(Baohatinh.vn) - Năm nay tuổi đã tròn 90, mắt mờ, chân chậm, nhưng khi nhắc đến những câu hát trong điệu giặm “Xay lúa”, cụ bà Trần Thị Tuấn (SN 1930, thôn Hợp Tiến, xã Kỳ Bắc, huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh) vẫn say sưa cất lời như thời còn trẻ.

Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ

Năm nay tuổi đã tròn 90, mắt mờ, chân chậm, nhưng khi nhắc đến những câu hát trong điệu giặm “Xay lúa”, cụ bà Trần Thị Tuấn (SN 1930, thôn Hợp Tiến, xã Kỳ Bắc, huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh) vẫn say sưa cất lời như thời còn trẻ.

Khi vừa nghe chúng tôi nhắc đến điệu giặm “Xay lúa”, cụ Tuấn liền cất lời: “Đi lính nhà vương/ Chồng em ra đi lính/ Trăm công chi để lại/ Một trăm đường để cho/ Dừ một chắc em lo/ Lo cha già mẹ yếu/ Lo thầy già mẹ yếu/ Một chắc em lo liệu/ Lo việc cửa việc nhà/Chồng em bước chin ra/ Cho bình yên đôi trự/ Cho được thái bình đôi trự”.

Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ

Cụ Tuấn chia sẻ câu chuyện về ý nghĩa câu hát cổ

Cụ Tuấn nói: “Đó là lời của bài “Chồng đi lính” hát theo điệu giặm “Xay lúa”. Tôi cũng không biết chính xác lời bài hát có từ đâu, từ bao giờ, chỉ biết là cách đây đã hơn nửa thế kỷ, khi tôi lớn lên đã nghe các bà, các chị hát rồi hát theo và thuộc đến nay. Bây giờ lớp người thời trước không còn, những lời hát này cũng vì thế mai một dần”.

Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ

Thi thoảng, cụ hát ví, giặm cho những đứa trẻ ở làng nghe nhằm truyền thụ niềm yêu dân ca ví, giặm.

Cũng theo cụ Tuấn, những lời hát được cất lên như thay lời tâm sự của người dân trong lao động sản xuất. Họ hát khi ru con, xay lúa, đi làm đồng... Khi là lời bày tỏ tâm sự, thể hiện tình yêu; khi là hát về tình yêu lao động, say mê sản xuất; hát để nhắc nhở con cháu về công lao của bậc sinh thành; gửi gắm những tâm tư, tình cảm trong mọi vấn đề của cuộc sống...

Cứ như thế, những lời hát được lan tỏa, thấm sâu vào đời sống người dân, len lỏi trong mỗi vùng quê làm giàu thêm đời sống tinh thần cho họ.

Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ

Cụ Tuấn hát lời, Nghệ nhân nhân dân Khánh Cẩm ghi chép nhằm lưu giữ lời hát cổ.

Nhằm lưu giữ, bảo tồn lời hát cho làn điệu này, những năm gần đây, Nghệ nhân nhân dân Trần Khánh Cẩm - người chuyên sưu tầm các lời hát cổ đã cất công tìm đến cụ Tuấn để được nghe cụ hát và tỉ mẩn ghi chép lại từng lới. Nhiều lời hát như: Em lấy chồng xa; Thương cha thương mẹ muôn phần; Đúc cội chuông vàng; Lệch gối nghiêng chăn... đã được nghệ nhân Khánh Cẩm và cụ Tuấn lưu lại.

Nghệ nhân nhân dân Khánh Cẩm chia sẻ: “Những lời hát cổ được lưu truyền trong nhân dân rất nhiều và luôn là những câu hát ấn tượng, đậm tính dân gian. Lớp người như cụ Tuấn giờ không còn nhiều nên tôi phải tranh thủ khi cụ còn khỏe, còn tỉnh táo để sưu tầm. Từ cụ Tuấn, tôi đã lưu giữ được nhiều tác phẩm giá trị cho kho tàng dân ca ví, giặm tỉnh nhà”.

Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ

Cụ Tuấn (người thứ 3 từ phải sang - hàng trước) tham gia biểu diễn cùng CLB dân ca ví, giặm xã Kỳ Bắc.

Gắn bó máu thịt với mảnh đất quê hương, cụ Tuấn càng ý thức phải góp phần gìn giữ mạch nguồn văn hóa đã nuôi dưỡng tâm hồn mình từ thuở bé. Bởi vậy, dẫu tuổi đã cao nhưng hơn 2 năm nay, cụ vẫn tham gia vào CLB dân ca ví, giặm xã Kỳ Bắc và thường đi tham gia biểu diễn tại các sân khấu. CLB chính là không gian để cụ Tuấn vui sống tuổi già và có cơ giao lưu, chia sẻ niềm đam mê với nghệ thuật dân gian với mọi người, cũng như truyền dạy các làn điệu dân ca cho thế hệ sau.

Bây giờ tuổi đã cao, sức khỏe yếu hơn nhưng thi thoảng, cụ Tuấn vẫn hát cho hàng xóm và những đứa trẻ nghe để người dân nơi đây thêm yêu những làn điệu dân ca.

“Cụ Tuấn là kho tàng sống về những câu hát dân ca ví, giặm của người dân quê tôi. Nhờ có cụ, chúng tôi lớn lên được nghe và biết hát những câu hát mộc mạc, chân tình của quê mình” - chị Nguyễn Thị Phượng, người dân xã Kỳ Bắc chia sẻ.

Tin liên quan:
  • Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ
    Lắng đọng Chương trình Nghệ thuật “Theo chân Bác” ở TX Kỳ Anh

    Chương trình nằm trong khuôn khổ lễ phát động phong trào thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng do Thị ủy Kỳ Anh phối hợp với Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Hà Tĩnh tổ chức tối 28/11.

  • Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ
    Cụ bà “giữ lửa” hát sắc bùa ở thị xã Hồng Lĩnh

    Năm nay đã 84 tuổi nhưng cụ Phan Thị Hồng (tên thường gọi là cụ Nghinh) SN 1935, trú thôn Thuận Sơn, xã Thuận Lộc (TX Hồng Lĩnh - Hà Tĩnh) vẫn luôn say mê sáng tác lời hát sắc bùa. Với cụ, đây không chỉ là niềm vui, mà còn là cách gìn giữ nét văn hóa độc đáo của quê hương.

  • Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ
    Trao truyền giá trị di sản văn hóa quê hương cho thế hệ trẻ Hà Tĩnh

    Trên hành trình bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân gian, người cao tuổi luôn đóng vai trò vô cùng quan trọng. Gìn giữ và trao truyền cho các thế hệ con cháu giá trị di sản văn hóa của cha ông là việc mà nhiều người cao tuổi ở Hà Tĩnh coi là trách nhiệm phải làm.

  • Cụ bà 90 tuổi ở Hà Tĩnh góp phần lưu giữ lời hát cổ
    Thôi làm thuyền trưởng, cụ ông Hà Tĩnh dốc lòng giữ hò chèo cạn

    Dù gần 90 tuổi nhưng nghệ nhân dân gian Trương Văn Hứa (SN 1930, xã Cẩm Nhượng, huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) vẫn cất lên những câu hò chèo cạn sâu lắng và thấm đẫm tình quê…

Hà - Minh


Hà - Minh

 {name} - {time}

 Trả lời

{body}
 {name}- {time}
{body}

0 bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Các tin đã đưa

Địa phương

Xem thêm Thành phố Hà Tĩnh

Thời tiết

Hãy chia sẻ với bạn bè!
Tắt [X]