Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

(Baohatinh.vn) - Không phải ngẫu nhiên mà nhiều làng chài ven biển Hà Tĩnh lập miếu hoặc đắp mộ để thờ cá voi (cá Ông). Theo những câu chuyện kể của ngư dân, loài cá này đã cứu mạng họ nhiều lần khi gặp dông tố giữa biển.

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

Đánh bắt trên biển dễ gặp nguy hiểm khi gặp dông lốc. Ảnh Đặng Phương

Ông Nguyễn Văn Bỉnh, 69 tuổi, ngư dân ở thôn Liên Thành (Cẩm Nhượng, Cẩm Xuyên) kể: "Người đi biển trong làng tôi, ai cũng từng được nghe cụ Nguyễn Bá Thìn (ngư dân 101 tuổi, vừa mất giữa tháng 9/2020) kể lại câu chuyện cụ ấy được ngài cứu nạn như thế nào. Đó là thời gian cách đây khoảng 50 năm, đêm đó cụ Thìn đi biển cùng hội bạn 4 người.

Khi thuyền của cụ đi xa bờ khoảng 14 hải lý thì trời bỗng nổi dông gió, tối đen mù mịt, sóng cuộn cao như mái nhà. Nhiều người không biết làm thế nào để “tháo dông” (cách gọi của ngư dân về việc lái thuyền thoát khỏi dông tố). Cụ Thìn cố gắng bình tĩnh lòng thành nhìn lên trời khấn cầu đức ngư Ông. Một lát sau, bất chợt thuyền như được ai nâng lên lướt chạy về phía bờ... Đến gần sáng thì cụ Thìn và 4 bạn thấy thuyền mình đã vào đến hòn Bấc...".

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

Ông Nguyễn Văn Bỉnh - người trông coi miếu Ngư Ông (Cẩm Nhượng, Cẩm Xuyên).

Được biết, bản thân ông Nguyễn Văn Bỉnh trong cuộc đời gần 30 năm đi biển cũng vài lần gặp dông lốc và đã thoát nạn. Ông cho biết, bản thân không chứng kiến rõ ràng việc được ngài hộ thuyền nhưng sau khi cầu nguyện thì thấy tinh thần sáng suốt hơn nên đã cùng bạn lái được thuyền vào bờ an toàn.

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

Hòn Bấc phía trước miếu đức ngư Ông, nơi trú ẩn tàu thuyền của ngư dân Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên)

Chị Nguyễn Thị Sơn, 33 tuổi, con dâu ông Bỉnh là người đã trực tiếp chứng kiến sự “mầu nhiệm” trong việc cầu và được cá Ông hộ thuyền. Chị Sơn kể: “Đó là một đêm mùa hè cách đây 11 năm, lúc ấy tôi vẫn chưa lấy chồng. Tôi ra khơi cùng bố mẹ và vợ chồng người cậu để đánh cá. Khi thuyền của chúng tôi xa bờ khoảng 12 hải lý thì gặp dông tố. Thuyền của chúng tôi bị cuốn vào lốc xoáy giữa biển đêm sóng to mù mịt.

Trong khi bố và cậu tôi xoay xở chống chọi thì 3 người phụ nữ trên thuyền chỉ biết kêu gào cầu khẩn đức ngư Ông... Chúng tôi ai cũng chắc là mình sẽ chết nhưng rồi không hiểu sao khi giông lốc tan đi, trời hửng sáng, thuyền của chúng tôi đã vào được gần bờ. Sau đó về nhà bố tôi kể lại là mỗi lần thuyền bị sóng hất lên như có ai đỡ phía dưới. Chúng tôi tin đó là ngài đã hộ chúng tôi”.

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

Ông Nguyễn Văn Bỉnh tình nguyện công quả ở miếu Ngư Ông.

Được biết, 5 năm nay, ông Nguyễn Văn Bỉnh đã tình nguyện làm người trông coi miếu Ngư Ông của xã Cẩm Nhượng. Ông cho biết, tuy bây giờ ông không ra khơi nữa nhưng con trai đầu của ông cũng đang đi biển ở Đài Loan, 5 anh em của ông đã chuyển vào Long Hải (Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng làm nghề biển nên ông làm công quả tại miếu để mong ngài phù hộ cho người thân.

Không chỉ ở Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên), ngư dân ở nhiều địa phương khác cũng chứng kiến việc được cá voi hộ thuyền thoát khỏi nguy hiểm.

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

“Tôi đã một lần được cá Ông hộ thuyền cứu mạng” - ngư dân Cao Trọng Tình (Kỳ Xuân, Kỳ Anh) cho hay

Ông Cao Trọng Tình, 60 tuổi, ngư dân thôn Lê Lợi (Kỳ Xuân, Kỳ Anh) cho biết: “Tôi đã một lần được cá Ông hộ thuyền “tháo dông”. Giờ phút thoát khỏi tử thần ấy khiến tôi không thể nào quên được. Đó là đêm mồng 1/5/2015, đúng vào ngày Quốc tế Lao động.

Hôm đó, tôi cùng 2 người bạn thuyền ra khơi. Chúng tôi đã ra xa bờ tận 17 hải lý để đánh bắt. Vừa ổn định thuyền chuẩn bị giăng lưới thì dông tố ập đến, mây mù đen đặc, gió to, mưa lớn, sóng như mái nhà đổ ập vào thuyền, sợ hãi không biết thế nào để tả. Tôi cố gắng bình tĩnh để chèo lái nhưng 2 người đi cùng chỉ biết ôm lấy mạn thuyền. Tôi quyết định “tháo dông” nhưng không còn phân định được phương hướng.

Lúc đó, tôi chỉ biết cầu nguyện đức ngư Ông, rồi tôi chợt nhìn thấy có cái gì đó lướt lướt phía trước thuyền, tôi nhằm hướng đó lái thuyền theo. Gần sáng thì nhìn thấy bờ, dông gió cũng hết, tôi mới tin mình sống sót. Hôm sau, 2 bạn thuyền kể lại đã nhìn thấy 2 - 3 ngài hộ bên thuyền chúng tôi".

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

Xác cá voi dạt vào biển Cương Gián (Nghi Xuân) hồi tháng 2/2020, được người dân chôn cất. Ảnh: Ngọc Loan

Cũng theo ông Tình, ngư dân khi nhìn thấy cá Ông hộ thuyền thì đều im lặng và cầu nguyện, họ sợ nói ra sẽ mất linh thiêng, các ngài không hộ thuyền nữa. Vì vậy, những chuyện đó về sau mới được mọi người kể lại với nhau.

Nghe ngư dân Hà Tĩnh kể chuyện được cá Ông hộ thuyền thoát khỏi dông tố

Đền Cá Ông - di tích văn hóa cấp tỉnh ở thôn Yên Ngư (Xuân Yên, Nghi Xuân).

Theo các nhà khoa học thì việc cá voi hộ thuyền lúc dông tố trên biển là có căn cứ. Họ lý giải đó là lúc loài cá này gặp sóng lớn tìm đến các tàu thuyền ẩn nấp. Còn đối với ngư dân nhiều vùng miền thì đây là loài cá có ơn nghĩa hộ mạng cho mình những lúc nguy hiểm giữa biển khơi. Vì thế, mỗi khi có cá Ông “lụy bờ”, ngư dân Hà Tĩnh thường thương cảm và bày tỏ lòng thành kính bằng cách chôn cất bằng nghi lễ tôn kính.

Đó cũng là nét đẹp trong truyền thống văn hóa “đền ơn, đáp nghĩa” của ngư dân Hà Tĩnh nói riêng và người Việt nói chung.

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Đọc thêm

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Thắp sáng giá trị gia đình Việt giữa nhịp sống mới

Bằng nhiều cách tiếp cận và truyền tải linh hoạt, ngành VH-TT&DL Hà Tĩnh đang nỗ lực làm mới công tác gia đình, để các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp tiếp tục được khơi dậy và lan tỏa trong cộng đồng.
Khi ví, giặm "chạy show"…

Khi ví, giặm "chạy show"…

Không còn đơn thuần xuất hiện trên sân khấu hội diễn tuyên truyền, dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh từng bước hiện diện trong các show diễn giải trí, chuyển hóa thành sản phẩm của công nghiệp văn hóa.
Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Anh Nghĩa làm nhiều việc nghĩa

Bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực như hiến đất mở đường, giúp đỡ người nghèo, tích cực trong các hoạt động của địa phương, anh Trương Quang Nghĩa, thôn Bắc Thượng, xã Thạch Đài (TP Hà Tĩnh) đã góp sức làm cho quê hương thay da đổi thịt.
Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Đình làng - nơi lưu giữ những giá trị truyền thống

Cây đa, bến nước, sân đình là biểu tượng của làng quê trong tâm thức bao thế hệ. Trong đó, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc trưng của mỗi làng quê, đang cần được khôi phục và phát huy.