiết bị điện…
Thường xuyên kiểm tra hệ thống gas, nguồn lửa, nguồn nhiệt khi đun nấu… phải tắt lửa hoàn toàn khi đi ra ngoài và làm việc khác. Không sử dụng bình gas mini đã qua sử dụng nhiều lần không đảm bảo an toàn PCCC. Trước khi rời khỏi nhà và trước khi đi ngủ phải kiểm tra nơi đun nấu, nơi thờ cúng, tắt các thiết bị điện không cần thiết. Không dự trữ xăng dầu, khí đốt, khí dễ cháy nổ và các chất lỏng dễ cháy ở trong nhà ở, trường hợp cần phải để dự trữ thì chỉ dự trữ số lượng ít nhất và để ở khu vực riêng biệt tránh nhầm lẫn và đổ vỡ.
Tự xây dựng phương án, tổ chức giả định phương án chữa cháy và thoát nạn cho gia đình để thực tập xử lý khi có cháy nổ xảy ra để chữa cháy hiệu quả và thoát nạn an toàn. Nhà có trẻ nhỏ, người già, người tàn tật thì phải có nhiều biện pháp thoát nạn, cứu người phù hợp và không được khóa cửa phòng của những người nêu trên.
Phản ánh kịp thời đến ban quản lý chung cư, chủ phòng trọ, cơ quan chức năng về những nguy cơ mất an toàn về PCCC, có thể gây phát sinh cháy nổ. Khi xảy ra cháy, hãy thật bình tĩnh suy xét, hô hoán báo động cho tất cả mọi người mau chóng di chuyển ra ngoài, tổ chức chữa cháy, cứu người, cứu tài sản đồng thời gọi điện báo cháy ngay cho lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH theo số máy 114…