Thăm ngôi đền cổ ở Hà Tĩnh từng nổi danh nước Nam

(Baohatinh.vn) - Sách "An Tĩnh cổ lục" của học giả người Pháp thuật lại, đền Chiêu Trưng tại xã Quang Vĩnh (Đức Thọ, Hà Tĩnh) là một trong những ngôi đền đẹp nhất nước An Nam xưa.

bqbht_br_a1.jpg
Theo các tư liệu lịch sử, cùng với đền Lê Khôi tại núi Long Ngâm (thuộc xã Đỉnh Bàn, TP Hà Tĩnh), đền Chiêu Trưng tại xã Quang Vĩnh (Đức Thọ) được xây dựng nhằm tưởng nhớ công lao to lớn của danh tướng Lê Khôi (? - 1446) sau khi ông qua đời vào giữa thế kỷ 15. Tuy nhiên, vào cuối thế kỷ 18, do tác động của dòng chảy gây lở đất ven bờ Nam sông Lam, ngôi đền bị nhấn chìm xuống dòng sông. Ảnh: Toàn cảnh đền Chiêu Trưng nhìn từ trên cao.
bqbht_br_a2.jpg
Năm 1817, đền Chiêu Trưng được người dân địa phương khôi phục lại tại thôn Vĩnh Phúc, xã Đức Vĩnh nay là Quang Vĩnh (Đức Thọ). Trong cuốn dư địa chí "An Tĩnh cổ lục" - nguyên văn tiếng Pháp là “Le vieux An Tinh” (Ghi chép lại những chuyện xưa ở vùng Nghệ An – Hà Tĩnh của học giả Hippolyte Le Breton, được Tập san “Đô thành hiếu cổ” xuất bản năm 1936 bằng tiếng Pháp, sau này NXB Văn hóa - Thông tin và Trung tâm Văn hóa ngôn ngữ Đông Tây ấn hành năm 2014) ghi rõ: "... theo lời của Nhân dân truyền lại thì đền này là một trong những ngôi đền đẹp nhất nước An Nam... Một vài điều mà tôi có thể kể lại về ngôi đền chính là nhờ cha Théodore Guignard đã quá cố cung cấp cho tôi. Ngài đã được ngắm đền Chiêu Trưng lúc Ngài đặt chân đến Nghệ An năm 1886". Ảnh: Cổng đền Chiêu Trưng được xây dựng lại năm 1817 vẫn còn giữ được gần như nguyên vẹn đến hôm nay.
bqbht_br_a3.jpg
Mặc dù được Nhân dân xây dựng lại vào năm 1817 nhưng trải qua thời gian, chiến tranh nhất là nằm ở vùng ngoài đê sông La nên hàng chục năm về trước đền Chiêu Trưng bị hư hỏng nặng nề, chỉ còn lại cổng tam quan gần nguyên vẹn, các tòa trung điện, hạ điện hư hại...
bqbht_br_a5.jpg
Năm 1986, chính quyền địa phương và người dân xã Đức Vĩnh nay là Quang Vĩnh (Đức Thọ) đã tiến hành bắt tay vào tôn tạo, xây dựng lại ngôi đền. Từ đó đến nay, với nguồn lực kêu gọi xã hội hóa, đền Chiêu Trưng không ngừng được tu bổ, tôn tạo. Hiện, khuôn viên đền có diện tích 3.700m2, công trình kiến trúc theo hình chữ Vương (王) với nhiều hạng mục như: cổng Tam quan, nhà Hạ điện thờ cộng đồng Tứ phủ, nhà Trung điện thờ Tam tòa Thánh mẫu, nhà Thượng điện thờ Đức thánh Chiêu Trưng Đại Vương Lê Khôi... Trong ảnh: Thượng điện, Trung điện và Hạ điện của ngôi đền nhìn từ trên cao.
bqbht_br_a4.jpg
bqbht_br_a6.jpg
Nhà hạ điện thờ Tứ phủ.
bqbht_br_a7.jpg
bqbht_br_a8.jpg
bqbht_br_a9.jpg
Nhà Trung điện thờ Tam tòa Thánh Mẫu. Nơi đây thường diễn ra các nghi lễ thực hành di sản Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt vào các dịp: lễ giỗ Chiêu Trưng Đại Vương Lê Khôi vào ngày 5/5 âm lịch, lễ Vu Lan hằng năm...
bqbht_br_a10.jpg
Nhà Thượng điện thờ Chiêu Trưng Đại Vương Lê Khôi.
bqbht_br_a11.jpg
Tại nhà Thượng điện của đền còn lưu giữ bức tượng, ngai vị của Lê Khôi, những gì còn sót lại sau trận lụt cuốn trôi đền vào thế kỷ 18. Điều này cũng được ghi trong cuốn "An Tĩnh cổ lục" của học giả Hippolyte Le Breton.
bqbht_br_a12.jpg
bqbht_br_a14.jpg
bqbht_br_a15.jpg
Ngoài các hạng mục chính, gần đây đền Ban Quản lý đền Chiêu Trưng còn vận động nguồn xã hội hóa xây dựng được thêm nhiều hạng mục như: cung Địa Tạng Bồ tát, cung Quán Thế Âm bồ tát, miếu cậu lầu cô, nhà soạn lễ, nhiều pho tượng quý...
bqbht_br_a13.jpg
Với nhiều giá trị lịch sử văn hóa, năm 2010, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã xếp hạng đền Chiêu Trưng là di tích cấp tỉnh.
bqbht_br_a16.jpg
Hằng năm vào các dịp lễ, tết đền Chiêu Trưng thu hút hàng nghìn du khách mọi miền về dâng hương tiền nhân, tham quan và tham gia vào các nghi lễ cầu an, cầu phúc...
Video: Vẻ đẹp đền Chiêu Trưng (xã Quang Vĩnh, Đức Thọ).

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Người gieo "hạt giống" đoàn kết

Ông Hồ Duy Lý - Bí thư Chi bộ thôn Song Hải, xã Thạch Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) luôn là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm, tận tụy vì dân, sống trọn nghĩa đạo - đời.
Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Cô gái trẻ Hà Tĩnh 22 tuổi, 21 lần hiến máu

Hơn 4 năm kể từ lần đầu tiên hiến máu, đến nay, ở độ tuổi 22, Hoàng Thị Hồng Thương (xã Đan Trường, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã có đến 21 lần tham gia hiến máu và hiến tiểu cầu.
Thuyết minh viên Đào Anh Tuân: Người “kết nối” lịch sử và hiện tại

Người “kết nối” lịch sử và hiện tại

Học Bác từ những điều bình dị, giản đơn để làm tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, hơn 20 năm nay, anh Đào Anh Tuân - Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng (Hà Tĩnh) trở thành người “kết nối” lịch sử nơi “tọa độ lửa” Ngã ba Đồng Lộc.
Ông bí thư bán cả gia tài giúp làng quê đổi mới

Ông bí thư bán cả gia tài giúp làng quê đổi mới

Nhận trọng trách Bí thư Chi bộ thôn Tân Vĩnh Cần, xã Cẩm Thành (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), ông Mai Văn Tường gương mẫu đi đầu, "thắp lửa" cho phong trào xây dựng nông thôn mới bằng quyết tâm cao, nghị lực lớn và cả những hy sinh để biến một làng quê khó khăn thành điểm sáng.
Biến hàng rào thành điểm nhấn xanh: Xu hướng mới tại TP Hà Tĩnh

Biến hàng rào thành điểm nhấn xanh: Xu hướng mới tại TP Hà Tĩnh

Những hàng rào bằng tường gạch khô cứng hay thép gai sắc nhọn được thay thế bằng cây xanh kết hợp với bồn hoa. Đây là cách mà một số cơ quan, đơn vị, nhà văn hóa hay nhà dân trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh làm mới hàng rào, xanh hóa không gian, tạo cảnh quan thoáng đãng, sạch đẹp.
Lửa nguồn thắp sáng khát vọng vươn mình

Lửa nguồn thắp sáng khát vọng vươn mình

Tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, lòng biết ơn tiền nhân... chính là mạch nguồn bền bỉ, kiến tạo và nuôi dưỡng sức mạnh dân tộc, đưa đất nước Việt Nam không ngừng đi tới.
Du lịch Hà Tĩnh bùng nổ dịp nghỉ lễ

Du lịch Hà Tĩnh bùng nổ dịp nghỉ lễ

Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 kéo dài 5 ngày vừa khép lại, lượng du khách đến tham quan, lưu trú trong dịp nghỉ lễ cho thấy tăng trưởng ấn tượng so với cùng kỳ năm ngoái.
"Ký ức Điện Biên Phủ sống mãi trong tôi"

"Ký ức Điện Biên Phủ sống mãi trong tôi"

Đã 71 năm trôi qua nhưng ký ức về những ngày cùng đồng đội chiến đấu anh dũng trên chiến trường Điện Biên Phủ vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí người cựu binh Nguyễn Xuân Vinh ở xã Xuân Hồng (Nghi Xuân, Hà Tĩnh).
Infographic: Lộ trình sáp nhập tỉnh thành, tinh giảm xã

Hà Tĩnh trong cảm nhận của con em xa quê

Lễ, tết là dịp nghỉ ngơi, du lịch với nhiều người, nhưng với người con Hà Tĩnh, đó còn là cơ hội trở về quê hương, gắn kết gia đình và cảm nhận những đổi thay nơi chôn nhau cắt rốn.
Hạnh phúc, tự hào và thương nhớ khôn nguôi

Hạnh phúc, tự hào và thương nhớ khôn nguôi

Sự kiện lịch sử giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước đã đi qua trọn vẹn nửa thế kỷ nhưng trong tâm cảm của hàng chục triệu người dân Việt Nam và những người con Hà Tĩnh, vẫn vẹn nguyên niềm hạnh phúc, tự hào và nỗi nhớ thương đồng đội, người thân không trở về.