Sẽ chấm dứt "viên chức suốt đời"?

Chính phủ vừa trình xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nội dung dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật cán bộ, công chức và Luật viên chức, trong đó điểm mới hướng đến là sẽ khắc phục tình trạng "viên chức suốt đời".

Sẽ chấm dứt “viên chức suốt đời”?

Chính quyền các cấp đang nỗ lực nâng chất lượng phục vụ của đội ngũ công chức, viên chức. Trong ảnh: người dân làm thủ tục hành chính tại UBND Q.10, TP.HCM - Ảnh: T.TRUNG

Dù vẫn còn những băn khoăn nhất định, nhưng đa số ý kiến ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhất trí với phương án mà Chính phủ đề xuất là sẽ thực hiện ký kết hợp đồng xác định thời hạn, thay cho hợp đồng không xác định thời hạn như hiện nay, nhằm bảo đảm cơ chế cạnh tranh, khắc phục tình trạng "không có vào, có ra" tâm lý "viên chức suốt đời" trong đội ngũ viên chức.

Phải đánh giá theo thang, bảng điểm

Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc than phiền với cách làm hiện nay, "mỗi lần đánh giá cán bộ, công chức, viên chức tôi rất vất vả, lại mất nhiều thời gian", đồng thời cho rằng thay đổi phương pháp đánh giá, phân loại mới chính là mấu chốt của vấn đề, cần nghiên cứu quy định rõ trong dự luật.

Theo ông Phúc, luật chưa quy định rõ là thủ trưởng đánh giá hay tập thể đánh giá cán bộ, công chức, viên chức. Nếu đánh giá theo 4 mức độ hoàn thành công việc (hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, hoàn thành tốt nhiệm vụ, hoàn thành nhiệm vụ, không hoàn thành nhiệm vụ) mà không định lượng cụ thể sẽ khó chính xác, dễ cảm tính, nể nang nhau.

"Thực tế cho thấy, hiếm khi có một công chức bị nghỉ việc do 2 năm liên tiếp "không hoàn thành nhiệm vụ". Kết quả đánh giá tại các cơ quan, đơn vị thường là 100% công chức, viên chức hoàn thành nhiệm vụ" - ông Phúc nói.

TS Lê Thanh Vân, ủy viên thường trực ủy ban Tài chính - ngân sách của Quốc hội, cũng cho rằng chỉ có cách duy nhất là đánh giá bằng thực chứng mới xác định đúng chất lượng công chức, viên chức. Theo đó, phải dựa trên những phẩm chất, kết quả hoạt động cụ thể, có thể nhận thấy được, đo lường được, thay cho đánh giá bằng cảm tính dựa trên sự yêu ghét, ích kỷ hẹp hòi...".

Việc đánh giá dựa trên cơ sở thực chứng trước hết phải xem xét tinh thần, thái độ phục vụ nhà nước, phục vụ nhân dân, thể hiện ở trách nhiệm trong công việc, sự chủ động xử lý những công việc thuộc chức trách của mình vì lợi ích chung. Đó là khả năng hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao; thời gian làm việc và thời hạn hoàn thành nhiệm vụ...

Cũng theo ông Vân, dự luật muốn tạo ra bước đột phá thực sự thì "những nội dung trên phải được cụ thể hóa, cá biệt hóa theo từng vị trí chức danh việc làm, với từng thang điểm cụ thể và từng thời gian theo định kỳ đánh giá. Từng tiêu chí, khi đã được lượng hóa cụ thể chính là bằng chứng chứng minh phẩm chất, năng lực, trình độ của công chức, viên chức".

Chẳng hạn, một công chức A được giao xử lý một công việc cụ thể trong một thời hạn 10 ngày, nhưng đến hết ngày thứ 10 mà vẫn chưa thực hiện xong (trừ khi có tình huống bất khả kháng), coi như công chức đó không hoàn thành nhiệm vụ.

Nếu được giao một công việc khác, với một thời hạn nhất định, nhưng công chức này cũng không làm tròn nhiệm vụ, bị trừ điểm.

Đến cuối năm, anh ta chỉ có 15/100 điểm chẳng hạn, nếu tập thể bỏ phiếu bình bầu anh ta là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thực sự sẽ là điều dối trá!

Có nên cách chức người không còn giữ chức?

Sau một thời gian áp dụng hình thức kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức đã nghỉ việc hay nghỉ hưu, Chính phủ đề nghị bổ sung quy định này vào dự luật.

Ủy ban Pháp luật đã đề nghị quy định rõ với từng đối tượng có hành vi vi phạm, cần quy định hình thức kỷ luật phù hợp, hệ quả pháp lý gắn trực tiếp với quyền lợi cụ thể mà đối tượng đó được hưởng trong thời gian công tác hoặc nghỉ hưu.

Ngoài ra, cần quy định nguyên tắc xác định thẩm quyền, trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật để bảo đảm tính khả thi và thống nhất trong quá trình thực hiện.

Tuy vậy, các ý kiến vẫn băn khoăn về hệ quả pháp lý đối với việc xóa tư cách, hoặc cách chức các vị trí mà người đã nghỉ việc, đã về hưu từng nắm giữ.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga, đã vi phạm phải xử lý nghiêm, nhưng "nếu xóa thì xóa cái đang tồn tại, không thể xóa cái không còn".

Bà Nga đề nghị tìm khái niệm để chỉ rõ rằng xóa là xóa các quyền lợi về tinh thần, vật chất mà người đó được hưởng từ chức vụ đã đảm nhiệm trước khi nghỉ hưu.

Ông Lê Thanh Vân cũng cho rằng xử lý kỷ luật đối với người về hưu thời gian qua chỉ mang tính chất tình thế, chưa phải là những quan hệ pháp luật ổn định.

Theo ông Vân, chúng ta đã có hệ thống các quy định để xử lý các sai phạm và gắn với nó là trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự... nhưng với trách nhiệm kỷ luật (các chế tài xử lý vi phạm cũng như quy trình xử lý) đến nay chỉ lác đác có trong Luật cán bộ, công chức, Luật viên chức và một số văn bản dưới luật.

"Các hình thức chế tài như khiển trách, cảnh cáo, buộc thôi việc... cũng chưa được cụ thể hóa đối với từng hành vi vi phạm, hoàn cảnh, sự tác động của hành vi ấy đối với công vụ và tâm lý xã hội" - ông Vân phân tích.

Dẫn câu chuyện ông Ngô Văn Tuấn (Thanh Hóa) bị cảnh cáo có hành vi "nâng đỡ không trong sáng" nhưng được bố trí vào vị trí thấp hơn chức vụ cũ, gây bất bình trong dư luận, ông Vân cho rằng cần phải đặt ra thêm một số chế tài phụ để ngăn chặn có điều kiện.

Cũng theo ông Vân, khi hệ thống pháp luật hoàn chỉnh các chế tài xử lý, đặc biệt là giúp phát hiện kịp thời các hành vi vi phạm, sai phạm, không nhất thiết phải đặt ra hình thức xử lý như xóa tư cách, cách chức vụ mà người về hưu, người nghỉ việc đã từng nắm giữ.

* Ông NGUYỄN KHẮC ĐỊNH (chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật): Lãnh đạo đơn vị sự nghiệp công lập không còn là công chức

Chính phủ đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định về đối tượng là công chức theo hướng không tiếp tục quy định lãnh đạo, quản lý trong đơn vị sự nghiệp công lập là công chức. Quan điểm này được Ủy ban Pháp luật của Quốc hội ủng hộ.

Theo pháp luật hiện hành, những người thuộc bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập được xác định là công chức nhưng lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập. Báo cáo của Chính phủ cho thấy những người này không được tính trong tổng số biên chế công chức, không được hưởng phụ cấp công vụ.

Do đó, để thống nhất trong việc áp dụng chế độ, chính sách đối với cùng đối tượng quản lý (công chức) và phân biệt rõ hơn việc quản lý nhà nước với quản trị sự nghiệp công lập, quy định mới phù hợp với nghị quyết số 19-NQ/TW là: "Không thực hiện chế độ công chức trong đơn vị sự nghiệp công lập, trừ các đơn vị phục vụ nhiệm vụ chính trị và phục vụ quản lý nhà nước".

* Bà LÊ THỊ NGA (chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp): Không thể xóa chức vụ không còn

Khi xóa tư cách bộ trưởng của một ông bộ trưởng A khi ông ấy không còn nắm giữ chức vụ đó nữa, sẽ đặt ra trường hợp: chức vụ này về mặt nhà nước là vấn đề lịch sử khách quan, đã từng tồn tại. Những việc ông A đã làm, đã ký với tư cách một chủ thể về mặt nhà nước và là của cơ quan đó.

Như vậy, những văn bản ông A đã ký nếu không bị pháp luật bác bỏ vẫn còn hiệu lực. Trong khi ông A bị xóa tư cách, cách chức vụ từng nắm giữ, tính pháp lý của ông A ký khi còn nắm giữ chức vụ sẽ như thế nào?

Theo Tuổi trẻ

Đọc thêm

Phường Hà Huy Tập kiến tạo giá trị mới, vươn tầm đô thị hiện đại

Phường Hà Huy Tập kiến tạo giá trị mới, vươn tầm đô thị hiện đại

Những thành quả của chặng đường đã qua là nền tảng vững vàng để Đảng bộ và Nhân dân phường Hà Huy Tập (Hà Tĩnh) tiếp tục phát huy sức mạnh đoàn kết, huy động mọi nguồn lực, thúc đẩy kinh tế - xã hội khởi sắc, quyết tâm hoàn thành các mục tiêu nhiệm kỳ 2025 – 2030, vươn mình thành một trong những trung tâm đô thị, dịch vụ phát triển của tỉnh.
Kỳ Hoa vững vàng bứt phá trong nhiệm kỳ mới

Kỳ Hoa vững vàng bứt phá trong nhiệm kỳ mới

Từ cuộc sáp nhập mang tính lịch sử, xã Kỳ Hoa (tỉnh Hà Tĩnh) hôm nay đang vươn mình mạnh mẽ trên hành trình đổi mới. Lấy đoàn kết làm sức mạnh, lấy đồng lòng làm điểm tựa, Đảng bộ và người dân nơi đây quyết tâm khơi dậy nội lực, bứt phá trong hành trình xây dựng xã nông thôn mới nâng cao theo hướng đô thị, văn minh, hiện đại.
Ý Đảng lòng dân hòa quyện, dựng xây Đồng Tiến vươn tầm mới

Ý Đảng lòng dân hòa quyện, dựng xây Đồng Tiến vươn tầm mới

Xã Đồng Tiến hôm nay là sự hội tụ của 3 miền quê giàu truyền thống Thạch Hội, Thạch Văn, Thạch Trị. Đại hội Đảng bộ xã lần thứ nhất là dấu mốc quan trọng, nơi ý chí được hun đúc, khát vọng được thắp lên, mở ra hành trình mới để xây dựng Đồng Tiến thành địa phương kiểu mẫu, vững vàng trong đổi mới và phát triển.
Cẩm Xuyên kiến tạo xã nông thôn mới nâng cao theo hướng đô thị

Cẩm Xuyên kiến tạo xã nông thôn mới nâng cao theo hướng đô thị

Trong gạch nối giữa quá khứ và hiện tại, xã Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) hôm nay đang hướng đến mục tiêu trở thành xã nông thôn mới nâng cao phát triển theo hướng đô thị. Để hiện thực hóa mục tiêu, nhiệm kỳ 2025-2030, Đảng bộ xã Cẩm Xuyên sẽ xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Đại hội Đảng cấp xã ở Hà Tĩnh: Trao niềm tin, gửi kỳ vọng

Đại hội Đảng cấp xã ở Hà Tĩnh: Trao niềm tin, gửi kỳ vọng

Đại hội đảng bộ cấp xã đang diễn ra ở các địa phương Hà Tĩnh. Trong không khí sôi nổi, phấn khởi, cán bộ, đảng viên, người dân, doanh nghiệp trên địa bàn bày tỏ nhiều niềm tin, kỳ vọng với những bứt phá, đổi mới trong nhiệm kỳ 2025-2030.
Khơi thông các nguồn lực, phát triển KT-XH xã Mai Phụ bền vững và thực chất

Khơi thông các nguồn lực, phát triển KT-XH xã Mai Phụ bền vững và thực chất

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội Đảng bộ xã Mai Phụ lần thứ I, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Dương Tất Thắng đề nghị địa phương tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong vận hành mô hình chính quyền 2 cấp; tạo bước đột phá trong tư duy phát triển; vận dụng linh hoạt, sáng tạo các cơ chế, chính sách kinh tế để khơi thông các nguồn lực cho phát triển...
Phát huy khối đại đoàn kết, xây dựng xã Mai Phụ giàu đẹp, văn minh

Phát huy khối đại đoàn kết, xây dựng xã Mai Phụ giàu đẹp, văn minh

Nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đảng bộ xã Mai Phụ (Hà Tĩnh) đặt mục tiêu nâng cao năng lực lãnh đạo, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh, phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, tạo bước đột phá phát triển KT-XH, chuyển đổi số, xây dựng xã Mai Phụ giàu đẹp, văn minh.
Phường Thành Sen: Hội tụ tinh hoa, vươn tầm khát vọng

Phường Thành Sen: Hội tụ tinh hoa, vươn tầm khát vọng

Từ dấu ấn rêu phong của một vùng đất cổ kính, tên gọi Thành Sen được tiếp nối trong hình hài mới - phường Thành Sen, trực thuộc tỉnh Hà Tĩnh, được sắp xếp từ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các phường cũ. Sự kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ phường lần thứ I đánh dấu bước chuyển mình trong tiến trình sắp xếp đơn vị hành chính và mở ra chương mới đầy kỳ vọng, hình thành chỉnh thể hành chính hiện đại, đồng bộ, mang tầm vóc đô thị trung tâm của tỉnh.
Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tích cực triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển mạnh cấp cơ sở

Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tích cực triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển mạnh cấp cơ sở

Thay mặt Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú ký ban hành Kết Luận số 183- KL/TW ngày 1/8/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tích cực triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển mạnh cấp cơ sở sang chủ động nắm, điều hành kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh.
Đại hội Đảng bộ Quân sự tỉnh Hà Tĩnh thành công tốt đẹp

Đại hội Đảng bộ Quân sự tỉnh Hà Tĩnh thành công tốt đẹp

Đồng chí Nguyễn Duy Lâm – Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy Quân sự tỉnh đề nghị, ngay sau đại hội, toàn Đảng bộ đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng, lập thành tích cao nhất trên các mặt công tác, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy dự Đại hội Đảng bộ xã Can Lộc lần thứ nhất

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy dự Đại hội Đảng bộ xã Can Lộc lần thứ nhất

Sáng 1/8, Đảng bộ xã Can Lộc (tỉnh Hà Tĩnh) trang trọng tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự đại hội có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Trần Thế Dũng, Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy Hà Văn Trọng, Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Trần Đình Gia, lãnh đạo một số ban, sở, ngành và 172 đại biểu đại diện cho 2.269 đảng viên trong toàn Đảng bộ xã Can Lộc.