(Baohatinh.vn) - Hằng năm, vào các ngày 11-12/2 âm lịch, TX Kỳ Anh (Hà Tĩnh) sẽ tổ chức lễ giỗ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu để tưởng nhớ, tri ân công đức của bà đối với dân tộc.
Đền thờ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu tọa lạc tại xã Kỳ Ninh, thị xã Kỳ Anh, cách Quốc lộ 1 khoảng 18 km về phía Đông. Đền còn có nhiều tên gọi khác là đền Hải Khẩu, đền Bà Hải hoặc đền Chế Thắng phu nhân. Đền thờ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu được xây dựng trên một cồn cát rất rộng vào thế kỷ XIV, bao gồm khu cổng chính với đền miếu ông Quan Tả, nhà Quan Tả và tam quan. Khu vực điện thờ chính của đền bao gồm ba tòa: thượng điện, trung điện và hạ điện được kết nối với nhau theo kiểu chữ công. Từ tổng thể đến chi tiết, Đền thờ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu được thiết kế cầu kỳ và công phu. Hình “lưỡng long chầu nguyệt” ở khu nhà hạ điện, bức hoành phi được sơn son thếp vàng đề chữ “Thánh Đức Lưu Phương” ở gian giữa vừa đẹp, cầu kỳ lại rất hoành tráng nhằm tưởng nhớ và ca ngợi công đức của Quý phi Nguyễn Thị Bích Châu.
Trải qua thời gian cùng với sự biến thiên của lịch sử, ngôi đền vẫn giữ được vẻ cổ kính, linh thiêng và trở thành địa chỉ du lịch tâm linh của du khách. Năm 1991, đền thờ được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận Di tích lịch sử và Danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.
Vào ngày 11-12/2 (âm lịch) hằng năm, du khách thập phương lại tấp nập đến Đền thờ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu dâng hương, tế lễ tưởng nhớ ngày mất của bà và cầu mong sức khỏe, bình an dành cho gia đình. Các hoạt động chính của lễ giỗ bao gồm: dâng hoa, dâng hương tại đền Eo Bạch ngày 19/3; dâng hoa, dâng hương tại Đền thờ Chế Thắng phu nhân ngày 20/3; các nghi lễ truyền thống: hầu văn, yết gà, tế lợn, thụ lộc tối 20/3. Hoạt động thả hoa đăng và bắn pháo hoa sẽ diễn ra ở đền Eo Bạch - nơi thờ tự Chế Thắng phu nhân ở xã Kỳ Lợi vào tối 18/3 và tại Đền thờ Chế thắng phu nhân ở xã Kỳ Ninh vào tối 20/3. Bên cạnh đó là các hoạt động văn hóa, văn nghệ diễn ra từ 13/3-20/3.
Khu vực bên ngoài đường dẫn vào khu di tích đã được trang trí cờ Tổ quốc và được vệ sinh sạch sẽ để tạo mĩ quan khi du khách thập phương tới đây tham gia dự lễ.
Tại khu vực cầu và bến thả hoa đăng cũng đã được cắm hàng trăm lá cờ hội ở các lối đi.
Theo sử sách, Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu (? - 1377) tên thật là Nguyễn Cơ, tự Bích Châu, quê ở xã Bảo Lộc (Hải Hậu, Nam Định). Bà là con gái của vị đại thần họ Nguyễn rất mực thanh liêm và bà Phạm phu nhân. Từ nhỏ cho đến khi trưởng thành, bà Bích Châu được cha mẹ dạy dỗ chu đáo về văn chương, đạo lý và võ thuật, cung kiếm. Khi lớn lên xinh đẹp, thông minh, bà được vua Trần Duệ Tông tuyển vào cung, sau này phong làm quý phi và rất được nhà vua sủng ái.
Là người thông tuệ, lại luôn lo lắng cho sự an nguy xã tắc, trong bối cảnh đất nước còn nhiều rối ren, chính sự chưa yên, lòng dân bất ổn, bà Bích Châu đã dâng vua Trần Duệ Tông (1336 – 1377) bản “Kê minh thập sách” gồm 10 điều trị nước an dân, đến nay vẫn còn giá trị.
Năm 1377, biên giới phía Nam Đại Việt bị giặc quấy rối, vua Trần Duệ Tông đem quân đi đánh Chiêm Thành, bà xin đi theo để hộ giá. Trên đường chinh phạt, do bị trúng kế của quân địch, các viên tướng của nhà vua lần lượt tử trận, khi đó bà Bích Châu đã thân chinh đứng ra chỉ huy đạo quân bảo vệ nhà vua. Không may bà bị trúng mũi tên tẩm độc, vết thương quá nặng, bà trút hơi thở vào giờ Tý, ngày 11/2/1377 (Đinh Tỵ).
Linh cữu Quý phi Bích Châu được đưa về Thăng Long theo đường biển. Tuy nhiên, đến cửa biển xã Kỳ Ninh (TX Kỳ Anh) ngày nay thì gặp mưa to gió lớn, không thể đi tiếp được, vua Trần Phế Đế (người kế vị vua Trần Duệ Tông vừa mất) liền xuống chiếu cho quan quân an táng linh cữu của bà tại đây và lập miếu để Nhân dân thờ phụng, hương khói.
Năm 1470, vua Lê Thánh Tông đi đánh giặc Chiêm Thành, đến cửa biển Kỳ Ninh phát hiện ngôi miếu, biết được câu chuyện đánh giặc của bà Bích Châu, đã đề tặng bốn chữ “Nữ trung hào kiệt” dán lên bài vị và làm lễ cầu mong hương linh quý phi trợ sức. Sau khi thắng trận trở về, vua Lê Thánh Tông hạ chiếu lập đền, cấp ruộng tế và người trông coi, sắc phong cho bà là Chế Thắng. Kể từ đó, đền được gọi là Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu.
Về với xã Mai Phụ (tỉnh Hà Tĩnh) không chỉ là về với ký ức, mà còn là hành trình của niềm tự hào, của khát vọng dựng xây quê hương mạnh giàu trong giai đoạn phát triển mới.
Giữa vô vàn món ăn hiện đại, vẫn có món ăn dân dã, gắn liền với tuổi thơ được nhiều người dân Hà Tĩnh yêu thích mỗi khi trời trở lạnh, đó là bỏng gạo hay bỏng ngô.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Lễ hội đền Cả - Dinh đô Quan Hoàng Mười (phường Bắc Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được tổ chức nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của các lễ hội truyền thống trên địa bàn.
Khi những làn sương bắt đầu bảng lảng trên đỉnh non Hồng, tiếng chuông từ những ngôi chùa, đền thờ vang vọng cũng là lúc báo hiệu Hà Tĩnh bước vào mùa du lịch văn hóa tâm linh.
Bước vào mùa du lịch văn hóa tâm linh, trong 2 ngày cuối tuần, di tích quốc gia đền Chợ Củi (xã Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) đã thu hút gần 3.000 lượt khách tham quan, dâng hương.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Sau bão số 10, khung cảnh “Hoan Châu đệ nhất danh lam” – chùa Hương Tích (xã Can Lộc, Hà Tĩnh) trở nên tan hoang, nhiều hạng mục hư hỏng chưa được khắc phục, trong khi mùa du lịch văn hóa tâm linh đang đến gần.
Về với làng rèn Trung Lương (phường Bắc Hồng Lĩnh), du khách sẽ được khám phá về nghề rèn trăm năm tuổi và hành trình giữ lửa, giữ hồn cho văn hóa làng quê Hà Tĩnh
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Với tiết mục độc tấu sáo “Nhớ về dòng sông” đầy cảm xúc, Nguyễn Công Minh (quê xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) - sinh viên năm 4 Khoa Âm nhạc Di sản truyền thống - Học viện Âm nhạc Huế xuất sắc giành HCV tại Liên hoan Âm nhạc toàn quốc mở rộng năm 2025.
Từ quê hương Hà Tĩnh, Truyện Kiều của Nguyễn Du đã trở thành sợi dây nối người Việt qua bao thế hệ, trong lời ru, câu hát, trong ký ức và trong cả cách ta yêu thương, cống hiến hôm nay.
Những ngày qua, giữa tâm lũ Hà Tĩnh, hình ảnh ông Phạm Viết Định - Trưởng thôn An Việt (xã Cẩm Bình, Hà Tĩnh) được lan tỏa mạnh mẽ khiến nhiều người bày tỏ sự cảm phục.
Bún riêu cua, món ăn giản dị đậm chất Bắc Bộ được người Hà Tĩnh biến tấu khéo léo để hợp khẩu vị nhưng vẫn giữ vị thanh ngọt đặc trưng đã trở thành món ăn quen thuộc của nhiều người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đến với Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Nguyễn Du (xã Tiên Điền, tỉnh Hà Tĩnh), du khách sẽ được hòa mình vào không gian cổ kính và khám phá những kỷ vật, hiện vật quý gắn bó với cuộc đời và sự nghiệp của Đại thi hào.
Trước đây, mùa đông được xem là thời điểm du lịch Hà Tĩnh trầm lắng. Thế nhưng, vượt qua khó khăn, nhiều cơ sở, doanh nghiệp đã chủ động tìm hướng đi mới, thích ứng và sáng tạo.
Sau gần 8 tháng thi công, mô hình mới lần đầu xuất hiện ở Hà Tĩnh - du lịch cộng đồng CBT biển Thịnh Lộc (xã Lộc Hà) do Công ty Phát triển du lịch cộng đồng Việt Nam (Community Based Tourism - CBT) hỗ trợ đã cơ bản hoàn thiện.
Bằng các vai diễn trong nhiều hình thức diễn xướng dân gian, các thế hệ nghệ nhân ở Hà Tĩnh đã gìn giữ và phát huy các giá trị của Truyện Kiều trong đời sống hiện đại.
Hình ảnh bát bánh ngào nghi ngút khói trong những ngày lạnh đã trở nên quen thuộc với người Hà Tĩnh. Đây không chỉ là món quà vặt, mà còn là hương vị tuổi thơ, gắn bó với bao thế hệ.
Có một vị biển thật đặc biệt, nó không ở sóng, ở nước mà ở trong tiếng rao, trong bước chân, trong mỗi câu chuyện của những người đàn bà bán cá từ những làng biển Hà Tĩnh…
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Hương Khê – vùng đất phía Tây Hà Tĩnh không chỉ nổi tiếng với cam Khe Mây, bưởi Phúc Trạch mà còn níu chân du khách bởi nhiều món ăn dân dã, đậm hương vị quê nhà như cá tràu nướng.
Về với xã Gia Hanh (Hà Tĩnh), ta không chỉ cảm nhận được các giá trị văn hóa lịch sử đi cùng thời gian mà còn có những con người hiền hòa, cần cù lao động, đang cùng nhau kiến tạo nên bức tranh quê hương đa sắc, đầy tiềm năng để khám phá.
![[QUIZ] Trường Lưu học hiệu nổi tiếng của Hà Tĩnh được thành lập năm nào?](https://cdn.baohatinh.vn/images/5750fc203e86810a7b8e7880e8e5d56a6fe5c1d6c904a5b3058a8bbdbab7de1f38019e407de52afe8507a5de987d9f3ef7fab6295d36f4143ba191b50612e0bc/bqbht_br_image.jpg)
![[QUIZ] Sĩ tử đặc biệt nào ở Hà Tĩnh 82 tuổi mới đỗ cử nhân sau 21 lần thi?](https://cdn.baohatinh.vn/images/bf0281bfe88e8abd7a4741f6c7dfc50d6fe5c1d6c904a5b3058a8bbdbab7de1fbda9e09e971255c463f0a58437cd09324d40df13d196188773fbb8de3843042c7ed9e0282f4f624ebd4388bf9496d390/77e916ec-a5b1-42aa-8899-0ef6ebd1ceeb.jpg)
