Chợ trâu, bò - nét độc đáo của phiên chợ Nhe
Chợ Nhe vào những ngày họp phiên luôn nhộn nhịp, tấp nập và những sản vật được bán ở chợ luôn có những nét đặc trưng. Chợ cũng là nơi lưu giữ những phong tục tập quán cổ xưa của người dân Can Lộc. Chợ có 2 khu vực: Bán các mặt hàng tiêu dùng hàng ngày và chợ trâu, bò; đây chính là nét độc đáo của phiên chợ Nhe.
Từ phiên chợ này, trâu, bò được mua đi bán lại cho các vùng trong và ngoài huyện. Về sau, các địa phương lân cận trong huyện Can Lộc và các huyện Đức Thọ, Thạch Hà, Nghi Xuân đã mang sản phẩm của địa phương mình như hàng tre đan, con giống đến giao thương.
Từ lâu, chợ Nhe là nơi hội tụ phường buôn bán trâu, bò tứ phương. Bà con nông dân không chỉ trong vùng mà cả các huyện lân cận khi cần thay trâu tậu nghé để cày đều tìm đến chợ Nhe. Chợ chỉ họp trong buổi sáng nhưng lượng trâu, bò tại mỗi phiên từ 100 - 300 con. Chính vì thế, chợ thu hút rất đông thương lái ở các huyện và địa phương khác đến mua trâu, bò về để làm giống, lấy sức kéo hay để làm thịt.
Mỗi phiên chợ, có từ 100-300 con trâu, bò được người dân đưa đến chợ để bán
Ông Nguyễn Văn Toàn - người dân xã Vĩnh Lộc cho biết: “Chợ Nhe họp vào các ngày có các con số 2, 5, 7, 9 hàng tháng theo âm lịch (tức mồng 2, 12, 22; 5, 15, 25; 7, 17, 27; 9, 19, 29) nhưng thường những ngày có con số 9, người dân đến đây đông nhất vì có nhiều mặt hàng nhất. Đi chợ theo phiên đã thành nếp sinh hoạt, ăn sâu trong tiềm thức của bà con vùng này. Vào những phiên họp, từ tờ mờ sáng, trên khắp các ngả đường, từng đoàn người chở trâu, bò, hàng hóa đổ về chợ, tiếng cười nói rộn rã”.
Đến chợ Nhe, người ta không chỉ mua trâu, bò mà còn để học hỏi kinh nghiệm mua bán, chọn giống, trao đổi cách chăn nuôi, vỗ béo trâu, bò, tham khảo giá cả thị trường. Người mua, người bán xem từng con, trao đổi, thỏa thuận giá cả. Những con khác chưa bán được, chủ vui vẻ dắt về vỗ béo đến phiên chợ sau lại đem ra. Những cuộc gặp gỡ ngẫu nhiên, những cái bắt tay, tiếng kêu rống của trâu, bò, tiếng mặc cả, cãi vã giữa dòng người bước vội... trong phiên chợ trái ngược hẳn với sự yên bình vốn có của làng quê.
Ngoài trâu, bò chợ Nhe còn là nơi mua, bán nông cụ và các mặt hàng tiêu dùng khác
Những người đến chợ Nhe để mua trâu, bò thường truyền nhau kinh nghiệm dân gian, rằng: “Đầu tang, xoáy tóc, hàm sà/ Trong ba thứ ấy cửa nhà ra đi” để tránh và “Mồm gầu dai, tai lá mít, đít lồng bàn” để chọn mua.
Anh Trần Tuấn Tú - một thương lái (huyện Đức Thọ) cho biết: “Trâu, bò chợ Nhe khác với các nơi khác. Ở đây, việc mua bán khá thuận lợi, chợ vẫn mang đậm nét thuần nông của làng quê, người dân chất phác, hiền lành nên những thương lái như chúng tôi vẫn hay tìm về. Tại chợ, tôi cũng đã học hỏi rất nhiều kinh nghiệm dân gian khi lựa chọn mua trâu, bò theo từng mục đích sử dụng khác nhau”.
Càng áp Tết Nguyên đán, những phiên chợ Nhe càng nhộn nhịp bởi thương lái tìm về mua trâu, bò thịt rất đông. Tiếng người đổi trao, cách thức trả giá, trả tiền tại chợ đều cho chúng ta thấy nét chân chất, mộc mạc, dung dị truyền thống của đất quê, người quê.