Nhịp võng của tre

(Baohatinh.vn) - Những thanh tre liên kết với nhau thật uyển chuyển trên lối đi đầy màu sắc, đưa dòng người theo đạo ở Hà Tĩnh và du khách gần xa vào những cung đường huyền bí của hang Bê-lem.

Lạc giữa những lối đi cao thấp điệp trùng trong những hang đá được trang trí cầu kỳ và rất đẹp mắt, đôi chân của bà con theo đạo và du khách gần xa như được xoa dịu bằng cảm giác thật khó tả, vừa đung đưa vừa uyển chuyển ngay trong mỗi nhịp bước chân đi. Không có các bậc thang, không có sự phân tách các nấc lên, các bước xuống.

Tất cả trải dài tít tắp tựa một tấm thảm uốn qua các không gian được thiết kế đầy ý đồ, vừa bí hiểm vừa tinh tế. Cung đường trong thế giới hang Bê-lem “nhân tạo” bởi vậy, dẫu quanh co nhưng liền mạch, rất khêu gợi trí tò mò.

bqbht_br_z6159595127639-51db0bd6bc62cd3c0e4cc941f258d682.jpg
Hang Bê-lem đầy bí hiểm ở Nhà thờ Chính tòa Giám mục Giáo phận Hà Tĩnh.

Các lối đi trong hang đá với những âm thanh khi gần khi xa, khi nghe âm hưởng kinh cầu, khi là lời thuyết giảng được bố trí đầy ẩn ý.

Lối đi ấy - lối đi với rường cột là tre, được thiết kế và tạo dựng có đoạn từ thấp lên cao, có nơi từ cao xuống thấp; có chỗ uốn lượn qua khu vực thiết kế đầm lầy, có khi lại dẫn vào nơi chúa cất tiếng khóc; lại có chỗ xuyên qua nơi con lừa vẫn đều đều nhịp bước. Đang mềm tựa dải lụa, bỗng dưng, có chỗ, lối đi ấy hạ độ cao đột ngột từ rừng núi xuống bãi cỏ, nơi những chú tuần lộc đang lao mình về phía đẫm tuyết trắng và mưa…

Tre được dùng để kết cấu định khung các không gian ở hang đá.

Tre được dùng để kết cấu định khung các không gian ở hang đá.

Đôi chân của những người “thám hiểm” hang đá cứ thế vì mê đắm mà mải miết đi, chẳng lo lắng co lên quá cao hay hạ xuống quá thấp để giữ thăng bằng khi chuyển động. Nhịp bước cứ đều, nhịp tre cứ âm thầm chuyển.

Người nối người nhờ tre mà thanh thoát bước đi, mà tươi vui thưởng lãm không gian của Bê-lem huyền diệu. Đôi chân như tiếp thêm tiếng nhạc, nhịp tre tựa hồ nhịp võng. Hang Bê-lem, cứ thế, trong cảm nhận của tất thảy, dẫu dài mà ngắn, dẫu tưởng trắc trở, khó nhọc mà lại thú vị lạ thường.

Tre được chẻ, đan bện tạo thành lối đi phục vụ bà con và du khách.

Tre được chẻ, đan bện tạo thành lối đi phục vụ bà con và du khách.

Bước đều đặn vào mê cung hang đá trong không gian Nhà thờ Chính tòa Văn Hạnh (xã Thạch Trung, TP Hà Tĩnh), tôi được một người thợ thi công ở đây khải thị thật nhiều. Anh bảo: Tổng chiều dài lối đi trong hang này lên tới gần 800m, có sơ đồ thiết kế rất rõ ràng, đảm bảo an toàn và tính thẩm mĩ.

Các lối đi không có các bậc, tất cả nối liền.

Các lối đi không có các bậc, tất cả nối liền.

Toàn bộ hang đá được làm từ gần 5.000 cây tre và gần 5.000 cây mét (một dạng cây tre) cùng một ít gỗ bìa để bố trí các điểm nghỉ cho khách. Cây mét chủ yếu định khung sườn cho hang; cây tre được chẻ ra để đan bện tạo thành các lối đi và phủ vải lên phía trên để êm bàn chân người xem ngắm. Anh bảo, tre thì nhẹ, dễ cơ động khi thiết kế các khu vực khác nhau và cũng dễ tháo dỡ khi mùa Noel khép lại.

Nhờ tre kết tạo thành lối đi, bà con và du khách dễ dàng di chuyển.

Nhờ tre kết tạo thành lối đi, bà con và du khách dễ dàng di chuyển.

Khi tre đã lên khuôn, công việc còn lại thuộc về bàn tay nghệ thuật của người thiết kế như: tạo hình, phun sơn, thiết kế các chuyển động, bố trí các mảng màu, hình khối, lắp đặt các thiết bị ánh sáng…

Tre giúp cho việc xây dựng khung sườn và lối đi dễ dàng, đến mức có thể thay đổi khi thiết kế chưa ưng ý hoặc chưa tạo ra vẻ duyên dáng cần thiết. Nhưng, điểm cần đảm bảo ở tre là phải tuyệt đối an toàn về phòng chống cháy nổ, các nguy cơ về điện.

Một lối đi được tạo dựng từ các thanh tre đan kết lại.

Một lối đi được tạo dựng từ các thanh tre đan kết lại.

Bởi vậy, bà con giáo xứ đã bố trí hàng trăm bình chữa cháy đặt trong các lối đi, tại các hốc đá, điểm nghỉ; hệ thống điện được tách biệt thành 5 nguồn, có thể cơ động để “cắt” điện từng khu vực mà không ảnh hưởng đến khu vực khác.

Tất cả khối lượng đồ sộ về vật liệu, hàng ngàn ngày công cùng bao trí tưởng trượng, sáng tạo ở một hang đá đầy quy mô đã nói lên tình đoàn kết, kính chúa của đồng bào cũng như sự mến mộ, chuộng du khách gần xa của chính bà con. Những tình cảm ấy đã hòa lẫn vào tổng thể các thành tố thật khó nói nên lời một cách rành rẽ, nhưng đã âm thầm vun đắp tình đoàn kết lương – giáo bao năm, cùng đó là tấm lòng yêu thiện, chuộng mỹ - điểm chung của tất cả mọi người.

Rất nhiều không gian trong kết cấu một hang đá, được bố trí rất có ý đồ.

Rất nhiều không gian trong kết cấu một hang đá, được bố trí rất có ý đồ.

Thế đấy! Dẫu giữa thời vật liệu kim khí lên ngôi trong kiến trúc xây dựng, tre vẫn trở thành trụ cột trong những công trình, bởi tre vừa chắc chắn vừa tạo nên duyên dáng. Ấy vậy mà, trong đời sống thường nhật, những rặng tre đã dần thưa vắng. Sự chuyển dịch, đổi thay là có phần tất yếu của cuộc sống, nhưng sao quá nhiều bờ đê, nhiều khu vực xói lở, những rìa làng… đã thưa dần bóng dáng thân thuộc của cây tre.

Nhờ sử dụng cây tre nên nhiều không gian trong hang đá được tạo dựng dễ hơn và sinh động hơn.

Nhờ sử dụng cây tre nên nhiều không gian trong hang đá được tạo dựng dễ hơn và sinh động hơn.

Phải chăng, nơi đó, những con sông có thể nuốt trôi cả thửa hoa màu, những trận cuồng phong có thể tấn công cả ngôi làng yên ả… đang cần lắm việc khôi phục những rặng tre để tre tiếp tục “giữ làng, giữ nước” và khi cần vẫn tấu lên những bản tình ca như dáng vẻ hang Bê-lem mỗi độ giáng sinh về.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Podcast giai thoại danh nhân: Bóng dáng người vợ

Danh họa Nguyễn Phan Chánh có mối tình lớn với người vợ đầu tiên, người đã sinh cho ông 6 người con và dâng hiến cả cuộc đời cho gia đình. Dù là vợ của một danh họa nổi tiếng, nhưng bà có một cuộc đời vất vả, lo toan và nhiều hy sinh.
Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhớ về kẻ sĩ Ngàn Hống Võ Hồng Huy

Nhà nghiên cứu văn hoá dân gian Võ Hồng Huy là người có nhiều đóng góp cho kho tàng văn hoá dân gian xứ Nghệ với danh xưng: “kẻ sĩ Ngàn Hống”.
Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Trương Ngọc Ánh duyên nợ với thơ lục bát

Duyên nợ với thi ca đã giúp thầy giáo dạy Sử sinh ra từ miền quê mặn mòi ven biển Đỉnh Bàn (TP Hà Tĩnh) đến với những vần thơ thấm đẫm phù sa quê hương. Trương Ngọc Ánh làm nhiều thơ, đủ các thể loại nhưng nhiều nhất, đặc sắc nhất vẫn là những bài thơ lục bát.
Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

Dấu ấn 50 năm nền văn học nghệ thuật Hà Tĩnh

50 năm sau ngày thống nhất đất nước, các thế hệ văn nghệ sỹ Hà Tĩnh đã góp phần xây dựng được một nền VHNT dày dặn. Với hàng ngàn tác phẩm trên các lĩnh vực,  phản ảnh sinh động về sự phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của Hà Tĩnh qua các giai đoạn lịch sử.
Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Ca khúc cách mạng - sức mạnh chiến thắng

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc đã 50 năm nhưng âm hưởng hào hùng của những ngày tháng khói lửa vẫn vẹn nguyên bởi những ca khúc đi cùng năm tháng. Lời ca tiếng hát đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn, hun đúc tâm thế của cả dân tộc cùng ra trận và làm nên chiến thắng 30/4/1975.
Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Podcast truyện ngắn: Chuyến tàu Thống Nhất

Hai người bạn già ngồi bên nhau, nhấp từng ngụm trà cảm nhận vị đắng chát tan ra trong khoang miệng. Rồi chỉ còn lại vị ngọt cứ mênh mang nơi cuống họng. Ánh mắt họ hướng về phía lá cờ đỏ sao vàng treo trước cổng nhà đang tung bay trong gió…
Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Đêm không ngủ tại Thành phố Hồ Chí Minh

Tối 29/4 - rạng sáng 30/4, hàng nghìn người dân tập trung trên các tuyến đường trung tâm TP.HCM để chờ xem Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Màn trình diễn 7 phút của 10.500 drone

Tối 28/4, 10.500 drone lần lượt thắp sáng bầu trời TP.HCM trong khoảng 7 phút, chào mừng 50 năm thống nhất đất nước với hàng loạt hình ảnh biểu tượng như Bác Hồ, Dinh Độc Lập...
Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Khai trương mùa du lịch biển Thạch Hải

Đây là sự kiện khởi động cho mùa du lịch biển sôi động năm 2025, góp phần quảng bá vẻ đẹp nguyên sơ, hấp dẫn của vùng biển Thạch Hải (TP Hà Tĩnh) đến với du khách gần xa.
Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Podcast truyện ngắn: Trái tim hòa bình

Bước đi trong lòng địa đạo, cô thấy tim mình rung lên trong lồng ngực. Còn người cựu chiến binh già, có biết bao hồi ức đẹp ùa về, hồi ức về một thời binh lửa...
Podcast tản văn" Về đâu tháng Tư

Podcast tản văn: Về đâu tháng Tư?

Rồi mùa hạ sẽ bước những bước chân dập dồn mạnh mẽ, cái nắng non nớt run rẩy tháng Tư sẽ thay bằng những trận nắng trập trùng tháng Năm, tháng Sáu...
Những bài ca bất tử…

Những bài ca bất tử…

Chiến tranh đã lùi xa, mảnh đất bom cày đạn xới năm xưa nay đã trở thành những địa chỉ đỏ. Bài ca bất tử về những người đã sống, chiến đấu trên quê hương Hà Tĩnh vẫn còn vang vọng mãi...
Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch toàn cầu

Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch toàn cầu

Nền tảng dịch vụ du lịch trực tuyến toàn cầu Trip.com vừa chính thức công bố Bảng xếp hạng Trip.Best toàn cầu năm 2025, vinh danh những điểm lưu trú, nhà hàng và điểm tham quan được yêu thích nhất trên thế giới. Trong đó, Việt Nam gây ấn tượng mạnh với 38 đại diện đến từ 11 tỉnh, thành phố trải dài khắp ba miền, góp mặt ở cả ba hạng mục chính.
Vì sao phải đọc sách cùng con?

Vì sao phải đọc sách cùng con?

Ở thời hiện đại, rất nhiều người trẻ đắm chìm trong thế giới mạng, không hiểu được giá trị của sách truyền thống. Vậy, muốn con yêu sách thì người lớn cần phải truyền cảm hứng và làm tấm gương trước.
Văn hóa đọc trong thời đại số

Văn hóa đọc trong thời đại số

Có những người vẫn duy trì thói quen đọc truyền thống, nhưng cũng có nhiều người tiếp cận tri thức qua những phương tiện mới. Thay vì đọc sách giấy, họ tìm đến sách điện tử, audiobook...