(Baohatinh.vn) - Từ một phế tích bị “lãng quên” nhiều năm, Đền Cả - Dinh Đô Quan Hoàng Mười ở phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) sau khi được phục dựng đã trở thành điểm du lịch văn hóa hấp dẫn của du khách.
Đền Cả - Dinh Đô Quan Hoàng Mười ở TDP Hầu Đền, phường Trung Lương, TX Hồng Lĩnh còn có tên là Đền Mỏ Hạc hay Mỏ Hạc linh từ.
Theo tư liệu lịch sử thì đền được xây dựng thời nhà Lý. Đền có quy mô kiến trúc đồ sộ, được xây theo lối chữ “Nhất” gồm: Hậu cung (hay còn gọi là cung cấm), nhà thượng điện, trung điện và hạ điện.
Xưa kia, đây là ngôi đền lớn nhất của cả tổng nên được gọi là Đền Cả. Còn tên gọi Dinh Đô Quan Hoàng Mười là gọi theo nhân vật được thờ chính tại đền.
Đền được xây dựng trên vùng đất đắc địa, thuộc vùng đất nơi giao nhau giữa ba con sông (sông Lam, sông La và sông Minh). Vị trí đền được cả 3 dòng sông bồi đắp tạo nên thế đất như hình mỏ hạc. Chính vì vậy, thường được Nhân dân gọi là đền Mỏ Hạc hay Mỏ Hạc linh từ, nghĩa là ngôi đền trên vùng đất linh thiêng.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, đền bị xuống cấp nghiêm trọng, trở thành phế tích. Năm 2014, được sự cho phép của Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hà Tĩnh, chỉ sau một thời gian ngắn, bằng sự đóng góp công sức của các doanh nghiệp, doanh nhân, các nhà hảo tâm và nhất là bà con nhân dân trên địa bàn nên các hạng mục cơ bản của Đền Cả đã dần được khôi phục.
Cũng như những ngôi đền khác, Đền Cả được Nhân dân phối thờ chung nhiều vị thần. Trong đó có cả thiên thần, nhân thần và nhiên thần. Cụ thể: Ngoài vị thần được thờ chính là ông Hoàng Mười thì đền còn thờ thần Tam Lang, hay bà Lê Thị Ngọc Dung, con gái nuôi của Vua Lê Lợi. Trong ảnh: Điện thờ Quan Hoàng Mười.
...và các vị thần linh
Để tôn vinh những giá trị lịch sử, truyền thống cũng như đáp ứng nguyện vọng của nhân dân phường Trung Lương và thị xã Hồng Lĩnh, ngày 28/8/2017, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có Quyết định số 2500/QĐ-UBND về việc công nhận di tích Đền Cả là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh. Hằng năm, chính quyền địa phương và Nhân dân thường tổ chức lễ hội Đền Cả - Dinh Đô Quan Hoàng Mười trong cả tháng 10 âm lịch, chính lễ vào ngày trùng thập (10/10 âm lịch).
Lễ cung rước đệ thập Hoàng Tử Vương Quan do Nhân dân các phường, xã trên địa bàn thị xã Hồng Lĩnh thực hiện.
Năm nay, lễ hội Đền Cả - Dinh Đô Quan Hoàng Mười diễn ra từ ngày 20/11 đến 22/11, tức ngày 8 đến 10/10 âm lịch tại di tích Đền Cả - Dinh Đô Quan Hoàng Mười với các hoạt động như: Liên hoan tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ toàn tỉnh mở rộng; hội thi gói và nấu bánh chưng dâng Thánh; trưng bày gian hàng các sản phẩm OCOP và các sản phẩm tiêu biểu khác của TX Hồng Lĩnh; lễ rước nước (cấp thủy); lễ cung nghinh Đức Hoàng Mười vân du (lễ rước bộ); nghi lễ Nhà nước; lễ tế dân gian và hội nghị quảng bá, kết nối tour, tuyến du lịch.
Không ít lần trắng tay sau những cuộc tiên phong chuyển đổi cây trồng, vật nuôi nhưng bằng ý chí, quyết tâm của người lính cụ Hồ, ông Hoàng Ngọc Trà (xã Cổ Đạm, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã vượt khó vươn lên phát triển kinh tế trên mảnh đất quê hương.
Mắc bệnh teo cơ bẩm sinh không thể đi lại nhưng chị Lê Thị Mận (phường Văn Yên, TP Hà Tĩnh) vẫn không đầu hàng số phận, ngày ngày đi bán hàng rong nuôi con khôn lớn.
Dẫu đời sống vẫn còn nhiều khó khăn nhưng hưởng ứng phong trào xây dựng NTM, bà con Giáo xứ Lộc Thủy ở xã Thạch Long (Thạch Hà, Hà Tĩnh) đã đoàn kết, đồng lòng hiến đất mở đường giao thông nông thôn.
Bức tranh vẽ bãi biển Thiên Cầm (huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) của chàng họa sỹ Nguyễn Việt Mỹ (Đà Nẵng) được mua với giá hơn 10 triệu đồng nhằm gây quỹ ủng hộ bà con vùng lũ miền Bắc.
Cảnh quan xanh mát, hạ tầng đồng bộ, đời sống của người dân không ngừng được nâng cao… là những “quả ngọt” mà xã Ân Phú (Vũ Quang, Hà Tĩnh) đã gặt hái được trên hành trình bền bỉ xây dựng nông thôn mới.
“Tố Tâm” - một trong những tiểu thuyết quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam, tác phẩm đã đưa nhà văn quê Hà Tĩnh trở thành một trong những người mở đầu cho dòng tiểu thuyết lãng mạn hiện đại của văn học nước nhà.
Bà Nguyễn Thị Hồng Lan trú tại phường Bắc Hồng (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã đi đầu hiến đất và tài sản trị giá hàng trăm triệu đồng để mở rộng tuyến đường giao thông.
Ông Võ Thanh Bang là người giáo dân luôn tích cực đi đầu trong phong trào hiến đất mở đường để xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu ở thôn 4, xã Sơn Giang (Hương Sơn, Hà Tĩnh).
Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh ở Phù Lưu Thượng nay là xã Hồng Lộc (Lộc Hà, Hà Tĩnh) đã gửi vào tâm thức thế hệ trẻ niềm tự hào, biết ơn để nỗ lực hơn trong cống hiến xây dựng quê hương.
Hình ảnh cây đa, giếng nước, sân đình là biểu tượng làng quê Việt Nam, tuy nhiên, qua thời gian, không ít giếng làng đã trở thành phế tích. Tại Lộc Hà (Hà Tĩnh), người dân bằng nhiều cách làm đã trùng tu, phục dựng giếng làng nhằm lưu giữ những giá trị văn hóa.
Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, cùng với phát triển kinh tế, anh Nguyễn Ngọc Quyết (Hương Khê, Hà Tĩnh) tiếp tục tham gia lực lượng dự bị động viên, là tấm gương tiêu biểu ở đơn vị, địa phương.
Kế thừa, phát huy truyền thống hiếu học của thế hệ cha ông, những người trẻ Hà Tĩnh ngày nay đang nỗ lực học tập, rèn luyện để hoàn thiện tri thức, trở thành những công dân hội nhập.
Đền Thành Hoàng làng Đông (thị trấn Tiên Điền, Nghi Xuân) được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh Hà Tĩnh tạo động lực để địa phương tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
Từng vinh dự được lái xe phục vụ Bác Hồ nhân dịp Việt Nam tổ chức lễ duyệt binh diễn ra trên quảng trường Ba Đình vào năm 1955, ông Trương Quang Hảo (90 tuổi, ở phường Hà Huy Tập, TP Hà Tĩnh) đã cảm nhận được sự giản dị, gần gũi, tình cảm ấm áp của Người.
Cách mà người trẻ Hà Tĩnh hướng đến cộng đồng, thể hiện tình yêu quê hương đất nước có thể khác hơn so với thế hệ cha anh nhưng sự tha thiết, nồng nàn thì trước sau vẫn vậy.
Những ngày này, trong phấp phới cờ đỏ sao vàng tung bay trên những vùng quê nông thôn mới khang trang ở các huyện Can Lộc, Lộc Hà (Hà Tĩnh), dường như vẫn còn nghe âm vang tiếng trống Xô viết giục giã thuở nào…
Với đông đảo đô vật từ nhiều lứa tuổi, trong và ngoài xã tham gia, hội vật truyền thống ở Thuần Thiện (Can Lộc, Hà Tĩnh) đã trở thành nét văn hóa độc đáo của người dân nơi đây nhằm chào mừng Quốc khánh 2/9.
UBND xã Thạch Khê (Thạch Hà, Hà Tĩnh) và dòng họ Nguyễn vừa trang trọng tổ chức lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh Đền thờ Nguyễn Tôn Tây.
“Nợ ân tình” là món nợ của một trái tim nhân hậu, đầy yêu thương với cuộc đời, con người. Đọc cuốn hồi ký, chúng ta càng hiểu hơn trái tim mang nặng ân tình của một người cựu binh, càng yêu thêm những người lính, yêu thêm đất nước Việt Nam một thời đạn lửa, gian lao khó nhọc nhưng anh hùng, vinh quang.
Đằng sau hình ảnh văn minh, sạch đẹp của tổ dân phố Hưng Nhân, phường Hưng Trí (TX Kỳ Anh, Hà Tĩnh) là sự tận tâm với công việc của Bí thư Chi bộ Đậu Thị Quỳnh Nga.
Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác là một Đại danh y - nhà văn lớn - nhà văn hóa xuất sắc của dân tộc và Hà Tĩnh. Tuy sống trong xã hội phong kiến nhưng Đại danh y luôn đề cao bình đẳng giới.
Sinh ra không có bố, mẹ mắc bệnh thần kinh, 12 tuổi Nguyễn Thị Hồng Ánh (SN 2006, trú thôn Thanh Bình, xã Đức Lĩnh, huyện Vũ Quang) được đưa vào Làng Trẻ em mồ côi Hà Tĩnh. Không đầu hàng trước số phận, em đã vươn lên trong học tập để bước vào giảng đường đại học với số điểm 28,25.
Với vai trò là Bí thư Chi bộ thôn Lộc Hồ, xã Nam Điền (Thạch Hà, Hà Tĩnh), bà Hoàng Thị Luyến đã khéo léo huy động sức người, sức của để xây dựng quê hương giàu đẹp.
Đại úy Vũ Văn Nam (Công an TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã xếp 45 giấy chứng nhận hiến máu của mình để tạo thành lá cờ Tổ quốc nhằm thể hiện tình yêu nước và lan tỏa hiến máu cứu người.
Với niềm yêu thích đặc biệt về hoa sen, chị Nguyễn Thị Trang - Bí thư Đoàn xã Thạch Hưng (thành phố Hà Tĩnh) đã sáng tạo nhiều video hay, độc đáo về loài hoa này.
Phát huy các giá trị truyền thống lịch sử văn hóa, cách mạng, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) không ngừng nỗ lực vươn lên, đạt nhiều thành tựu trong xây dựng quê hương, đất nước.
Từ những điệu ví, câu hò của ông cha xưa, ngày nay, dân ca ví, giặm được tiếp biến trong nhiều loại hình nghệ thuật, tạo sức sống bền lâu trong đời sống của người dân Hà Tĩnh cũng như cả nước.
Cùng với cả nước, suốt những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh đã phát huy tốt tinh thần, hào khí Cách mạng tháng Tám năm 1945 để xây dựng quê hương ngày càng phát triển, vững mạnh.
Tháng Tám về gọi dậy cả miền ký ức hào hùng của lịch sử, đặc biệt là không khí của cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền năm 1945 trong lòng mỗi người dân Hà Tĩnh nói riêng và người Việt Nam nói chung.
