Dáng người nhỏ nhắn, khuôn mặt sáng cùng nụ cười luôn thường trực trên môi là những ấn tượng ban đầu về cô bé "ốc tiêu" Nguyễn Thị Hồng Ánh (cựu học sinh lớp 12A8 - Trường THPT Lý Tự Trọng, huyện Thạch Hà). Những ngày này, em đang tất bật chuẩn bị để lên đường đi học đại học.
Ở Kỳ thi tốt nghiệp THPT vừa qua, Ánh xuất sắc đạt 28,25 điểm khối C00 (Ngữ văn 9, Lịch sử 9,5 và Địa lí 9,75). Số điểm này giúp em đậu nguyện vọng 1 ngành Giáo dục Tiểu học - Trường Đại học Sư phạm (Đại học Huế).
Hành trình đến với giảng đường đại học của Ánh là một câu chuyện dài, chứa đựng nước mắt, nghị lực và ý chí kiên cường khiến nhiều người không khỏi xót xa và cảm phục.
Không như nhiều đứa trẻ ở làng quê Thanh Bình, tuổi thơ của Ánh chịu nhiều thiệt thòi. Em không có bố, mẹ sinh Ánh được một tháng thì mắc chứng bệnh thần kinh, phải đi bệnh viện chữa trị. 3 tháng sau mẹ Ánh trở về nhưng nhận thức không còn được bình thường như trước. Thương cháu, bà ngoại bế Ánh về chăm, ngày ngày đi xin sữa về nuôi cháu. Cứ thế, Ánh lớn lên bằng tình yêu thương của bà và người cậu ruột gần nhà.
Năm 12 tuổi, mẹ Ánh sinh thêm em gái. Thương bà ngoại tuổi cao sức yếu, hoàn cảnh cậu ruột khó khăn không thể lo cho 3 mẹ con Ánh, em chuyển vào Làng Trẻ em mồ côi Hà Tĩnh sinh sống. Vài tháng sau, em gái của Ánh cũng được gia đình đưa vào đây.
“Những ngày đầu ở làng trẻ, chưa quen với môi trường mới nên em sống khép kín, ít giao tiếp với mọi người và luôn tỏ ra sợ hãi. Mỗi khi nhắc đến mẹ và bà ngoại, em lại bật khóc, nhiều đêm không ngủ... Đó thực sự là quãng thời gian khó quên nhất với em”, Ánh nhớ lại.
Giữa biến cố cuộc đời, chị em Ánh may mắn nhận được tình yêu thương của những người mẹ ở Làng Trẻ em mồ côi Hà Tĩnh, được các mẹ chăm lo từng bữa ăn, giấc ngủ. Mỗi ngày, các mẹ đều dành thời gian chuyện trò, động viên em cố gắng mạnh mẽ để vượt qua khó khăn.
Tại mái nhà chung này, Ánh còn được các anh chị trong làng động viên, giúp đỡ. Chứng kiến những người cùng cảnh ngộ vươn lên, không để hoàn cảnh khuất phục, Ánh dần thay đổi suy nghĩ, cố gắng học thật giỏi để vượt lên số phận, để có tương lai tươi sáng hơn.
Biến nỗi mất mát, thiệt thòi thành nghị lực, Ánh chăm chỉ học tập, say mê với sách vở cả ngày lẫn đêm. Những giờ học trên lớp, nữ sinh chăm chú nghe giảng, nắm vững kiến thức cô thầy truyền đạt, những vấn đề chưa hiểu em chủ động hỏi thêm giáo viên, bạn cùng lớp. Ở nhà, Ánh nhờ các anh chị hướng dẫn, kèm cặp thêm. Sau những giờ học căng thẳng, em đọc sách để lòng mình được bình an, học những điều bổ ích mà cha mẹ chưa thể dạy.
Sau những nỗ lực, Ánh cũng đã “hái quả ngọt”. Từ một cô bé học lực hạn chế, Ánh đã xuất sắc đạt học sinh giỏi nhiều năm liền. Bên cạnh đó, em còn tích cực tham gia các cuộc thi, phong trào do lớp, trường tổ chức. Năm lớp 10, Ánh xuất sắc là 1 trong 2 thí sinh giành giải nhất cuộc thi vẽ tranh và sáng tác văn học “Vì một Việt Nam tất thắng” do Chương trình Mặt trời Hy vọng, Quỹ Hy vọng - Báo VnExpress cùng Trường Đại học Ngoại thương đồng tổ chức.
Năng nổ, nhiệt tình, ba năm THPT, Ánh được cô giáo, bạn bè tin tưởng giao phụ trách văn thể mỹ rồi làm bí thư đoàn của lớp. Ở cương vị nào Ánh cũng hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao. Tháng 7/2024, Ánh vinh dự là 1 trong 26 học sinh được kết nạp Đảng tại Trường THPT Lý Tự Trọng.
Ngoài những giờ học trên lớp, thời gian ở làng trẻ, Ánh tích cực giúp đỡ các mẹ chăm sóc em nhỏ. Mẹ Phạm Thị Thu Hà (SN 1973) chia sẻ: “Ánh là cô gái giàu tình cảm, đặc biệt chăm sóc và bảo vệ em gái từng chút, dành trọn vẹn tình yêu thương cho em. Không những vậy, em còn ân cần chăm sóc các bé trong làng trẻ từ nấu ăn, giặt đồ đến hướng dẫn các em học bài. Cứ thế, Ánh gần như trở thành mẹ nuôi của các em”.
Từ nhỏ Ánh ước mơ trở thành cô giáo. Để đạt được điều này, em đã nỗ lực rất lớn. Từ kỳ nghỉ hè chuẩn bị lên lớp 11 Ánh đã tự học trước chương trình của lớp 12. Kết thúc năm lớp 11, em vừa học lại kiến thức lớp 12 vừa luyện đề đại học. Quãng thời gian gần mùa thi, ước mơ vào giảng đường đại học thôi thúc Ánh cố gắng hơn bao giờ hết.
Điều kiện hoàn cảnh khiến em ít được đi học thêm so với các bạn cùng trang lứa, vậy nên Ánh tự học là chính. Ban ngày học ở lớp, đêm về nữ sinh cùng 2 người bạn trong làng trẻ học đến 11 giờ sau đó đi ngủ, cài báo thức 2 giờ sáng dậy học tiếp. Để có thêm kiến thức, Ánh đã mượn thẻ thư viện của các bạn trong lớp lên Thư viện tỉnh đọc sách.
Những nỗ lực của Ánh cuối cùng cũng được đền đáp. Số điểm 28,25 ở khối C00, giúp em đậu nguyện vọng 1 ngành Giáo dục Tiểu học - Trường Đại học Sư phạm (Đại học Huế). “Thực sự khi biết mình đậu đại học, em rất vui và phấn khởi. Em xem đó như là món quà nhỏ dành tặng mẹ. Em thương mẹ lắm, mẹ đã chịu quá nhiều đau khổ. Em cũng xin dành tặng món quà này như là lời cảm ơn đến bà ngoại, cậu mự, các mẹ nuôi, anh chị cán bộ của làng trẻ đã giúp đỡ, động viên em trong suốt thời gian qua” – Ánh chia sẻ.
Ngày nhận tin Ánh đậu đại học, bà Nguyễn Thị Hương - Phó Giám đốc Làng Trẻ em mồ côi Hà Tĩnh vô cùng hạnh phúc. Ánh học được cách sống tự lập ngay từ bé nên bà tin rằng em sẽ vượt qua được những khó khăn. Theo bà Hương, ngoài sự hỗ trợ của làng trẻ, tới đây Ánh sẽ đi làm thêm để trang trải việc học hành.
Nhắc đến học trò, cô giáo Đoàn Thị Lệ Hằng (chủ nhiệm lớp 12A8 - Trường THPT Lý Tự Trọng) không khỏi tự hào: “Ánh là một trong những em học sinh xuất sắc nhất lớp. Em là cô bé hòa đồng, vui vẻ và rất thân thiện. Dù chịu nhiều thiệt thòi nhưng thay vì buông xuôi cho số phận thì em lại lấy đó làm động lực để cố gắng mỗi ngày. Thành quả mà Ánh đạt được thực sự khiến chúng tôi vô cùng khâm phục. Nghị lực của em đã truyền cảm hứng cho các bạn học sinh trong lớp, trong trường noi theo”.
Trước ngày vào TP Huế nhập học, Ánh may mắn nhận được nhiều sự giúp đỡ. Chia sẻ với hoàn cảnh của Ánh, Trường Đại học Sư phạm (Đại học Huế) đã dành tặng suất học bổng trị giá 50 triệu đồng và tặng chỗ ở thời gian 4 năm cho em. Những món quà ấy như tiếp thêm tinh thần, nghị lực để Ánh tự tin hơn ở chặng đường phía trước.
Rời làng trẻ đến giảng đường, một hành trình mới lại bắt đầu với Hồng Ánh. Mang theo khát vọng và nhiều hoài bão em tự nhủ sẽ cố gắng học thật giỏi để sau này ra trường sẽ quay lại giúp các em trong mái ấm làng. Đó là ngôi nhà thân thương, cưu mang những tháng ngày buồn tủi, khó khăn nhất cuộc đời em.
Dẫu còn nhiều khó khăn ở phía trước nhưng tin rằng với ý chí và nghị lực của Ánh, em sẽ thành công với con đường mà mình đã lựa chọn.
BÀI, ẢNH: NGỌC THẮNG
VIDEO: NGÂN GIANG - SĨ HOÀNG
THIẾT KẾ: HUY TÙNG