Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Với nhiều giá trị đặc sắc, Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hoàng Hoa sứ trình đồ và Mộc bản Trường học Phúc Giang (xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943) vừa được UNESCO công nhận Di sản tư liệu ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương (TBD) là bộ sưu tập văn bản viết bằng chữ Hán và chữ Nôm, gồm 48 tư liệu là các sắc phong vua ban, văn bản giao dịch hành chính, các bức trướng mừng thọ... của 3 dòng họ (Nguyễn Huy, Trần Văn và họ Hoàng) tại làng Trường Lưu (nay là xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc). Trong ảnh: Một sắc phong vua Lê ban cho dòng họ Nguyễn Huy, ghi niên hiệu Cảnh Hưng năm thứ 44.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Trong 48 tư liệu, có 26 tư liệu là các sắc phong thời kỳ nhà Lê và nhà Nguyễn (1689-1943) tôn vinh - ban thần, ban mỹ tự - trong ban tước, phong chức; 19 văn bản hành chính do chính quyền địa phương gửi cho người dân thuộc xã Trường Lưu dưới thời Nguyễn (1803-1943) và 3 bức trướng tặng cho các cá nhân nhân dịp mừng thọ, đỗ đạt (gồm: bà Phan Thị Trừu - mẹ của Thám hoa Nguyễn Huy Oánh, nhân dịp mừng thọ bà 80 tuổi; khen Nguyễn Huy Quýnh đỗ tiến sỹ; mừng thọ 70 tuổi Nguyễn Huy Cầu).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Bức trướng do tự tay Xuân quận công Nguyễn Nghiễm (1708-1776) đề chữ tặng bà Phan Thị Trừu, nhân dịp bà mừng thọ 80 tuổi, nội dung ca ngợi công đức của bà là tấm gương sáng về người mẹ, người phụ nữ...

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Các tài liệu được Tiến sỹ Nguyễn Huy Mỹ sưu tầm từ các nhà thờ dòng họ, điện thờ... tại làng Trường Lưu. Phần lớn tài liệu được bảo quản cẩn thận, giữ nguyên bản, chữ và con dấu của nhà vua rõ ràng. Đặc biệt, 6/48 tài liệu có nội dung về bình đẳng giới, bao gồm 5 sắc lệnh tôn vinh vai trò của phụ nữ, như: “Thánh Mẫu”, “Thưa bà”, “Tấm gương trung thành hoàn hảo”, "Ví dụ về đức hạnh”…

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Giáo viên và học sinh Trường Tiểu học Ngô Đức Kế, thị trấn Nghèn, huyện Can Lộc, xem di sản Văn bản Hán Nôm được trưng bày tại Nhà Văn hóa Trường Lưu, sáng 20/6 (ảnh: Hoàng Nguyên).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thế giới khu vực châu Á - TBD năm 2018, Hoàng hoa sứ trình đồ" (Hành trình đi sứ Trung Hoa) là cuốn sách cổ được sao chép lại năm 1887 từ bản gốc của Thám hoa Nguyễn Huy Oánh soạn những năm 1765 - 1767 dưới triều vua Lê Hiển Tông. Đây là bản sao chép tay duy nhất do con cháu dòng họ Nguyễn Huy lưu giữ tại tư gia ở làng Trường Lưu.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Cuốn sách là tập bản đồ ghi chép với nhiều hình ảnh, thông tin phong phú, quý giá về hành trình đi sứ của sứ thần Đại Việt thế kỷ XVIII do Đình nguyên Thám hoa Nguyễn Huy Oánh (1713-1789) biên tập, hiệu đính và chú thích trong các năm 1765-1768, từ các tài liệu của các thế hệ đi trước, đồng thời bổ sung các chi tiết liên quan đến chuyến đi năm 1766-1767 do ông làm Chánh sứ.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Tác phẩm thể hiện tài năng quan sát và trí óc tưởng tượng, hình dung siêu việt của Thám hoa Nguyễn Huy Oánh trong việc phác thảo, đồ họa lại con đường đi sứ từ Việt Nam sang Trung Quốc với điểm nhìn từ trên cao. Trong ảnh: Cửa khẩu Đại Việt vào Trung Hoa được phác họa trong “Hoàng hoa sứ trình đồ”.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Hoàng hoa sứ trình đồ được đánh giá là tác phẩm quý hiếm và độc đáo, có giá trị nhiều mặt: địa lý, lịch sử, chính trị, ngoại giao, văn hoá, phong tục, nghệ thuật... và là cuốn sách độc đáo hiếm gặp về hành trình đi sứ mà một dòng họ lưu giữ được cho đến hiện nay. Trong ảnh: Một bản sao cuốn sách được trưng bày tại Trung tâm Văn hóa Trường Lưu (xã Kim Song Trường, Can Lộc).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Được Ủy ban UNESCO công nhận công nhận là Di sản tư liệu thế giới khu vực châu Á - TBD vào năm 2016, Mộc bản Trường học Phúc Giang được đánh giá là những cổ vật quý hiếm, duy nhất, cổ nhất về giáo dục của một dòng họ còn lưu giữ được ở Việt Nam.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Mộc bản bằng bản gỗ (cây thị đực) khắc chữ Hán - Nôm ngược theo thể chân thư cùng ấn triển gia huy của dòng họ Nguyễn Huy có thời gian từ năm 1758 đến 1788, dùng để in dập các bộ sách phục vụ việc dạy và học của dòng họ Nguyễn Huy (làng Trường Lưu). Trong ảnh: Một số mộc bản Trường học Phúc Giang được trưng bày tại Bảo tàng Hà Tĩnh.

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Mộc bản lưu giữ các bút tích, ấn triện, gia huy, dấu khẳng định bản quyền của 5 nhà giáo, nhà văn, nhà thơ trong một gia đình 3 thế hệ ở thế kỷ XVIII: ông Nguyễn Huy Tựu (1690-1750); các con: Nguyễn Huy Oánh (1713-1789), Nguyễn Huy Cự (1717-1775), Nguyễn Huy Quýnh (1734-1785) và cháu Nguyễn Huy Tự (1743 - 1790).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Từ trên 2.000 mộc bản, mỗi năm Thư viện Phúc Giang xuất bản trên 400 cuốn sách chữ Hán và chữ Nôm phục vụ cho việc dạy học. Hiện nay, trong 2.000 mộc bản còn lại 391 bản được lưu giữ tại làng Trường Lưu (trong đó 383 bản ở nhà thờ Nguyễn Huy Oánh, Nguyễn Huy Tự và 8 bản ở Bảo tàng Hà Tĩnh).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Du khách tham quan Mộc bản Trường học Phúc Giang, được trưng bày tại Nhà Văn hóa Trường Lưu, xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc (Ảnh: Hoàng Nguyên).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Tiến sỹ Nguyễn Huy Mỹ, người có công lớn trong việc sưu tầm và giới thiệu các di sản văn hóa Trường Lưu ra thế giới và trình lên UNESCO. Trong ảnh: Ông Mỹ đang giới thiệu về 3 di sản tư liệu ký ức thế giới cuảTrường Lưu với du khách tham quan (Ảnh: Hoàng Nguyên).

Khám phá 3 di sản thế giới nơi ngôi làng cổ hơn 600 năm ở Hà Tĩnh

Có tuổi đời hơn 600 năm, làng cổ Trường Lưu (xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc) sở hữu hệ thống di tích đặc sắc, trong đó: Mộc bản trường học Phúc Giang, Hoàng Hoa sứ trình đồ, Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu được UNESCO công nhận là di sản thế giới.

Nhân kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Nguyễn Huy Oánh (1713 - 2023), 280 năm năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Tự (1743 - 2023), 240 năm năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Hổ (1783 - 2023) và đón bằng công nhận Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới Khu vực châu Á - TBD, huyện Can Lộc phối hợp với Tiến sỹ Nguyễn Huy Mỹ tổ chức trưng bày, giới thiệu hiện vật 3 di sản tại Trung tâm Văn hóa Trường Lưu (xã Kim Song Trường).

Thời gian trưng bày đón khách tham quan diễn ra từ ngày 20/6-24/6/2023.

Chủ đề Di sản văn hóa làng Trường Lưu

Đọc thêm

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Bằng nhiều cách tiếp cận và truyền tải linh hoạt, ngành VH-TT&DL Hà Tĩnh đang nỗ lực làm mới công tác gia đình, để các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp tiếp tục được khơi dậy và lan tỏa trong cộng đồng.
Khi ví, giặm "chạy show"…

Khi ví, giặm "chạy show"…

Không còn đơn thuần xuất hiện trên sân khấu hội diễn tuyên truyền, dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh từng bước hiện diện trong các show diễn giải trí, chuyển hóa thành sản phẩm của công nghiệp văn hóa.
Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực như hiến đất mở đường, giúp đỡ người nghèo, tích cực trong các hoạt động của địa phương, anh Trương Quang Nghĩa, thôn Bắc Thượng, xã Thạch Đài (TP Hà Tĩnh) đã góp sức làm cho quê hương thay da đổi thịt.
Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Cây đa, bến nước, sân đình là biểu tượng của làng quê trong tâm thức bao thế hệ. Trong đó, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc trưng của mỗi làng quê, đang cần được khôi phục và phát huy.
Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Ông Hồ Duy Lý - Bí thư Chi bộ thôn Song Hải, xã Thạch Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) luôn là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm, tận tụy vì dân, sống trọn nghĩa đạo - đời.
Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Hơn 4 năm kể từ lần đầu tiên hiến máu, đến nay, ở độ tuổi 22, Hoàng Thị Hồng Thương (xã Đan Trường, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã có đến 21 lần tham gia hiến máu và hiến tiểu cầu.
Thuyết minh viên Đào Anh Tuân: Người “kết nối” lịch sử và hiện tại

Người “kết nối” lịch sử và hiện tại

Học Bác từ những điều bình dị, giản đơn để làm tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, hơn 20 năm nay, anh Đào Anh Tuân - Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng (Hà Tĩnh) trở thành người “kết nối” lịch sử nơi “tọa độ lửa” Ngã ba Đồng Lộc.