Chứng nhân của lịch sử

(Baohatinh.vn) - “Khi tôi lớn lên đất nước đã có rồi” và những mùa thu cách mạng, những câu chuyện chiến đấu bảo vệ non sông cứ dần hiện lên qua lời bà kể, đặc biệt là qua những di tích lịch sử.

Tháng Chín, khi nghĩ về độc lập, không ai không nghe dậy lên trong lòng niềm biết ơn sâu sắc. Những giai điệu Tổ quốc được cất lên mỗi ngày càng thôi thúc con người tìm hiểu lịch sử, thôi thúc bước chân người về với các khu di tích (KDT) - những chứng nhân của lịch sử. Không chỉ lưu giữ hiện vật, tài liệu hay từng vết tích gạch ngói, di tích lịch sử còn là nơi chứng kiến từng bước trưởng thành của cách mạng Việt Nam.

33.jpg
Tháng Chín, khi nghĩ về độc lập, không ai không nghe dậy lên trong lòng niềm biết ơn sâu sắc.

Trong ký ức thơ ấu của tôi luôn rì rầm lời kể của bà. Mỗi độ tháng Tám về, chuyện thời Xô-viết, thời Cách mạng Tháng Tám lại được bà kể lại thật sinh động dưới lũy tre xanh, bên ấm nước chè, dưới mái đình, bên con ngõ xanh thẫm chè mạn hảo. Và những ngày này, khi khắp dải non sông vang lên giai điệu tự hào, tôi lại nhớ bà tôi, nhớ những rì rầm chuyện kể năm xưa.

Đình Tứ Mỹ, huyện đường Hương Sơn, đình Đỉnh Lự, bến đò Thượng Trụ và nhiều địa chỉ đỏ ở Can Lộc, Thạch Hà, Kỳ Anh…; những câu chuyện tiền khởi nghĩa, những con người cách mạng kiên trung… đã đi vào tiềm thức của tôi qua câu chuyện kể của bà. Sau này, mỗi lần tôi đến các di tích, tìm hiểu các hiện vật lịch sử, những câu chuyện của bà tôi cứ được nối dài thêm mãi.

d1578bcc5fcbd4958dda.jpg
Trong ký ức thơ ấu của tôi luôn rì rầm lời kể của bà về những câu chuyện lịch sử của quê hương đất nước. Tranh minh hoạ

Lần đầu tiên đến KDT Tổng Bí thư Trần Phú (nay thuộc xã Đức Thọ), tôi mới cảm nhận hết được niềm ngưỡng mộ, tự hào của bà tôi. Làng Tùng Ảnh - quê hương cố Tổng Bí thư vốn nổi tiếng trong sử vàng đất nước với truyền thống hiếu học, cách mạng, nơi đây đã đóng góp nhiều hiền tài ở nhiều lĩnh vực cho đất nước trong các giai đoạn khác nhau, nơi lưu giữ nghĩa khí của nhà yêu nước Phan Đình Phùng với phong trào khởi nghĩa Cần Vương chống Pháp.

bqbht_br_7.jpg
Khu lưu niệm Trần Phú nằm trên đồi Quần Hội, hướng mặt ra bến Tam Soa - là chứng nhân của lịch sử. Ảnh Đình Nhất

Ngày nay, trên đồi Quần Hội, Khu lưu niệm Trần Phú trở thành một chứng nhân của lịch sử. Ở đó, mỗi tiếng thông reo, một làn nước chảy, mỗi tiếng chim ca đều như đang thầm kể chuyện về người con xuất chúng Trần Phú.

Sinh ra trong gia đình nho học giàu truyền thống yêu nước, đồng chí Trần Phú sớm giác ngộ con đường cách mạng, tham gia sáng lập tổ chức yêu nước, trở thành chiến sĩ cộng sản kiên trung. Tháng 7/1930, đồng chí được bổ sung vào BCH Trung ương lâm thời, soạn thảo Luận cương Chính trị. Tháng 10/1930, đồng chí được bầu làm Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng. Bị thực dân Pháp bắt và tra tấn dã man, đồng chí hy sinh ngày 6/9/1931 tại Nhà thương Chợ Quán, Sài Gòn.

44.png
Chân dung cố Tổng Bí thư Trần Phú. Ảnh tư liệu

Năm 1999, Đảng và Nhà nước đã tổ chức di dời hài cốt Tổng Bí thư Trần Phú về an táng tại quê hương Tùng Ảnh. KDT Trần Phú qua nhiều lần trùng tu tôn tạo, có 3 phần chính: khu mộ, nhà thờ và nhà trưng bày, tạo nên một quần thể hài hòa, vừa trang nghiêm vừa giàu giá trị lịch sử và văn hóa. Giữa ngàn thông xanh, lời hiệu triệu “Hãy giữ vững chí khí chiến đấu”, những hiện vật gắn bó với cuộc đời, sự nghiệp của Tổng Bí thư Trần Phú đều trở thành biểu tượng trường tồn của tinh thần cách mạng bất khuất.

bqbht_br_6.jpg
Những tư liệu được lưu giữ tại khu lưu niệm Trần Phú vẫn ngày ngày kể cho các thế hệ trẻ câu chuyện về con đường cách mạng của Cố Tổng Bí thư Trần Phú.

Du khách Phạm Thủy Hiệp (80 tuổi ở Hà Nội) chia sẻ: “Làng tôi ở cuối dòng Ngàn Phố, cách một ngã ba sông là đến làng Tùng Ảnh. Thuở nhỏ, tôi đã ngưỡng mộ đồng chí Trần Phú và trở thành một giảng viên chuyên ngành chính trị cũng chính là từ “ngọn lửa” cách mạng đó.

Sau này, mỗi dịp về quê, tôi đều ghé thăm KDT Tổng Bí thư Trần Phú như cách để thu thập thêm tư liệu và cảm xúc cho những bài giảng của mình. Năm nay tôi về, nghe tin, dự án xây dựng nhà lưu niệm, nhà tưởng niệm tại di tích đã được Chính phủ giao kinh phí đầu tư, tôi rất mừng. Cùng với sự đổi thay về diện mạo, vai trò “kể chuyện” của di tích sẽ ngày càng rõ nét. Đây thực sự là một địa chỉ đỏ có sức sống bền chặt trong đời sống tinh thần hôm nay”.

Một trong những địa chỉ đỏ - chứng nhân lịch sử sống động được nhiều người tìm đến trong những ngày mùa thu độc lập là KDT Tổng Bí thư Hà Huy Tập ở xã Cẩm Hưng. KDT như một cuốn sách sống, mở ra trước mắt du khách bức tranh toàn cảnh về cuộc đời một con người luôn dấn thân, kiên trung trong từng bước đi cách mạng.

bqbht_br_4.jpg
Trong những ngày mùa thu lịch sử, du khách bốn phương lại tìm về Khu di tích Hà Huy Tập để tìm hiểu và tưởng nhớ nhà cách mạng lỗi lạc của miền đất Cẩm Hưng.

Sinh ra trong một gia đình nho học yêu nước, đồng chí Hà Huy Tập lớn lên trong không gian giản dị nhưng đầy khí phách. Ngôi nhà tranh là di tích nguyên gốc của gia đình cố Tổng Bí thư Hà Huy Tập. Đây là nơi đồng chí Hà Huy Tập đã cất tiếng khóc chào đời, cũng tại ngôi nhà này, mỗi khi về nghỉ hè hay trong những năm tháng bị quản thúc tại quê nhà, đồng chí đã mở các lớp dạy học để tuyên truyền đường lối, chính sách của cách mạng, kêu gọi Nhân dân đứng lên chống ách áp bức trong những năm 1925-1927.

66.jpg
Đồng chí Hà Huy Tập sinh ngày 24/4/1906, trong một gia đình nhà nho nghèo yêu nước tại làng Kim Nặc, tổng Thổ Ngọa, nay thuộc xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh tư liệu

Đến với KDT, du khách còn được hiểu rõ hơn những chặng đường đấu tranh cách mạng của Tổng Bí thư Hà Huy Tập qua các bức ảnh cũng như qua hiện vật để lại. Phòng trưng bày với hơn 80 bức ảnh cùng hàng trăm hiện vật tái hiện hành trình 16 năm hoạt động cách mạng và 2 năm làm Tổng Bí thư đầy vẻ vang của đồng chí Hà Huy Tập.

bqbht_br_3.jpg
Những bức ảnh, tư liệu, hiện vật ở Khu di tích Hà Huy Tập trở thành chiếc cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những trang sử hào hùng và thế hệ hôm nay.

Những hiện vật như: cặp sách, đĩa men, một số đồ dùng cá nhân, các bài báo, các bài lý luận chính trị cách mạng, bức thư viết cho người em rể Nguyễn Đình Cương trước lúc bị địch xử bắn, khiến người đến thăm không khỏi xúc động trước sự kiên trì, lòng tận hiến và khí phách của người cộng sản ấy.

Anh Ngô Đức An - Phó Trưởng ban phụ trách Ban Quản lý KDT Tổng Bí thư Hà Huy Tập - cho biết: “Năm 2022, Ban Quản lý đã triển khai tôn tạo một số hạng mục với tổng kinh phí gần 1 tỷ đồng từ nguồn ngân sách chi thường xuyên của đơn vị.

Hiện nay, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án xây dựng, tôn tạo KDT Tổng Bí thư Hà Huy Tập và được ngân sách Nhà nước cấp vốn 100% (cùng với dự án trùng tu, tôn tạo Khu lưu niệm Tổng Bí thư Trần Phú với tổng số tiền là 53 tỷ đồng). Chúng tôi tin tưởng rằng, khi hoàn thành, KDT sẽ đáp ứng nhu cầu tham quan, học tập, nghiên cứu cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân cả nước cũng như du khách quốc tế”.

Bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc, mùa thu cách mạng trên mảnh đất Hà Tĩnh lại thật rạo rực trong lòng người. Và những di tích lịch sử trở thành chiếc cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa những trang sử hào hùng và thế hệ hôm nay. Để các thế hệ trẻ không bao giờ quên nguồn cội và luôn giữ vững chí khí, sống có trách nhiệm với lịch sử và tương lai.

Chủ đề CÁCH MẠNG THÁNG 8 VÀ QUỐC KHÁNH 2/9

Đọc thêm

[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

[QUIZ] Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là ai?

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy lâm thời đầu tiên của Hà Tĩnh là người cộng sản kiên trung, có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp đấu tranh cách mạng. Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí là tấm gương sáng ngời, để lại nhiều bài học quý báu cho đội ngũ cán bộ, đảng viên hôm nay và các thế hệ mai sau.
Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

Di sản văn hóa Hà Tĩnh - 80 năm hành trình tỏa sáng

80 năm qua, kể từ khi đất nước giành độc lập, văn hóa luôn là mạch nguồn nuôi dưỡng tinh thần, bản sắc và sức mạnh đoàn kết của người Hà Tĩnh. Đặc biệt, từ sau công cuộc đổi mới, ngành Văn hóa Hà Tĩnh đã có bước tiến dài trong nỗ lực bảo tồn và làm tỏa sáng di sản cha ông.
Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Người đàn ông khuyết bàn tay có biệt tài vẽ, đắp tranh nổi

Anh Nguyễn Văn Mạnh (SN 1985, ở phường Thành Sen, tỉnh Hà Tĩnh) khuyết một bàn tay nhưng lại có biệt tài vẽ và đắp tranh nổi. Dù mất đi đôi bàn tay nhưng việc được sống với niềm đam mê, thỏa sức tạo nên những bức tranh tường sống động, anh Mạnh cảm thấy cuộc đời mình vẫn vẹn nguyên ý nghĩa.
Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Giữ lửa hạnh phúc từ giá trị văn hóa truyền thống

Từ điểm tựa là các giá trị truyền thống, gia đình ông Kiều Minh Khánh và bà Nguyễn Thị Dung ở phường Bắc Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã viết nên câu chuyện đẹp về một mái ấm gần nửa thế kỷ đong đầy yêu thương, lan tỏa giá trị sống tích cực trong cộng đồng.
Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Cựu lính Trường Sa hồi sinh vùng "đất chết"

Từ vùng “đất chết” oằn mình trong lửa đạn chiến tranh, cựu binh Trường Sa Nguyễn Hải Đường ở thôn Hồng Sơn (xã Trường Lưu, Hà Tĩnh) đã hồi sinh, trở thành mô hình kinh tế trù phú, cho thu nhập 2 tỷ đồng/năm.
Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Tiếng thì thầm dưới chân cầu Nhe

Cầu Nhe (Hà Tĩnh), kể từ 15/4/1968, không đơn thuần chỉ là một địa danh mà đã trở thành một vùng đất thiêng. Tháng Bảy, dưới chân cầu, sông vẫn thì thầm câu chuyện bi hùng một thuở cha ông...
Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Những chuyện chưa kể về Ngã ba Đồng Lộc

Trong vô vàn câu chuyện về Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại đã trở nên quen thuộc, ít ai biết rằng, những con ngõ, ngôi nhà ở thôn Mai Long (xã Xuân Lộc, Hà Tĩnh) là nơi từng lưu dấu bước chân, tiếng cười nói của 10 nữ liệt sỹ TNXP Tiểu đội 4, Đại đội 552 trước lúc họ đi vào bất tử.
Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Về làng có 3 di sản được UNESCO vinh danh

Làng Trường Lưu xưa - xã Trường Lưu nay tự hào với 3 di sản được UNESCO vinh danh. Không dừng lại ở một danh xưng hành chính ở Hà Tĩnh, Trường Lưu còn ẩn chứa trong đó nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, riêng có, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Thành Sen - "dấu son" trong lòng người Hà Tĩnh

Từ một câu chuyện trong sử sách, tên gọi Thành Sen (Hà Tĩnh) đã ra đời và theo suốt dặm dài lịch sử của vùng đất này. Tên gọi ấy đã ăn sâu vào ký ức, trở thành niềm tự hào của nhiều thế hệ.
 Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Niềm vui tháng Bảy của nhiều gia đình liệt sỹ

Tháng 7 này trở nên đặc biệt hơn với nhiều gia đình liệt sỹ ở Hà Tĩnh khi phần mộ người thân được đưa về yên nghỉ nơi đất mẹ, khi tấm bằng “Tổ quốc ghi công” được trao tặng trang nghiêm, trọng thể.
Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Sáng mãi tinh thần thanh niên xung phong

Những ngày tháng Bảy, đất nước lại lặng mình trong những ký ức thiêng liêng về những năm tháng khói lửa. Trong dòng chảy lịch sử ấy, lực lượng TNXP Hà Tĩnh để lại nhiều dấu ấn hào hùng, góp phần viết nên bản hùng ca bất tử bằng sức trẻ và lòng yêu nước cháy bỏng.