Nghệ nhân Lê Quyết Diễn - người đưa dân ca ví, giặm bay xa...

(Baohatinh.vn) - Trong hương sắc mùa xuân đang ngập tràn, những câu hát càng thêm rộn ràng ngôi nhà của nghệ nhân dân gian Lê Quyết Diễn (ở xã Kỳ Lợi, TX Kỳ Anh, Hà Tĩnh). Bằng tâm huyết của mình, anh luôn khao khát bảo tồn và chắp cánh để giá trị của di sản dân ca ví, giặm tiếp tục bay xa.

Video: Trích tiểu phẩm “Đường lên cổng trời” do 2 nghệ nhân Lê Quyết Diễn, Hồng Liên thể hiện

Từ anh thợ may đến Nghệ nhân dân gian

Không ánh đèn sân khấu, không trang phục biểu diễn, một buổi chiều mùa xuân, trong căn nhà nhỏ ở xã Kỳ Lợi (TX Kỳ Anh) của nghệ nhân Lê Quyết Diễn, tôi đã được thưởng thức trực tiếp giọng hát của anh.

Giữa những khẽ khàng sinh chuyển của đào, mai, tiếng hát ấy được “tắm” trong các làn điệu dân ca ví, giặm từ thuở còn nằm nôi thật đằm sâu mà mênh mang, thật phóng khoáng mà da diết, thật điêu luyện mà lại rất tự nhiên… Có lẽ không gì thú vị hơn khi giữa những bước đi khoan thai của mùa xuân, ta lại được nghe người nghệ nhân cất lên câu hò, điệu ví. Tưởng như bao nhiêu ấp ủ của đất trời, bao nhiêu niềm hy vọng của lòng người đều đượm nồng, bay bổng trong từng cao độ, trường độ và cách luyến láy của nghệ nhân.

Nghệ nhân Lê Quyết Diễn - người đưa dân ca ví, giặm bay xa...

Nghệ nhân dân gian Lê Quyết Diễn

Sinh năm 1976, tại xã Kỳ Lợi trong một gia đình đam mê hát ví, giặm, lên 10 tuổi, cậu bé Lê Quyết Diễn đã có thể hát thành thạo tất cả làn điệu dân ca ví, giặm.

“Dù có năng khiếu và đam mê ca hát nhưng do hoàn cảnh gia đình nghèo khó nên năm 1992, sau khi học xong lớp 9, tôi không thi lên bậc THPT mà quyết định đi học nghề may. Từ năm 1994 đến năm 2002, tôi làm thợ may và tham gia công tác Đoàn ở địa phương, một lần nữa, niềm đam mê ca hát lại “cháy” lên.

Tôi cứ trăn trở mãi về việc làm thế nào để có thể theo đuổi và sống với niềm đam mê ấy bền bỉ hơn, làm được nhiều hơn việc biểu diễn văn nghệ đơn thuần. Và, con đường ngắn nhất chính là phải đi học, không có kiến thức thì không thể làm việc gì đến cùng. Chính vì vậy, năm 2002, tôi quyết định quay trở lại con đường học vấn bằng cách đăng ký học lớp bổ túc THPT và sau đó thi vào Trường Trung cấp VHNT Hà Tĩnh.

Trở lại đèn sách sau 10 năm bỏ dở là điều không hề đơn giản nhưng tôi đã làm được. Tôi không còn là anh thợ làm đẹp ngoại hình cho mọi người bằng việc may vá nữa, tôi đã có thể làm đẹp tâm hồn con người, làm đẹp văn hóa quê hương bằng niềm đam mê và trách nhiệm của mình” - nghệ nhân Lê Quyết Diễn chia sẻ.

Nghệ nhân Lê Quyết Diễn - người đưa dân ca ví, giặm bay xa...

Tiết mục “Trai phường buôn gặp gái đi mò” do nghệ nhân Lê Quyết Diễn dàn dựng tại Liên hoan các CLB dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh năm 2020.

Sự “thức thời” ấy đã đưa Lê Quyết Diễn từ người thợ may trở thành công chức văn hóa xã Kỳ Lợi. Đây chính là “bệ phóng” để anh có thể tiếp cận sâu hơn với dân ca ví, giặm và “khai mở” những khả năng khác của mình trên nền tảng sự am hiểu sâu sắc và trách nhiệm với di sản văn hóa của quê hương. Sau những nỗ lực không ngừng nghỉ, năm 2015, CLB Dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh xã Kỳ Lợi được thành lập do anh làm chủ nhiệm. CLB đã góp phần khuyến khích các thành viên hoạt động hăng say hơn, cống hiến nhiều hơn nhằm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của quê hương.

Được sống đúng với khả năng, đam mê nên nghệ nhân Lê Quyết Diễn đã thực sự thăng hoa. Anh cùng CLB giành được nhiều danh hiệu và giải thưởng trong các kỳ liên hoan dân ca ví, giặm cấp tỉnh và khu vực. Với riêng anh, việc được Nhà nước công nhận Nghệ nhân dân gian dân ca ví, giặm vào năm 2019 là phần thưởng cao quý nhất, ý nghĩa nhất để anh xác định rõ hơn vai trò của mình.

Kênh youtube dân ca ví, giặm thu hút hàng chục nghìn lượt xem

Không chỉ bảo tồn dân ca ví, giặm bằng con đường biểu diễn, với trách nhiệm của Nghệ nhân dân gian, Lê Quyết Diễn còn trăn trở rất nhiều về việc phát huy giá trị của di sản và lan tỏa các giá trị đó một cách rộng rãi.

Bà Phan Thư Hiền - Phó Chi hội trưởng Chi hội Di sản Văn hóa Việt Nam tại Hà Tĩnh từng nhận xét: “Lê Quyết Diễn là một nghệ nhân dân gian trẻ sáng giá. Anh không chỉ hát tốt, sáng tác giỏi mà còn biết nghiên cứu, tìm tòi để truyền dạy cho thế hệ trẻ. Đặc biệt, bằng cách riêng của mình, nghệ nhân Lê Quyết Diễn đã và đang mở rộng biên độ phổ biến của dân ca ví, giặm”.

Nghệ nhân Lê Quyết Diễn - người đưa dân ca ví, giặm bay xa...

Kênh Youtube đăng những video dân ca ví, giặm thu hút hàng nghìn người xem của nghệ nhân Lê Quyết Diễn.

Ngoài việc sáng tác lời mới, truyền dạy cho thế hệ trẻ ở quê hương Kỳ Lợi và một số trường học, phối hợp xây dựng các chương trình dân ca với Đài PT-TH Hà Tĩnh, Lê Quyết Diễn còn là Nghệ nhân dân gian đầu tiên ở Hà Tĩnh lập kênh Youtube để quảng bá dân ca ví, giặm. Xuất phát từ mong muốn lưu giữ và tạo một địa chỉ để công chúng có thể “tìm mình” dễ nhất, nhanh nhất, năm 2014, kênh Youtube Lê Quyết Diễn đã ra đời.

Với việc đăng tải những tác phẩm dân ca ví, giặm vừa mộc mạc, dung dị, thông minh, dí dỏm, vừa đậm hơi thở thời đại, kênh đã thu hút sự theo dõi của đông đảo khán giả trong tỉnh, trong nước và nước ngoài. Đến nay, kênh Youtube Lê Quyết Diễn có gần 5.000 người đăng ký theo dõi.

Nghệ nhân Lê Quyết Diễn - người đưa dân ca ví, giặm bay xa...

Trăn trở với việc bảo tồn di sản dân ca ví, giặm, nghệ nhân Lê Quyết Diễn thường hòa vào thiên nhiên để tìm cảm hứng sáng tác.

“Nhiều khán giả ở nước ngoài là kiều bào ở Mỹ, Úc… còn gửi email, gọi điện bày tỏ sự ủng hộ hoặc ngỏ ý xin tôi bản nhạc nền để tập hát dân ca ví, giặm. Tôi còn nhớ rất rõ tất cả nỗi xúc động, niềm tự hào của mình trong những thời điểm ấy. Đó là một trong những nguyên cớ để tôi tiếp tục sáng tạo, cống hiến. Nghệ nhân dân gian dù gắn bó với văn hóa truyền thống nhưng trong thời đại công nghệ số cũng cần trăn trở tìm con đường đến với công chúng một cách nhanh nhất, bền lâu nhất. Tôi sẽ tiếp tục xây dựng và phát triển kênh Youtube của mình để không phụ sự yêu mến của khán giả” - nghệ nhân Lê Quyết Diễn chia sẻ.

Đón xuân mới, bao nguồn sống đang khai mở, tôi tin, niềm đam mê, trách nhiệm của một nghệ nhân dân gian sẽ tiếp tục nuôi dưỡng những sáng tạo mới trong nghệ nhân Lê Quyết Diễn trên hành trình bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa.

Chủ đề Hoa đẹp núi hồng

Chủ đề NGƯỜI HÀ TĨNH

Chủ đề LỄ HỘI XUÂN QUÝ MÃO 2023

Đọc thêm

"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

"Cây sáng kiến" ở Vườn quốc gia Vũ Quang

Hơn 12 năm công tác tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh), anh Lê Thanh Toán đã trở thành tấm gương tiêu biểu về tinh thần trách nhiệm, lòng tận tụy và sự sáng tạo trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.
Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Những bông hoa đẹp trong phong trào thi đua yêu nước

Không chỉ giỏi việc nước, đảm việc nhà, nhiều phụ nữ Hà Tĩnh đã và đang tỏa sáng trong các phong trào thi đua yêu nước, trở thành những bông hoa đẹp, góp phần làm rạng rỡ thêm truyền thống của phụ nữ Việt Nam.
Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Vì sao người Hà Tĩnh ưu tiên làm nhà kiên cố, mua xe?

Nếu người ở những tỉnh có mưa thuận gió hòa từng sống, trải qua những ngày tháng tại Hà Tĩnh như tháng 10 này, sẽ thấu hiểu vì sao người quê tôi dồn tiền bạc, chắt bóp để làm nhà kiên cố, mua xe...
Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Còn mãi ký ức Ngày Giải phóng Thủ đô

Đã 71 năm trôi qua, song với cựu chiến binh Hồ Sỹ Cúc (95 tuổi, TDP Liên Công, phường Trần Phú, Hà Tĩnh), ký ức hào hùng về ngày cùng đồng đội tiến qua 5 cửa ô về tiếp quản Thủ đô (10/10/1954) vẫn vẹn nguyên niềm tự hào.
Cái duyên với Truyện Kiều

Cái duyên với Truyện Kiều

Truyện Kiều với chủ nghĩa nhân văn cao cả, nghệ thuật đặc sắc đã đến với nhiều quốc gia, dân tộc trên thế giới, thực sự mang nhiều giá trị xuyên thời đại. Trong niềm hãnh diện chung đó, những người con Hà Tĩnh nói chung và những người con xa quê nói riêng luôn tự hào, ngưỡng mộ Đại thi hào Nguyễn Du và nỗ lực lan tỏa Truyện Kiều với bè bạn gần xa.
Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Sức mạnh nội sinh trên chặng đường mới

Con người Hà Tĩnh, với những giá trị đặc trưng không ngừng được củng cố, hun đúc, phát triển qua các thời kỳ chính là sức mạnh nội sinh để xây dựng và phát triển quê hương.
Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình 4 thế hệ giữ trọn truyền thống hiếu nghĩa

Gia đình cụ bà Trần Thị Lực ở xã Thạch Lạc (Hà Tĩnh) hiện có 4 thế hệ cùng chung sống gắn kết và yêu thương. Trong mái ấm ấy, truyền thống hiếu nghĩa luôn được gìn giữ và trao truyền từ đời này sang đời khác.
Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

Bước chuyển mạnh mẽ trong xây dựng NTM ở Hà Tĩnh

“Quả ngọt” hôm nay trên hành trình xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM ở Hà Tĩnh được kết tinh từ “ý Đảng, lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân.
Bên bến Tam Soa

Bên bến Tam Soa

Về bến Tam Soa, xã Đức Thọ, vào những ngày tháng 9 mùa thu, du khách sẽ có một trải nghiệm ý nghĩa vì đó không chỉ là chuyến đi mà còn là hành trình trở về nguồn cội, với những giá trị giản dị, thiêng liêng.
"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

"Nhịp cầu" nối lịch sử và hiện tại

Thuyết minh viên tại các khu di tích lịch sử, văn hóa là nhịp cầu nối giữa lịch sử và hiện tại, góp phần khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước và thêm trân trọng hòa bình.
Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Nhạc trưởng của những "bản hòa tấu" văn hóa quê hương

Trong những năm gần đây, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống (NTTT) Hà Tĩnh được đông đảo khán giả trong và ngoài tỉnh ghi nhận bởi các chương trình nghệ thuật để lại nhiều dấu ấn. Góp phần làm nên những thành công ấy, có sự đóng góp lớn của nhạc sỹ Trần Quốc Dũng - Trưởng phòng Nghệ thuật biểu diễn.
“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

“Uy tín không nằm ở chức danh mà ở sự thấu hiểu bà con”

Đó là chia sẻ đầy tâm huyết của bà Trần Thị Yên, một tấm gương về sự cống hiến thầm lặng. Với vai trò Bí thư Chi bộ tổ dân phố 17 (phường Hà Huy Tập, Hà Tĩnh), bà đã chứng minh rằng, uy tín của người lãnh đạo không nằm ở chức danh, mà ở sự thấu hiểu và gắn bó với bà con.
Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Rằm tháng Bảy trong tâm thức người Hà Tĩnh

Tại nhiều làng quê Hà Tĩnh, rằm tháng Bảy không chỉ là một ngày lễ trọng kế tục từ văn hóa truyền thống ngàn đời của ông cha, mà còn là dịp mỗi người trở về với nguồn cội, sum họp anh em, họ hàng.
80 năm Tết Độc lập - Ký ức và khát vọng

80 năm Tết Độc lập - Ký ức và khát vọng

80 năm đã đi qua kể từ mùa thu Cách mạng Tháng 8 năm 1945, nhưng với mỗi thế hệ người dân Hà Tĩnh, Tết Độc lập luôn là mạch nguồn thiêng liêng, nuôi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và khát vọng dựng xây non sông.