Tăng quyền cho địa phương trong quản lý môi trường

(Baohatinh.vn) - Nghị định 136/2025/NĐ-CP trao quyền cho UBND cấp tỉnh thẩm định, cấp phép môi trường, mở rộng vai trò địa phương trong quản lý bảo vệ môi trường.

Phân cấp rõ ràng, tăng trách nhiệm địa phương

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành Nghị định 136/2025/NĐ-CP, trong đó quy định cụ thể việc phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường nói chung, lĩnh vực môi trường nói riêng. Theo đó, thẩm quyền của HĐND, UBND và Chủ tịch UBND các cấp phải được xác định rõ ràng, đảm bảo phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và năng lực tổ chức thực hiện của từng địa phương. Việc phân quyền cũng phải đảm bảo tính đồng bộ, liên thông, không chồng chéo hay bỏ sót nhiệm vụ, đồng thời tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính.

Hoạt động sản xuất, kinh doanh của Formosa Hà Tĩnh gắn bó chặt chẽ với công tác bảo vệ môi trường và được kiểm soát nghiêm ngặt bởi cơ quan chức năng.
Hoạt động sản xuất, kinh doanh của Formosa Hà Tĩnh gắn bó chặt chẽ với công tác bảo vệ môi trường và được kiểm soát nghiêm ngặt bởi cơ quan chức năng.

Một điểm đáng chú ý là từ tháng 7/2025, nhiều quyền hạn trước đây thuộc Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ được chuyển giao cho UBND cấp tỉnh. Trong đó, UBND tỉnh được trao quyền xây dựng và ban hành kế hoạch xử lý, cải tạo và phục hồi ô nhiễm môi trường đất đặc biệt nghiêm trọng trong các trường hợp do lịch sử để lại hoặc không xác định được cá nhân, tổ chức gây ô nhiễm. Địa phương cũng sẽ chịu trách nhiệm tổ chức quản lý bùn nạo vét từ kênh mương, công trình thủy lợi thuộc quyền quản lý, đảm bảo các hoạt động này đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường.

Đáng chú ý, Chủ tịch UBND tỉnh sẽ được thực hiện nhiệm vụ thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường và cấp giấy phép môi trường đối với các dự án đầu tư thuộc thẩm quyền của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, theo quy định tại khoản 1 Điều 35 Luật Bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp đặc biệt tiếp tục do Bộ thực hiện như: dự án được Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án nằm trên địa bàn từ hai tỉnh trở lên chưa được xác định rõ thẩm quyền, hoặc các dự án thuộc lĩnh vực nhạy cảm như khai thác khoáng sản, sử dụng tài nguyên nước, xử lý chất thải nguy hại, có nguy cơ ô nhiễm cao.

Trường hợp dự án nằm trong khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung hoặc cụm công nghiệp nhưng thuộc loại hình có mức công suất lớn, nguy cơ gây ô nhiễm cao theo quy định tại phụ lục II Nghị định 08/2022/NĐ-CP (được sửa đổi tại Nghị định 05/2025/NĐ-CP) thì vẫn do Bộ trực tiếp cấp phép. Ngược lại, với các dự án quy mô vừa, phù hợp với năng lực quản lý địa phương, Chủ tịch UBND tỉnh sẽ là người quyết định.

Tạo thuận lợi trong thủ tục, kiểm soát môi trường chặt chẽ

Việc phân quyền này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về môi trường, đồng thời rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính cho các nhà đầu tư. Các thủ tục liên quan đến đánh giá tác động môi trường vẫn phải tuân thủ đúng quy trình quy định tại Điều 34 Luật Bảo vệ môi trường.

Theo đó, hồ sơ đề nghị thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường phải bao gồm văn bản đề nghị, báo cáo ĐTM và báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc tài liệu tương đương. Với các dự án thuộc đối tượng cần thẩm định cả báo cáo nghiên cứu khả thi theo quy định của Luật Xây dựng, chủ đầu tư được phép nộp hồ sơ đồng thời hai loại thủ tục. Tuy nhiên, phải đảm bảo việc thẩm định ĐTM được thực hiện trước khi có kết luận thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi.

Nội dung thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường phải đánh giá tính phù hợp với quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, vùng và tỉnh; xác định rõ hạng mục công trình có khả năng tác động xấu đến môi trường; đánh giá các chất thải phát sinh, rủi ro về sự cố môi trường; tính khả thi của các biện pháp bảo vệ, khắc phục, cải tạo, phục hồi môi trường và phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố. Bên cạnh đó, cơ quan có thẩm quyền cũng cần xem xét mức độ phù hợp và khả năng thực thi của chương trình giám sát môi trường và các cam kết bảo vệ môi trường do chủ đầu tư đề xuất.

Một điểm mới đáng chú ý là trong trường hợp dự án đầu tư nằm trên địa bàn từ hai tỉnh trở lên hoặc trên vùng biển chưa xác định được trách nhiệm hành chính, chủ đầu tư được quyền lựa chọn nộp hồ sơ tại một trong các UBND cấp tỉnh liên quan. Trong các dự án hợp tác công tư đã được giao thẩm quyền cho một UBND tỉnh cụ thể, thì cơ quan này sẽ là nơi thẩm định và cấp phép toàn bộ hoạt động môi trường liên quan đến dự án.

Việc phân quyền mạnh mẽ trong lĩnh vực môi trường là một bước đi quan trọng để thực hiện chủ trương cải cách hành chính, tăng cường tính chủ động, tự chịu trách nhiệm cho chính quyền địa phương. Tuy nhiên, cùng với quyền lực được trao, các địa phương cũng phải nâng cao năng lực tổ chức thực hiện, giám sát và kiểm soát rủi ro nhằm đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường.

Đọc thêm

Biến thời cơ thành thành quả, địa phương phải vươn mình, cán bộ phải chuyển mình

Biến thời cơ thành thành quả, địa phương phải vươn mình, cán bộ phải chuyển mình

Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khoá XVIII là kỳ họp đầu tiên sau khi vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và có sự thay đổi về nội dung, chương trình so với thông lệ hàng năm. Tại kỳ họp này, các đại biểu đã phát huy trí tuệ, trách nhiệm, thống nhất thông qua 18 nghị quyết có ý nghĩa quan trọng, cấp bách, tạo động lực để tỉnh nhà bước vào giai đoạn phát triển mới.
Phu nhân Tổng Bí thư thăm lớp học tiếng Việt tại Nga

Phu nhân Tổng Bí thư thăm lớp học tiếng Việt tại Nga

Nhận lời mời của Chính phủ Liên bang Nga và chính quyền thành phố Saint Petersburg, ngày 22/7, bà Ngô Phương Ly - Phu nhân Tổng Bí thư Tô Lâm, đã đến Moskva bắt đầu tham dự các hoạt động ngoại giao văn hóa nhân kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Liên bang Nga.
Bế mạc Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII

Bế mạc Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII

Sau một ngày rưỡi làm việc khoa học, nghiêm túc, cuối buổi sáng nay, Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh khóa XVIII tiến hành phiên bế mạc, các đại biểu đã biểu quyết thông qua 18 nghị quyết quan trọng trên các lĩnh vực.
Nhiều nội dung đại biểu, cử tri quan tâm được giải đáp thỏa đáng

Nhiều nội dung đại biểu, cử tri quan tâm được giải đáp thỏa đáng

Tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp sáng nay, Giám đốc Sở Nội vụ Hà Tĩnh làm rõ các vấn đề liên quan đến tiếp nhận, bố trí công chức cấp xã khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Chủ tịch UBND tỉnh làm rõ thêm các nội dung đại biểu, cử tri quan tâm.
Nhiều quyết sách quan trọng được xem xét, thảo luận tại Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh

Nhiều quyết sách quan trọng được xem xét, thảo luận tại Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh

Trong 2 ngày diễn ra kỳ họp (23- 24/7), HĐND tỉnh Hà Tĩnh tập trung đánh giá toàn diện tình hình KT-XH 6 tháng đầu năm; phân tích rõ ưu điểm, thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện để từ đó thống nhất, quyết định các giải pháp phát triển 6 tháng cuối năm 2025.
"Giảm trình bày báo cáo để dành thời gian cho chất vấn và thảo luận"

"Giảm trình bày báo cáo để dành thời gian cho chất vấn và thảo luận"

Khai mạc Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Trần Tú Anh nhấn mạnh: Kỳ họp tập trung đánh giá tình hình KT-XH 6 tháng đầu năm, đưa ra giải pháp trọng tâm, trọng điểm cho 6 tháng cuối năm và thảo luận, thông qua một số nghị quyết quan trọng khác.
Sáng nay, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khai mạc kỳ họp thường lệ giữa năm

Sáng nay, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khai mạc kỳ họp thường lệ giữa năm

Sáng nay (23/7), HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII khai mạc Kỳ họp thứ 30 - kỳ họp thường lệ giữa năm nhằm đánh giá tình hình phát triển KT-XH, QP-AN 6 tháng đầu năm, phương hướng, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 và xem xét, quyết nghị nhiều nội dung quan trọng.
Chủ động phát huy vai trò xung kích trên mặt trận ngoại giao

Chủ động phát huy vai trò xung kích trên mặt trận ngoại giao

Thời gian qua, Hà Tĩnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị, địa phương chú trọng công tác ngoại giao kinh tế, góp phần giữ vững an ninh chính trị, tạo môi trường hòa bình, tranh thủ tối đa ngoại lực để thúc đẩy phát triển.
Khẳng định vai trò của cơ quan dân cử đối với sự phát triển của Hà Tĩnh

Khẳng định vai trò của cơ quan dân cử đối với sự phát triển của Hà Tĩnh

Kỳ họp thứ 30, HĐND tỉnh Hà Tĩnh khóa XVIII dự kiến diễn ra vào 2 ngày 23 và 24/7. Không chỉ là kỳ họp thường lệ giữa năm để bàn bạc, thảo luận giải pháp cho các tháng cuối năm, kỳ họp lần này còn mang ý nghĩa mở đầu cho một giai đoạn mới sau hơn 3 tuần vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Trước thềm kỳ họp, phóng viên Báo Hà Tĩnh có cuộc trao đổi với ông Trần Tú Anh - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh về các nội dung liên quan.