“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Đền thờ Nghĩa vương Nguyễn Biểu ở thôn Tiến Thọ (xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh) được Nhân dân lập vào năm 1428 để tưởng nhớ công ơn người sứ thần anh dũng, can trường.

Nguyễn Biểu là tướng nhà Hậu Trần (không rõ sinh năm nào và cha mẹ là ai), mất vào năm 1413. Nguyễn Biểu đỗ Thái học sinh (Tiến sỹ) thời Trần, phò vua Trần Trùng Quang chống giặc Minh, giữ chức Điện tiền thị Ngự sử. Năm 1413, quân Minh đánh vào Nghệ An, tình thế đất nước lúc ấy rất nguy cấp.

Vua Trùng Quang phải chạy vào Hóa Châu và sai Nguyễn Biểu đi sứ giảng hòa, thực hiện kế hoãn binh. Biết rõ bản chất tàn bạo của giặc Minh, Nguyễn Biểu xác định lần đi này là một sống mười chết. Nhưng với khí phách của một tướng lĩnh nước Nam, ông không hề run sợ.

Đến dinh của Trương Phụ, hắn bắt ông lạy, ông không lạy, hắn thị uy bằng cách đưa lên một “mâm cỗ đầu người”. Ông ung dung ăn và cảm khái làm bài thơ với tên gọi “Bài thơ ăn cỗ đầu người”. Khuất phục không được, Trương Phụ đã sai quân đưa Nguyễn Biểu ra trói dưới cầu Yên Quốc cho thủy triều lên cao dìm chết.

Trương Phụ giết ông nhưng vẫn ngầm kính phục, cho đưa thi hài Nguyễn Biểu về an táng tại Bình Hồ (nay là xã Yên Hồ). Vua Lê Thái Tổ sau khi chiến thắng giặc Minh (1428) đã cho lập đền thờ ông ở Nội Diên (hiện nay là thôn Tiến Thọ, xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ) phong là Nghĩa Liệt Hiển Ứng Uy Linh Trợ Thuận đại vương - tức Nghĩa sỹ Đại Vương.

Đền thờ Nguyễn Biểu là di tích lịch sử văn hóa được nhà nước xếp hạng cấp quốc gia từ năm 1991.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Khuôn viên đền thờ Nghĩa vương Nguyễn Biểu rộng khoảng 5.000 m2, nằm cạnh Trường THCS Nguyễn Biểu và trụ sở UBND xã Yên Hồ.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Cổng vào của ngôi đền thờ gồm 2 cột nanh, thân vuông khối cạnh.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Kiến trúc đền theo kiểu chữ Tam, gồm ba tòa Thượng - Trung - Hạ điện.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Bước vào sau cổng chính là tòa hạ điện, đến nay vẫn còn lưu giữ bức hoành phi “Nghĩa vương miếu”.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Hạ điện là nơi để tổ chức các nghi lễ cúng bái vào ngày giỗ Nghĩa vương Nguyễn Biểu và các ngày lễ, tết.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Sau hạ điện là trung điện, nơi thờ các binh lính thời nhà Lê.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Phía trong cùng là thượng điện, nơi thờ tự Nghĩa vương Nguyễn Biểu.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Cả 3 tòa điện đều được xây dựng theo kiến trúc cổ, cột được làm bằng gỗ lim, gỗ mít.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Ông Nguyễn Văn Xuân (83 tuổi, trú thôn Tiến Thọ) - người trông coi và lo việc hương khói ở đền Nghĩa vương Nguyễn Biểu cho biết: "Ngôi đền được xây dựng theo kiến trúc cổ, hình tượng con rồng luôn được đề cao. Rồng được chạm khắc tinh xảo, đẹp mắt, biểu tượng cho sự quyền uy, sức mạnh".

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Các họa tiết rồng phun lửa phía trên mái tòa thượng điện.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Toàn bộ ngôi đền được lợp bằng loại ngói hài cổ.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Phía trước đền thờ là hồ bán nguyệt trồng hoa súng rộng khoảng 15 m2.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Đền được Nhân dân tu sửa nhỏ nhiều lần, năm 2007 được Nhà nước cho trùng tu tòa trung điện và năm 2012 đại trùng tu với kinh phí khoảng 7,5 tỷ đồng. Dù vậy nhiều hạng mục vẫn giữ lại được đường nét kiến trúc xưa.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Đền thờ Nguyễn Biểu là di tích lịch sử văn hóa được Nhà nước xếp hạng cấp quốc gia từ năm 1991. Ngày 1/7 âm lịch hàng năm, chính quyền, ngành văn hóa, dòng tộc và Nhân dân làm lễ tưởng niệm ông.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Phía trước ngôi đền Nghĩa vương Nguyễn Biểu khoảng 100 mét là ngôi mộ của ông được xây dựng khang trang.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Noi gương Tiến sỹ Nguyễn Biểu, con em xã Yên Hồ nói riêng và huyện Đức Thọ nói chung luôn nỗ lực, phấn đấu học giỏi, thành công trên nhiều lĩnh vực, góp phần làm rạng danh quê hương.

Đọc thêm

2 cây phượng tím đang 'hot' nhất Đà Lạt

2 cây phượng tím đang 'hot' nhất Đà Lạt

Ngôi nhà Đà Lạt kiểu xưa ở đường Xô Viết Nghệ Tĩnh và Trường Phổ thông Hermann Gmeiner là 2 địa điểm chụp ảnh gây chú ý ở Đà Lạt (Lâm Đồng) mùa phượng tím.
Podcast truyện ngắn: Bồng bềnh sương núi

Podcast truyện ngắn: Bồng bềnh sương núi

Cuối cùng, anh đã tìm được bông hoa thuần khiết này trên vùng núi cao. Anh đã say đắm hương sắc của nó. Anh muốn cùng em giữ ngọn lửa này để chúng ta sưởi ấm cho nhau. Phương ạ...
Podcast tản văn: Về quê để đến chợ phiên

Podcast tản văn: Về quê để đến chợ phiên

Nhìn lên tờ lịch mỏng, ngày tháng đã dần vợi đi ngay trước mắt. Tôi thu xếp nốt công việc. Giờ này ở quê chắc đang chộn rộn chuẩn bị những món hàng để ngày mai mang ra chợ phiên...
Podcast truyện ngắn: Giữa dòng

Podcast truyện ngắn: Giữa dòng

Lên bờ đi Rông. Đừng long bong đời mình với sóng nước thương hồ. Đời lênh đênh chấp chới nỗi nghiệt oan. Nội, rồi tía, rồi má, giờ đến Rông, đâu ai đi qua nỗi cơ cầu của sóng nước được...
Lạc vào thế giới Ikebana 'Nhất khí nhất hoa'

Lạc vào thế giới Ikebana 'Nhất khí nhất hoa'

8 năm theo đuổi nghệ thuật cắm hoa Ikebana phái Vị Sinh Lưu - Mishoryu, nghệ nhân Đỗ Thị Thu Phượng coi đó như một phép tu tập của mình. Mỗi bông hoa là một khí chất riêng biệt, dạy cho chị rất nhiều về thiên nhiên, vũ trụ.
Podcast tản văn: Trên bến sông quê

Podcast tản văn: Trên bến sông quê

Đứng trước dòng sông quê dịu dàng, tôi bỗng thấy lòng mình nhẹ tênh như chưa từng bon chen giữa phố thành vội vã, nghe trái tim bỗng rung lên những nhịp đập bồi hồi của thơ trẻ hôm qua...
Khu du lịch Mộc Châu Island sôi nổi trong Lễ hội Cầu mưa

Khu du lịch Mộc Châu Island sôi nổi trong Lễ hội Cầu mưa

Ngày 14/3, Khu du lịch Mộc Châu Island – Cầu kính Bạch Long phối hợp với phường Mường Sang, thị xã Mộc Châu tổ chức Lễ hội Cầu mưa năm 2025. Tới dự có lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, thị xã Mộc Châu và đông đảo nhân dân, du khách.