Chùa Chân Tiên tọa lạc trên núi Am Tiên (một trong 99 ngọn núi của dãy Hồng Lĩnh), nằm giữa rừng thông xanh mát, khung cảnh nên thơ, hùng vỹ.
Chùa được xây dựng vào thời nhà Trần (thế kỷ XIII). Mặc dù đã được xây dựng từ lâu và trải qua nhiều lần trùng tu nhưng ngôi chùa hiện vẫn giữ được sự thâm nghiêm, cổ kính với những nét kiến trúc đặc trưng của thời Trần.
Không chỉ là một di tích nổi tiếng của mảnh đất Lộc Hà, chùa Chân Tiên còn là di tích lịch sử cách mạng, là chứng tích lịch sử hào hùng của ông cha. Theo các tư liệu lịch sử, chùa Chân Tiên từng là căn cứ luyện tập của nghĩa quân trong phong trào Cần Vương và cũng là nơi tập trung của tầng lớp nho sĩ biểu tình chống thuế ở xứ Trung Kỳ.
Đặc biệt, chùa Chân Tiên còn là nơi thành lập Chi bộ Đảng Yên Điềm vào ngày 25/4/1930. Đây cũng là địa điểm họp bàn kế hoạch chống chiến tranh đế quốc (ngày 29/7/1930), ủng hộ cách mạng Tháng Mười Nga và tiến hành đợt đấu tranh mới của Huyện ủy Can Lộc (ngày 5/11/1930). Ngoài ra, đây còn là nơi ẩn náu, địa điểm in ấn, rải truyền đơn của các chiến sĩ cách mạng.
Nhà Tam bảo thờ Phật. Tòa thờ Phật có kiến trúc gồm 3 gian lợp ngói âm dương, 4 cột xây, tường bao 3 phía.
Chùa Chân Tiên hiện còn lưu giữ một số hiện vật thờ tự quý hiếm với niên đại hàng trăm năm.
Nhà thờ Mẫu nằm bên phải nhà chính điện, được trang trí hoa văn, họa tiết tinh xảo như hình rồng, hình mặt trăng, hoa lá...
Sự ra đời của chùa Chân Tiên gắn với những câu chuyện mang màu sắc huyền bí về truyền thuyết tiên giáng trần được dân gian truyền tụng từ xa xưa.
Hằng năm, vào ngày 3/3 âm lịch, hàng nghìn tăng ni, phật tử, du khách trở về chùa tham gia lễ hội chùa Chân Tiên. Đây là một hoạt động văn hóa tâm linh không thể thiếu trong đời sống tinh thần của những người con quê hương Thịnh Lộc nói riêng và Hà Tĩnh nói chung.
Khi tới với chùa Chân Tiên, nếu đi về 4 phía, du khách sẽ được thưởng ngoạn nhiều cảnh đẹp và chứng tích gắn với những huyền thoại, truyền thuyết như dấu chân tiên, bàn cờ tiên, nền Sơn Tinh…
Cạnh bên chùa Chân Tiên có một tảng đá đặc biệt. Tương truyền đây là dấu chân tiên để lại sau khi xuống trần gian du ngoạn.
Để tiện cho việc người dân, du khách tìm hiểu về chùa, Ban Quản lý chùa Chân Tiên đã tạo mã QR tra cứu thông tin.
Với những giá trị to lớn về mặt lịch sử, văn hóa, nghệ thuật, chùa Chân Tiên đã được Bộ Văn hóa - Thể thao công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia năm 1992.
Chùa Chân Tiên là một trong những ngôi chùa cổ đẹp và thiêng liêng, được người dân địa phương cũng như du khách trân trọng, gìn giữ. Ngôi chùa không chỉ lưu giữ các giá trị văn hóa, nghệ thuật mà còn là một “địa chỉ đỏ” để giáo dục các thế hệ trẻ biết thêm về cội nguồn lịch sử.
