Thơ ấu và cánh đồng

(Baohatinh.vn) - Mẹ trao cho tôi một ngọn gió đồng/ Tiếng cu gáy vọng trời xa khó nhọc/ Vết bùn non gót chân ngày đi học/ Để khi xa tôi nhớ lối về làng... (Trần Văn Lợi)

Thơ ấu và cánh đồng

Cánh đồng mùa gặt. Ảnh tư liệu

Tôi vẫn thường nghe vang lên trong lòng mình những câu thơ trên Báo “Hoa học trò” một thuở khi đi qua cánh đồng mùa gặt. Ở đó, trong những phút giây ấy, ấu thơ của tôi cứ trở về ngập lòng…

Không nhớ, đã có biết bao nhiêu buổi chiều như thế, khi hoàng hôn đỏ ối chân trời, khi những chuyến xe chở lúa đã rời cánh đồng, tôi và một vài người bạn lại hẹn nhau ra ngoại ô để đón khói đồng. Thứ khói đốt đồng khiến nhiều người khó chịu ấy mà lại là nguyên cớ để chúng tôi gặp nhau. Tôi tin rằng, ai đã từng có một ấu thơ gắn bó với cánh đồng đều thấy thân thương với mùi khói ấy.

Thơ ấu và cánh đồng

Tôi tin rằng, những ai đã từng có một ấu thơ gắn bó với cánh đồng đều cảm thấy thân thương với mùi khói ấy...

Ảnh Lê Khánh Thành

Nó đâu chỉ là mùi khói rạ đơn thuần. Trong đó ẩn chứa cả mùi nồng của đất ẩm, hương thơm của cây lúa, có mùi thơm lừng của xâu châu chấu vừa chín tới, có mùi của những củ khoai vừa mót được dưới những tảng đất cày… Đó là thứ mùi của hiện tại cũng là thứ mùi của ký ức. Tôi vẫn hằng tin, có những mùi hương của ấu thơ không bao giờ bay đi, nó ăn sâu vào từng hồng cầu, chỉ cần chạm vào một hình ảnh thân thuộc nào đó, tự khắc nó sẽ dậy lên trong khí quản.

Những mùi hương ấy đôi lúc cần một hình ảnh để dậy thơm nhưng hầu như bao giờ nó cũng trả về bao nhiêu hình ảnh của ký ức. Tôi dám khẳng định điều đó khi trong làn khói bay bay giữa ánh nắng chiều tà ấy, tôi đã gặp lại cánh đồng làng tôi.

Thơ ấu và cánh đồng

Trong làn khói bay bay giữa ánh nắng chiều tà ấy, tôi đã gặp lại cánh đồng làng tôi. Ảnh Internet

Ở đó, dáng vẻ tất tả của bà tôi cứ hiện lên thật rõ. Mùa gặt, bao giờ bà cũng là người về sau cùng. Sau khi thu dọn lúa, chất đầy chiếc xe ổ bi cho chú kéo về, bà ở lại bắt đầu nhóm rạ để đốt. Bầy trẻ sau một buổi chiều mòn chân đuổi bắt châu chấu chỉ chờ có thế để bắt đầu nướng những xâu châu chấu béo núc của mình. Dù vướng chân nhưng bà chẳng bao giờ mắng mỏ một câu, chỉ cười hiền nhìn lũ trẻ loem nhoem trong khói đồng vướng víu…

Ở đó, tôi đã thấy lại những bếp lửa dậy thơm mùi cơm mới. Thấy lại dáng mẹ mệt nhọc nhào người theo vòng quay của chiếc cối xay giữa gian bếp để làm cho chúng tôi mẻ cốm mới. Những hạt cốm mẩy tròn được mẹ rang giòn thơm phức, cứ giòn tan trong khoang miệng. Mẹ nhìn chúng tôi ăn ngon lành, nỗi mệt nhọc như cũng tan biến.

Thơ ấu và cánh đồng

Những hạt cốm giòn thơm mẹ dè xẻn, bớt ra làm quà vặt cho chúng tôi vẫn luôn là món ăn ngon nhất, neo sâu vào trí nhớ. Ảnh Internet

Những đứa trẻ lớn lên từ đồng ruộng như tôi, mỗi ngày có thể nghĩ ra bao nhiêu món ăn dân dã, có thể tổ chức với nhau bao nhiêu bữa tiệc trên những tấm lá chuối, lá cọ trải ra giữa đồng nhưng những hạt cốm giòn thơm mẹ dè xẻn, bớt ra làm quà vặt cho chúng tôi vẫn luôn là món ăn ngon nhất, neo sâu vào trí nhớ nhất.

Bây giờ ruộng đồng hầu hết đã phá bờ vùng, hình thành ô thửa lớn. Những đồng lúa vốn dĩ mênh mông giờ đây càng trở nên hoang vu hơn khi chỉ còn trơ gốc rạ. Nó tựa như nỗi trống trải trong lòng người xa quê khi đứng giữa cánh đồng quê người mùa gặt.

Và những đốm lửa rạ giữa cánh đồng cứ sáng lên như muốn soi tỏ những hiện vật của trong ký ức. Ta không thể chạm vào nó mà nó lại khắc tạc vào lòng ta bao nhiêu bức phù điêu của những ngày thơ ấu…

Chủ đề Sáng tác Văn học Nghệ thuật

Đọc thêm

Dấu xưa trên đất thiêng Ngàn Hống

Dấu xưa trên đất thiêng Ngàn Hống

Sở hữu số lượng di tích và cổ vật khá lớn và trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử nhưng các thế hệ cán bộ và Nhân dân TX Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) đã làm tốt công tác trùng tu tôn tạo, lưu giữ lại những giá trị di sản.
Podcast: Nhớ mùi thơm nếp rồng

Podcast: Nhớ mùi thơm nếp rồng

Cứ mỗi độ tháng năm về, lòng ta lại bất chợt bâng khuâng. Dường như, đâu đó có mùi hương rất quen của lúa chín, của rơm rạ mới phơi, của đất trời quê hương đang vào mùa gặt....
Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Ngai vua triều Nguyễn - bảo vật quốc gia bị phá hỏng: Lỗ hổng công tác bảo vệ di tích?

Vụ một người đàn ông xâm nhập thành công vào khu vực đặt ngai vua - một bảo vật quốc gia mang tính biểu tượng tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế), rồi xâm hại hiện vật, đang gây bức xúc, phẫn nộ trong dư luận và dấy lên quan ngại về lỗ hổng bảo vệ di sản ở nơi cần có cơ chế giám sát nghiêm ngặt bậc nhất thuộc quần thể di tích Cố đô Huế.
Tặng tiền cho người kết hôn

Tặng tiền cho người kết hôn

Nhiều chính quyền địa phương Hàn Quốc đưa ra các chương trình tặng tiền để khuyến khích kết hôn, như là trợ cấp phí hẹn hò, tuần trăng mật.
Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

Podcast truyện ngắn "Đường tới Lũng Mây"

...Đã lâu lắm rồi không có mưa, hơi nóng ủ chín những bông xuyên mộc nở muộn làm muôn vàn cánh hoa rực lên như lửa. Cái màu đỏ lạ lùng ấy khiến trái tim Duyên bất chợt bồn chồn.
Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Tháng Năm ngân lên bản nhạc mùa hạ, như gọi dậy mọi sắc màu đang say ngủ... Trong giai điệu ấy, ai cũng thấy một phần tuổi trẻ của mình – ngây ngô, sôi nổi, và đầy mộng mơ…
Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Toạ lạc trên sườn núi Thiên Tượng của dãy Hồng Lĩnh, chùa Thiên Tượng thuộc phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được xem là Hoan Châu đệ nhị danh thắng với nhiều cảnh đẹp.
Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Lối cũ không chỉ là một con đường, mà là nơi chất chứa yêu thương, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, là chiếc nôi của những giấc mơ giữa trưa hè...
Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Trong ngôi nhà đơn sơ, những bức ảnh kỷ niệm thiêng liêng được treo ngay ngắn như những kỷ vật quý báu. Dù thời gian có qua đi hơn 55 năm thì nhũng ký ức được gặp Bác Hồ vẫn vẹn nguyên trong trái tim bà Tưởng Thị Diên - người Tiểu đội trưởng Tiểu đội dân quân gái Kỳ Phương năm nào....
Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Gần bảy thập kỷ đã đi qua, giọng nói trìu mến, thân thương của Bác vẫn còn vang vọng, thấm vào mỗi con tim. Khắc ghi lời Bác kính yêu, Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh đoàn kết một lòng, ra sức xây dựng quê hương giàu đẹp như sinh thời Người căn dặn và mong muốn...
Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Tối 15/5, tại TP Hà Tĩnh đã diễn ra chương trình giao lưu văn hóa Việt - Nhật với chủ đề “Kết nối thế giới qua Truyện dân gian và Âm nhạc”. Tham dự có ngài ITO Naoki - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Tất Thắng.