“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

(Baohatinh.vn) - Đền thờ Nghĩa vương Nguyễn Biểu ở thôn Tiến Thọ (xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh) được Nhân dân lập vào năm 1428 để tưởng nhớ công ơn người sứ thần anh dũng, can trường.

Nguyễn Biểu là tướng nhà Hậu Trần (không rõ sinh năm nào và cha mẹ là ai), mất vào năm 1413. Nguyễn Biểu đỗ Thái học sinh (Tiến sỹ) thời Trần, phò vua Trần Trùng Quang chống giặc Minh, giữ chức Điện tiền thị Ngự sử. Năm 1413, quân Minh đánh vào Nghệ An, tình thế đất nước lúc ấy rất nguy cấp.

Vua Trùng Quang phải chạy vào Hóa Châu và sai Nguyễn Biểu đi sứ giảng hòa, thực hiện kế hoãn binh. Biết rõ bản chất tàn bạo của giặc Minh, Nguyễn Biểu xác định lần đi này là một sống mười chết. Nhưng với khí phách của một tướng lĩnh nước Nam, ông không hề run sợ.

Đến dinh của Trương Phụ, hắn bắt ông lạy, ông không lạy, hắn thị uy bằng cách đưa lên một “mâm cỗ đầu người”. Ông ung dung ăn và cảm khái làm bài thơ với tên gọi “Bài thơ ăn cỗ đầu người”. Khuất phục không được, Trương Phụ đã sai quân đưa Nguyễn Biểu ra trói dưới cầu Yên Quốc cho thủy triều lên cao dìm chết.

Trương Phụ giết ông nhưng vẫn ngầm kính phục, cho đưa thi hài Nguyễn Biểu về an táng tại Bình Hồ (nay là xã Yên Hồ). Vua Lê Thái Tổ sau khi chiến thắng giặc Minh (1428) đã cho lập đền thờ ông ở Nội Diên (hiện nay là thôn Tiến Thọ, xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ) phong là Nghĩa Liệt Hiển Ứng Uy Linh Trợ Thuận đại vương - tức Nghĩa sỹ Đại Vương.

Đền thờ Nguyễn Biểu là di tích lịch sử văn hóa được nhà nước xếp hạng cấp quốc gia từ năm 1991.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Khuôn viên đền thờ Nghĩa vương Nguyễn Biểu rộng khoảng 5.000 m2, nằm cạnh Trường THCS Nguyễn Biểu và trụ sở UBND xã Yên Hồ.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Cổng vào của ngôi đền thờ gồm 2 cột nanh, thân vuông khối cạnh.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Kiến trúc đền theo kiểu chữ Tam, gồm ba tòa Thượng - Trung - Hạ điện.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Bước vào sau cổng chính là tòa hạ điện, đến nay vẫn còn lưu giữ bức hoành phi “Nghĩa vương miếu”.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Hạ điện là nơi để tổ chức các nghi lễ cúng bái vào ngày giỗ Nghĩa vương Nguyễn Biểu và các ngày lễ, tết.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Sau hạ điện là trung điện, nơi thờ các binh lính thời nhà Lê.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Phía trong cùng là thượng điện, nơi thờ tự Nghĩa vương Nguyễn Biểu.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Cả 3 tòa điện đều được xây dựng theo kiến trúc cổ, cột được làm bằng gỗ lim, gỗ mít.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Ông Nguyễn Văn Xuân (83 tuổi, trú thôn Tiến Thọ) - người trông coi và lo việc hương khói ở đền Nghĩa vương Nguyễn Biểu cho biết: "Ngôi đền được xây dựng theo kiến trúc cổ, hình tượng con rồng luôn được đề cao. Rồng được chạm khắc tinh xảo, đẹp mắt, biểu tượng cho sự quyền uy, sức mạnh".

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Các họa tiết rồng phun lửa phía trên mái tòa thượng điện.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Toàn bộ ngôi đền được lợp bằng loại ngói hài cổ.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Phía trước đền thờ là hồ bán nguyệt trồng hoa súng rộng khoảng 15 m2.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Đền được Nhân dân tu sửa nhỏ nhiều lần, năm 2007 được Nhà nước cho trùng tu tòa trung điện và năm 2012 đại trùng tu với kinh phí khoảng 7,5 tỷ đồng. Dù vậy nhiều hạng mục vẫn giữ lại được đường nét kiến trúc xưa.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Đền thờ Nguyễn Biểu là di tích lịch sử văn hóa được Nhà nước xếp hạng cấp quốc gia từ năm 1991. Ngày 1/7 âm lịch hàng năm, chính quyền, ngành văn hóa, dòng tộc và Nhân dân làm lễ tưởng niệm ông.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Phía trước ngôi đền Nghĩa vương Nguyễn Biểu khoảng 100 mét là ngôi mộ của ông được xây dựng khang trang.

“Mục sở thị” ngôi đền gần 600 năm tuổi ở Hà Tĩnh

Noi gương Tiến sỹ Nguyễn Biểu, con em xã Yên Hồ nói riêng và huyện Đức Thọ nói chung luôn nỗ lực, phấn đấu học giỏi, thành công trên nhiều lĩnh vực, góp phần làm rạng danh quê hương.

Đọc thêm

 Podcast tản văn “Gặt lúa mùa thu”

Podcast tản văn “Gặt lúa mùa thu”

Những ngày này, bà con nông dân đang khẩn trương thu hoạch vụ lúa hè thu. Từng hạt vàng ấy chất chứa bao nhọc nhằn nhưng trên gương mặt những người dân quê vẫn ngời niềm vui...
Podcast Tản văn: Câu cá rô đồng

Podcast Tản văn: Câu cá rô đồng

Câu cá rô đồng là một hoạt động dân dã, gắn liền với tuổi thơ của nhiều bạn nhỏ ở vùng nông thôn Việt Nam. Tản văn “Câu cá rô đồng” của tác giả Trần Văn Lan vẽ nên một bức tranh chân thực ở làng quê những ngày tháng Chín.
Podcast: Mùa chanh

Podcast: Mùa chanh

Mùa thua hoạch chanh gắn với kỷ niệm tuổi thơ, là một phần ký ức quê hương rất đỗi thân thương, để ai đi xa vẫn còn nguyên vẹn một miền thương nhớ.
“Mưa đỏ”- Dòng ký ức bi tráng và lời nhắc nhở hôm nay

“Mưa đỏ”- Dòng ký ức bi tráng và lời nhắc nhở hôm nay

Có những bộ phim không chỉ để xem, mà còn để suy ngẫm. Có những thước phim không chỉ để khóc, mà còn để sống có trách nhiệm hơn. Bộ phim Mưa đỏ ra mắt đúng dịp kỷ niệm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 chính là một tác phẩm như thế.
Podcast: Mùa thu cuộn tròn trong ký ức

Podcast: Mùa thu cuộn tròn trong ký ức

Mùa thu còn là mùa của những cảm xúc dịu dàng, của sự bình yên lặng lẽ và những chiêm nghiệm sâu sắc về dòng chảy của thời gian, về ký ức xưa cũ với bao luyến tiếc, nhớ nhung.
Đường về nhà

Podcast: Đường về nhà

Câu chuyện kể về Tuấn sau những biến cố đầu đời, trở về trong vòng tay gia đình. Tuấn nhận ra tác hại của việc nghiện game và đã có những hành động thức tỉnh giới trẻ sống tốt hơn..
Podcast Truyện ngắn: Ánh sáng cuối đường hầm

Podcast Truyện ngắn: Ánh sáng cuối đường hầm

Trong cuộc đời mỗi người, có những lúc ta tưởng chừng như đang đi trong đường hầm vô vọng. Thế nhưng, chỉ cần tia sáng nhỏ, một tình yêu thương chân thành, ta có thể tìm thấy lối ra.
Hiện tượng chưa từng có nhờ 'Mưa đỏ'

Hiện tượng chưa từng có nhờ 'Mưa đỏ'

Sau thành công của bộ phim “Mưa đỏ”, không chỉ cuốn tiểu thuyết cùng tên được bạn đọc săn đón mà nhiều cuốn sách liên quan tới Thành cổ Quảng Trị cũng có nhu cầu tăng đột biến.
"Ì ạch" số hóa tài liệu thư viện

"Ì ạch" số hóa tài liệu thư viện

Số hóa thư viện là yêu cầu quan trọng trong việc hình thành văn hóa đọc, cũng là bước đi cần thiết thực hiện chuyển đổi số của ngành Thư viện Hà Tĩnh theo tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Podcast Truyện ngắn: Tiếng gọi bên sông

Podcast Truyện ngắn: Tiếng gọi bên sông

"Tiếng gọi bên sông" của tác giả Vũ Ngọc Giao là một câu chuyện cảm động về cuộc gặp gỡ tình cờ trên bến sông đã gắn kết một cậu bé đầy tổn thương với một ông lão cô đơn.
Podcast Tản văn: Cây đa làng

Podcast Tản văn: Cây đa làng

Với nhiều người, cây đa cổ thụ là một hình ảnh biểu tượng của làng quê. Không chỉ là nơi che mát, cây đa còn là chứng nhân của bao thăng trầm, là nơi lưu giữ những ký ức của làng.