Trước khi triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, quy định về hội thi giáo viên dạy giỏi thực hiện theo Thông tư 22 ban hành năm 2019.
Theo đó, hội thi sẽ tổ chức ở 3 cấp: trường, huyện và tỉnh. Chu kỳ tổ chức 2 năm 1 lần với cấp trường, cấp huyện và 4 năm 1 lần với cấp tỉnh.
Tuy nhiên, việc bỏ cấp huyện từ năm học 2025-2026 sẽ dẫn tới việc không còn hội thi giáo viên giỏi cấp huyện. Tương tự là việc bỏ kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện. Thay vào đó là hội thi giáo viên giỏi cấp xã, kỳ thi học sinh giỏi cấp xã.
Tại toạ đàm về tổ chức và quản lý giáo dục cấp xã sau sắp xếp, sáp nhập, nhiều cán bộ quản lý giáo dục cấp xã bày tỏ trăn trở về cách thức tổ chức các kỳ thi, hội thi nói trên với những địa phương chỉ có duy nhất 1 trường ở mỗi cấp học.
Bà Phan Thị Việt Hà - Phòng Văn hoá - Xã hội phường Âu Cơ, tỉnh Phú Thọ - đặt câu hỏi cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo: “Với xã chỉ có 1 trường thì thi học sinh giỏi, giáo viên giỏi cấp xã như thế nào khi chỉ có học sinh, giáo viên của trường đó?”.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn không trả lời trực tiếp câu hỏi mà dẫn cách làm của TPHCM, đó là tổ chức các cụm liên xã phường để triển khai các phong trào thi đua.
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Trần Thế Cương cũng cho biết cách làm tương tự của Hà Nội. Dù không còn Phòng Giáo dục và Đào tạo, Hà Nội dự kiến sẽ tổ chức phong trào thi đua theo các cụm với cách phân chia địa giới cụm tương tự như địa giới quận trước đây.
Đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Ninh Bình đề nghị Bộ có văn bản hướng dẫn để thực hiện thống nhất trên toàn quốc về cách chia cụm thi đua như cách mà Hà Nội và TPHCM dự kiến triển khai trong năm học tới.
Trong 46 câu hỏi từ các địa phương gửi về Bộ yêu cầu được giải đáp liên quan tới quản lý nhà nước về giáo dục khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi cũng đề nghị Bộ hướng dẫn và quy định cụ thể về số lượng thí sinh tối đa cho đội tuyển học sinh giỏi mỗi tỉnh sau khi sáp nhập.
Quy định hiện hành cho phép mỗi đội tuyển học sinh giỏi quốc gia cấp tỉnh ở mỗi môn thi tối đa 10 thí sinh (trừ Hà Nội và TPHCM có 20 thí sinh/đội tuyển/môn thi).
Tuy nhiên, khi sáp nhập 2-3 tỉnh thành làm 1, mỗi tỉnh sẽ có 2-3 trường chuyên, số học sinh trong mỗi đội tuyển tỉnh có được tăng lên tương ứng hay không là điều các Sở Giáo dục và Đào tạo đang chờ hướng dẫn từ Bộ.
Phát biểu tại toạ đàm, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhận định vai trò của cấp xã trong quản lý giáo dục đã khác trước, tác động trực tiếp còn lớn hơn cấp huyện trước đây và do đó trách nhiệm cũng nặng nề hơn.
Chính vì thế, việc tập trung hỗ trợ cho cấp xã để tháo gỡ khó khăn là vấn đề cấp bách, cần tập trung. Bộ đề cao sự chủ động của các địa phương, đặc biệt là trong việc tập huấn và cử giáo viên hỗ trợ cán bộ quản lý giáo dục trong giai đoạn chuyển giao này.
