Vì sao điểm thi tốt nghiệp thấp nhưng điểm chuẩn đại học cán mốc 30?

Ngày đầu tiên công bố điểm chuẩn trúng tuyển đại học năm 2025, có 6 ngành tại 4 trường ghi nhận mức điểm chuẩn tuyệt đối 30/30.

Đó là Y khoa của Học viện Quân Y, Quan hệ quốc tế của Học viện Khoa học quân sự, Sư phạm tiếng Anh và Sư phạm tiếng Trung của 2 trường đại học Ngoại ngữ trực thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Huế.

Điểm tuyệt đối ở 2 trường quân đội không khó để lý giải. Đây là mức điểm chuẩn áp dụng cho thí sinh nữ với tổng chỉ tiêu rất thấp. Học viện Quân Y chỉ tuyển 8 thí sinh nữ khu vực phía Bắc. Học viện Khoa học quân sự chỉ tuyển 2 thí sinh nữ trên toàn quốc.

Điều này có nghĩa là chỉ những thí sinh xuất sắc mới đăng ký vào 2 ngành nói trên. Trong số này có thể bao gồm học sinh giỏi quốc gia các môn trong tổ hợp xét tuyển như toán, lý, hoá, sinh.

Tuy nhiên, yếu tố khiến cho điểm chuẩn bị đẩy lên 30 ở 2 trường quân đội là chính sách cộng điểm ưu tiên.

Theo đó, các trường quân đội cộng 2,25-3 điểm cho học sinh đoạt giải quốc gia, quốc tế và cuộc thi khoa học, kỹ thuật quốc gia, quốc tế trong trường hợp thí sinh không sử dụng quyền xét tuyển thẳng.

Thí sinh đoạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh được cộng 1,5-2 điểm.

Thí sinh đạt học lực giỏi ở bậc THPT có chứng chỉ quốc tế như SAT, IELTS, TOEFL iBT… được cộng 0,5-1,5 điểm.

Với tổng chỉ tiêu ít ỏi và chính sách cộng điểm rộng rãi, việc điểm chuẩn của 2 ngành nói trên cán mốc 30 là điều hoàn toàn có thể xảy ra trong bối cảnh Bộ bỏ xét tuyển sớm, bao gồm cả xét tuyển thí sinh tài năng.

Tương tự, 2 trường ngoại ngữ của Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Huế cũng có chỉ tiêu tuyển sinh ít ỏi.

Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Huế tuyển 199 chỉ tiêu Sư phạm tiếng Anh ở 3 tổ hợp và 20 chỉ tiêu Sư phạm tiếng Trung ở 4 tổ hợp. Với phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT, điểm xét tuyển là tổng điểm 3 môn, trong đó môn ngoại ngữ nhân hệ số 2 và quy về thang điểm 30.

Với phương thức kết hợp kết quả thi tốt nghiệp THPT với chứng chỉ quốc tế, điểm chuẩn ngành Sư phạm tiếng Anh nhận từ mức IELTS 5.5; TOEFL iBT 46; VSTEP từ bậc 4 trở lên.

Đối với ngành Sư phạm tiếng Trung Quốc, xét tuyển thí sinh tốt nghiệp THPT có chứng chỉ tiếng Trung Quốc HSK3 từ 180 điểm trở lên.

Điểm đáng lưu ý là mức điểm cộng cho chứng chỉ ngoại ngữ khá cao.

Với chứng chỉ IELTS, thí sinh đạt mức điểm 5.0 được quy đổi thành 8 điểm hoặc cộng thêm 1 điểm, tuỳ phương thức. Ở mỗi mức tăng 0.5 trên chứng chỉ, thí sinh được cộng thêm 0,5 điểm xét tuyển.

Khi thí sinh đạt IELTS 7.0, được quy đổi thành 10 điểm tiếng Anh hoặc cộng thêm 3 điểm, tuỳ phương thức.

Điều này cũng diễn ra tương tự ở chứng chỉ VSTEP. Thí sinh đạt 5.5 điểm (chứng chỉ B1) được quy đổi thành 8 điểm hoặc cộng thêm 1 điểm, tuỳ phương thức. Điểm tăng theo từng mức cho tới khi thí sinh đạt mức C1 (mức điểm từ 8.5) sẽ được quy đổi thành thang 10 hoặc cộng 3 điểm.

Không chỉ ưu tiên cộng điểm chứng chỉ, mà ngay trong công thức tính điểm ngoại ngữ nhân đôi một lần nữa nhân thêm cấp độ ưu tiên cho những chứng chỉ này.

Tại Trường Đại học Ngoại ngữ - ĐH Quốc gia Hà Nội, chỉ tiêu cho Sư phạm tiếng Anh là 150 và Sư phạm tiếng Trung là 25. Trong đó, một lượng lớn thí sinh đạt học sinh giỏi quốc gia môn tiếng Anh và tiếng Trung có thể đổ dồn đăng ký về các khoa này, khiến một phần chỉ tiêu phải cắt bỏ dành cho tuyển thẳng.

Cánh cửa vào 2 ngành này với các thí sinh còn lại trở nên hẹp hơn.

Chính sách quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế sang điểm tiếng Anh trong tổ hợp xét tuyển tiếp tục gom những thí sinh có điểm IELTS và HSK cao vào một nhóm nhỏ hơn nữa.

Trường này tính 7.0 IELTS tương đương với 10 điểm. Tuy nhiên, đại diện nhà trường cho biết, các thí sinh trúng tuyển đều có IELTS 7.5 trở lên.

Với điểm 10 tròn trĩnh ở môn tiếng Anh, thí sinh cần có 2 môn còn lại trong tổ hợp xét tuyển đạt tuyệt đối. Hai môn này không nhất thiết phải là toán - văn mà có thể là toán - hoá, toán - sinh, toán - lý, văn - địa theo các nhóm tổ hợp linh hoạt.

Cuối cùng, thí sinh không phải đăng ký tổ hợp xét tuyển hay phương thức xét tuyển cố định. Hệ thống tuyển sinh của Bộ sẽ chạy tự động để chọn tổ hợp/phương thức mà thí sinh có thể đạt mức điểm xét tuyển cao nhất, tối đa hoá điểm xét tuyển và cơ hội trúng tuyển của thí sinh.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, PGS.TS Hà Lê Kim Anh - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại ngữ (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho biết thêm: trường có cơ chế cộng điểm cho học sinh giỏi cấp tỉnh, học sinh đạt giải kỳ thi Olympic của Đại học Quốc gia Hà Nội.

Ngoài ra, thí sinh học hệ chuyên các trường chuyên tỉnh và trường chuyên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội có thể xét tuyển bằng học bạ kết hợp chứng chỉ ngoại ngữ. Các chính sách này đều góp phần đẩy điểm chuẩn lên tối đa.

“Chỉ tiêu Bộ GD&ĐT cấp cho ngành đào tạo sư phạm khá thấp trong khi nhu cầu xã hội về giáo viên tiếng Anh rất cao. Chính sách miễn học phí, cấp bù sinh hoạt phí dành cho sinh viên ngành sư phạm cũng thu hút các học sinh giỏi đăng ký, đặc biệt là sư phạm ngoại ngữ. Với ngành này, ngay từ năm thứ nhất, các em đã có thể đi làm thêm và kiếm được tiền.

Sức hút đó khiến lượng thí sinh đăng ký rất lớn, và tập trung rất nhiều những thí sinh “tinh hoa”.

Những năm trước đây, 2 ngành này của trường lấy thang 40 thì điểm chuẩn cũng xấp xỉ 39. Do đó, với cách xét tuyển năm nay, việc điểm chuẩn lên tuyệt đối không có gì bất thường mà thể hiện đúng xu thế điểm”, PGS.TS Hà Lê Kim Anh nói.

Việc bỏ xét tuyển sớm, cho phép quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế sang điểm thi môn tiếng Anh cũng là lý do mà điểm chuẩn của nhiều ngành “hot”, trường top tăng mạnh ngay cả khi trong tổ hợp có toán và tiếng Anh.

Dẫn chứng tại Đại học Bách khoa, khi 6.5 IELTS được tính là 10, sẽ không khó đoán điểm chuẩn các ngành IT1, IT2 sẽ vượt mốc 29. Bởi số đông học sinh giỏi quốc gia, quốc tế các môn tự nhiên đã đổ về đây. Chỉ tiêu dành cho thí sinh không có giải đếm trên đầu ngón tay. Thậm chí Á khoa thi tốt nghiệp THPT cũng có thể trượt vào 2 ngành này.