Nữ luật sư nào quê Hà Tĩnh được bầu là Người phụ nữ của thiên niên kỷ?

Giải thích

Bà tên thật là Phạm Thị Thanh Vân (Ngô Bá Thành là tên người chồng quá cố của bà), sinh ngày 25/9/1931 tại xã Tùng Ảnh, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh trong một gia đình trí thức. Bà là con gái của ông Phạm Văn Huyến - một trong những bác sỹ thú y đầu tiên của Việt Nam. Bà Ngô Bá Thành nguyên là Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật của Quốc hội khóa VIII; đại biểu Quốc hội khóa VI, VII, VIII, X; Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Phó Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam; Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam; Ủy viên Đoàn chủ tịch Ủy ban bảo vệ hòa bình thế giới của Việt Nam; Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh. Bà Ngô Bá Thành là một nhân sĩ cách mạng, một trí thức yêu nước, một nhà hoạt động chính trị - xã hội nổi tiếng. Là một trí thức giàu lòng yêu nước, gắn cả cuộc đời mình cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc, bà Ngô Bá Thành luôn tin tưởng và đi theo con đường đấu tranh giải phóng của dân tộc. Với tinh thần vì Nhân dân, trên bất cứ cương vị công tác nào, bà cũng luôn làm tròn trách nhiệm của người đại biểu nhân dân. Là một trí thức nổi tiếng và có uy tín trên thế giới, bà Ngô Bá Thành đã tham gia nhiều hoạt động khoa học, chính trị, xã hội, được nhiều bạn bè quốc tế biết đến và mến phục. Bà đã có nhiều học hàm, học vị và chức danh quan trọng; được Viện Tiểu sử Hoa Kỳ (ABI) trao tặng “Huân chương Quốc tế Đại sứ thiện chí” (OIA) và Trung tâm Tiểu sử quốc tế (IBC) bầu chọn là “Người phụ nữ quốc tế của thiên niên kỷ”. Bà mất năm 3/2/2004, thọ 73 tuổi.

Giải thích

Năm 18 tuổi, bà Phạm Thị Thanh Vân kết hôn với bác sỹ Ngô Bá Thành và có 2 con. Năm 20 tuổi, bà Thanh Vân cùng chồng và 2 con nhỏ sang Pháp du học. Cuộc sống khó khăn nơi xứ người, ngoài giờ học tú tài ở trường, bà Thanh Vân nhận đánh máy thuê, còn ông Ngô Bá Thành học tiếp chuyên ngành thú y. Những năm học ở Pháp, bà Thanh Vân sinh thêm 2 con. Với khả năng nhanh nhẹn trời phú, trong một cuộc thi đánh máy toàn nước Pháp, bà Thanh Vân đã đoạt chức vô địch với kết quả 220 chữ/phút, trở thành Người phụ nữ Đông Dương đầu tiên vô địch tốc ký tại nước Pháp. Tốt nghiệp tú tài, bà Thanh Vân tiếp tục theo học khoa Luật tại Đại học Paris và đỗ thủ khoa tiến sĩ luật học vào năm 26 tuổi. Sau đó, bà nhận tiếp 2 bằng tiến sĩ luật ở Tây Ban Nha và Mỹ.

Giải thích

Với năng lực nổi trội, thông thạo 3 hệ thống pháp luật Anh - Pháp - Tây Ban Nha, bà Phạm Thị Thanh Vân được nhiều nơi “trải thảm đỏ” mời tới làm việc. Bà cũng được đích thân ông Dag Hammarskjold - Tổng thư ký Liên hợp quốc lúc bấy giờ mời làm việc tại Ban Luật quốc tế, song bà đã từ chối. Không lâu sau đó, bà rời Pháp trở về Việt Nam với mong muốn đem kiến thức đã tích lũy được để phụng sự Tổ quốc. Bà Thanh Vân lấy tên chồng để hoạt động cách mạng và cái tên Ngô Bá Thành đã gắn chặt với bà từ đó về sau.

Giải thích

Trở về nước, bà Ngô Bá Thành tham gia sôi nổi trong phong trào đấu tranh đòi hòa bình, đòi quyền sống cho Nhân dân và dân tộc. Ngày 2/8/1970, Ủy ban Phụ nữ đòi quyền sống tập hợp hàng chục đoàn thể ra mắt tại chùa Ấn Quang ở Sài Gòn (nay là thành phố Hồ Chí Minh), bà Ngô Bá Thành được cử làm Chủ tịch. Mặt trận đấu tranh công khai, rộng lớn, độc đáo này của phụ nữ Sài Gòn nhanh chóng lan rộng khắp Nam bộ, rồi sau đó mở rộng ra thành Phong trào Phụ nữ đòi quyền sống, trở thành một lực lượng đấu tranh đắc lực, một nỗi ngán ngại cho chính quyền Sài Gòn. Khẩu hiệu đấu tranh dân sinh luôn đi kèm chính trị: đòi Mỹ rút, phế bỏ Thiệu, chấm dứt chiến tranh. Nhiều lần bị bắt, bị địch khủng bố, bà Ngô Bá Thành vẫn vững vàng lãnh đạo chị em đấu tranh ngay cả khi đang ở chốn lao tù. Bất chấp những ngón đòn tra tấn tàn bạo, những mua chuộc, lung lạc, bà Ngô Bá Thành vẫn giữ vững phẩm cách và ý chí, kiên cường đấu tranh cho hòa bình, lẽ phải. Bà Ngô Bá Thành để lại ấn tượng với những người sát cánh cùng bà trong Phong trào Phụ nữ đòi quyền sống là hình ảnh một người phụ nữ với lý lẽ sắc bén, hành động bất ngờ, quả cảm, luôn mạnh mẽ, tự tin, không e ngại, lo lắng, chùn bước trước một cản ngại nào. Sau khi được trả tự do, bà Ngô Bá Thành lại tiếp tục hoạt động trên mọi phương diện. Năm 1976, thực hiện chủ trương thống nhất các đoàn thể Nhân dân và Mặt trận 2 miền, Hội nghị hợp nhất Hội Liên hiệp Phụ nữ Giải phóng miền Nam vào Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam diễn ra tại TP Hồ Chí Minh. Hội nghị thống nhất hợp nhất tổ chức, lấy tên là Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Trong đó, đồng chí Ngô Bá Thành được tin tưởng bầu là Phó Chủ tịch Hội.

Giải thích

Tuyến đường mang tên nữ luật sư Ngô Bá Thành tại thị trấn Đức Thọ, huyện Đức Thọ được gắn biển vào năm 2018. Tuyến đường có chiều rộng 6,5m; dài 350m chạy qua địa phận 2 tổ dân phố 5 và 6.