Điệp viên Jason Bourne lần đầu đến với khán giả năm 2002 qua bộ phim The Bourne Identity và nhanh chóng chiếm được cảm tình của những người yêu thể loại phim hành động kiêm tình báo. Nhân vật Bourne do nhà văn Robert Ludlum tạo ra và được tài tử Matt Damon đảm nhiệm trên màn ảnh.
Kể từ đó cho tới nay, đã có tổng cộng năm tập phim được ra mắt và Matt Damon chỉ vắng mặt duy nhất trong The Bourne Legacy (2012). Cùng thuộc dòng phim như nhân vật James Bond nhưng các bộ phim về Jason Bourne thậm chí còn được đánh giá cao hơn nhờ nội dung gay cấn cùng các cảnh quay chiến đấu đề cao tối đa sự chân thực.
1. The Bourne Identity (2002)
 |
Loạt phim Bourne bắt đầu trong một đêm giông bão trên biển, khi một đoàn thuyền đánh cá vớt được một người đàn ông mình đầy thương tích. Khi tỉnh dậy, anh không thể nhớ được mình là ai song lại sở hữu kỹ năng chiến đấu như một đặc nhiệm thực thụ. Nỗ lực điều tra đã giúp anh biết được tên mình là Jason Bourne. Tuy nhiên, một chiếc két được đăng ký dưới tên Bourne tại ngân hàng ở Zurich lại cho Bourne thấy rằng anh có rất nhiều tiền và danh tính giả mạo khác nhau. Bourne quyết định nhờ một người phụ nữ mới quen có tên Marie (Franka Potente) đưa tới Paris để tìm ra nguồn gốc thực sự của bản thân. Cùng lúc đó, mạng lưới CIA trên toàn châu Âu được huy động để truy đuổi Bourne...
Nội dung phim được dựa trên cuốn tiểu thuyết gốc phát hành năm 1980 của Robert Ludlum và được đạo diễn Doug Liman chuyển thể. Sau khi được công chiếu, tác phẩm có kinh phí 60 triệu USD nhanh chóng được đón nhận nhờ sự gay cấn từ đầu tới cuối và các cảnh quay rượt đuổi, cận chiến chân thực, hạn chế tối đa sự trợ giúp của kỹ xảo. Doanh thu 214 triệu USD trên toàn cầu giúp Bourne được "bật đèn xanh" để thực hiện phần tiếp theo.
2. The Bourne Supremacy (2004)
 |
Dù mang tựa đề giống cuốn tiểu thuyết của Robert Ludlum, The Bourne Supremacy lại có cốt truyện hoàn toàn khác. Bộ phim được Tony Gilroy viết kịch bản còn khâu đạo diễn được trao lại cho nhà làm phim Paul Greengrass. Ở cuối phần đầu, Bourne đã phát hiện ra danh tính thực sự của mình là một "sát thủ, cỗ máy giết người trị giá 30 triệu USD" do CIA đào tạo. Dù đã cố gắng ở ẩn, anh buộc phải lộ diện sau khi bị vu oan trong một phi vụ liên quan tới CIA.
The Bourne Supremacy tiếp tục là một thành công khác khi thu về 288,5 triệu USD trên toàn cầu. Bộ phim nhận được nhiều đánh giá tích cực, trong đó tờ Chicago Tribune nhận định "đây là một ví dụ gần như hoàn hảo về một bộ phim ly kỳ được tính toán và thực hiện chỉn chu". Một trong số pha hành động ấn tượng của tập này là cảnh rượt đuổi xe hơi ở Moscow.
3. The Bourne Ultimatum (2007)
The Bourne Ultimatum không chỉ là đỉnh cao của loạt phim Bourne mà còn là một trong những phim hay nhất có đề tài tình báo. Trong phần này, Jason Bourne tiếp tục đi tìm hiểu về cuộc đời mình trước khi trở thành một sát thủ của CIA và trở thành mục tiêu săn đuổi của một chương trình đào tạo sát thủ khác.
Với tiết tấu gay cấn, các cảnh quay ấn tượng và những bất ngờ khó có thể đoán trước, bộ phim đã đạt doanh thu lên đến 442 triệu USD và hiện nằm trong danh sách 250 phim hay nhất mọi thời đại trên trang IMDB. Ngay khi bộ phim ra mắt, tờ USA Today đã khẳng định "đây là bộ phim hành động hay nhất năm". Điểm số của bộ phim trên trang Rotten Tomatoes lên tới 93% với nhiều lời khen ngợi có cánh. The Bourne Ultimatum chiến thắng ba giải Oscar tại các hạng mục: Biên tập phim, Biên tập Âm thanh và Hòa âm.
4. The Bourne Legacy (2012)
 |
Năm năm sau The Bourne Ultimatum, đạo diễn Tony Gilroy nỗ lực thay thế Jason Bourne của Matt Damon bằng nhân vật mới Aaron Cross do Jeremy Renner đảm nhiệm. Cross là một điệp viên bị hệ lụy từ những hành động của Bourne trong ba tập phim trước và buộc phải chạy trốn khỏi chính tổ chức mình từng phục vụ. Ngoài Renner, The Bourne Legacy còn có sự góp mặt của các ngôi sao như Rachel Weisz, Edward Norton. Matt Damon không trực tiếp xuất hiện trong phần này mà chỉ được nhắc đến qua những câu thoại hay những tấm ảnh.
Được đầu tư lên tới 125 triệu USD song The Bourne Legacy chỉ mang về 276,1 triệu USD. Bộ phim được giới chuyên môn cho điểm trung bình khá và cho rằng loạt phim Bourne không còn hấp dẫn khi thiếu đi nhân vật Jason. Kết quả là dự án phim tiếp theo về Cross bị hoãn vô thời hạn trong khi Jason Bourne được tái xuất màn bạc vào năm 2016.
5. Jason Bourne (2016)
 |
Cặp bài trùng Matt Damon và Paul Greengrass tái hợp trong bộ phim có kinh phí 110 triệu USD. Trong phần mới nhất, bối cảnh phim diễn ra vào 10 năm sau The Bourne Ultimatum, Bourne đã nhớ ra hoàn toàn nguồn gốc của mình và lại một lần nữa bị CIA truy đuổi. Ngoài Matt Damon, bộ phim còn có sự góp mặt của hai ngôi sao từng đoạt Oscar là Tommy Lee Jones và người đẹp Alicia Vikander.
Không như ba phần đầu tiên, Jason Bourne nhận được những đánh giá trái chiều. Nhiều nhà phê bình lẫn người hâm mộ cho rằng tập phim này không có chất lượng tương xứng như những phần trước đó. Dù vậy, tác phẩm vẫn gặt hái 110 triệu USD doanh thu trên toàn cầu chỉ sau ba ngày công chiếu.
