Được xây dựng từ năm 1990 bằng gạch taplo, kênh dẫn nước đập Cơn Trường có chiều dài gần 6 km đi qua các thôn Minh Xuân, Bắc Xuân, Đông Xuân và Trung Xuân của xã Kỳ Tây. Đây là tuyến kênh dẫn nước tưới tiêu cho hàng chục ha đất nông nghiệp ở các xã nói trên, trong đó có 10 ha đất lúa. Qua hơn 30 năm sử dụng, tuyến kênh này đã bị xuống cấp nghiêm trọng.
Anh Đặng Văn Tùng ở thôn Minh Xuân cho biết: “Đập Cơn Trường có trữ lượng trên 1 triệu m3, nguồn nước chứa luôn ổn định, dồi dào nhưng nghịch lý ở chỗ, các cánh đồng lại đối mặt với tình trạng thiếu nước tưới. Vụ hè thu này, gia đình tôi đã chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện để chủ động xuống giống sớm nhưng vẫn bị chậm trễ thời vụ vì phải chờ hàng chục ngày mới có nước làm đất; đến nay lại không có nước để tỉa dặm”.
Theo anh Tùng, tình trạng nước không về được ruộng là do kênh bị hư hỏng, nguồn nước bị thất thoát ngay từ thượng nguồn.
Khảo sát cho thấy, hệ thống bờ kênh nhiều đoạn bị nứt vỡ, xập xệ; đáy kênh bị mòn thủng thành nhiều hang hốc... Đây cũng là nguyên nhân khiến tuyến kênh không đảm bảo việc dẫn nước tưới cho sản xuất, đặc biệt là những diện tích ở cuối nguồn.
Bà Nguyễn Thị Lộc - Trưởng thôn Minh Xuân thông tin: “Nhiều năm nay, chúng tôi luôn bị động nước tưới, ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ và hiệu quả sản xuất. Kênh tưới tiêu không phát huy được tác dụng, có cũng như không. Bà con và cán bộ thôn đã nhiều lần kiến nghị đến cấp trên về việc đầu tư xây mới một tuyến kênh kiên cố nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả".
Bí thư Đảng ủy xã Kỳ Tây Nguyễn Văn Hệ cho biết: "Thực trạng xuống cấp của tuyến kênh dẫn nước đập Cơn Trường đã nhiều năm nay, ảnh hưởng lớn đến sản xuất của bà con. Tuy vậy, Kỳ Tây là địa bàn vùng thượng còn nhiều khó khăn, trong khi để xây mới công trình này cần nguồn kinh phí rất lớn, nằm ngoài khả năng của xã. Xã cũng đã trích kinh phí để sửa chữa các đoạn kênh bị hư hỏng nặng nhưng đây chỉ là giải pháp tạm thời và cũng không mang lại hiệu quả như mong muốn".
Hơn 10 ha lúa hè thu của xã Kỳ Tây đang vào thời kỳ tỉa dặm, trong khi đó các hộ dân, đặc biệt là vùng cuối nguồn tuyến kênh đập Cơn Trường đang "mỏi mắt" chờ nước.
Một tuyến kênh được xây mới là điều mong ngóng của người dân xã vùng thượng Kỳ Tây để ổn định sản xuất, nâng cao thu nhập, đồng thời tránh lãng phí nguồn nước tưới từ đập Cơn Trường.
