(Baohatinh.vn) - Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót ở xã Cẩm Quan (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) là nơi tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc, một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót được xây dựng trên nền của ngôi nhà cũ nơi ông sinh ra và lớn lên ở thôn Vĩnh Phú (xã Cẩm Quan, Cẩm Xuyên). Công trình được khởi công tháng 2/2024 do Bộ TN&MT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Tỉnh đoàn Hà Tĩnh, UBND huyện Cẩm Xuyên kêu gọi, huy động các nguồn lực xã hội hóa với tổng số tiền khoảng 25 tỷ đồng. Nhà tưởng niệm được xây dựng rộng 58 m², kiến trúc 2 tầng, 8 mái, kết cấu gỗ truyền thống, bên trong có 3 gian thờ, gian chính thờ Anh hùng Phan Đình Giót, phía trên treo đại tự “Vì nước hy sinh”. Ngày 4/3/2025, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Quyết định số 474/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh Nhà tưởng niệm Phan Đình Giót. Qua đó, giúp địa phương làm tốt hơn công tác bảo tồn, tôn vinh và phát huy giá trị di sản. Đồng thời, khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử của công trình, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho đoàn viên, thanh thiếu nhi và người dân trên địa bàn Hà Tĩnh. Trong khuôn viên nhà tưởng niệm còn có nhà lưu niệm rộng 75 m². Bên trong lưu giữ tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp của Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót không chỉ là nơi để tưởng nhớ người con ưu tú của dân tộc mà còn là một địa chỉ đỏ mang đậm giá trị giáo dục sâu sắc. Đến đây, mỗi người đều có cơ hội được sống lại những khoảnh khắc lịch sử hào hùng của dân tộc, cảm nhận rõ ràng tinh thần yêu nước nồng nàn, ý chí chiến đấu kiên cường và sự hy sinh cao cả của thế hệ cha anh.
Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót sinh năm 1922 tại thôn Vĩnh Yên (nay là Vĩnh Phú), xã Cẩm Quan, huyện Cẩm Xuyên. Xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo, ông sớm tham gia cách mạng và gia nhập QĐND Việt Nam năm 1950. Trải qua nhiều chiến dịch lớn như: Trung Du, Hòa Bình, Tây Bắc, ông luôn thể hiện tinh thần chiến đấu dũng cảm, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Ngày 13/3/1954, trong trận đánh cứ điểm Him Lam mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ, Phan Đình Giót bị thương nhiều lần nhưng vẫn kiên cường chiến đấu. Khi thấy hỏa lực địch từ lô cốt số 3 gây tổn thất lớn cho quân ta, ông đã dũng cảm lao mình lấp lỗ châu mai, giúp đồng đội xông lên tiêu diệt cứ điểm.
Hành động "lấy thân mình lấp lỗ châu mai" của ông trở thành một biểu tượng bất tử về lòng dũng cảm, của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam; tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” mãi mãi ngời sáng, khơi dậy trong mỗi người niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm đối với quê hương, đất nước. Bà Phan Thị Nhữ (SN 1954) - cháu gái ruột của Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót bồi hồi chia sẻ: "Mỗi lần nhìn lên di ảnh bác, lòng tôi lại trào dâng niềm tự hào. Bác đã hiến dâng cả tuổi thanh xuân cho Tổ quốc, cho chúng cháu có được cuộc sống hòa bình ngày hôm nay. Tấm gương anh dũng của bác, đặc biệt là hành động lấy thân mình lấp lỗ châu mai mãi mãi là niềm tự hào, là bài học sâu sắc cho bao thế hệ mai sau". Bà Nhữ là người đang trực tiếp hương khói, trông nom tại nhà tưởng niệm. "Tôi ở đây, mỗi ngày quét dọn, chăm sóc từng bức ảnh, tư liệu của bác, cũng là để góp một phần nhỏ bé giữ gìn những ký ức thiêng liêng này. Mong rằng, những câu chuyện về bác sẽ còn mãi được kể, để thế hệ sau này luôn nhớ về những người đã làm nên lịch sử" - bà Nhữ xúc động.
Thông qua những hình ảnh và câu chuyện được trưng bày, Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót đã giúp các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về giá trị của độc lập, tự do, về những mất mát và hy sinh to lớn mà dân tộc ta đã trải qua để giành được hòa bình. Đây là nguồn tư liệu quý giá góp phần giáo dục truyền thống cách mạng, bồi đắp lý tưởng sống cao đẹp, khơi dậy khát vọng cống hiến và xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh, phồn vinh.
Nhà tưởng niệm Anh hùng liệt sỹ Phan Đình Giót không chỉ là niềm tự hào của riêng xã Cẩm Quan mà còn là một địa chỉ đỏ có ý nghĩa giáo dục sâu sắc cho các thế hệ của cả nước. Địa phương luôn trăn trở với trách nhiệm gìn giữ hồn thiêng sông núi, phát huy giá trị lịch sử vô giá của nơi này. Đây chính là cầu nối để thế hệ trẻ hôm nay thấu hiểu sự hy sinh anh dũng của người con ưu tú.
Đã 71 năm trôi qua nhưng ký ức về những ngày cùng đồng đội chiến đấu anh dũng trên chiến trường Điện Biên Phủ vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí người cựu binh Nguyễn Xuân Vinh ở xã Xuân Hồng (Nghi Xuân, Hà Tĩnh).
Lễ, tết là dịp nghỉ ngơi, du lịch với nhiều người, nhưng với người con Hà Tĩnh, đó còn là cơ hội trở về quê hương, gắn kết gia đình và cảm nhận những đổi thay nơi chôn nhau cắt rốn.
Sự kiện lịch sử giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước đã đi qua trọn vẹn nửa thế kỷ nhưng trong tâm cảm của hàng chục triệu người dân Việt Nam và những người con Hà Tĩnh, vẫn vẹn nguyên niềm hạnh phúc, tự hào và nỗi nhớ thương đồng đội, người thân không trở về.
Trong những ngày cả nước đang hướng về kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, nhiều cựu chiến binh Hà Tĩnh lại bồi hồi nhớ đến giờ phút hào hùng, cùng đoàn quân chiến thắng có mặt tại Dinh Độc Lập ngày 30/4/1975.
Nhà báo Đậu Ngọc Đản, quê ở Nghi Xuân (Hà Tĩnh) là 1 trong 2 phóng viên miền Bắc đầu tiên có mặt tại Dinh Độc Lập lúc 11 giờ 30 phút, ngày 30/4/1975 để kịp thời ghi lại khoảnh khắc lịch sử của dân tộc.
Từng là những trọng điểm đánh phá ác liệt của đế quốc Mỹ, phải chịu biết bao bom đạn của kẻ thù, song giờ đây, những miền quê của Hà Tĩnh đang “rũ bùn đứng dậy sáng lòa”.
Trong kháng chiến chống Mỹ, Hà Tĩnh là điểm trọng yếu trên tuyến chi viện miền Nam, hứng chịu hàng vạn tấn bom đạn. Ngày nay, chiến tranh đã lùi xa, những con đường huyền thoại năm xưa vẫn tràn đầy sức sống, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của tỉnh nhà.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, những tọa độ lửa như núi Nài, Ngã ba Đồng Lộc, Làng K130… của Hà Tĩnh đã cùng quân dân cả nước làm nên đại thắng mùa xuân 1975.
Từng trang nhật ký, từng lá thư hoen màu theo thời gian như những mảnh ghép thiêng liêng, tái hiện cuộc đời và lý tưởng cao đẹp của những con người đã ngã xuống vì đất nước.
Với lịch sử 1020 năm phát triển, các thế hệ người dân Thạch Hà (Hà Tĩnh) đã chinh phục thiên nhiên, chung lưng đấu cật, gắn bó đoàn kết, xây dựng mảnh đất này ngày càng phát triển, trở thành vùng quê giàu bản sắc văn hóa, có nhiều người đỗ đạt khoa bảng.
Trong kháng chiến chống Mỹ, quân và dân Hà Tĩnh đã lập nên nhiều chiến tích vẻ vang, trong đó, thành tích bắn rơi hàng trăm chiếc máy bay địch, bắt sống giặc lái là niềm tự hào mãnh liệt.
Góp phần vào thành tựu chung của văn học nghệ thuật Hà Tĩnh, từ kháng chiến chống Mỹ đến nay, lĩnh vực nhiếp ảnh đã tạo dấu ấn đậm nét, khi khắc họa những thời khắc lịch sử và sự phát triển của quê hương.
Nhà nghiên cứu văn hóa Võ Hồng Huy là một trong những người tâm huyết nhất nghiên cứu về núi Hồng ở nhiều phương diện nên nhiều người tôn gọi ông là “Kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Luôn phát huy tốt truyền thống cách mạng của gia đình, cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo, gia đình ông Trần Văn Chương ở phường Đậu Liêu, TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) đã tạo sức lan tỏa lớn trong cộng đồng.
Với nhiều tâm huyết, nhà nghiên cứu Hà Quảng là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam duy nhất ở Hà Tĩnh đạt nhiều giải thưởng lớn cấp tỉnh và cấp Trung ương về lĩnh vực lý luận, phê bình văn học.
Đại tá Tư Chu - Chỉ huy trưởng lực lượng biệt động quân khu Sài Gòn - Gia Định là một người con của quê hương Hà Tĩnh. Ông là người kiến tạo các cách đánh “xuất quỷ nhập thần”, là cái tên đứng đằng sau nhiều chiến công huyền thoại của biệt động Sài Gòn.
Bằng niềm đam mê nghiên cứu khoa học, Trung úy Phạm Minh Hiếu - Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an Hà Tĩnh đã biến rác hữu cơ thành tài nguyên, giải quyết bài toán khó về xử ý ô nhiễm môi trường
Dù mất đi bàn tay trái nhưng họa sỹ Nguyễn Văn Mạnh (quê Nghệ An, sinh sống tại TP Hà Tĩnh) vẫn kiên trì cầm cọ hơn chục năm nay, miệt mài tô điểm cho nhiều công trình kiến trúc.
Tại xã Kỳ Giang (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh), gia đình anh Đặng Đức Dũng - chị Nguyễn Thị Thảo là tấm gương về nghị lực vượt khó đi lên, xây dựng gia đình hạnh phúc, tích cực đóng góp cho cộng đồng.
Thôn Hòa Thái, xã Hòa Lạc (Đức Thọ, Hà Tĩnh) tồn tại cây đa có bộ rễ khủng tạo thành cổng làng độc đáo. Nơi đây trở thành điểm đến yêu thích của nhiều người.
Ông Trần Minh Lục (Hà Tĩnh) luôn tâm niệm phải học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh từ những điều giản dị nhất để sống, làm việc tốt hơn.
Năm 1964, khi vừa mới nhập ngũ, Đại tá Dương Phổ quê ở xã Trường Sơn (Đức Thọ, Hà Tĩnh) đã lập chiến công lẫy lừng khi dùng súng trường bắn hạ máy bay của giặc.
Hà Tĩnh với bản sắc văn hóa, lịch sử, tiềm năng kinh tế riêng biệt đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những địa phương phát triển năng động ở khu vực Bắc Trung Bộ.
Giữ gìn nếp nhà, các thành viên thấu hiểu chia sẻ cùng nhau là những bí quyết giúp gia đình ông Đặng Quang Hạnh ở Thiên Lộc (Can Lộc, Hà Tĩnh) luôn đầy ắp tiếng cười.
Từ chỗ là hoạt động tín ngưỡng của người dân địa phương, lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương ở TX Hồng Lĩnh đã trở thành lễ hội được cấp ủy, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh quan tâm, thu hút đông đảo người dân tham gia.