Nhịp võng của tre

(Baohatinh.vn) - Những thanh tre liên kết với nhau thật uyển chuyển trên lối đi đầy màu sắc, đưa dòng người theo đạo ở Hà Tĩnh và du khách gần xa vào những cung đường huyền bí của hang Bê-lem.

Lạc giữa những lối đi cao thấp điệp trùng trong những hang đá được trang trí cầu kỳ và rất đẹp mắt, đôi chân của bà con theo đạo và du khách gần xa như được xoa dịu bằng cảm giác thật khó tả, vừa đung đưa vừa uyển chuyển ngay trong mỗi nhịp bước chân đi. Không có các bậc thang, không có sự phân tách các nấc lên, các bước xuống.

Tất cả trải dài tít tắp tựa một tấm thảm uốn qua các không gian được thiết kế đầy ý đồ, vừa bí hiểm vừa tinh tế. Cung đường trong thế giới hang Bê-lem “nhân tạo” bởi vậy, dẫu quanh co nhưng liền mạch, rất khêu gợi trí tò mò.

bqbht_br_z6159595127639-51db0bd6bc62cd3c0e4cc941f258d682.jpg
Hang Bê-lem đầy bí hiểm ở Nhà thờ Chính tòa Giám mục Giáo phận Hà Tĩnh.

Các lối đi trong hang đá với những âm thanh khi gần khi xa, khi nghe âm hưởng kinh cầu, khi là lời thuyết giảng được bố trí đầy ẩn ý.

Lối đi ấy - lối đi với rường cột là tre, được thiết kế và tạo dựng có đoạn từ thấp lên cao, có nơi từ cao xuống thấp; có chỗ uốn lượn qua khu vực thiết kế đầm lầy, có khi lại dẫn vào nơi chúa cất tiếng khóc; lại có chỗ xuyên qua nơi con lừa vẫn đều đều nhịp bước. Đang mềm tựa dải lụa, bỗng dưng, có chỗ, lối đi ấy hạ độ cao đột ngột từ rừng núi xuống bãi cỏ, nơi những chú tuần lộc đang lao mình về phía đẫm tuyết trắng và mưa…

Tre được dùng để kết cấu định khung các không gian ở hang đá.

Tre được dùng để kết cấu định khung các không gian ở hang đá.

Đôi chân của những người “thám hiểm” hang đá cứ thế vì mê đắm mà mải miết đi, chẳng lo lắng co lên quá cao hay hạ xuống quá thấp để giữ thăng bằng khi chuyển động. Nhịp bước cứ đều, nhịp tre cứ âm thầm chuyển.

Người nối người nhờ tre mà thanh thoát bước đi, mà tươi vui thưởng lãm không gian của Bê-lem huyền diệu. Đôi chân như tiếp thêm tiếng nhạc, nhịp tre tựa hồ nhịp võng. Hang Bê-lem, cứ thế, trong cảm nhận của tất thảy, dẫu dài mà ngắn, dẫu tưởng trắc trở, khó nhọc mà lại thú vị lạ thường.

Tre được chẻ, đan bện tạo thành lối đi phục vụ bà con và du khách.

Tre được chẻ, đan bện tạo thành lối đi phục vụ bà con và du khách.

Bước đều đặn vào mê cung hang đá trong không gian Nhà thờ Chính tòa Văn Hạnh (xã Thạch Trung, TP Hà Tĩnh), tôi được một người thợ thi công ở đây khải thị thật nhiều. Anh bảo: Tổng chiều dài lối đi trong hang này lên tới gần 800m, có sơ đồ thiết kế rất rõ ràng, đảm bảo an toàn và tính thẩm mĩ.

Các lối đi không có các bậc, tất cả nối liền.

Các lối đi không có các bậc, tất cả nối liền.

Toàn bộ hang đá được làm từ gần 5.000 cây tre và gần 5.000 cây mét (một dạng cây tre) cùng một ít gỗ bìa để bố trí các điểm nghỉ cho khách. Cây mét chủ yếu định khung sườn cho hang; cây tre được chẻ ra để đan bện tạo thành các lối đi và phủ vải lên phía trên để êm bàn chân người xem ngắm. Anh bảo, tre thì nhẹ, dễ cơ động khi thiết kế các khu vực khác nhau và cũng dễ tháo dỡ khi mùa Noel khép lại.

Nhờ tre kết tạo thành lối đi, bà con và du khách dễ dàng di chuyển.

Nhờ tre kết tạo thành lối đi, bà con và du khách dễ dàng di chuyển.

Khi tre đã lên khuôn, công việc còn lại thuộc về bàn tay nghệ thuật của người thiết kế như: tạo hình, phun sơn, thiết kế các chuyển động, bố trí các mảng màu, hình khối, lắp đặt các thiết bị ánh sáng…

Tre giúp cho việc xây dựng khung sườn và lối đi dễ dàng, đến mức có thể thay đổi khi thiết kế chưa ưng ý hoặc chưa tạo ra vẻ duyên dáng cần thiết. Nhưng, điểm cần đảm bảo ở tre là phải tuyệt đối an toàn về phòng chống cháy nổ, các nguy cơ về điện.

Một lối đi được tạo dựng từ các thanh tre đan kết lại.

Một lối đi được tạo dựng từ các thanh tre đan kết lại.

Bởi vậy, bà con giáo xứ đã bố trí hàng trăm bình chữa cháy đặt trong các lối đi, tại các hốc đá, điểm nghỉ; hệ thống điện được tách biệt thành 5 nguồn, có thể cơ động để “cắt” điện từng khu vực mà không ảnh hưởng đến khu vực khác.

Tất cả khối lượng đồ sộ về vật liệu, hàng ngàn ngày công cùng bao trí tưởng trượng, sáng tạo ở một hang đá đầy quy mô đã nói lên tình đoàn kết, kính chúa của đồng bào cũng như sự mến mộ, chuộng du khách gần xa của chính bà con. Những tình cảm ấy đã hòa lẫn vào tổng thể các thành tố thật khó nói nên lời một cách rành rẽ, nhưng đã âm thầm vun đắp tình đoàn kết lương – giáo bao năm, cùng đó là tấm lòng yêu thiện, chuộng mỹ - điểm chung của tất cả mọi người.

Rất nhiều không gian trong kết cấu một hang đá, được bố trí rất có ý đồ.

Rất nhiều không gian trong kết cấu một hang đá, được bố trí rất có ý đồ.

Thế đấy! Dẫu giữa thời vật liệu kim khí lên ngôi trong kiến trúc xây dựng, tre vẫn trở thành trụ cột trong những công trình, bởi tre vừa chắc chắn vừa tạo nên duyên dáng. Ấy vậy mà, trong đời sống thường nhật, những rặng tre đã dần thưa vắng. Sự chuyển dịch, đổi thay là có phần tất yếu của cuộc sống, nhưng sao quá nhiều bờ đê, nhiều khu vực xói lở, những rìa làng… đã thưa dần bóng dáng thân thuộc của cây tre.

Nhờ sử dụng cây tre nên nhiều không gian trong hang đá được tạo dựng dễ hơn và sinh động hơn.

Nhờ sử dụng cây tre nên nhiều không gian trong hang đá được tạo dựng dễ hơn và sinh động hơn.

Phải chăng, nơi đó, những con sông có thể nuốt trôi cả thửa hoa màu, những trận cuồng phong có thể tấn công cả ngôi làng yên ả… đang cần lắm việc khôi phục những rặng tre để tre tiếp tục “giữ làng, giữ nước” và khi cần vẫn tấu lên những bản tình ca như dáng vẻ hang Bê-lem mỗi độ giáng sinh về.

Chủ đề Đời sống văn hóa

Đọc thêm

Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Podcast tản văn: Giai điệu tháng Năm

Tháng Năm ngân lên bản nhạc mùa hạ, như gọi dậy mọi sắc màu đang say ngủ... Trong giai điệu ấy, ai cũng thấy một phần tuổi trẻ của mình – ngây ngô, sôi nổi, và đầy mộng mơ…
Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng

Toạ lạc trên sườn núi Thiên Tượng của dãy Hồng Lĩnh, chùa Thiên Tượng thuộc phường Trung Lương (TX Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh) được xem là Hoan Châu đệ nhị danh thắng với nhiều cảnh đẹp.
Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Podcast tản văn: Lối cũ ta về

Lối cũ không chỉ là một con đường, mà là nơi chất chứa yêu thương, là mảnh đất chôn rau cắt rốn, là chiếc nôi của những giấc mơ giữa trưa hè...
Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Podcast: Chuyện những người phụ nữ Hà Tĩnh được gặp Bác Hồ

Trong ngôi nhà đơn sơ, những bức ảnh kỷ niệm thiêng liêng được treo ngay ngắn như những kỷ vật quý báu. Dù thời gian có qua đi hơn 55 năm thì nhũng ký ức được gặp Bác Hồ vẫn vẹn nguyên trong trái tim bà Tưởng Thị Diên - người Tiểu đội trưởng Tiểu đội dân quân gái Kỳ Phương năm nào....
Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Podcast: Hà Tĩnh in dấu chân Người

Gần bảy thập kỷ đã đi qua, giọng nói trìu mến, thân thương của Bác vẫn còn vang vọng, thấm vào mỗi con tim. Khắc ghi lời Bác kính yêu, Đảng bộ và nhân dân Hà Tĩnh đoàn kết một lòng, ra sức xây dựng quê hương giàu đẹp như sinh thời Người căn dặn và mong muốn...
Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Đại sứ Nhật Bản ITO Naoki dự sự kiện giao lưu văn hóa tại Hà Tĩnh

Tối 15/5, tại TP Hà Tĩnh đã diễn ra chương trình giao lưu văn hóa Việt - Nhật với chủ đề “Kết nối thế giới qua Truyện dân gian và Âm nhạc”. Tham dự có ngài ITO Naoki - Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Duy Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Dương Tất Thắng.
Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Đôi guốc của tam thể

Podcast mỗi tuần một câu chuyện: Đôi guốc của tam thể

Chú mèo tam thể soi mặt vào vại nước ở gốc cau, vuốt đi vuốt lại mấy sợi ria mép trắng như cước cho thật óng ả rồi thong thả bước ra sân tắm nắng. Gió hây hẩy, nắng nhè nhẹ vàng như mật, tam Thể khoan khoái nằm duỗi dài trên sân...
ABC News: Vì sao bánh mì Việt Nam khiến người Australia 'phát cuồng'?

ABC News: Vì sao bánh mì Việt Nam khiến người Australia 'phát cuồng'?

Trang tin tức ABC News vừa đăng tải bài viết với tiêu đề “Why are Australians obsessed with bánh mì, the Vietnamese roll with the complex history?” (Tạm dịch: Vì sao người Australia “mê” bánh mì Việt Nam, món ăn giản dị chứa đựng câu chuyện lịch sử đặc biệt), phản ánh sức hút ngày càng lớn của bánh mì Việt trên đất Australia.
Podcast truyện ngắn: Kỷ vật cuối cùng

Podcast truyện ngắn: Kỷ vật cuối cùng

Chiếc đồng hồ cũ kỹ nằm im lìm trong hộp gỗ, phủ đầy bụi thời gian. Đó là kỷ vật giản dị, chứa đựng cả một kho tàng ký ức về người bà đã khuất với biết bao câu chuyện, những hồi ức đẹp đẽ về một thời đã qua...
Ly sữa chua... “chát”!?

Ly sữa chua... “chát”!?

Vị thanh mát của ly sữa chua đánh đá post lên mạng hôm ấy giờ chỉ còn trong mường tượng, nhưng dư vị chua ít, chát nhiều còn đọng lại và phảng phất gần xa ở Hà Tĩnh.
Thắp sáng tinh thần từ bi và hướng thiện

Thắp sáng tinh thần từ bi và hướng thiện

Đại lễ Phật đản được tổ chức tại hơn 300 ngôi chùa lớn, nhỏ trên địa bàn Hà Tĩnh là dịp để cộng đồng nhìn nhận những giá trị sống tích cực, lan tỏa tinh thần từ bi, hướng thiện của Phật giáo.
Podcast tản văn: Vàng nắng vàng đồng

Podcast tản văn: Vàng nắng vàng đồng

Sinh ra và lớn lên ở quê, những cảnh vật, con người nơi đây đã quá quen thuộc với tôi. Tôi yêu dòng sông như dải lụa xanh uốn lượn ôm trọn xóm thôn; yêu những hàng bằng lăng tím lịm chạy dọc theo con đường làng; yêu cả những tường rào được phủ sắc hoa tigon đỏ tươi như màu máu con tim trong bài thơ tình lãng mạn của ai đó...
Podcast truyện ngắn: Bí mật dưới chân đèn

Podcast truyện ngắn: Bí mật dưới chân đèn

Tuổi trẻ của mẹ tôi là một phần ký ức đẹp đẽ của hai người lính. Tôi lại là con gái của mẹ. Đó là một nỗi niềm sâu kín. Kỷ vật này, tôi sẽ thay mẹ mình giữ mãi...