(Baohatinh.vn) - Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót ở xã Cẩm Quan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là nơi tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc, một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót được xây dựng trên nền của ngôi nhà cũ nơi ông sinh ra và lớn lên ở thôn Vĩnh Phú (xã Cẩm Quan, Cẩm Xuyên). Công trình được khởi công tháng 2/2024 do Bộ TN&MT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Tỉnh đoàn Hà Tĩnh, UBND huyện Cẩm Xuyên kêu gọi, huy động các nguồn lực xã hội hóa với tổng số tiền khoảng 25 tỷ đồng. Nhà tưởng niệm được xây dựng rộng 58 m², kiến trúc 2 tầng, 8 mái, kết cấu gỗ truyền thống, bên trong có 3 gian thờ, gian chính thờ Anh hùng Phan Đình Giót, phía trên treo đại tự “Vì nước hy sinh”. Ngày 4/3/2025, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Quyết định số 474/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh Nhà tưởng niệm Phan Đình Giót. Qua đó, giúp địa phương làm tốt hơn công tác bảo tồn, tôn vinh và phát huy giá trị di sản. Đồng thời, khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử của công trình, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho đoàn viên, thanh thiếu nhi và người dân trên địa bàn Hà Tĩnh. Trong khuôn viên nhà tưởng niệm còn có nhà lưu niệm rộng 75 m². Bên trong lưu giữ tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp của Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót không chỉ là nơi để tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc mà còn là một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc. Đến đây, mỗi người đều có cơ hội được sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của dân tộc, cảm nhận rõ ràng tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí chiến đấu kiên cường và sự hy sinh cao cả của thế hệ cha anh.
Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót sinh năm 1922 tại thôn Vĩnh Yên (nay là Vĩnh Phú), xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên. Xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo, ông sớm tham gia cách mạng và gia nhập QĐND Việt Nam năm 1950. Trải qua nhiều chiến dịch lớn như: Trung Du, Hòa Bình, Tây Bắc, ông luôn thể hiện tinh thần chiến đấu dũng cảm, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Ngày 13/3/1954, trong trận đánh cứ điểm Him Lam mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ, Phan Đình Giót bị thương nhiều lần nhưng vẫn kiên cường chiến đấu. Khi thấy hỏa lực địch từ lô cốt số 3 gây tổn thất lớn cho quân ta, ông đã dũng cảm lao mình lấp lỗ châu mai, giúp đồng đội xông lên tiêu diệt cứ điểm.
Hành động "lấy thân mình lấp lỗ châu mai" của ông trở thành một biểu tượng bất tử về lòng dũng cảm, của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam; tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” mãi mãi ngời sáng, khơi dậy trong mỗi người niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm đối với quê hương, đất nước. Bà Phan Thị Nhữ (SN 1954) - cháu gái ruột của Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót bồi hồi chia sẻ: "Mỗi lần nhìn lên di ảnh bác, lòng tôi lại trào dâng niềm tự hào. Bác đã hiến dâng cả tuổi thanh xuân cho Tổ quốc, cho chúng cháu có được cuộc sống hòa bình ngày hôm nay. Tấm gương anh dũng của bác, đặc biệt là hành động lấy thân mình lấp lỗ châu mai mãi mãi là niềm tự hào, là bài học sâu sắc cho bao thế hệ mai sau". Bà Nhữ là người đang trực tiếp hương khói, trông nom tại nhà tưởng niệm. "Tôi ở đây, mỗi ngày quét dọn, chăm sóc từng bức ảnh, tư liệu của bác, cũng là để góp một phần nhỏ bé giữ gìn những ký ức thiêng liêng này. Mong rằng, những câu chuyện về bác sẽ còn mãi được kể, để thế hệ sau này luôn nhớ về những người đã làm nên lịch sử" - bà Nhữ xúc động.
Thông qua những hình ảnh và câu chuyện được trưng bày, Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót đã giúp các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về giá trị của độc lập, tự do, về những mất mát và hy sinh to lớn mà dân tộc ta đã trải qua để giành được hòa bình. Đây là nguồn tư liệu quý giá góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, bồi đắp lý tưởng sống cao đẹp, khơi dậy khát vọng cống hiến và xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh, phồn vinh.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót không chỉ là niềm tự hào của riêng xã Cẩm Quan mà còn là một địa chỉ đỏ có ý nghĩa giáo dục sâu sắc cho các thế hệ của cả nước. Địa phương luôn trăn trở với trách nhiệm gìn giữ hồn thiêng sông núi, phát huy giá trị lịch sử vô giá của nơi này. Đây chính là cầu nối để thế hệ trẻ hôm nay thấu hiểu sự hy sinh anh dũng của người con ưu tú.
Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Ông quê ở xã Sơn Tiến, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay. Ông được xem là một trong những kỹ sư quân giới đầu tiên của nước ta, đồng thời là một trong những thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo.
Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Ông Trần Văn Mạnh - Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá số 2 (Tiên Điền, Hà Tĩnh) là hạt nhân trong việc tuyên truyền chống khai thác IUU, cùng ngư dân bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ.
Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính (1715-2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh một bậc danh nhân kiệt xuất, đồng thời khơi dậy, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Với Hà Tĩnh, di sản Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều là một “mỏ vàng” văn hóa tinh thần. Thế nhưng, dù đã có nhiều nỗ lực, đến nay, tiềm năng ấy vẫn chưa thực sự chuyển hóa thành sản phẩm du lịch xứng tầm.
Giữa vùng đồi Thượng Đức (Hà Tĩnh), thầy giáo Lê Hoài Nam đã có hơn 20 năm bền bỉ hiến máu tình nguyện, nấu cơm trong mùa dịch, tham gia cứu trợ đồng bào vùng thiên tai - bão lũ.
Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.
Đã 5 năm trôi qua, nhưng mỗi khi nhắc đến, các thành viên đoàn làm phim “Đại thi hào Nguyễn Du” vẫn thấy ấm lòng bởi tình cảm nồng hậu của người dân Hà Tĩnh dành cho đoàn trong những ngày thực hiện bộ phim trên đất Hồng La.
Lễ kỷ niệm 260 năm năm sinh Đại thi hào Nguyễn Du (1765-2025) sẽ được tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức, tuy nhiên, bên cạnh sự chủ động của các ban, ngành chủ lực, hoạt động truyền thông của các đơn vị, địa phương vẫn khá trầm lắng.
Lễ kỷ niệm là dịp để tưởng nhớ công lao, sự nghiệp của Hoàng giáp Vũ Diệm, lan tỏa tinh thần hiếu học, yêu nước và khí phách mà danh nhân khoa bảng quê hương Hà Tĩnh đã để lại cho đời sau.
Ít ai biết rằng, câu thành ngữ nổi tiếng một thời ở kinh đô Thăng Long “Bút Cấm Chỉ, sĩ Thiên Lộc” nói về vùng đất hiếu học ở Hà Tĩnh là xuất phát từ người học trò có tên Vũ Diệm, quê ở làng Thổ Vượng, sau này thi đỗ Hoàng giáp, giúp nước, giúp dân.
Lễ kỷ niệm là dịp để tôn vinh, khơi dậy và lan tỏa những giá trị di sản của danh nhân Hoàng giáp Vũ Diệm (1705 -2025) – người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Cùng với công tác bảo tồn, BQL Khu di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền, Hà Tĩnh) đã nỗ lực sưu tầm nhiều tư liệu, hiện vật, khảo cứu và xuất bản nhiều ấn phẩm liên quan về Đại thi hào Nguyễn Du, dòng họ Nguyễn Tiên Điền, Truyện Kiều..., qua đó, làm dày thêm và lan tỏa di sản Nguyễn Du.
Không danh lợi, không ồn ào, chỉ lặng lẽ cứu người, giúp đời bằng cả tấm lòng - đó là cách anh Đậu Văn Mân (Đội trưởng đội cứu hộ, cứu nạn 0 đồng SOS Mân Côi Hà Tĩnh) đang sống và hành động suốt những năm qua.
Không chỉ giữ gìn sự đảm đang truyền thống, phụ nữ Hà Tĩnh còn mạnh mẽ vươn lên trong kỷ nguyên số, làm chủ công nghệ, bước vào “thương trường 4.0”, đưa sản phẩm quê hương vươn xa và khẳng định vị thế riêng đầy tự hào.
Những ngôi nhà được dựng lại sau bão, những mô hình sinh kế được trao cho người dân đã tạo nên dòng chảy yêu thương lan tỏa, thể hiện trách nhiệm, tinh thần đoàn kết trong mục tiêu phát triển bền vững ở Hà Tĩnh, không để ai bị bỏ lại phía sau.