Từ khi bắt tay vào quy trình sản xuất hữu cơ, HTX Thanh niên Thành Sen (xã Đồng Môn) đã đầu tư hệ thống nhà lưới rộng 4.500 m2 để trồng các loại rau, củ, quả. Mùa nào thức nấy, ngoài các loại sản phẩm chủ lực, có giá trị kinh tế cao như: dưa lưới, dưa chuột, cà chua, măng tây, củ cải đỏ… thì nhà vườn thường xuyên có các loại rau ăn lá gối vụ để cung cấp cho thị trường.
Anh Nguyễn Tiến Giáp - thành viên HĐQT HTX Thanh niên Thành Sen cho biết: “Hiệu quả lớn nhất của sản xuất trong nhà lưới là chúng tôi có thể chủ động hoàn toàn về sản xuất và thời vụ. Nhờ che chắn tốt bằng màng lưới, vùng sản xuất không bị tác động của mưa, rét; nhiệt độ ổn định nên có thể sản xuất liên tục với nhiều vụ/năm. Cùng với đó, việc đầu tư nhà lưới giúp HTX có thể ứng dụng công nghệ cao, số hóa trong sản xuất để quản lý chuỗi sản xuất mang tính ổn định, bền vững. Vào vụ đông, chúng tôi tập trung cao cho các loại cây ngắn ngày, rau ăn lá. Từ đầu vụ đến nay, nhà vườn vừa có sản phẩm thu hoạch, vừa gieo trồng vụ mới. Đến nay, HTX đã thu hoạch khoảng 3,5 tạ măng tây, một số rau ăn lá và đang tiếp tục xuống giống măng tây, cần tây, cải ăn lá…”.
HTX Bình Minh (xã Đồng Môn) cũng đã bước sang năm thứ 3 đầu tư theo mô hình sản xuất rau, củ, quả theo tiêu chuẩn VietGAP. Hiện tại, tổng diện tích sản xuất của HTX là 1,02 ha, trong đó có 3.000 m2 nhà lưới (4 nhà). Mỗi năm, riêng diện tích nhà lưới cho sản xuất suốt 4 mùa với các loại cây chính như: dưa leo (4 vụ/năm) với năng suất 2,5 tấn/1.000 m2; bầu xanh cho năng suất 3 tấn/1.000 m2, cà chua cho 1,5 tấn/1.000 m2, bí xanh cho 2,5 tấn/1.000 m2 (bình quân 3 vụ/ năm)… Vụ đông 2024, HTX tập trung sản xuất các loại hoa, dưa leo và cà chua để phục vụ thị trường tết.
Ông Đặng Văn Luân - Chủ tịch HĐQT HTX Bình Minh cho biết: “Việc sản xuất trong nhà lưới giúp chúng tôi quản lý tốt tình hình sâu bệnh, giảm tỷ lệ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, giảm chi phí nhân công nhằm đảm bảo quy trình VietGAP để sản xuất sản phẩm an toàn, chất lượng, từ đó gia tăng giá trị. Điều này hoàn toàn phù hợp với tính chất sản xuất nông nghiệp đô thị khi diện tích canh tác nhỏ. Chuẩn bị cho thị trường tết Nguyên đán Ất Tỵ, chúng tôi đã xuống giống 13.000 cây cúc pha lê vàng, 5.000 cây cúc vàng đông, 2.000 cây cúc phan trắng, 1.000 cây lan tím, 1.000 cây nữ hoàng; 10 ngày nữa sẽ xuống giống gần 1.200 cây và ươm 700 cây cà chua Chiatai nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường”.
Theo thống kê của Phòng Kinh tế TP Hà Tĩnh, toàn thành phố có gần 60 hộ dân, HTX sản xuất trong nhà lưới với tổng diện tích trên 30.758 m2, tập trung nhiều nhất ở xã Thạch Hạ (16 cơ sở); phường Thạch Quý (13); xã Đồng Môn (8); Thạch Bình (5); Thạch Trung (5)… Trong đó, 3 cơ sở có diện tích nhà lưới lớn nhất là HTX Rau củ quả và Dịch vụ tổng hợp Thạch Hạ (7.000 m2); HTX Thanh niên Thành Sen (4.500 m2) và HTX Bình Minh (3.000 m2). Sản phẩm chủ lực là dưa lưới (năng suất đạt khoảng 34,8 tấn/ha) và các loại rau, củ, quả có giá trị kinh tế tốt như: dưa chuột, cà chua, mướp ngọt, các loại rau ăn lá…. với năng suất bình quân đạt khoảng 53 tạ/ha.
So với sản xuất truyền thống, năng suất trong nhà lưới cao hơn từ 15-20%, ổn định, đảm bảo chất lượng đồng đều nên giá bán cũng cao hơn từ 20-30%. Hiện nay, các sản phẩm chủ yếu tiêu thụ ở các cửa hàng nông sản sạch, hệ thống bán hàng của Hội Nông dân, Thành Sen Mart và các bếp ăn bán trú của các nhà trường, quán ăn trên địa bàn.
Chị Bùi Thị Nga - chủ quầy hàng nông sản Hội Nông dân (đường Võ Liêm Sơn) cho biết: “Quầy hàng luôn ưu tiên nhập các loại rau, củ, quả từ các nhà vườn, HTX trên địa bàn thành phố, đảm bảo tươi ngon, quy chuẩn chất lượng. Thời điểm này, cửa hàng đang bán các loại rau cải lá với giá 15-20 nghìn đồng/bó; mồng tơi 15.000 đồng/bó; rau khoai 12.000/bó; dưa chuột 30.000 /kg… Mặc dù giá có cao hơn so với trồng truyền thống, song, sản phẩm của cửa hàng có lượng khách hàng ổn định”.
Vụ đông 2024, TP Hà Tĩnh dự kiến sản xuất 140 ha cây trồng. Để khai thác thế mạnh của nông nghiệp đô thị, các nhà vườn nhà lưới đã chủ động kế hoạch sản xuất, xuống giống phù hợp để cung cấp thị trường từ nay đến tết Nguyên đán. Điều trăn trở của các nhà vườn là giá bán của sản phẩm sản xuất trong nhà lưới vẫn chưa tương xứng với đầu tư; thói quen của một bộ phận người tiêu dùng chưa quan tâm nhiều đến chất lượng nên sản phẩm sản xuất từ nhà lưới chưa thực sự có phân khúc khác biệt với sản phẩm khác. Điều này cũng cản trở sự đầu tư mở rộng của các nhà vườn.