Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Trong nhịp sống hiện đại hôm nay, ở các làng quê Hà Tĩnh vẫn có rất nhiều người lặng lẽ gom nhặt, gìn giữ và cố gắng phát huy những nét xưa, tục cổ…

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Ở tuổi xưa nay hiếm, đôi chân không còn lành lặn, vậy nhưng cụ Phan Công Hường (ngoài cùng bên phải) vẫn nhiệt huyết muốn “truyền lửa” sắc bùa cho thế hệ trẻ

Năm nay đã 84 tuổi nhưng cụ Phan Công Hường (thôn Hiệu Châu, xã Kỳ Châu, huyện Kỳ Anh) vẫn nặng lòng với những làn điệu sắc bùa quê hương. Dù tuổi cao, sức yếu nhưng cụ Hường vẫn rất tâm huyết với việc “truyền lửa” sắc bùa cho thế hệ trẻ. Cụ chia sẻ: “Thuở 14, 15, tôi đã theo chân các anh chị đi tập hát. Từ chỗ chỉ được tham gia phần sắc (hát bè), tôi đã được cầm trịch (lĩnh xướng).

Tiếng hát, tiếng trống của đội sắc bùa chúng tôi đã ngân vang, để lại dấu ấn trong tâm hồn biết bao người mỗi dịp lễ tết. Một thời gian trong chiến tranh, nghệ thuật hát sắc bùa bị lãng quên, đến khi hòa bình lập lại, sắc bùa mới trở lại trong đời sống văn hóa của nhân dân. Cũng từ đó, tôi bắt đầu gom nhặt lời ca, làn điệu truyền dạy cho các thế hệ. Đến nay, học trò của tôi cũng có những người miệt mài truyền dạy nghệ thuật sắc bùa”.

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Những nhạc cụ mộc mạc đơn sơ nối dài những thanh âm sắc bùa của biết bao thế hệ nơi đây...

Thực hiện chủ trương xây dựng đời sống văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, nhiều người dân, nhất là những người cao tuổi, luôn quan tâm gìn giữ những nếp sinh hoạt quen thuộc của xóm làng. Với họ, đó không chỉ là một thói quen mà còn là văn hóa, là tình cảm, là sự tri ân với thế hệ cha ông. Bởi thế, ở đâu trên các miền quê Hà Tĩnh cũng có những con người rất tâm huyết với văn hóa truyền thống. Trong đó, câu chuyện gìn giữ nghề may nón Đan Du của cụ Lê Thị Trúc (80 tuổi, thôn Liên Miệu, xã Kỳ Thư, huyện Kỳ Anh) khiến chúng tôi rất trân trọng.

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Các bà, các chị và cả những em gái quây quần bên nhau đan nón, thi thoảng lại râm ran tiếng cười nói bao câu chuyện đời thường

Cụ Trúc chia sẻ: “Nón Đan Du nổi tiếng trong cả tỉnh từ trăm năm trước. Nhiều thế hệ người Đan Du đã lớn lên nhờ nghề nón, gắn bó với nghề này cả cuộc đời. Những đứa trẻ lên 9, lên 10 đã biết lựa lá, đâm kim. Bởi thế, dù thăng hay trầm, người ta vẫn gìn giữ nghề như gìn giữ những ân tình quê hương. Bây giờ, dẫu thu nhập từ nghề chẳng đáng là bao nhưng gia đình tôi vẫn gắn bó với nghề”.

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Bên khung nón, xâu những mũi kim qua lớp lá, mọi buồn vui của cuộc sống cũng trở nên chừng mực

Bởi tình yêu đặc biệt với nghề nên dù tuổi cao, mắt kém nhưng cụ Trúc vẫn may nón và truyền dạy cho cháu chắt. Với cụ, ngồi bên khung nón, xâu những mũi kim qua lớp lá, mọi buồn vui của cuộc sống cũng trở nên chừng mực. Không riêng cụ Trúc, hiện nay, ở Kỳ Thư vẫn còn gần 200 hộ làm nón truyền thống. Trong đó, gắn bó với nghề, phần lớn là các cụ bà. Ngoài việc may nón, các cụ cũng cần mẫn truyền nghề cho những người còn yêu, còn nặng tình với nón lá quê hương.

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Mới 12 tuổi nhưng cô bé Nguyễn Thị Thắm đã theo bà học làm nón từ cách đây 2 năm

Gìn giữ hồn quê, nếp làng là câu chuyện được rất nhiều người quan tâm trong thực tế xây dựng nông thôn mới hiện nay. Việc đó có thể được tiến hành một cách sôi nổi cũng có thể rất âm thầm, lặng lẽ. Như cách mà thủ từ Lê Thiếu Kỳ (77 tuổi, thôn 5, xã Cẩm Huy, Cẩm Xuyên) đang làm. Được lựa chọn làm thủ từ tại đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên 12 năm nay, với ông Kỳ đó là niềm vinh dự lớn. Mỗi ngày, đúng 6h sáng là ông Kỳ lại có mặt tại đền để bắt đầu công việc hàng ngày của mình.

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Ông Lê Thiếu Kỳ (xã Cẩm Huy, Cẩm Xuyên) đã gắn bó với công việc thủ từ tại đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên 12 năm nay

Ông Kỳ cho biết: “Nhận công việc này, tôi đã tìm hiểu rất kỹ về lịch sử ngôi đền. Dù ở đây không tấp nập du khách nhưng là địa chỉ tâm linh của người dân trong làng. Mỗi khi có người đến, nhất là các cháu thiếu nhi, tôi thường trò chuyện với các cháu về truyền thống, lịch sử ngôi đền, về trách nhiệm gìn giữ di tích của thế hệ trẻ, về bài học yêu nước gắn với danh nhân của đền. Tôi cũng luôn khuyến khích người làng duy trì phong tục đi lễ đền vào những dịp lễ, tết, ngày rằm, đầu tháng. Đồng thời mong muốn, xã, huyện sẽ nghiên cứu, xây dựng một lễ hội nào đó gắn với lịch sử, văn hóa của ngôi đền để thông qua đó, lưu giữ bền sâu hơn những giá trị của di tích này”.

Những người gìn giữ nét xưa, tục cổ ở Hà Tĩnh

Đền thờ Bình ngô Thượng tướng quân Nguyễn Biên ở xã Cẩm Huy, huyện Cẩm Xuyên

Trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa hiện nay, những người lặng lẽ gìn giữ nếp làng mà tôi đã gặp không hiếm. Họ chính là người giúp cho những mạch nguồn văn hóa của từng vùng đất chảy mãi…

Bình luận

Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Biển về đêm

Biển về đêm

Nếu ban ngày, biển Kỳ Ninh (phường Hải Ninh, Hà Tĩnh) rực rỡ ánh nắng và sôi động thì khi đêm xuống, nơi đây lại khoác lên mình vẻ đẹp huyền bí, thơ mộng.
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Thức giấc cùng biển Thạch Hải

Khi trời chưa sáng hẳn thì tại bãi biển Thạch Hải (Hà Tĩnh), một nhịp sống khác đã bắt đầu. Nhiều người tìm về với biển lúc bình minh, đánh thức cơ thể bằng một "liều thuốc" từ gió, sóng và cát.
Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Giữa tuần, biển Thiên Cầm vẫn kín người

Dù đang ở thời điểm giữa tuần nhưng rất đông du khách vẫn tìm về với biển Thiên Cầm (Hà Tĩnh) để xua tan sự oi bức, nắng nóng của thời tiết những ngày tháng 7.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.
Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Quyến rũ bình minh biển Thiên Cầm

Biển cả không những cho ta nguồn lợi hải sản quý giá mà còn mang đến bao điều thú vị. Về xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh), sau khi khám phá chợ cá Cồn Gò vào tờ mờ sáng, du khách có thể ngắm bình minh và thỏa thích “check in”, ghi lại những kỷ niệm đẹp về mảnh đất và con người nơi đây.
Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Cụ bà U100 say mê Truyện Kiều

Truyện Kiều có sức sống mãnh liệt trong văn học Việt Nam, phổ biến trong các tầng lớp nhân dân. Dù gần 100 tuổi, cụ Trần Thị Tám ở xã Hồng Lộc (Hà Tĩnh) vẫn thuộc và say sưa luận giải Kiều.
Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Có một "phố cổ" giữa lòng xã nhỏ nhất Hà Tĩnh

Giữa một vùng quê ven sông La - nơi được biết đến là xã nhỏ nhất của tỉnh Hà Tĩnh lại tồn tại một góc phố mang dáng dấp cổ kính, phảng phất hồn xưa như một “phố cổ Hà Nội” thu nhỏ.
Ngắm diện mạo đôi bờ sông Trí

Ngắm diện mạo đôi bờ sông Trí

Dự án nâng cấp tuyến kè và đường hai bên bờ sông Trí hoàn thành đã mang lại diện mạo đô thị cho phường trung tâm phía Nam Hà Tĩnh.
Thú vị đi chợ cá Cồn Gò một sớm mai hồng

Thú vị đi chợ cá Cồn Gò một sớm mai hồng

Khi bình minh ló rạng, những con thuyền trở về đầy ắp tôm cá sau một chuyến ra khơi, niềm hân hoan hòa cùng tiếng sóng reo vui, dậy cả khu chợ cá Cồn Gò, xã Thiên Cầm (Hà Tĩnh).
Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Làng Phú Quý trù phú, xanh tươi

Về thôn Phú Quý, xã Đông Kinh, tỉnh Hà Tĩnh. Dạo bước trên những tuyến đường bê tông nhựa rộng rãi, không chỉ cảm nhận được sự bình yên, trù phú mà còn thấy rõ sức sống mới của miền quê trù phú, xanh tươi 
Địa danh hành chính và câu chuyện văn hóa

Địa danh hành chính và câu chuyện văn hóa

Mỗi tên đất, tên làng trên dải đất Việt Nam không chỉ là một danh từ định vị trên bản đồ, mà là một thực thể sống, mang trong mình trầm tích của thời gian, ký ức của bao thế hệ và hồn cốt của cả một vùng văn hóa. Với Hà Tĩnh, mảnh đất “địa linh nhân kiệt”, một thời là phên dậu của đất nước, câu chuyện về địa danh hành chính lại càng trở nên đặc biệt, bởi nó song hành cùng lịch sử đầy biến động.