(Baohatinh.vn) - Tại quê ngoại Hà Tĩnh, Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã dành trọn cuộc đời để nghiên cứu về y thuật, chữa bệnh cứu người. Nhiều di sản y học vô cùng quý báu được Đại danh y để lại cho hậu thế.
Đại danh y Lê Hữu Trác hiệu là Hải Thượng Lãn Ông. Ông sinh ngày 12/11/1724 tại quê cha là thôn Văn Xá, làng Liêu Xá, huyện Đường Hào, phủ Thượng Hồng, trấn Hải Dương (nay là xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên). Ông mất vào ngày rằm tháng Giêng năm 1791 tại quê mẹ là xứ Bàu Thượng, xã Tình Diệm, tổng Hữu Bằng (nay là xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh). Trong suốt thời gian ở quê mẹ, Hải Thượng Lãn Ông đã chuyên tâm nghiên cứu y thuật, chữa bệnh cứu người. Nhiều di sản nghề thuốc quý được lưu truyền, trở thành tư liệu quý để hậu thế tiếp tục nghiên cứu, ứng dụng hiệu quả trong chữa bệnh.
Hiện nay, tại nhà đón tiếp thuộc khu nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác (xã Quang Diệm, Hương Sơn) đang trưng bày một số bản phục chế dụng cụ nghề thuốc, bản sách thuốc: Hải Thượng Lãn Ông toàn thư, Y gia tâm lĩnh, Hải Thượng Y tông tâm lĩnh...
Một số dụng cụ: dao cầu, thuyền tán được Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Hưng Yên phục chế và cung tiến để trưng bày tại nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông ở Hương Sơn. Dao cầu là dụng cụ làm thuốc thường được Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác sử dụng để cắt thuốc, kê đơn, chữa bệnh cho người dân. Đây là một loại dao đặc thù với thiết kế theo lối đòn bẩy, một đầu dao gắn vào trụ của bàn tọa và cầu dao, một đầu cán vểnh để giảm lực khi kéo miết.
Ngoài dao cầu, thuyền tán cũng là dụng cụ làm thuốc được Đại danh y Lê Hữu Trác sử dụng để bào chế thuốc. Dụng cụ này thường được dùng để tán các loại thảo dược khô, cần tán mịn để làm thuốc tán hoặc luyện hoàn, với hàm lượng vừa và nhỏ.
Tại nhà đón tiếp thuộc khu nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác cũng đang lưu giữ một số bộ sách (phục chế) của Đại danh y như: Hải Thượng Y tông tâm lĩnh, Hải Thượng Lãn Ông toàn thư, Y gia tâm lĩnh... Những bộ sách này thể hiện một hệ thống quan niệm y học chặt chẽ, nhất quán, đánh dấu bước tiến của sự nghiệp y học cổ truyền Việt Nam. Trong khuôn viên của thờ Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác, chính quyền địa phương và Ban quản lý cũng dành nhiều thời gian để trồng và chăm sóc hơn 60 loài cây thuốc quý. Đây là những cây thuốc được sử dụng trong các bài thuốc chữa bệnh của Đại danh y.
Vườn thuốc cũng là địa điểm được nhiều du khách tới tham quan, tìm hiểu. Ngoài một số tư liệu nghề thuốc của Đại danh y được trưng bày ở khu nhà thờ Hải Thượng Lãn Ông (xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn) thì tại Bảo tàng Hà Tĩnh cũng đang lưu giữ 2 tấm mộc bản của bộ Tân thuyên Hải Thượng y tông tâm lĩnh. Bộ sách thuộc trong các quyển: Lĩnh Nam bản thảo quyển thượng và quyển hạ được khắc in vào thời vua Hàm Nghi, nguyên niên 1885. (Trong ảnh: Mộc bản trang 8 trong quyển 12 Lĩnh Nam bản thảo - quyển thượng đang được lưu giữ lại Bảo tàng Hà Tĩnh). 2 mộc bản là hiện vật gốc quý góp phần cho việc mở rộng nghiên cứu về các bộ sách đông y do Đại danh y Lê Hữu Trác biên soạn vào thế kỷ XVIII. (Trong ảnh: Mộc bản trang 9 trong quyển 13 Lĩnh Nam bản thảo - quyển hạ đang được lưu giữ lại Bảo tàng Hà Tĩnh).
Bên cạnh đó, tại Bảo tàng Hưng Yên còn lưu giữ 2 tấm mộc bản sách "Tâm đắc thần phương". Đây là một tập trong bộ "Hải Thượng Lãn Ông Y tâm tông lĩnh" gồm 70 phương chọn lọc trong Phùng thị cẩm nang đã được tâm đắc, có phân tích y lý dược lý. (Hình ảnh được Bảo tàng Hà Tĩnh sưu tầm trong năm 2024).
Bằng nhiều cách tiếp cận và truyền tải linh hoạt, ngành VH-TT&DL Hà Tĩnh đang nỗ lực làm mới công tác gia đình, để các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp tiếp tục được khơi dậy và lan tỏa trong cộng đồng.
Không còn đơn thuần xuất hiện trên sân khấu hội diễn tuyên truyền, dân ca ví, giặm ở Hà Tĩnh từng bước hiện diện trong các show diễn giải trí, chuyển hóa thành sản phẩm của công nghiệp văn hóa.
Từ những dặm dài lịch sử, TP Hà Tĩnh hôm nay đang viết tiếp hành trình mới - hành trình về khát vọng xây dựng đô thị phát triển bền vững và chính quyền phục vụ Nhân dân.
Bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực như hiến đất mở đường, giúp đỡ người nghèo, tích cực trong các hoạt động của địa phương, anh Trương Quang Nghĩa, thôn Bắc Thượng, xã Thạch Đài (TP Hà Tĩnh) đã góp sức làm cho quê hương thay da đổi thịt.
Cây đa, bến nước, sân đình là biểu tượng của làng quê trong tâm thức bao thế hệ. Trong đó, đình làng là nơi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống đặc trưng của mỗi làng quê, đang cần được khôi phục và phát huy.
Ông Hồ Duy Lý - Bí thư Chi bộ thôn Song Hải, xã Thạch Sơn (Thạch Hà, Hà Tĩnh) luôn là tấm gương sáng về tinh thần trách nhiệm, tận tụy vì dân, sống trọn nghĩa đạo - đời.
Được ví là “khu vườn” của "những cây lau bằng thép", 18 năm qua, CLB Nhà báo nữ Hà Tĩnh là nơi gắn kết để các nhà báo nữ ghi dấu ấn trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của tỉnh.
Hơn 4 năm kể từ lần đầu tiên hiến máu, đến nay, ở độ tuổi 22, Hoàng Thị Hồng Thương (xã Đan Trường, Nghi Xuân, Hà Tĩnh) đã có đến 21 lần tham gia hiến máu và hiến tiểu cầu.
Học Bác từ những điều bình dị, giản đơn để làm tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, hơn 20 năm nay, anh Đào Anh Tuân - Phó Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Ban Quản lý Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc và Khu tưởng niệm Lý Tự Trọng (Hà Tĩnh) trở thành người “kết nối” lịch sử nơi “tọa độ lửa” Ngã ba Đồng Lộc.
Nhờ chủ trương xây dựng NTM và quyết tâm cao, vợ chồng chị Nguyễn Thị Xuân và anh Lê Hồng Vân (Thạch Châu, Thạch Hà, Hà Tĩnh) đã xây dựng mô hình kinh tế vườn hộ cho thu nhập khá.
Nhận trọng trách Bí thư Chi bộ thôn Tân Vĩnh Cần, xã Cẩm Thành (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), ông Mai Văn Tường gương mẫu đi đầu, "thắp lửa" cho phong trào xây dựng nông thôn mới bằng quyết tâm cao, nghị lực lớn và cả những hy sinh để biến một làng quê khó khăn thành điểm sáng.
Cùng với những dự án lớn, nhiều người con Hà Tĩnh xa quê đã trở về đầu tư phát triển các mô hình lưu trú trên địa bàn, góp phần thúc đẩy ngành “công nghiệp không khói” phát triển.
Với bề dày lịch sử hàng nghìn năm, Hà Tĩnh có thống di sản văn hóa độc đáo và phong phú. Các giá trị văn hoá đó là chất liệu quý giá để báo chí khai thác, tôn vinh và lan tỏa.
Dù có nhiều cơ hội thể hiện tài năng trên các sân khấu âm nhạc “thời thượng” hay ổn định với công việc chuyên môn, nhiều người trẻ Hà Tĩnh vẫn chọn gắn bó với dân ca ví, giặm để lan tỏa câu hò, điệu ví quê hương.
Từng là người lính thông tin quả cảm trên chiến trường Campuchia, cựu chiến binh Nguyễn Lương Hà (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) tiếp tục lan tỏa nghĩa tình đồng đội qua các hoạt động thiện nguyện và hành trình đưa hài cốt liệt sỹ trở về quê hương.
Từng là những nông dân không qua đào tạo chính quy, nhưng nhiều người dân Hà Tĩnh đã trở thành người làm du lịch chuyên nghiệp, góp phần quảng bá vẻ đẹp, văn hóa quê hương.
Nguyễn Phúc Lương (Trường THPT Chuyên Hà Tĩnh) vừa nhận được 3 học bổng toàn phần chuyên ngành khoa học máy tính hàng đầu nước Mỹ với tổng trị giá hơn 16 tỷ đồng
Những hàng rào bằng tường gạch khô cứng hay thép gai sắc nhọn được thay thế bằng cây xanh kết hợp với bồn hoa. Đây là cách mà một số cơ quan, đơn vị, nhà văn hóa hay nhà dân trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh làm mới hàng rào, xanh hóa không gian, tạo cảnh quan thoáng đãng, sạch đẹp.
Cây đa có niên đại khoảng 300 năm ở xã Cẩm Mỹ (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) không chỉ là nơi sinh hoạt cộng đồng của người dân nơi đây mà còn ẩn chứa nhiều câu chuyện thú vị về lịch sử, văn hóa.
Thấm nhuần lời Bác căn dặn: “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp, rực rỡ”, phụ nữ Hà Tĩnh đã biến thành hành động cụ thể trong thực hiện cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”.
Tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, lòng biết ơn tiền nhân... chính là mạch nguồn bền bỉ, kiến tạo và nuôi dưỡng sức mạnh dân tộc, đưa đất nước Việt Nam không ngừng đi tới.
Trải qua hàng trăm năm, nhiều đạo sắc phong của các triều vua và áo, mũ, cân đai phục phẩm lúc sinh thời Đô đài ngự sử Bùi Cầm Hổ sử dụng vẫn được lưu giữ tại đền thờ ở phường Đậu Liêu (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh).
Đã hơn 70 năm trôi qua, nhưng ký ức về một thời hoa lửa và chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” vẫn vẹn nguyên như thước phim sống động trong tâm trí người cựu thanh niên xung phong Nguyễn Trí Cảnh (thị trấn Thạch Hà, Hà Tĩnh).
Tấm lòng thiện nguyện của bà Chu Thị Lương (81 tuổi, thị trấn Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) đã sưởi ấm nhiều mảnh đời khó khăn và ươm mầm nhân ái, dựng xây nếp sống nghĩa tình cho con cháu.
Kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 kéo dài 5 ngày vừa khép lại, lượng du khách đến tham quan, lưu trú trong dịp nghỉ lễ cho thấy tăng trưởng ấn tượng so với cùng kỳ năm ngoái.
Đã 71 năm trôi qua nhưng ký ức về những ngày cùng đồng đội chiến đấu anh dũng trên chiến trường Điện Biên Phủ vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí người cựu binh Nguyễn Xuân Vinh ở xã Xuân Hồng (Nghi Xuân, Hà Tĩnh).