(Baohatinh.vn) - Sau khi giành giải nhất Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh, cô trò Trường THPT Phúc Trạch (Hương Khê, Hà Tĩnh) đang nỗ lực chuẩn bị đưa văn hóa dân tộc Chứt ra Thủ đô với đề tài "Học sinh THPT Phúc Trạch với việc bảo tồn và phát triển dân tộc Chứt ở Hà Tĩnh".
Đề tài "Học sinh THPT Phúc Trạch với việc bảo tồn và phát triển dân tộc Chứt ở Hà Tĩnh" giành giải nhất Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh và được lựa chọn tham dự cuộc thi cấp quốc gia tại Hà Nội vào tháng 3/2019
Em Nguyễn Thị Lê Na, lớp 12A1 Trường THPT Phúc Trạch (Hương Khê) cho biết: “Qua những chuyến công tác hè tình nguyện ở bản Rào Tre, trực tiếp giúp đỡ, tiếp xúc với người dân nơi đây, chúng em thấy rằng nhiều nét bản sắc văn hóa đang dần bị mai một, lãng quên. Dân tộc Chứt đang tồn tại ở Hà Tĩnh nhưng thực tế khi được hỏi, rất nhiều người vẫn không biết về dân tộc này. Ý tưởng giới thiệu với cộng đồng trong và ngoài tỉnh về dân tộc Chứt trên các phương diện đã được hình thành từ đó“.
Được sự ủng hộ của Ban giám hiệu nhà trường, đặc biệt là sự hướng dẫn của cô giáo Lê Thị Thu Trang - giáo viên môn Giáo dục công dân, đề tài của Lê Na và Anh Tuấn, học sinh lớp 12A1 Trường THPT Phúc Trạch bắt đầu được khởi động từ tháng 6/2018. Những ngày hè, cô trò lại miệt mài trên cung đường vào bản để sưu tầm các vật dụng phục vụ sinh hoạt đời thường và trong đời sống văn hóa tinh thần của bà con.
Làm quen với nếp sinh hoạt của người dân và qua dòng hoài niệm của họ về những ngày tháng sống hoang dã giữa núi rừng, cô trò ngày càng hiểu để tái hiện một cách khá chi tiết về những phong tục, tập quán của bộ tộc Lá vàng.
Góc văn hóa dân tộc Chứt tại trường luôn thu hút đông đảo học sinh tham gia
Cô Lê Thị Thu Trang cho biết: Thêm một thuận lợi với chúng tôi, đó là ý tưởng đề tài được sự ủng hộ tuyệt đối của Viện Dân tộc học Việt Nam và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Ngoài ra "Đề án phát triển đồng bào dân tộc Chứt, xã Hương Liên, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh" cũng đang được tập trung triển khai càng làm cho cô trò chúng tôi có thêm quyết tâm để làm sao quảng bá những nét độc đáo trong đời sống văn hóa của người Chứt đến với cộng đồng.
Việc bảo tồn văn hóa của dân tộc Chứt của học sinh và giáo viên Trường THPT Phúc Trạch không chỉ dừng lại ở hoạt động sưu tầm các vật dụng của người dân như quần áo, gùi, giỏ, oi, khèn gắn liền với những phong tục tập quán sinh sống, lễ hội... mà còn được thực hiện qua các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, quảng bá tại trường học.
Nhóm tác giải giới thiệu về dân tộc Chứt qua những sản phẩm cho các bạn tại Trường THPT Phúc Trạch
Góc văn hóa của dân tộc Chứt tại trường học được xây dựng và hoạt đông khá sôi nổi; việc quảng bá cho học sinh về các nét độc đáo của dân tộc Chút được triển khai thường xuyên trên trang www.banraotre.com, trang facebook “Câu lạc bộ văn hóa dân tộc Chứt Hà Tĩnh” của nhóm thực hiện đề tài. Hiện nay, trang facebook này đã thu hút hơn 2 ngàn thành viên tham gia.
Đề tài của cô trò Trường THPT Phúc Trạch với góc nhìn nhân văn, sự chi tiết, tỉ mẩn trong nghiên cứu và cách quảng bá đã giành giải nhất Cuộc thi Khoa học kỹ thuật toàn tỉnh một cách thuyết phục. Ước mơ đưa đời sống văn hóa tinh thần của người Chứt ra để giới thiệu, quảng bá ngay ở Thủ đô của nhóm giáo viên, học sinh đang tiến dần đến hiện thực.
Hưởng ứng Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cho học sinh trung học, từ năm 2012- 2013 đến nay, Trường THPT Phúc Trạch đã có 624 ý tưởng dự thi vòng sơ khảo, trong đó có 58 ý tưởng được chọn dự thi vòng trình bày sản phẩm cấp trường; 16 ý tưởng được lựa chọn tham gia cuộc thi cấp tỉnh, trong đó có 14 ý tưởng đoạt giải (2 giải nhất, 5 giải nhì, 3 giải ba, 4 giải khuyến khích).
Gần đây, nhiều du khách trong và ngoài nước đến Hội An (TP Đà Nẵng) bày tỏ thích thú khi được khám phá, tìm hiểu về di sản Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du tại CSO Gallery của ông Trần Hữu Tài - một doanh nhân đam mê nghiên cứu, sưu tầm di sản văn hóa.
Từ một vùng đất hoang phế với dấu tích mờ nhạt, trải qua 60 năm phục hồi và tôn tạo, Di tích Nguyễn Du (xã Tiên Điền) đã được Hà Tĩnh xây dựng trở thành một quần thể quy mô, xứng tầm vị thế của một Đại thi hào dân tộc - danh nhân văn hóa thế giới.
Vượt qua hơn 300 hồ sơ đăng ký, 2 đại diện đến từ Hà Tĩnh là Trần Thị Kiều Anh và Phạm Thị Huyền Trang đã chính thức ghi tên mình vào top 50 thí sinh tham gia vòng chung khảo toàn quốc Miss World Vietnam 2025.
Việc triển khai Dự án 6 “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2025 đã tạo động lực quan trọng cho đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở Hà Tĩnh.
Trong đợt khảo sát kiểm kê di tích ở xã Hương Phố (Hà Tĩnh) vừa đây, nhóm chuyên gia Bảo tàng Hà Tĩnh đã phát hiện và ghi nhận nhiều cổ vật quý hiếm đang được lưu giữ tại đền Hà Đông.
Làng nghề sản xuất mật mía ở xã Vũ Quang (Hà Tĩnh) tồn tại hơn 50 năm nay và được người dân ở đây bền bỉ giữ nghề, nâng cao thu nhập và lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống
Triển lãm “Văn Miếu - Quốc Tử Giám và Truyền thống giáo dục khoa cử tỉnh Hà Tĩnh” không chỉ giúp khám phá lịch sử mà còn khơi lên niềm tự hào về miền đất học quê hương Hồng La.
Không chỉ góp phần làm dịu mát đô thị, những không gian xanh ở Thành Sen (Hà Tĩnh) còn là nơi những người yêu vận động tìm thấy sự trong trẻo, cân bằng, hòa mình vào thiên nhiên.
Với nhiều hoạt động thiết thực, Quỹ Bảo tồn và phát huy giá trị di sản Nguyễn Du và Truyện Kiều ở Hà Tĩnh ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong việc lan tỏa di sản của Đại thi hào dân tộc đến bạn bè trong nước và quốc tế.
Triển lãm được tổ chức nhằm giới thiệu, quảng bá những giá trị đặc sắc của Văn Miếu - Quốc Tử Giám và tôn vinh truyền thống hiếu học, hiếu nghĩa của vùng đất Hà Tĩnh.
Có những tiếng hát như chất chứa cả tình quê. Ở Nghệ nhân dân gian Trần Văn Sang, điều ấy hiện lên qua dáng dấp một cánh cò: lặng lẽ, bền bỉ và đầy khát vọng. Anh không chỉ hát, anh còn chở câu ví, giặm quê nhà đi qua nhiều hành trình mà ở mỗi chặng đường đều được đánh dấu bằng tình yêu, niềm đam mê và cả những nỗ lực, sáng tạo không ngừng. Có lẽ, chỉ những ai thực sự thuộc về dân ca mới có thể khiến nó bay xa một cách tự nhiên và bền bỉ như anh.
Nhiều năm qua, Hà Tĩnh đã nỗ lực ban hành chính sách hỗ trợ nghệ nhân và các CLB thực hành dân ca ví, giặm. Tuy vậy, ở các địa phương, với kinh phí khiêm tốn, việc duy trì đam mê ví, giặm lại không hề dễ dàng.
Ông quê ở xã Sơn Tiến, tỉnh Hà Tĩnh ngày nay. Ông được xem là một trong những kỹ sư quân giới đầu tiên của nước ta, đồng thời là một trong những thủ lĩnh của cuộc khởi nghĩa Hương Khê do cụ Phan Đình Phùng lãnh đạo.
Kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính là dịp để thế hệ đi sau bày tỏ lòng tri ân sâu sắc công lao to lớn của cụ đối với đất nước, quê hương Hà Tĩnh, từ đó hành động thiết thực hơn trong việc bảo tồn, phát huy những giá trị mà cụ để lại cho hậu thế.
Trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam có một danh nhân người Hà Tĩnh tài năng, phẩm hạnh lỗi lạc, không chỉ được trong nước ghi nhận mà còn được triều đình nhà Thanh (Trung Quốc) khâm phục, đó là Thám hoa Phan Kính quê xã Trường Lưu.
Ông Trần Văn Mạnh - Tổ trưởng Tổ đồng quản lý nghề cá số 2 (Tiên Điền, Hà Tĩnh) là hạt nhân trong việc tuyên truyền chống khai thác IUU, cùng ngư dân bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ.
Lễ kỷ niệm 310 năm Ngày sinh Thám hoa Phan Kính (1715-2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh một bậc danh nhân kiệt xuất, đồng thời khơi dậy, lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Với Hà Tĩnh, di sản Đại thi hào Nguyễn Du và kiệt tác Truyện Kiều là một “mỏ vàng” văn hóa tinh thần. Thế nhưng, dù đã có nhiều nỗ lực, đến nay, tiềm năng ấy vẫn chưa thực sự chuyển hóa thành sản phẩm du lịch xứng tầm.
Giữa vùng đồi Thượng Đức (Hà Tĩnh), thầy giáo Lê Hoài Nam đã có hơn 20 năm bền bỉ hiến máu tình nguyện, nấu cơm trong mùa dịch, tham gia cứu trợ đồng bào vùng thiên tai - bão lũ.
Một ngày đầu đông, tôi và nhà nghiên cứu văn hóa (NCVH) Lê Văn Tùng thả bộ từng bước chân trên lối xưa Thành Sen với bao hoài niệm về mảnh đất yêu dấu. Dường như 3 con người đang hòa vào một trong vóc dáng ông: một nhà giáo mẫu mực, một nhà hoạt động chính trị sắc sảo và một nhà NCVH uyên thâm.
Những ngày này, dù mưa rét nhưng không khí vui tươi vẫn tràn ngập khắp TDP Vĩnh Phong (phường Trần Phú, Hà Tĩnh). Niềm hân hoan ấy được tạo nên nhờ tinh thần đoàn kết được xây đắp qua nhiều năm tháng.
Trường Lưu không chỉ mang vẻ đẹp của một miền quê thanh bình mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa đặc sắc được thế giới vinh danh. Các di sản ấy được gìn giữ và phát huy, trở thành niềm tự hào của quê hương.
Khi xã Cẩm Duệ (Hà Tĩnh) chìm sâu trong dòng nước xiết do mưa lớn và xả tràn Kẻ Gỗ, người nông dân Nguyễn Văn Hương (SN 1980) đã biến chiếc thuyền độc mộc thành cây cầu nối sự sống tại "túi lũ" thôn Na Trung. Bất chấp hiểm nguy, anh đã tiếp sức kịp thời và trấn an tinh thần cho hơn 270 hộ dân bị cô lập nơi đây.
Câu chuyện cảm động về cô bé Nguyễn Anh Thư (xã Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) chiến thắng bệnh tật, nghị lực vươn lên học giỏi đã truyền cảm hứng sống tích cực cho mọi người.
Lễ kỷ niệm 310 năm năm sinh Thám hoa Phan Kính (1715 - 2025) là dịp để Hà Tĩnh tôn vinh di sản của danh nhân, đồng thời khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên trong các tầng lớp nhân dân.
Ông được xem là một trong những thí sinh đặc biệt nhất trong lịch sử khoa cử Việt Nam. Suốt cuộc đời đèn sách, ông dự thi đến 21 lần, nhưng chỉ 2 lần đỗ tú tài, mãi đến năm 82 tuổi mới đỗ cử nhân.
Dù sinh ra trong gia đình quý tộc nhưng Nguyễn Du chọn hòa mình với các tầng lớp nhân dân, nhất là quãng thời gian ở quê nội Tiên Điền (Hà Tĩnh). Điều đó đã giúp Đại thi hào hiểu rõ hơn cuộc sống người dân, yêu thương mọi kiếp người, hun đúc trái tim nhân đạo rộng lớn.
Không biết từ bao giờ, tôi đã ghi nhớ về NSƯT Tạ Hồng Dương - hiện là Phó Giám đốc Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An – trong hình ảnh một con đò. Có lẽ là khi dòng chữ tên anh vang lên trong lời giới thiệu về đạo diễn của vở kịch hát dân ca nào đó, có thể là khi tên anh lặng lẽ hiện lên ở phần giới thiệu thành phần sáng tạo một chương trình nghệ thuật được phát trên truyền hình, cũng có thể là khi anh lặng lẽ ngồi làm giám khảo một cuộc liên hoan dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh… Dù ở đâu, trong vai trò nào, anh cũng hiện lên giản dị, như con đò cần mẫn ngược xuôi giữa đôi bờ ví, giặm.